Bảo tồn cây dược liệu của người Dao Ba Vì
![]() |
Nguồn tài nguyên vô giá
Theo Lương y Triệu Thị Dung ở thôn Hợp Sơn, xã Ba Vì, vùng núi Ba Vì có hơn 500 loài dược liệu quý và đặc hữu, để tìm được những vị thuốc quý hiếm ẩn mình trên núi cao đại ngàn, người Dao phải khổ công lặn lội trong rừng sâu, núi thẳm để tìm kiếm những bài thuốc quý. Theo kinh nghiệm được tích lũy từ đời này qua đời khác của người Dao, thuốc được sử dụng theo cách thông thường là sắc thuốc để uống.
“Cùng với sự phát triển của thị trường, người Dao xã Ba Vì đã tự nghiên cứu kết hợp hàng trăm cây thuốc để chế ra một số loại cao chữa được nhiều bệnh khác nhau. Hiện đã có nhiều bài thuốc hữu hiệu được chế biến cho thuận tiện khi sử dụng nhưng vẫn giữ được công dụng của chúng”, Lương y Triệu Thị Dung cho biết thêm.
Không chỉ với những bài thuốc quý giá từ các lương y của địa phương, theo thời gian, sau những chuẩn bị kỹ càng, cuối năm 2021 cùng sự phát triển, Hợp tác xã Nam dược Tản Viên Sơn đã đầu tư nhà máy sản xuất dược liệu đạt tiêu chuẩn GMP với sự hỗ trợ của các đơn vị nghiên cứu khoa học về dược liệu, mang lại những sản phẩm chất lượng, đủ tầm để tiếp cận thị trường thế giới. Lương y Lăng Thị Châm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã Nam dược Tản Viên Sơn cho biết, với mong muốn nâng cao giá trị các bài thuốc nam của người Dao tại thị trường, Hợp tác xã xây dựng nhà máy quy mô lớn để sản xuất các loại thuốc đa dạng. Vẫn là dược liệu truyền thống song quy trình sản xuất được khép kín hoàn toàn; thay vì đun thuốc trên bếp củi, với nhà máy GMP, thuốc cao của Hợp tác xã được cô đặc bằng nồi nấu chân không kết hợp pha chế trong các bồn hút chân không… tạo ra sản phẩm bảo đảm an toàn chất lượng...
![]() |
Người Dao bảo tồn và phát triển cây dược liệu. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Chủ tịch UBND xã Ba Vì Lương Văn Hà cho biết, trước đây, đồng bào dân tộc người Dao ở xã Ba Vì sống giữa lưng chừng núi Tản Viên (độ cao từ 600-800m) và sinh kế gắn chặt với rừng. Từ năm 1991, khi Vườn Quốc gia Ba Vì hình thành, nông dân phải di dân tái định cư xuống xuống độ cao dưới 100m (ngoài địa giới của Vườn). Nhờ đó, người Dao Ba Vì đã lưu giữ những tri thức sử dụng cây cỏ làm thuốc rất đa dạng và chế biến trên 60 bài thuốc được Bộ Y tế công nhận. Người Dao có kinh nghiệm cha truyền con nối với nghề làm thuốc. Hiện, cả xã có 301 hộ gia đình theo nghề làm thuốc nam với các hình thức tổ chức kinh doanh: Nhà thuốc gia truyền (1 nhà); hợp tác xã kinh doanh thuốc nam (24 hợp tác xã); còn lại là các hộ kinh doanh cá thể về thuốc nam, kinh doanh nguyên liệu cung cấp cho các nhà thuốc.
Tại vùng núi Ba Vì có khoảng trên 500 loài dược liệu, được phân thành 118 hộ và 321 chi và đều được sử dụng trong các bài thuốc để điều trị 33 chứng bệnh khác nhau... Do đó, chỉ có trồng và phát triển dược liệu để chế biến thuốc nam mới có thể thoát nghèo; trước đây tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn toàn xã chiếm 60-70%, nhưng đến nay số hộ nghèo chỉ chiếm 1,8%. Nông dân nơi đây đang làm giàu từ nghề trồng và chế biến cây dược liệu.
Giữ gìn và bảo tồn “viên ngọc" quý
Được ví như "viên ngọc" quý của người Dao Ba Vì, hiện nay, nguồn gen của các cây dược liệu quý hiếm này đang cạn kiệt và bị đe dọa tuyệt chủng do quá trình thu hái không bền vững trong khoảng thời gian dài. Đa số các hộ làm thuốc có quy mô gia đình nhỏ lẻ nên khó có tiềm lực đầu tư bài bản; sản xuất theo quy trình khép kín từ sản xuất đến bào chế, mẫu mã, bao bì và giấy tờ minh chứng chất lượng sản phẩm của cơ quan chức năng...
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan làm việc với người Dao về bảo tồn cây dược liệu. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Để phát triển và bảo tồn các loại thuốc nam quý của địa phương, xã đã triển khai được 5ha trồng và chăm sóc cây thuốc Nam theo hướng an toàn. Việc bảo tồn, phát triển nghề thuốc Nam không chỉ góp phần bảo đảm sinh kế cho người dân tộc Dao ở Ba Vì mà còn bổ sung vào kho tàng thuốc Nam của cả nước. Hiện nay, người Dao trẻ cũng đã đi học tại các trường trung cấp, cao đẳng về y học cổ truyền để gìn giữ, phát huy các bài thuốc, cây thuốc quý của dân tộc, nối tiếp nghề của gia đình.
Mới đây, trong buổi làm việc tại Vườn Quốc gia Ba Vì, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, nghề làm thuốc nam, tri thức và văn hóa bản địa của người Dao nơi đây xứng đáng được coi như "viên ngọc", thậm chí còn quý hơn! Vì vậy, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục cùng chính quyền địa phương và người dân phát triển cây dược liệu. Ngoài ra, các ngành chức năng cùng thảo luận, tháo gỡ khó khăn, mở rộng không gian phát triển cây dược liệu để nâng cao chất lượng sản phẩm, ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất thuốc Nam theo chuẩn GMP, tạo nên thương hiệu thuốc Nam của người Dao Ba Vì.
Nguồn: Bảo tồn cây dược liệu của người Dao Ba Vì - Nhịp sống Hà Nội (hanoimoi.com.vn)
Tin liên quan

Dự báo thời tiết ngày 17/5/2025: Bắc Bộ mưa dông, cao nhất 33 độ C
05:00 | 17/05/2025 Môi trường xanh

Hương vị trà Việt chinh phục vị giác Thủ tướng Thái Lan tại tiệc chiêu đãi cấp cao
16:16 | 16/05/2025 Doanh nghiệp

“Tri thức dân gian về sâm Ngọc Linh” được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
16:07 | 16/05/2025 Tin tức
Cùng chuyên mục

Lâm Đồng: Bí thư tỉnh ủy làm việc với MTTQVN tỉnh về công tác sắp xếp tinh gọn bộ máy
11:09 | 16/05/2025 Dấu ấn Việt Nam

Phát triển chuỗi liên kết nông nghiệp dược liệu
08:20 | 16/05/2025 Tin tức

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà thúc đẩy mở rộng không gian phát triển kinh tế rừng từ dược liệu
08:18 | 16/05/2025 Tin tức

Bệnh viện đa khoa Thiện Hạnh đánh dấu bước tiến mới trong điều trị ít xâm lấn
18:47 | 15/05/2025 Dấu ấn Việt Nam

Cá lăng sạch: Đặc điểm và cách phân biệt với cá nuôi kém chất lượng
10:00 | 15/05/2025 Khỏe - Đẹp

Đẩy mạnh truyền thông phòng chống tai nạn thương tích trong trường học
21:20 | 14/05/2025 Dấu ấn Việt Nam
Các tin khác

Đắk Lắk: Sôi nổi các hoạt động kỷ niệm Ngày Quốc tế Điều dưỡng
21:20 | 14/05/2025 Dấu ấn Việt Nam

Xây dựng và phát triển các vùng nuôi thủy sản đảm bảo an toàn thực phẩm
09:38 | 14/05/2025 Năng lượng bền vững

Nghề nuôi cá lăng tại lòng hồ sông Đà: Hành trình chinh phục "vàng trắng" của ngư dân
09:38 | 14/05/2025 Tin tức

Cá lăng sông Đà: Hành trình chinh phục thị trường quốc tế của đặc sản Tây Bắc
09:36 | 14/05/2025 Tin tức

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai hưởng ứng Ngày Quốc tế Điều dưỡng 12/5/2025
10:56 | 13/05/2025 Tin tức

Thành phố Hồ Chí Minh hưởng ứng Ngày Quốc tế Điều dưỡng (12/5) năm 2025
19:48 | 12/05/2025 Tin tức

Đắk Lắk: Phương án ứng phó thiên tai của ngành Y tế năm 2025
19:48 | 12/05/2025 Dấu ấn Việt Nam

Bệnh viện Phụ sản Trung ương và những hướng đi mới trong lĩnh vực Sản Phụ khoa tại Hội nghị Sản Phụ khoa Việt – Pháp - Châu Á – Thái Bình Dương lần
17:05 | 12/05/2025 Tin tức

Thái Nguyên: 13 Cơ sở Y tế đủ điều kiện triển khai Hồ sơ Bệnh án Điện tử
15:20 | 12/05/2025 Tin tức

Công ty Đạt Vi Phú vi phạm chất lượng thuốc – Tegrucil-1 bị thu hồi trên toàn quốc
09:27 | 12/05/2025 Tin tức

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng niệm Đại danh y - Thiền sư Tuệ Tĩnh tại di tích Đền Bia
28-04-2025 01:26 Hoạt động hội

Thanh Oai, Hà Nội: Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Lan tỏa giá trị y học cổ truyền trong cộng đồng
22-04-2025 13:55 Hoạt động hội

Chi Hội Nam Y An Giang tổ chức trao quà thiện nguyện tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước
18-04-2025 09:27 Hoạt động hội

Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác
30-03-2025 07:48 Hoạt động hội

Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền
26-03-2025 22:00 Hoạt động hội