Vì sao 21/6 là ngày dài nhất năm 2024?

(Ảnh minh họa: IT)

Năm nay, ngày Hạ chí nhằm vào đúng ngày 21/6 ở Bắc bán cầu, trong đó có Việt Nam. Đây được coi là ngày dài nhất trong năm.

Hạ chí là một sự kiện thiên văn, đánh dấu ngày dài nhất trong năm. Đồng thời, đây cũng là ngày đầu tiên của mùa hè ở Bắc bán cầu và là ngày đầu tiên của mùa đông ở Nam bán cầu. Theo thông lệ, hạ chí gần như luôn rơi vào ngày 21/6, nhưng cũng có thể rơi vào ngày 20 hoặc 22/6 tùy thuộc vào từng năm và múi giờ bạn đang ở.

Năm nay, Hạ chí diễn ra lúc 3h46 (giờ Việt Nam) ngày 21/6. Lúc này, Mặt trời đạt tới vị trí tối đa về phía bắc của bầu trời. Mặt trời sẽ chiếu sáng thẳng lên đường chí tuyến bắc tại 23,44 vĩ độ bắc.

Vào ngày này, gần 90% dân số thế giới, những người sống phía trên đường xích đạo ở Bắc bán cầu, sẽ trải qua ban ngày dài nhất và buổi đêm ngắn nhất trong năm. Ngược lại, ở Nam bán cầu, đây là ngày ngắn nhất năm, ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số thế giới.

Ngày Hạ chí xảy ra khi Mặt trời ở vị trí cao nhất. Theo NASA, "Hạ chí" (Solstice) có nghĩa là "Mặt trời đứng yên" trong tiếng Latin. Hiện tượng này xảy ra mỗi năm một lần vì trục Trái đất nghiêng khoảng 23,5 độ so với mặt phẳng quỹ đạo quanh Mặt trời.

Độ nghiêng đó có nghĩa là các khu vực khác nhau của Trái đất sẽ nhận được ánh sáng ở những thời điểm khác nhau. Vào ngày Hạ chí, Bắc bán cầu nghiêng về phía Mặt trời, đón nhận toàn bộ tia nắng chói chang - nghĩa là ngày dài nhất trong năm. Ngoài ra, độ nghiêng của trục Trái đất cũng là nguyên nhân gây ra sự thay đổi các mùa.

Thời tiết trong ngày Hạ chí năm 2024

Theo chuyên gia dự báo thời tiết, vào dịp Hạ chí sẽ xảy ra tình trạng nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ và các tỉnh miền Trung từ Thanh Hoá tới Bình Định với nền nhiệt phổ biến cao hơn 36 độ C và nhiều nơi có nền nhiệt khí tượng lên đến 39-40 độ C. Nhiệt độ thực tế ở môi trường có thể lên tới 43-44 độ C.

Đợt nắng nóng này sẽ tiếp tục duy trì tới ngày 22/6, và thậm chí có khả năng duy trì sau ngày 23/6 ở các tỉnh Bắc Trung Bộ.

Cụ thể, khu vực Hà Nội và các tỉnh lân cận phía Nam, phía Đông của Hà Nội sẽ có nắng nóng gay gắt với nền nhiệt khí tượng từ 37-38 độ C, có nơi lên đến 39 độ C. Nhiệt độ thực tế môi trường có thể lên đến 43-44 độ C. Khí áp xuống thấp 997hPa nên sẽ có cảm giác ngột ngạt. trong giai đoạn này khu vực Hà Nội và vùng lân cận phía Bắc có mưa rào buổi tối nhưng khả năng làm nguội không khí chỉ một phần do dịp Hạ chí này thời gian bức xạ mặt trời dài nhất.

- Khu vực từ Thanh Hoá tới Huế sẽ xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt với nền nhiệt có nơi lên đến 38, 39-40 độ C. Thời gian nắng nóng có thể kéo dài qua 23/6

- Khu vực từ Đà Nẵng tới Bình Định có nắng nóng gay gắt với nền nhiệt khí tượng lên đến 37-38 độ C.

- Trong giai đoạn này, khu vực các tỉnh phía Nam và các tỉnh miền núi phía Bắc có mưa dông vào các buổi chiều. Đặc biệt khu vực các tỉnh phía Nam mưa lớn các ngày 21 và 22/6 do nhiễu động gió Đông từ biển Đông vào.

Bản chất của đợt nắng nóng này là nắng nóng do áp thấp nóng gây nên. Chính vì vậy, khí áp ở khu vực đô thị ở Hà Nội có thể xuống thấp tới 997 hPa (so với khí áp tốt cho sức khoẻ con người là 1013hPa). Khí áp thấp khiến chúng ta có cảm giác ngột ngạt, dễ đau đầu, chóng mặt và dễ có cảm giác choáng khi thay đổi môi trường nắng nóng và điều hoà trong phòng.