Đồ uống có đường ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe
Ngày 5/4, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin về tác hại của đồ uống có đường đối với sức khỏe và vai trò của chính sách thuế trong kiểm soát tiêu dùng.
Tại hội thảo, TS. Angela Pratt, Trưởng đại điện Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, đồ uống có đường là đồ uống có chứa đường tự do, chúng có thể là nước ngọt có ga hoặc không ga, nước ép rau quả hoặc dạng cô đặc hay dạng bột, nước có hương vị, nước tăng lực và thể thao, trà uống liền, cà phê uống liền và sữa có thêm đường. Ở Việt Nam, trong 10 năm qua, người dân đã uống nhiều đồ uống có đường hơn. Trung bình, người dân Việt Nam tiêu thụ 1 lít đồ uống có đường mỗi tuần và tỷ lệ thừa cân, béo phì đang có xu hướng tăng nhanh, đặc biệt là ở người trẻ tuổi. Ở các thành phố, cứ 4 thanh thiếu niên trong độ tuổi 15 - 19 thì có hơn 1 người bị thừa cân hoặc béo phì.
WHO khuyến cáo, lượng đường tự do trong khẩu phần của mỗi người chỉ nên chiếm không quá 10% và nên giảm xuống dưới 5% năng lượng trong một ngày để tăng thêm các lợi ích về sức khỏe, tương đương dưới 25 - 50g đường tự do mỗi ngày với người lớn và dưới 12 - 25g đường mỗi ngày với trẻ em. Đặc biệt, trẻ em dưới 2 tuổi không nên tiêu thụ bất kỳ loại thực phẩm hoặc đồ uống nào có thêm đường.
![]() |
Đồ uống có đường ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe - https://suckhoeviet.org.vn/ |
Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia Trương Tuyết Mai cho biết, theo kết quả Tổng điều tra dinh dưỡng so sánh giữa năm 2010 và năm 2020, tỷ lệ thừa cân, béo phì tại Việt Nam đã gia tăng nhanh chóng, kể cả ở lứa tuổi trẻ em lẫn người trưởng thành. Tỷ lệ đái tháo đường tuýp 2, rối loạn chuyển hóa, tim mạch cũng đang gia tăng khi năm 2015 có khoảng 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường, dự báo sẽ tăng lên gấp đôi (6,1 triệu) vào năm 2040.
Thống kê của Bộ Y tế cũng cho thấy, riêng năm 2020, tỷ lệ thừa cân béo phì khu vực thành thị đã chạm ngưỡng 26,8%, nông thôn là 18,3% và miền núi là 6,9%. Trước đó, Viện Dinh dưỡng quốc gia cũng công bố tỷ lệ béo phì ở trẻ em nội thành tại TPHCM đã vượt 50%, tại Hà Nội vượt 41%.
Bà Trương Tuyết Mai cảnh báo, người tiêu nhiều đồ uống có đường sẽ không chỉ tăng nguy cơ thừa cân, béo phì hay đái tháo đường type 2 mà còn phải đối mặt với các hệ lụy khác như hội chứng rối loạn chuyển hóa, tim mạch, bị ảnh hưởng hệ xương răng, bệnh lý thận, tiết niệu, tai biến mạch máu não, sa sút trí tuệ…
Theo ThS. Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện WHO tại Việt Nam, Việt Nam nên xem xét áp dụng thuế đồ uống có đường ở mức 20% giá bán lẻ theo khuyến nghị của WHO để giảm nguy cơ sức khỏe cho thế hệ tương lai; nên cân nhắc đánh thuế theo hàm lượng hoặc ngưỡng đường để khuyến khích sản phẩm giảm đường.
Ngoài đề xuất áp dụng thuế, các chuyên gia cũng đưa ra một số biện pháp khác để kiểm soát tiêu dùng đồ uống có đường như: quy định ghi nhãn dinh dưỡng ở mặt trước đồ uống; hạn chế quảng cáo, hạn chế đồ uống có đường trong trường học và giáo dục về dinh dưỡng lành mạnh cho trẻ em và thanh thiếu niên… Nâng cao nhận thức về sức khỏe cộng đồng qua truyền thông đại chúng để người tiêu dùng có thể đưa ra lựa chọn tốt hơn, có cuộc sống khỏe mạnh hơn.
Bà Trương Tuyết Mai khuyến cáo mọi người nên sử dụng nước lọc, nước đóng chai, trà không đường thay cho các loại nước ngọt. Hạn chế sử dụng những thực phẩm chứa nhiều đường tự do như các loại đường tự nhiên (đường nâu, đường tinh luyện, đường phèn…) và đồ uống có đường (nước ngọt, trà, cà phê hòa tan…), bánh kẹo ngọt, mứt, siro…; hạn chế lượng đường thêm vào thức ăn khi nấu nướng và trên bàn ăn; không cho thêm đường vào trà, cà phê hay bất kỳ đồ uống nào khác. Nên ăn trái cây tươi ít ngọt thay cho đồ ăn vặt có đường, chọn trái cây tươi thay vì trái cây sấy khô. Đặc biệt, không cho thêm đường vào thức ăn, đồ uống của trẻ nhỏ.