Khai thác lợi thế, phát triển sản phẩm OCOP gắn với xây dựng thương hiệu nông sản tại Điện Biên

Tuần Giáo: Phát triển vùng nguyên liệu, mở rộng diện tích cây chủ lực

Xã Tuần Giáo được thiên nhiên ưu đãi với khí hậu mát mẻ, lượng mưa ổn định, đất đai màu mỡ, thuận lợi để phát triển các loại cây công nghiệp dài ngày như mắc ca, cà phê. Bên cạnh đó, lực lượng lao động tại chỗ dồi dào, có kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để địa phương phát triển sản phẩm OCOP gắn với phát triển vùng nguyên liệu tập trung.

Ông Phạm Hữu Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã Tuần Giáo cho biết: Xác định chương trình OCOP là một trong những giải pháp quan trọng để thúc đẩy kinh tế nông thôn, xã đã tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, thay thế các loại cây trồng ngắn ngày trên đất dốc kém hiệu quả bằng cây có giá trị kinh tế cao như mắc ca, cà phê, cây ăn quả.

Nhờ định hướng đúng đắn, đến nay, toàn xã đã phát triển được gần 2.400ha mắc ca, hơn 609ha cà phê và hơn 67ha cây ăn quả các loại. Bên cạnh đó, địa phương cũng chú trọng tổ chức lại sản xuất theo hướng liên kết. Từ mô hình sản xuất cá thể nhỏ lẻ, xã đã chuyển dần sang tổ hợp tác, hợp tác xã gắn với tiêu thụ sản phẩm. Hiện Tuần Giáo có 25 tổ hợp tác và 2 hợp tác xã tham gia dự án liên kết chuỗi giá trị sản phẩm mắc ca, được hỗ trợ từ các chương trình mục tiêu quốc gia.

Tính đến nay, xã có 16 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó có 2 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao và 14 sản phẩm đạt chuẩn 3 sao. Phần lớn sản phẩm đều chế biến từ mắc ca và cà phê như: Hồng Kỳ International Coffee HK13, Arabica Espresso HK10, hạt mắc ca Thoa Doãn, mắc ca Việt Hà, hạt mắc ca sấy tách kẽ Thoa Quang...

Thời gian tới, Tuần Giáo đặt mục tiêu mở rộng diện tích mắc ca và cà phê lên 4.000ha, hướng tới phát triển thêm nhiều sản phẩm OCOP đặc trưng, nâng cao giá trị nông sản địa phương.

Mắc ca là một trong những sản phẩm OCOP tiêu biểu của xã Tuần Giáo. Ảnh internet

Xã Tủa Chùa: Hình thành sản phẩm đặc trưng từ lợi thế địa phương

Không chỉ có điều kiện tự nhiên lý tưởng để phát triển các loại cây trồng như khoai sọ tím, ngô nếp, lúa nương, cà gai leo… xã Tủa Chùa còn có thế mạnh trong chăn nuôi gia súc như trâu, bò, dê. Những năm gần đây, xã đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi từ hình thức sản xuất tự cung tự cấp sang sản xuất hàng hóa; đồng thời lựa chọn sản phẩm có tiềm năng để tham gia chương trình OCOP thường niên.

Chính quyền địa phương cũng tích cực tư vấn, hỗ trợ các chủ thể hoàn thiện hồ sơ sản phẩm OCOP, xây dựng nhãn hiệu, bao bì, truy xuất nguồn gốc, quảng bá và kết nối tiêu thụ. Đến nay, xã Tủa Chùa đã có 14 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao, trong đó có nhiều sản phẩm đặc trưng mang hương vị vùng cao như: Diệp thanh trà, mật ong rừng, rượu Mông Pê, khoai sọ tím, thịt trâu gác bếp, thịt lợn ba chỉ gác bếp, trà gai leo...

Các sản phẩm OCOP của Tủa Chùa được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng, mẫu mã và độ an toàn, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, từng bước hình thành thương hiệu sản phẩm vùng cao.

Thịt trâu gác bếp sản phẩm OCOP xã Tủa Chùa. Ảnh internet

Hướng đi bền vững từ phát huy lợi thế địa phương.

Theo ông Lê Xuân Cảnh – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường – việc phát triển sản phẩm OCOP gắn với lợi thế địa phương là hướng đi phù hợp, lâu dài và bền vững. Tỉnh đã và đang khuyến khích các địa phương căn cứ vào điều kiện khí hậu, đất đai, nguồn nhân lực và tập quán sản xuất để lựa chọn sản phẩm đặc trưng phù hợp.

Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị, tập trung phát triển các cây trồng chủ lực như lúa gạo, mắc ca, cà phê, kết hợp với các ngành nghề thủ công mỹ nghệ, dịch vụ du lịch sinh thái – cộng đồng nhằm gia tăng giá trị sản phẩm nông thôn.

Đặc biệt, việc phát triển sản phẩm OCOP được thực hiện song hành với xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý và hướng tới thị trường xuất khẩu. Từ đó, không chỉ khẳng định giá trị nông sản địa phương trên thị trường mà còn góp phần tạo sinh kế bền vững cho người dân nông thôn.

Hơn 130 sản phẩm OCOP toàn tỉnh, phần lớn từ nông sản

Tính đến tháng 6/2025, toàn tỉnh có 138 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó có 5 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao và 133 sản phẩm đạt 3 sao. Phần lớn sản phẩm thuộc nhóm thực phẩm (122 sản phẩm), còn lại là đồ uống, thủ công mỹ nghệ, sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch.

Để tiếp tục phát huy hiệu quả chương trình OCOP, thời gian tới, UBND tỉnh định hướng mở rộng mô hình kinh tế nông thôn gắn với văn hóa bản địa và cảnh quan sinh thái, thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp. Đồng thời, hình thành các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, khuyến khích chế biến sâu, nâng cao giá trị gia tăng và sức cạnh tranh của nông sản địa phương.

Việc phát triển sản phẩm OCOP không chỉ là chiến lược kinh tế nông thôn mới, mà còn là hành trình gìn giữ bản sắc văn hóa, nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy sự phát triển toàn diện ở các địa phương vùng cao, vùng khó khăn./.