e magazine
[E-Magazine] Chế độ ăn Địa Trung Hải - Bí quyết sống lành mạnh

06:40 | 20/06/2024

Chế độ ăn Địa Trung Hải có nhiều lợi ích cho sức khỏe như làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giúp kiểm soát cân nặng, kiểm soát huyết áp, đường huyết.
[E-Magazine] Chế độ ăn Địa Trung Hải - Bí quyết sống lành mạnh

Chế độ ăn Địa Trung Hải có nhiều lợi ích cho sức khỏe như làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giúp kiểm soát cân nặng, kiểm soát huyết áp, đường huyết.

Một nghiên cứu theo dõi hơn 25.000 phụ nữ trong 25 năm qua đã mang đến tin vui cho những ai mong muốn có cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh.

Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, cho thấy những phụ nữ tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn Địa Trung Hải có nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 23% so với những người không theo chế độ ăn này. Nguy cơ tử vong do ung thư và tim mạch, hai nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ, cũng giảm lần lượt 17% và 20%.

Ngoài ra, một nghiên cứu do trường Đại học Sunshine Coast (Australia) thực hiện cho thấy việc ăn nhiều loại hạt, trái cây, các loại đậu và tiêu thụ ít đồ uống có đường của chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp những người trên 60 tuổi cảm thấy bớt lo lắng và căng thẳng hơn.

Chế độ ăn Địa Trung Hải là gì?

Chế độ ăn Địa Trung Hải là một chế độ ăn ít chất đạm, lành mạnh được lấy cảm hứng từ thói quen ăn uống của các nước vùng Địa Trung Hải như Hy Lạp, Italy, Pháp, Tây Ban Nha.

Với chế độ ăn này, các loại thực phẩm được khuyến khích ăn thường xuyên gồm rau, trái cây, quả hạch, hạt, các loại đậu, khoai tây, ngũ cốc nguyên hạt, thảo mộc, gia vị, cá, hải sản và dầu ôliu nguyên chất.

Thực phẩm ăn với lượng vừa phải gồm thịt gia cầm, trứng, phô mai và sữa chua.

Thực phẩm ăn ít gồm các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt bê, thịt lợn, thịt cừu...

Các loại thực phẩm nên tránh sử dụng gồm đồ uống có đường, đường bổ sung, thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, ngũ cốc tinh chế và dầu tinh luyện.

[E-Magazine] Chế độ ăn Địa Trung Hải - Bí quyết sống lành mạnh
Chế độ ăn Địa Trung Hải là một chế độ ăn ít chất đạm, lành mạnh.

Chế độ ăn Địa Trung Hải có nhiều điểm khác biệt hơn so với các chế độ ăn khác là chế độ này chấp nhận lượng calo từ chất béo chỉ cần chọn đúng loại chất béo ví dụ như dầu ô liu. Chế độ này cũng cho phép uống một ít rượu vang. Ngoài ra, điểm mạnh của chế độ ăn này là không cần phải quá bận tâm tính lượng calo hay các loại dinh dưỡng (gồm protein, chất béo, tinh bột).

Tạp chí y học New England Journal of Medicine từng đăng kết quả nghiên cứu cho thấy chế độ ăn Địa Trung Hải giúp phòng bệnh tim mạch, tốt cho sức khỏe và hiệu quả trong kiểm soát cân nặng. Nghiên cứu được thực hiện trong 5 năm, với 7.400 người có rủi ro bệnh tim mạch được cho ăn chế độ dinh dưỡng kiểu Địa Trung Hải với nhiều trái cây, rau, dầu ô liu... Các bác sĩ khẳng định, phương pháp ăn kiêng này có thể áp dụng suốt đời chứ không chỉ trong vài tháng.

[E-Magazine] Chế độ ăn Địa Trung Hải - Bí quyết sống lành mạnh

Cách bắt đầu chế độ ăn Địa Trung Hải

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cách tốt nhất để bắt đầu chế độ ăn này là thay thế từng loại thực phẩm một.

Bạn có thể thay thế ngũ cốc tinh chế bằng ngũ cốc nguyên hạt, chọn bánh mỳ và mỳ ống làm từ lúa mỳ nguyên chất và thay thế gạo trắng bằng gạo lứt.

Khi theo chế độ ăn Địa Trung Hải, bạn hoàn toàn có thể thêm thịt gà hoặc trứng vào thực đơn, với khẩu phần vừa phải. Bạn có thể thêm thịt vào salad rau củ để tăng thêm hương vị.

Cá và dầu ôliu là hai loại thực phẩm quan trọng trong chế độ ăn Địa Trung Hải. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý tránh sử dụng dầu cọ và dầu dừa. Bởi chúng chứa hàm lượng chất béo bão hòa cao gây tăng cholesterol xấu dù cũng có nguồn gốc thực vật.

Những lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải

1. Có thể giúp bạn sống lâu hơn

Chế độ ăn Địa Trung Hải có thể là một trong những chìa khóa giúp con người sống lâu hàng trăm tuổi và chậm lão hóa hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người cao tuổi tuân theo chế độ ăn uống này có nhiều khả năng sống lâu hơn.

Cũng có bằng chứng cho thấy việc tuân theo chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp người cao niên giữ được sức mạnh và khả năng vận động của họ. Chế độ ăn này có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống khi về già. Và theo một phân tích tổng hợp được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng, Sức khỏe & Lão hóa, việc tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải cao hơn có liên quan đến việc giảm nguy cơ ốm yếu.

2. Giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch

Lợi ích được biết đến rộng rãi nhất của chế độ ăn Địa Trung Hải - và được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất - là tác động của nó đối với sức khỏe tim mạch. Điều này có thể là do tác động của nó đối với nội mô, từ đó ngăn chặn các mảng cholesterol tích tụ trong động mạch.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn uống này có thể đặc biệt bảo vệ chống lại bệnh tim mạch vành và đột quỵ. Cũng có bằng chứng cho biết, nó có thể làm giảm nguy cơ suy tim của chúng ta.

3. Có thể ngăn ngừa sự suy giảm nhận thức và chứng mất trí nhớ

Sức khỏe não bộ tốt hơn ở tuổi già là một lợi ích tiềm năng khác của chế độ ăn Địa Trung Hải. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh cách thức ăn kiêng này có thể góp phần vào chức năng nhận thức tốt hơn và giảm nguy cơ suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi khỏe mạnh.

Hơn nữa, có bằng chứng thuyết phục rằng, chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp ngăn ngừa bệnh Alzheimer (chứng mất trí nhớ). Trong bệnh Alzheimer, các protein bất thường được gọi là amyloids tạo thành các mảng làm gián đoạn sự liên lạc giữa các tế bào thần kinh.

[E-Magazine] Chế độ ăn Địa Trung Hải - Bí quyết sống lành mạnh
Chế độ ăn Địa Trung Hải mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe.

4. Giúp giảm cân

Chế độ ăn Địa Trung Hải không chỉ lành mạnh mà còn có thể giúp bạn giảm cân. Thiếu hụt calo là nguyên tắc quan trọng nhất đằng sau việc duy trì cân nặng, và chế độ ăn Địa Trung Hải đương nhiên bao gồm nhiều thực phẩm ít calo.

Nghiên cứu PREDIMED-Plus năm 2020 đã theo dõi 6.355 người thừa cân trong hành trình giảm cân của họ. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, những người tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải nhiều nhất cũng ghi nhận kết quả giảm cân tốt nhất. Nhiều bằng chứng cũng cho thấy chế độ ăn kiêng này có thể là một chiến lược tuyệt vời để duy trì trọng lượng cơ thể. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh, việc tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải cao hơn có liên quan đến khả năng giảm cân lâu dài gấp hai lần.

5. Có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2

Một trong những lợi ích ít được biết đến của chế độ ăn Địa Trung Hải là nó có thể giúp ngăn ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường tuýp 2 . Có một số cách mà mô hình ăn kiêng này có thể cải thiện mức đường huyết, vì nó chứa hàm lượng chất chống oxy hóa chống viêm cao, thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp và sức khỏe đường ruột tốt hơn .

6. Có thể ngăn ngừa ung thư

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh của Mỹ, gần 1/10 người Mỹ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vào một thời điểm nào đó trong đời. Ung thư cũng là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ hai ở Mỹ hiện nay. Mặc dù có nhiều bệnh ung thư và các yếu tố góp phần, nhưng dinh dưỡng lành mạnh nhất quán vẫn là một chiến lược phòng ngừa chính. Nhiều nghiên cứu đặc biệt chỉ ra chế độ ăn Địa Trung Hải như một cách để tránh những căn bệnh nghiêm trọng này.

Theo một đánh giá được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Châu Âu, tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải cao hơn có liên quan đến nguy cơ tử vong vì ung thư thấp hơn. Nó cũng làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng, đầu, cổ, hô hấp, dạ dày, gan và bàng quang.

7. Có thể giúp chữa bệnh viêm khớp dạng thấp

Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có thể mang lại lợi ích cho những người bị viêm khớp dạng thấp. Viêm khớp dạng thấp là một tình trạng tự miễn dịch, đặc trưng bởi đau và cứng khớp nghiêm trọng, hiện chưa có cách chữa trị.

Một trong những đặc điểm chính của bệnh này là mức độ cao của eicosanoids: hợp chất thúc đẩy quá trình viêm. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chế độ ăn uống chống viêm, bao gồm chế độ ăn dựa trên thực vật và chế độ ăn Địa Trung Hải, là một cách hiệu quả để giảm sản xuất eicosanoids và đau khớp liên quan. Theo các nhà khoa học của Tổ chức Thấp khớp học Quốc tế, chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có thể giúp tăng cường chức năng thể chất ở những người sống với tình trạng này.

Thực phẩm được khuyến khích

Khi theo chế độ ăn Địa Trung Hải, bạn cần phải hạn chế thịt đỏ; tránh các loại đồ ngọt, nước uống nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn.

Một số loại loại thực phẩm dưới đây bạn có thể đưa vào thực đơn của mình khi theo chế độ ăn Địa Trung Hải.

Rau màu xanh đậm: cải xoăn, bông cải xanh, cải bó xôi.

Trái cây: Nho, lê, táo, chuối, cam, dâu tây.

Sữa: Phô mai, sữa chua, sữa chua Hy Lạp.

Trứng: Trứng gà, trứng cút, trứng vịt.

Cá và hải sản: Cá hồi, cá ngừ, cá thu, tôm, sò, nghêu, cua.

Gia cầm: Gà, vịt.

Các loại hạt: Hạnh nhân, quả óc chó, hạt điều, hạt chia, hạt bí ngô.

Các loại đậu: Đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen, đậu phộng.

Các loại củ: Khoai tây, khoai lang, củ cải, hành tây, cà rốt.

Ngũ cốc nguyên hạt: Yến mạch nguyên hạt, gạo lứt, lúa mạch, ngô, bánh mỳ.

Các loại thảo mộc và gia vị: Tỏi, húng quế, bạc hà, hương thảo, quế, hạt tiêu.

Chất béo lành mạnh: Dầu ôliu nguyên chất, dầu hạt óc chó.

Lam Anh

Phiên bản di động