Chân dung nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, gây chấn động một thời vì tài năng xuất chúng

Henriette Bùi Quang Chiêu không chỉ được lưu danh trong lịch sử là nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam mà bà còn để lại hình ảnh một phụ nữ mạnh mẽ, xuất sắc, nhân hậu, suốt đời cống hiến không mệt mỏi cho dân tộc và cho nền y học nước nhà. Bà còn là một phụ nữ xuất chúng biết được 7 ngoại ngữ, bao gồm: Tiếng Pháp, tiếng Trung, tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý, tiếng La Tinh và tiếng Hy Lạp.

Nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, người gây chấn động một thời

Henriette Bùi Quang Chiêu sinh ngày 8/9/1906 tại Hà Nội và lớn lên ở Sài Gòn. Bà là con gái thứ của ông Bùi Quang Chiêu và bà Vương Thị Y, trong một gia đình giàu có. Ông Bùi Quang Chiêu là kỹ sư canh nông đầu tiên của nước ta và cũng là một chính khách có tiếng ở Nam kỳ thời Pháp thuộc.

Chân dung nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, gây chấn động một thời vì tài năng xuất chúng
Bác sĩ Henriette thời niên thiếu. / suckhoeviet.org.vn

Từ khi còn nhỏ, Henriette Bùi Quang Chiêu đã được biết đến là một cô bé thông minh, sáng dạ. Năm 9 tuổi, bà đã vượt cấp và đỗ bằng Certificat d'Études sớm 2 năm, sau đó vào học tại trường Collège des Jeunes Filles, tức Trường Trung học Gia Long, trường Áo Tím sau này (nay là Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai thuộc quận 3, TP.HCM). Lên 15 tuổi, theo nguyện vọng của mình, cô được cha đưa sang Pháp du học. Với sự thông minh của mình, cô không chỉ thông thạo tiếng Việt, tiếng Pháp và Trung Hoa, mà còn biết nhiều ngôn ngữ khác như tiếng Anh, Tây Ban Nha, Ý và cả những cổ ngữ như La Tinh và Hy Lạp.

Chân dung nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, gây chấn động một thời vì tài năng xuất chúng
Henriette Bùi Quang Chiêu (thứ hai từ trái sang) bên gia đình năm 1921 tại TP. HCM / suckhoeviet.org.vn

Một năm sau, mẹ của Henriette qua đời vì bệnh lao phổi, còn bà thì mắc bệnh đau mắt, dẫn đến gián đoạn một năm học. Năm 1926, Henriette tốt nghiệp trung học tại Lycée Fenelon ở Paris. Với tình yêu và sự kính trọng dành cho anh trai là bác sĩ Louis Bùi Quang Chiêu, một chuyên gia về bệnh lao nổi tiếng tại Sài Gòn, và với sự tổn thương sau cái chết của mẹ, Henriette Bùi Quang Chiêu quyết tâm theo học ngành Y tại Đại học Y khoa Paris từ năm 1927.

Sự ảnh hưởng vĩ đại của Henriette Bùi Quang Chiêu trong y học Việt Nam

Việc bà Henriette trở thành một sinh viên y khoa là một hiện tượng đáng kể trong thời điểm đó. Sự xuất hiện của một phụ nữ Việt Nam tại một trường đại học danh tiếng của Pháp đã mở ra một bước đột phá trong hệ thống giáo dục của đất nước này. Trong thời gian học tại đó, bà được giới thiệu và trở thành bạn thân với nhà bác học Marie Curie và nhà sử học Charles Seignobos. Ngoài ra, bà còn quen biết nhiều người Việt Nam du học tại Pháp, những người sau này đã đóng vai trò quan trọng trong chính trị của Việt Nam.

Chân dung nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, gây chấn động một thời vì tài năng xuất chúng

Năm 1932, Henriette tốt nghiệp đại học. Sau hai năm thực tập, bà trở thành người phụ nữ Việt Nam đầu tiên nhận được bằng bác sĩ y khoa tại Pháp. Ban đầu, bà dự định viết một luận án về "Thụ tinh nhân tạo cho những người bị hiếm muộn". Tuy nhiên, đề tài này là một đề tài mới và gây tranh cãi lớn, do đó bà đã phải thay đổi đề tài. Luận án của bà được đánh giá xuất sắc và nhận được sự khen ngợi từ Hội đồng giám khảo, cùng với việc nhận huy chương vào năm 1934. Henriette Bùi Quang Chiêu trở thành nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam.

Năm 1935, Henriette Bùi Quang Chiêu trở về Việt Nam và trở thành Trưởng khoa Hộ sinh tại Bệnh viện Chợ Lớn, trở thành người phụ nữ Việt Nam đầu tiên có trách nhiệm chăm sóc hệ thống bệnh viện thuộc địa trong thời kỳ đó. Tại đây, bà đã dũng cảm đấu tranh với sự kỳ thị và phân biệt đối xử của người Pháp đối với các y bác sĩ và bệnh nhân bản xứ.

Trong cùng năm, Henriette kết hôn theo yêu cầu của cha mẹ. Chồng bà là ông Vương Quang Nhường, tiến sĩ luật đầu tiên của Việt Nam. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân của hai người chỉ kéo dài 2 năm do không thể tìm được tiếng nói chung.

Chân dung nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, gây chấn động một thời vì tài năng xuất chúng
Đám cưới của Henriette Bùi Quang Chiêu và ông Vương Quang Nhường.

Không chỉ giỏi chuyên môn, hết mình về bệnh nhân, bà còn tâm huyết muốn nâng cao nền y học còn nhiều hạn chế của Việt Nam lúc bấy giờ. Bà mở các lớp huấn luyện cho các bà mụ sản khoa để có thêm nhiều người có kiến thức, kinh nghiệm, giúp ích cho cuộc đời. Trong suốt 44 năm làm việc trong ngành y, bà Henriette đã công tác cả ở Việt Nam và Pháp. Năm 1957, bà sang Nhật Bản để học thêm về châm cứu để áp dụng trong ngành sản khoa. Đến năm 1961, bà chuyển đến Pháp và mở phòng mạch riêng. Trong thời gian này, bà đã kết hôn với kỹ sư và cũng là bác sĩ Nguyễn Ngọc Bích. Ông Bích đã tốt nghiệp là kỹ sư cầu cống tại trường École Polytechnique, trường danh giá hàng đầu ở Pháp và thế giới trong thời đó.

Năm 1965, ông Nguyễn Ngọc Bích được chẩn đoán mắc ung thư vòm họng. Henriette đã đưa chồng trở về Việt Nam để có thể sống những ngày cuối cùng tại quê hương. Trong năm đó, ông Bích qua đời. Sau khi trở thành người độc thân ở Việt Nam, bà Henriette Bùi Quang Chiêu không ngừng tham gia các hoạt động khám và điều trị cho những người dân bị tai nạn trong chiến tranh, bao gồm cả trong vùng giải phóng.

Năm 1970, bà Henriette trở về Việt Nam và tình nguyện làm việc không lương trong ngành hộ sản và nhi khoa tại Bệnh viện Phú Thọ. Năm 1971, bà trở lại Pháp để tiếp tục công việc y khoa đến năm 1976 và qua đời vào ngày 27/4/2012 tại Paris, khi bà đã 106 tuổi. Theo di nguyện của bà, tro cốt của bà được đưa về Việt Nam và chia thành hai phần, một phần lưu lại tại khu mộ dòng tộc Bùi Quang tại thị trấn Mỏ Cày, Bến Tre, và một phần được hợp táng cùng với mộ chồng ông Nguyễn Ngọc Bích tại Thánh Thất Đạo Cao Đài, phường 6, TP. Bến Tre.

Chân dung nữ bác sĩ đầu tiên của Việt Nam, gây chấn động một thời vì tài năng xuất chúng
Bà Henriette Bùi Quang Chiêu khi về già.

Không chỉ tận tâm với nghề, mà bà Henriette còn hiến tặng biệt thự tư gia của bà ở số 28 đường Testard làm cơ sở cho Trường ĐH Y khoa Sài Gòn thuộc Viện Đại học Sài Gòn. Hiện nay, nơi này là địa điểm thuộc Bảo tàng Chứng tích chiến tranh ở đường Võ Văn Tần, TP.HCM.

Tôn vinh Henriette Bùi Quang Chiêu: Biểu tượng của sự can đảm và tận tụy

Bên cạnh những đóng góp của mình, Henriette Bùi đã để lại một tấm gương cho hậu thế về một bác sĩ mạnh mẽ, xuất sắc, nhân hậu, suốt đời cống hiến không mệt mỏi cho dân tộc và cho nền y học Việt Nam. Sự cống hiến và đam mê của bà đã góp phần làm thay đổi cách nhìn về vai trò của phụ nữ trong y học và mở ra cánh cửa cho nhiều phụ nữ khác để theo đuổi sự nghiệp y học. Bà Henriette Bùi Quang Chiêu là một biểu tượng của sự can đảm và sự vượt qua trong lĩnh vực y khoa, và tiếp tục được tôn vinh và ghi nhận trong lịch sử y học của Việt Nam.

Đức Tú (t/h)
www.suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Hanseoul - Nha khoa trồng răng implant uy tín

Hanseoul - Nha khoa trồng răng implant uy tín

Trồng răng Implant là một trong những phương pháp phục hình răng thẩm mỹ tương đối phức tạp, đòi hỏi bác sĩ thực hiện phải có tay nghề cao và sự hỗ trợ của máy móc, công nghệ hiện đại.
Vì sao mỹ phẩm Profiderm Azelaic Gel bị đình chỉ và thu hồi trên toàn quốc?

Vì sao mỹ phẩm Profiderm Azelaic Gel bị đình chỉ và thu hồi trên toàn quốc?

SKV - Cục Quản lý Dược vừa ra thông báo đình chỉ lưu hành và thu hồi toàn quốc sản phẩm Profiderm Azelaic Gel của Công ty TNHH Thùy Dương Aesthetically Yours do nhãn phụ chứa nội dung như thuốc chữa bệnh, gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng. Sản phẩm này cũng có nhãn gốc ghi không đúng thành phần công thức so với hồ sơ công bố, vi phạm nghiêm trọng các quy định về quản lý mỹ phẩm.
Tê bì bàn tay, ngón tay - Dấu hiệu tiềm ẩn những căn bệnh khó lường

Tê bì bàn tay, ngón tay - Dấu hiệu tiềm ẩn những căn bệnh khó lường

Tê bì tay/ bàn tay thường gặp ở người làm việc văn phòng, lái xe, những công việc đòi hỏi hoạt động bàn tay nhiều (thợ cơ khí, vận động viên cầu lông, bóng bàn...).

Cùng chuyên mục

Quận Tây Hồ - Hà Nội: Phú Thượng vinh dự nhận danh hiệu "Phường đạt chuẩn đô thị văn minh"

Quận Tây Hồ - Hà Nội: Phú Thượng vinh dự nhận danh hiệu "Phường đạt chuẩn đô thị văn minh"

SKV - Tối 14/2, trong không khí trang trọng và ấm áp tình đoàn kết, phường Phú Thượng (quận Tây Hồ) long trọng tổ chức lễ đón nhận danh hiệu "Phường đạt chuẩn đô thị văn minh". Đây không chỉ là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng của chính quyền và nhân dân địa phương mà còn là động lực để phường tiếp tục phát triển bền vững, xứng đáng là một trong những khu vực tiên phong của quận Tây Hồ trong việc xây dựng đô thị văn minh, hiện đại.
Bộ Y tế: Xử lý nghiêm vi phạm bán thuốc điều trị cúm A không có đơn

Bộ Y tế: Xử lý nghiêm vi phạm bán thuốc điều trị cúm A không có đơn

Ngày 12/2, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã có văn bản gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc, các bệnh viện, cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc về việc đảm bảo cung ứng và kiểm soát giá thuốc điều trị cúm mùa.
Chi hội Nam y Hùng Vương: Tiếp tục phát triển nguồn dược liệu cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Chi hội Nam y Hùng Vương: Tiếp tục phát triển nguồn dược liệu cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Vừa qua, tại Công ty Cổ phần Ao Vua (huyện Ba Vì, Hà Nội), Chi hội Nam y Hùng Vương đã tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2024, phương hướng nhiệm vụ năm 2025.
Huyện Krông Pắk tổ chức Lễ giao nhận quân năm 2025

Huyện Krông Pắk tổ chức Lễ giao nhận quân năm 2025

SKV- Hòa chung với không khí sôi nổi của ngày hội tòng quân cả nước, sáng ngày 13/02/2025, UBND huyện Krông Pắc long trọng tổ chức Lễ giao nhận quân năm 2025.
Hà Nội: Chi bộ Tạp chí Sức khỏe Việt tổ chức Lễ kết nạp Đảng viên mới

Hà Nội: Chi bộ Tạp chí Sức khỏe Việt tổ chức Lễ kết nạp Đảng viên mới

Thực hiện Điều lệ Đảng và các quy định của Trung ương về kết nạp Đảng viên mới, sáng ngày 10/02/2025, được sự đồng ý của Đảng ủy khối Doanh Nghiệp huyện Hoài Đức, Chi bộ Tạp chí Sức khỏe Việt tổ chức Lễ kết nạp Đảng viên mới cho 02 quần chúng ưu tú: Nguyễn Thanh Hải, Phạm Thị Thanh.
Hà Nội: Dâng hương tưởng niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - Bậc Y thánh của Việt Nam

Hà Nội: Dâng hương tưởng niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - Bậc Y thánh của Việt Nam

Sáng ngày 12/02/2025 (tức ngày Rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ), tại Khu di tích Y Miếu Thăng Long, Bộ Y tế và Sở Y tế Hà Nội đã long trọng tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm ngày viên tịch của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.

Các tin khác

Hơn 3.000 thanh niên ưu tú ở Đắk Lắk viết đơn tình nguyện nhập ngũ

Hơn 3.000 thanh niên ưu tú ở Đắk Lắk viết đơn tình nguyện nhập ngũ

SKV- Cùng với hàng chục nghìn thanh niên ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước, sáng nay 13/2, hơn 3.000 thanh niên ưu tú ở Đắk Lắk lên đường thực hiện nghĩa vụ Quân sự và Công an Nhân dân. Trong đó có trên 500 người viết đơn tình nguyện tòng quân. Công tác giao - nhận quân được thực hiện trang trọng, nhanh gọn và an toàn.
Họp báo Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025

Họp báo Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025

SKV- Sáng 12/2, tại Khách sạn MeLia Hà Nội, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đắk Lắk, Trưởng Ban Tổ chức Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 Nguyễn Tuấn Hà đã chủ trì buổi Họp báo giới thiệu về Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 với chủ đề " Buôn Ma Thuột - điểm đến của cà phê thế giới"
Hà Nội: Nhà hàng bia hơi Hải Hói bị phạt 32 triệu đồng do vi phạm an toàn thực phẩm

Hà Nội: Nhà hàng bia hơi Hải Hói bị phạt 32 triệu đồng do vi phạm an toàn thực phẩm

UBND quận Thanh Xuân vừa công bố danh sách xử phạt 48 cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống do vi phạm quy định về an toàn thực phẩm (ATTP). Trong đó, nhà hàng Hải Hói (Ngụy Như Kon Tum, phường Nhân Chính) bị xử phạt 32 triệu đồng do nhiều sai phạm nghiêm trọng.
Hà Nội: Hội tụ tinh hoa truyền thống tại Lễ hội làng Yên Lộ

Hà Nội: Hội tụ tinh hoa truyền thống tại Lễ hội làng Yên Lộ

SKV - Sáng ngày 5/2 (mùng 8 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025), tại sân Đình Làng Yên Lộ (nay là 5 tổ dân phố 10,11,12,13,14) phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông, TP Hà Nội, trong không khí rộn ràng của những ngày đầu xuân, lễ khai mạc Lễ hội truyền thống làng Yên Lộ đã diễn ra long trọng, trang nghiêm tại ngôi đình cổ kính, nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử và cách mạng của dân tộc.
Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại Hương Sơn, Hà Tĩnh

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại Hương Sơn, Hà Tĩnh

Sáng ngày 11/2/2025, Hội Nam Y Việt Nam và Chi hội Nam Y Thái Nguyên đã tổ chức dâng hương tưởng nhớ anh linh Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Khởi động chương trình “Tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp tỉnh Gia Lai năm 2025”

Khởi động chương trình “Tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp tỉnh Gia Lai năm 2025”

SKV - Ngày 10/2/2025, chương trình “Tư vấn tuyển sinh-hướng nghiệp tỉnh Gia Lai” năm 2025 đã được khởi động tại một số trường trên địa bàn Tp.Pleiku, Gia Lai. Chương trình sẽ diễn ra trong 5 ngày (từ ngày 10-15/02/2025) do Tỉnh Đoàn phối hợp cùng Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Gia Lai tổ chức cho học sinh khối 12 của 18 trường THPT tỉnh Gia Lai.
Tổ chức Lễ phát động cuộc thi trực tuyến tìm hiểu 50 năm chiến thắng Buôn Ma Thuộc giải phóng tỉnh Đắk Lắk

Tổ chức Lễ phát động cuộc thi trực tuyến tìm hiểu 50 năm chiến thắng Buôn Ma Thuộc giải phóng tỉnh Đắk Lắk

SKV- Sáng ngày 10/2/2025, tại Hội trường trung tâm văn hóa tỉnh Đắk Lắk, Ban tổ chức các hoạt động kỷ niệm 50 năm chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng tỉnh Đắk Lắk và lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 triển khai
Bộ Y tế yêu cầu tăng cường phòng chống bệnh cúm, sởi

Bộ Y tế yêu cầu tăng cường phòng chống bệnh cúm, sởi

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), bệnh sởi vẫn có xu hướng gia tăng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Cùng với đó, tỷ lệ mắc các hội chứng cúm, nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính cũng gia tăng từ cuối năm 2024, nhất là tại các quốc gia trong khu vực Bắc bán cầu.
Hà Nội: Dâng hương tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản Viên Sơn

Hà Nội: Dâng hương tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản Viên Sơn

Sáng ngày 7/2/2025, Hội Nam Y Việt Nam, Hội Đông y Việt Nam, Hội Giáo dục Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, Hội Quân dân y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua đã tổ chức lễ dâng hương tưởng nhớ Đức Thánh Tản Viên Sơn và gặp mặt nhân dịp đầu xuân Ất Tỵ.
Bà Giàng Thị Dung giữ chức vụ Bí thư Thành ủy Lào Cai

Bà Giàng Thị Dung giữ chức vụ Bí thư Thành ủy Lào Cai

Ngày 07/02/2025, Thành ủy Lào Cai tổ chức Hội nghị công bố Quyết định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ.
Xem thêm
Chi hội Nam y Hùng Vương: Tiếp tục phát triển nguồn dược liệu cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Chi hội Nam y Hùng Vương: Tiếp tục phát triển nguồn dược liệu cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Vừa qua, tại Công ty Cổ phần Ao Vua (huyện Ba Vì, Hà Nội), Chi hội Nam y Hùng Vương đã tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2024, phương hướng nhiệm vụ năm 2025.
Hà Nội: Dâng hương tưởng niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - Bậc Y thánh của Việt Nam

Hà Nội: Dâng hương tưởng niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - Bậc Y thánh của Việt Nam

Sáng ngày 12/02, Bộ Y tế và Sở Y tế Hà Nội đã long trọng tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm ngày viên tịch của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại Hương Sơn, Hà Tĩnh

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại Hương Sơn, Hà Tĩnh

Sáng 11/2, Hội Nam Y Việt Nam và Chi hội Nam Y Thái Nguyên đã tổ chức dâng hương tưởng nhớ anh linh Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Hà Nội: Dâng hương tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản Viên Sơn

Hà Nội: Dâng hương tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản Viên Sơn

Sáng ngày 7/2/2025, Hội Nam Y Việt Nam, Hội Đông y Việt Nam, Hội Giáo dục Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, Hội Quân dân y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua đã tổ chức lễ dâng hương tưởng nhớ Đức Thánh Tản Viên Sơn và gặp mặt nhân dịp đầu xuân Ất Tỵ.
Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

TTND.GS.TS Trương Việt Bình - Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam đã gửi thư chúc mừng tới toàn thể hội viên, các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp đối tác và bạn đọc Tạp chí Sức Khỏe Việt.
Phiên bản di động