Cần sớm thống nhất phương án quản lý thuốc lá mới

Tọa đàm nhằm cung cấp thông tin về những cơ sở dữ liệu khoa học liên quan đến thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá mới khác; đồng thời, đưa ra ý kiến về hướng quản lý phù hợp đối với những sản phẩm này dựa trên tính tương thích với Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện hành; kinh nghiệm thực tiễn quản lý của các quốc gia trên thế giới.

Ông Nguyễn Hồng Ngọc, Phó Vụ trưởng Vụ Xã hội, Văn phòng Quốc hội cho rằng, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam đều là hàng hóa nhập lậu, không có nguồn gốc, xuất xứ và đang diễn ra diễn ra hầu hết ở các địa phương được khảo sát. Đang tồn tại khoảng trống pháp lý với mặt hàng này. Cùng với đó, hiện nay, tỷ lệ giới trẻ sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã tăng nhanh.

Thuốc lá điện tử có thành phần chính là dung dịch hóa lỏng, tinh dầu; đối tượng phạm tội đã lợi dụng trộn các chất chất ma túy, gây ra hệ lụy cho người sử dụng và giới trẻ. Việc mua bán chủ yếu thông qua mạng xã hội hoặc các điểm bán lẻ công khai cùng với những mặt hàng khác và việc quản lý hoạt động trên nền tảng mạng xã hội hạn chế, không có chế tài quản lý, chưa đủ sức răn đe, ông Nguyễn Hồng Ngọc cho biết.

Cần sớm thống nhất phương án quản lý thuốc lá mới - https://suckhoeviet.org.vn/

Ông Lê Thành Hưng, Trưởng phòng Tiêu chuẩn chất lượng nông nghiệp thực phẩm, Viện Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam, Ủy ban Tiêu chuẩn đo lường chất lượng quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) phân tích, đối với thuốc lá nung nóng, đây là sản phẩm có điếu thuốc được chế biến từ thuốc lá, tách riêng với thiết bị làm nóng, có thể được xác định là dạng khác của thuốc lá. Đối với những sản phẩm hóa hơi, trong đó có thuốc lá điện tử, Bộ Khoa học và Công nghệ đã biên soạn, công bố các tiêu chuẩn quốc gia về sản phẩm hóa hơi liên quan đến phương pháp lấy mẫu và phương pháp kiểm nghiệm các sản phẩm.

Trong công điện 47/CĐ-TTg ngày 13/5/2024 về tăng cường quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế nghiên cứu, đề xuất ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành giải pháp quản lý thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử. Để thực hiện nhiệm vụ này, Bộ Y tế cần thực hiện báo cáo đánh giá khoa học toàn diện, đầy đủ về thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử trước khi đưa ra quyết định đối với các sản phẩm này.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Tạ Văn Hạ cũng cho rằng, về lâu dài, việc sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá là cần thiết để đưa ra những quy định quyết liệt hơn. Tuy nhiên, dù sửa luật hay ban hành nghị quyết thì cũng mất nhiều thời gian. Vẫn cần phải có nghiên cứu, đánh giá tác động vững chắc, chặt chẽ, bảo đảm tính thuyết phục. Trong giai đoạn này, cơ quan chức năng cần tăng cường phòng, chống buôn lậu các loại thuốc lá và xử lý nghiêm những đối tượng buôn lậu các sản phẩm thuốc lá.

Bên cạnh đó, hiện nay, đề nghị cấm của Bộ Y tế là đi từ góc độ sức khỏe của con người nhưng để Quốc hội quyết định cấm hay không cấm thì phải có đề xuất của Chính phủ và trong đề xuất của Chính phủ phải đầy đủ nghiên cứu từ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở về khoa học đến những đánh giá tác động khác.

Tại tọa đàm, các đại biểu cho rằng, mọi sản phẩm thuốc lá đều không an toàn. Do vậy, các Bộ, ngành liên quan cần sớm định nghĩa về thuốc lá mới để làm cơ sở pháp lý cho việc kiểm soát sản phẩm này. Đồng thời, kiến nghị cơ quan chức năng sớm thống nhất phương án quản lý thuốc lá mới trình Chính phủ nhằm lấp khoảng trống pháp lý với thuốc lá nung nóng và những sản phẩm thuốc lá mới khác ở nước ta hiện nay.