Cà phê là thức uống được nhiều người yêu thích nhưng nếu uống không đúng cách có thể gây hại cho sức khỏe. |
Cà phê mang nhiều ý nghĩa như một truyền thống văn hóa, một cách tăng năng suất và thậm chí là một thức uống tốt cho sức khỏe. Các nghiên cứu cho thấy những người uống cà phê sống lâu hơn và có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường túyp 2, bệnh Parkinson, bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư thấp hơn.
Trên tờ The New York Times, Rob Van Dam, Giáo sư về Khoa học Thể dục và Dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng thuộc Viện Milken, Đại học George Washington (Mỹ), cho biết: "Nhìn chung, cà phê có nhiều tác dụng tốt hơn là xấu".
Giá trị dinh dưỡng của cà phê
Một tách cà phê đen pha không thêm kem hoặc đường (240g) cung cấp 2,4 calo, 0,3g protein, 0g carbohydrate và 0g chất béo. Cà phê là một nguồn cung cấp kali và magiê dồi dào.
Cà phê đen nguyên chất không pha thêm sữa hoặc chất làm ngọt không chứa carbs.
Cà phê đen cũng không chứa chất béo, nhưng thêm bất kỳ một loại sữa hoặc chất béo bão hòa sẽ thay đổi thành phần chất béo của một tách cà phê.
Cà phê nguyên chất chứa một lượng nhỏ vi chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin và khoáng chất. Một khẩu phần ăn có 118mg kali, 7,2mg magiê, 7,1mg phốt pho, 0,1mg mangan, 4,7mcg folate, 6,2mg choline và 4,8mg natri.
Một tách cà phê đen nguyên chất có 2,4 calo mỗi khẩu phần, đến từ một lượng protein tối thiểu. Khi thêm sữa, hương liệu, sirô, đường và kem đánh bông, một thức uống cà phê có thể trông giống như một món tráng miệng phong phú hơn.
Hậu quả của việc lạm dụng cà phê
Giáo sư Jennifer Temple chuyên khoa học thể dục và dinh dưỡng, Đại học Buffalo cho biết, tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể khiến tim đập nhanh, bồn chồn, lo lắng, buồn nôn hoặc khó ngủ.
Tiến sĩ Adrienne Hughes, nhà nghiên cứu chất độc y tế và trợ lý giáo sư về y học cấp cứu tại Đại học Khoa học và Sức khỏe Oregon, cho biết, nó cũng có thể dẫn đến đau đầu, trào ngược axit và ở liều lượng đủ cao, thậm chí là run hoặc nôn mửa.
Nhưng hầu hết mọi người đều thích nghi tốt với phản ứng của họ với caffeine. Và khi họ bắt đầu gặp phải các triệu chứng nhẹ của việc sử dụng quá nhiều, họ sẽ cắt giảm.
Vì vậy, rất hiếm khi gặp phải tác dụng phụ nguy hiểm khi uống cà phê, TS Hughes cho biết. Theo chuyên gia này, quá liều caffeine thường là do uống quá nhiều caffeine từ các dạng cô đặc, chẳng hạn như bột hoặc chất bổ sung, trong một khoảng thời gian ngắn.
"Và trong hầu hết các trường hợp, bạn sẽ cần tiêu thụ ít nhất 10.000 miligam caffeine - hoặc tương đương với khoảng 50 đến 100 tách cà phê, tùy thuộc vào độ mạnh - để có thể gây tử vong", TS Hughes cho biết.
Theo TS Hughes, caffeine có thể làm tăng huyết áp và nhịp tim trong thời gian ngắn, đặc biệt nếu bạn không tiêu thụ nó thường xuyên. Nhưng điều này thường không có hại. Các nghiên cứu cho thấy thói quen uống cà phê dường như không làm tăng huyết áp hoặc nguy cơ nhịp tim bất thường về lâu dài.
Điều đó có nghĩa là, nếu bạn dễ có nhịp tim bất thường hoặc nếu bạn nhận thấy đánh trống ngực sau khi uống caffeine, bạn có thể nhạy cảm hơn với tác dụng của nó và không nên tiêu thụ nhiều hơn mức bình thường hoặc uống liều lượng lớn từ các dạng cô đặc.
Ngoài ra, tiêu thụ quá nhiều caffeine khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ sảy thai.
Tự biết giới hạn của cơ thể
Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ, hầu hết người trưởng thành có thể tiêu thụ 400 miligam caffeine một cách an toàn - tương đương với lượng trong khoảng 4 tách cà phê pha hoặc 6 ly cà phê espresso - mỗi ngày. Nếu bạn đang mang thai, Trường Cao đẳng Sản phụ khoa Mỹ khuyến nghị không quá 200 miligam.
Caffeine cũng có thể được tìm thấy trong một số loại nước ngọt, sôcôla đen, thuốc giảm đau đầu và một số chất bổ sung năng lượng và thể thao.
Như vậy, theo GS.TS Rob Van Dam hướng dẫn 400 miligam là hợp lý đối với hầu hết người lớn. Nó cũng phù hợp với nghiên cứu về lượng bạn nên tiêu thụ để đạt được những lợi ích sức khỏe đồng thời tránh được những tác dụng phụ khó chịu. Vì thế, 2-4 cốc mỗi ngày là một điều tuyệt vời.
Chuyên gia này cũng lưu ý, cho biết mọi người phân hủy caffeine ở mức độ khác nhau. Đối với một số người, 400 miligam có thể là quá nhiều, trong khi những người khác có thể thường xuyên tiêu thụ nhiều hơn mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào.
TS Cornelis cho biết, tùy thuộc vào di truyền của bạn, có thể mất từ hai đến 10 giờ để loại bỏ một nửa liều caffeine khỏi máu của bạn. Nếu bạn rơi vào phạm vi dài hơn của quang phổ đó, một tách cà phê espresso vào giữa buổi chiều có thể dẫn đến khó ngủ, trong khi đó nếu bạn chuyển hóa caffeine nhanh hơn, bạn có thể không bị ảnh hưởng.
Mức độ caffeine có thể thay đổi khá nhiều tùy thuộc vào các yếu tố như loại hạt, nhà sản xuất và phương pháp được sử dụng để pha cà phê.
Ví dụ, một cốc tiêu chuẩn của Starbucks chứa lượng caffeine trong cà phê cao hơn nhiều so với loại cà phê rang vừa mà chúng ta pha ở nhà. Một tách cà phê pha thông thường (240ml) từ hạt xay chứa khoảng 95mg caffeine. Trong khi đó, cốc có cùng kích thước của Starbucks chứa tới 155mg.
Ngoài ra, một tách espresso trung bình chứa khoảng 64mg caffeine, một tách yerba mate (trà Nam Mỹ) chứa khoảng 85mg và một tách trà xanh có khoảng 44mg.
Theo BS. Nguyễn Quang Thanh (Bệnh viện Nội tiết), với người lớn khỏe mạnh, tiêu thụ 400mg caffein mỗi ngày được xem là mức độ an toàn. Tuy nhiên, caffein không chỉ có ở cà phê. Nó còn có mặt ở nhiều loại thức uống khác nhau, đặc biệt là các loại nước tăng lực. Lượng cafe thích hợp nhất là từ 200mg đến dưới 400mg caffeine một ngày (từ theo cơ địa). Càng lớn tuổi, ảnh hưởng của caffeine càng tăng. Đối với người trưởng thành, thể trạng bình thường, 1 ngày trung bình nên hấp thụ khoảng 300mg caffeine tùy loại tương đương với 3 tách cà phê là tốt nhất. Thông thường, sau khi uống cà phê, cơ thể cần khoảng 1 giờ để hấp thụ 20%, 3-7 giờ để hấp thụ 50%, và khoảng 12 giờ để hấp thụ toàn bộ lượng caffeine. Nên để tốt nhất, chúng ta nên giãn cách thời gian uống cà phê trong ngày, mỗi lần uống nên cách nhau khoảng 3 giờ. |
Lam Anh (t/h) |