Tìm hiểu công dụng và các bài thuốc từ cây tầm bóp
Tầm bóp là một loài cây dại phổ biến ở vùng quê Việt Nam và từ lâu đã được coi là một loại dược liệu trong Đông y. Cùng tìm hiểu về công dụng và cách chữa bệnh từ cây tầm bóp.
Đặc điểm chung của cây tầm bóp
Cây tầm bóp, hay còn gọi là cây bôm bốp, thù lù cạnh, bùm bụp hoặc lồng đèn, mang tên khoa học là Physalis angulata. Loài cây này thuộc họ Cà, có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới châu Mỹ và sinh trưởng như cỏ dại.
Cây tầm bóp là loại thảo dược nhiệt đới, cao từ 50-90cm, có thân góc, lá bầu dục, hoa vàng hay trắng, quả mọng đỏ bọc trong đài. Cây mọc hoang ở nhiều nơi như bờ đường, bãi cỏ, vườn hay rừng thấp.
![]() |
Cây tầm bóp là loại thảo dược nhiệt đới. |
Cây cũng được trồng làm rau ăn hoặc thuốc. Các bộ phận của cây như rễ, thân, lá, quả đều có công dụng chữa bệnh. Cây có thể thu hái quanh năm và dùng tươi hoặc khô. Tầm bóp khô nên để trong bọc kín ở nơi khô ráo để tránh ẩm mốc.
Thân cây chứa các chất như physalin A-D, F, L-O, physagulin A-G và các alcaloid.
Quả cây có nhiều nước, chất béo, chất xơ, protein, đường, cacbohydrat, vitamin C và các khoáng chất như lưu huỳnh, sắt, kẽm, magie, canxi, photpho, clo, natri.
Cây tầm bóp là loại thảo dược có vị đắng, tính mát, quy vào kinh Tâm, Bàng quang. Cây có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, tiêu đờm, chỉ khái, tán kết. Quả cây có vị chua nhẹ, tính bình, quy vào kinh Tâm, Bàng quang.
![]() |
Quả cây tầm bóp có nhiều nước, chất béo, chất xơ, protein, đường, cacbohydrat, vitamin C và các khoáng chất. |
Quả có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu đờm. Cây được dùng chữa cảm, sốt, tiểu đường, viêm họng, ho khan hoặc ho có đờm, thủy đậu, phát ban, nóng trong, nôn ói, sưng đau yết hầu, bệnh tay chân miệng.
Cây còn có khả năng chống ung thư, cải thiện hệ miễn dịch, ngăn ngừa và điều trị bệnh Scorbut. Cây cũng có các tác dụng khác như kháng khuẩn, hạ đường huyết, hạ huyết áp, chống co thắt, chống nấm, chống đông máu.
Lợi ích của cây tầm bóp
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Cây tầm bóp cung cấp một lượng lớn vitamin C cùng với vitamin A giúp ích rất nhiều trong việc kiểm soát cholesterol trong máu, cải thiện các vấn đề về mạch máu…
Hỗ trợ điều trị ung thư
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng lượng lớn vitamin C có trong cây lồng đèn có tác dụng hỗ trợ rất hiệu quả trong quá trình điều trị nhiều loại Ung thư như ung thư phổi, Ung thư dạ dày, ung thư đại tràng và ung thư vòm miệng.
Ngoài ra, tầm bóp còn chứa các hợp chất khác có khả năng ức chế và tiêu diệt sự phát triển của tế bào ác tính trong cơ thể, thậm chí còn có thể làm thu nhỏ khối u.
![]() |
Tầm bóp giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch. |
Cải thiện sức khỏe mắt
Sử dụng cây tầm bóp cũng là một phương pháp bổ sung vitamin A cần thiết cho cơ thể. Điều này giúp ngăn ngừa tình trạng khô mắt và tăng cường khả năng thích nghi của mắt trong bóng tối. Ngoài ra, tầm bóp còn giúp duy trì sự khỏe mạnh của võng mạc và ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể.
Hạ sốt, chữa cảm lạnh
Tầm bóp từ lâu đã được dân gian biết đến như một phương thuốc hạ sốt cho trẻ em với hiệu quả đáng kể. Ngoài ra, loại cây này cũng chứa nhiều vitamin quan trọng cho cơ thể, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng.
Điều trị đái tháo đường, phòng ngừa sỏi tiết niệu
Vitamin C có trong tầm bóp được coi là một thành phần hữu ích trong việc điều trị bệnh đái tháo đường, bởi nó giúp tăng cường tác dụng của hormone insulin trong máu. Bên cạnh đó, vitamin A trong loại cây này còn thúc đẩy quá trình tạo ra canxi phosphat, ngăn ngừa sỏi tiết niệu.
Tốt cho sức khỏe gan
Tầm bóp có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây hại, hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan, giúp gan khỏe mạnh và hoạt động tốt hơn. Các hợp chất tự nhiên có trong quả tầm bóp giúp tăng cường chức năng gan, kích thích quá trình tái tạo tế bào gan, đồng thời giảm thiểu tác động của các tác nhân gây hại như rượu bia, thuốc lá, hóa chất độc hại.
![]() |
Quả tầm bóp có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu đờm. |
Bài thuốc dân gian từ cây tầm bóp
Chữa viêm họng, ho khan hoặc có đờm, giọng nói bị khàn, đi tiểu ít
Cần chuẩn bị: Nếu dùng cây tầm bóp tươi thì lấy 50g, còn nếu dùng khô thì chỉ cần 15g.
Cách dùng: Sau khi rửa sạch cây tầm bóp, cho vào nồi với 500ml nước và sắc đến khi còn khoảng 300ml. Chia nước thuốc ra uống nhiều lần trong ngày. Để có hiệu quả tốt. nhất, nên uống liên tục từ 3 đến 5 ngày.
Điều trị các bệnh da liễu
Chuẩn bị: 50 - 100g tầm bóp tươi (tương đương 15 - 30g cây khô).
Cách sử dụng: Sắc thuốc lấy nước đặc uống cho đến khi bệnh khỏi hẳn.
Chữa mụn nhọt ở vú, mụn đinh độc
Chuẩn bị: 40 - 80gr cây tầm bóp tươi.
Cách sử dụng: Sau khi thu hái về, tầm bóp cần được rửa sạch, sau đó ngâm trong nước muối pha loãng. Tiếp theo, vớt ra để ráo nước, giã nát cây và chắt lấy nước và bã riêng biệt. Phần bã có thể dùng để uống, còn nước có thể đắp trực tiếp lên khu vực da bị mụn hoặc dùng nước để rửa tổn thương. Thực hiện mỗi ngày 1 lần.
![]() |
Tầm bóp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, cải thiện hệ miễn dịch. |
Điều trị bệnh tiểu đường
Chuẩn bị: 20 - 30g rễ tầm bóp tươi, 1 quả tim lợn, chu sa.
Cách thực hiện: Rửa sạch các nguyên liệu và cắt nhỏ rồi nấu chung với nhau trong khoảng 20 phút. Gạn lấy nước uống mỗi ngày một lần. Liệu trình dùng thuốc cần uống liên tục trong 5 - 7 ngày.
Hỗ trợ điều trị các loại ung thư
Chuẩn bị: 30g cây tầm bóp khô, 40g cây bách giải
Cách thực hiện: Cho 2 nguyên liệu trên vào ấm sắc cùng 1,5 lít nước. Khi nước sôi, vặn nhỏ lửa cho đến khi cạn còn 700ml thì ngưng. Chia ra uống 2 hoặc 3 lần trong ngày.
Cải thiện hệ miễn dịch, phòng ngừa bệnh tật
Chuẩn bị: Lá và đọt non cây tầm bóp tươi
Cách dùng: Nấu canh hoặc luộc ăn thay rau trong bữa chính. Mỗi tuần ăn 2 -3 lần để nâng cao thể trạng, góp phần ngăn ngừa ung thư, tiểu đường và các bệnh lý khác.