Cây mâm xôi – Vị thuốc quý

SKV - Cây mâm xôi là vị thuốc quý trong vườn thuốc cổ truyền của người Việt, Cây được ứng dụng khá nhiều trong Đông Y nhằm chữa trị một số bệnh về gan, tim, đường huyết, bệnh xương khớp… quả có tác dụng bổ can thận, cường dương, tăng sinh lực.nên vị thuốc rất quý cho giới mày râu.

Đặc điểm chung về cây Mâm xôi:

Tên khác: Cây Ngấy, Cơm xôi, Đùm đùm, Chúc xôi, Phúc bồn tử,, …

Tên khoa học: Rubus alceaefolius Poir.- Rosaceae (Họ: Hoa hồng).

1.1. Mô tả đặc điểm thực vật:

Cây có thân leo, loại vừa. Toàn cây đều có gai nhỏ cho đến cuống hoa cuãng có gai.

Lá đơn, mọc so le có hình tim.có cuống dà có gai, đường kính từ 5 – 15cm. chia nhiều thùy không đều, gân lá chân vịt, có lá kèm sớm rụng.

Hoa mọc thành từng chùm ngắn ở kẽ lá, có màu trắng, có lông.có lá bắc giống lá kèm

Quả hình cầu kép gồm nhiều hạch, quả tụ lại giống như đĩa xôi. Khi chín quả có màu đỏ tươi.ăn được

Hoa thường ra vào tháng 3 – 4, quả ra vào tháng 5 -7.

1.2. Phân bổ:

Cây phân bố nhiều ở Bắc Âu, Nga và Scandinavia, là một loại cây thảo sống lâu năm và mọc thấp ở những vùng lộ thiên hoặc đầm lầy.

Ở nước ta, có hơn 50 loài trong chi Rubus L. trong đó cây mâm xôi này là loài phân bố tương đối rộng ở khắp các tỉnh vùng thấp, miền núi thấp, trung du. Cây thích ánh sáng và ưa ẩm, thường mọc trùm lên các cây bụi và dây leo khác

Cây mâm xôi – Vị thuốc quý

Thu hoạch và chế biến: Quả thu hái khi chín, vào tháng 5 – 7. Có thể ăn hoặc làm mứt.

Cành lá thu hái quanh năm,cắt thành đoạn ngắn, phơi khô, bảo quản dùng dần.

Bộ phận dùng của Mâm xôi

Cành và lá phơi khô.

Quả hái khi chín.

Thành phần hóa học

Theo nghiên cứu khoa học, bên trong cây mâm xôi có giàu chất dinh dưỡng

-Trong quả cây mâm xôi chứa rất nhiều thành phần hóa học tốt cho sức khỏe như: acid citric, acid ellagic, malic, salicylic, tanin, pectin, fructozơ…

Trong đó Axit ellagic: là chất dinh dưỡng có khả năng chống oxy hóa hiệu quả. Giúp bảo vệ màng tế bào, trung hòa các gốc tự do.

Các hợp chất flavonoid như, anthocyanin kaempferol, quercetin.

Các vitamin và khoáng chất khác như vitamin C, Mg, Cu, Zn, K, mangan, acid folic, omega – 3, vitamin K, E và chất xơ.

– Ngoài ra lá cây mâm xôi có chứa chất tanin

Tác dụng – Công dụng của Mâm xôi

*Theo y học cổ truyền

– Lá, cành và rễ của cây đều có vị ngọt, nhạt, tính bình,

Có tác dụng thanh nhiệt, hoạt huyết, tán ứ, chỉ huyết, kích thích tiêu hóa,.

– Quả có vị ngọt, tính bình có tác dụng bổ gan thận, tráng dương, giữ tính khí, tăng sức mạnh.

*Theo y học hiện đại

Giúp Chống oxy hóa, chống ung thư (nhờ chất axit ellagic);

– Trong Quả có chứa vitamin C, flavonoid, acid ellagic, là những chất chống oxy hóa. Trong đó Acid ellagic có khả năng chống oxy hóa gần giống như vitamin E

Có tác động làm giảm tác động tới các gốc tự do gây nên đối với cơ thể, giúp chống lão hóa, Vitamin C “chặt đứt” con đường sinh sản của tế bào ung thư, còn flavonoid kháng khuẩn, chống viêm và rất hiệu quả. ,

Chữa trị người đái tháo đường.

Quả có Vị ngọt chính là đường fructose, một loại “đường chậm” vì thế người bị đái tháo đường có thể dùng được không phải kiêng dùng.

Quả giúp kiểm soát lượng đường trong máu, giúp tăng cường sản xuất chất adiponectin có tác dụng kiểm soát đường huyết.

Ngoài ra Cây còn có tác dụng Điều hòa nhịp tim và huyết áp, tăng sản xuất hồng cầu;

Chú ý: nên cẩn thận khi dùng cho phụ nữ có thai.

Cải thiện khả năng sinh sản, tình dục (nhờ vitamin C và magie);

– Quả giúp cải thiện khả năng sinh sản: trong quả giàu vitamin C và magie giúp cải thiện chức năng sinh sản ở cả 2 giới, điều này rất tốt dành cho mọi lứa tuổi.

Quả mâm xôi có hàm lượng kẽm rất cao, được cơ thể hấp thụ tốt nên có tác dụng bổ thận, tráng dương, tăng cường sinh lý: Chữa trị cho người bị thận hư, tinh trùng yếu,liệt dương và cải thiện đời sống chăn gối

Bài thuốc tráng dương, chữa liệt dương

Bài 1: Chuẩn bị thỏ ty tử 30 – 45g, mâm xôi 12g, câu kỷ tử 20g, gạo tẻ 100g, chim sẻ 5 con, hành gừng và gia vị. Đem tất cả đem nấu thành cháo ăn trong ngày, chia thành 2 – 3 lần.

Bài 2: Mâm xôi , ba kích và thỏ ty tử mỗi vị 15g đem ngâm với 250g rượu gạo.

Ngâm sau 7 ngày đem ra uống ngày 20 – 30ml/ngày.

Bài 3: Mâm xôi, thỏ ty tử, kỳ tử, ngũ vị tử, xa tiền tử tấc cả mỗi vị đồng lượng nhau. đem đi sấy khô hoặc phơi khô rồi tán thành bột. Đem bột dược liệu trộn lại với một ít nước, làm thành từng viên như hạt bắp. uống 2 lần/ngày, mỗi lần uống 6g/lần.

Cây mâm xôi – Vị thuốc quý

Cải thiện tâm trạng và tăng cường trí nhớ;

– Quả mâm xôi tốt cho não bộ: Khi dùng quả này thường xuyên hơn sẽ giúp cho não bộ cải thiện được trí nhớ, nâng cao phản xạ tốt hơn,

Bảo vệ mắt, duy trì thị lực;

– Quả mâm xôi tốt cho thị lực: Dùng quả xôi thường xuyên sẽ giúp nâng cao và bảo vệ màng mắt, giữ thị lực luôn khỏe mạnh.

Chống viêm;

– Quả mâm xôi chữa trị gan cấp và mạn, viêm tuyến vú, viêm loét miệng

Dùng Cành lá cây mâm xôi 30g, kim anh, ba kích, mỗi vị 10 – 15g, sắc uống.

Tăng miễn dịch;

Quả mâm xôi giúp tăng cường hệ miễn dịch: Bên trong quả mâm xôi chứa chất xơ cao gấp đôi các loại thực phẩm khác, ước tính trong 200gr quả mâm xôi có chứa tới gần 8gr chất xơ.

*Tác dụng theo phương pháp truyền thống:

– Lá được sử dụng để chuẩn bị trà thảo mộc; uống mát, lợi tiểu tiện

dùng 12 – 15g hãm hoặc sắc uống.

Ở Ấn Độ, người dân dùng quả này làm thuốc chữa bệnh đái dầm của trẻ em.

Lá được dùng làm thuốc để chữa điều kinh, gây sảy thai.

Quả giàu hàm lượng Vitamin C và A, nó giúp duy trì hệ thống miễn dịch;

Có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa và ngăn ngừa sự phá hủy của mắt, da;

– Thúc đẩy lưu thông máu, sản xuất hồng cầu, loại bỏ độc tố;

– Nó hỗ trợ làm giảm chứng chuột rút, táo bón, đầy hơi và các tình trạng tiêu hóa;

– Nước sắc rễ được dùng để chữa trị cho phụ nữ hiếm muộn con, để an thai;

– Rễ cũng được sử dụng để điều trị ngăn ngừa loãng xương, sốt và ho;

Lưu ý khi sử dụng:

Là loại thảo dược có rất nhiều công dụng tốt, lành tính nhưng khi sử dụng, người dùng cũng cần lưu ý sau:

– Người bị dị ứng thì không nên sử dụng; Nếu bị dị ứng khi dùng thuốc thì ngưng dùng ngay và hỏi ý thầy thuốc ngay lập tức.

– Người dùng nên lựa chọn Dược liệu tự nhiên được chế biến tốt,tránh độc hại khi sử dùng dược liệu không tốt

Trên đây là những thông tin rõ về cây mâm xôi, có thể thấy toàn cây của nó được dùng làm thuốc.Được ứng dụng rất nhiều bài thuốc trong y học, Có tác dụng giúp phòng và chữa được nhiều bênh, Tuy nhiên để áp dụng các bài thuốc từ dược liệu này được hiệu quả và an toàn, người dùng cần nên tham khảo ý kiến thầy thuốc chuyên môn trước khi sử dụng.

Vũ Thủy

https://suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Công dụng của cây xương khỉ: Vị thuốc quý trong y học dân gian

Công dụng của cây xương khỉ: Vị thuốc quý trong y học dân gian

SKV - Cây xương khỉ, còn được gọi là cây bìm bịp, là một vị thuốc quý trong dân gian, đã được sử dụng từ lâu để điều trị nhiều bệnh lý như viêm xoang, các bệnh về xương khớp và gan. Với những đặc tính chữa bệnh hiệu quả, cây xương khỉ đã trở thành một phần không thể thiếu trong y học cổ truyền.
Những công dụng chữa bệnh hiệu quả của Lan gấm

Những công dụng chữa bệnh hiệu quả của Lan gấm

Theo dược điển của Đài Loan thì cây lan gấm có tác dụng tăng cường sức khỏe, làm khí huyết lưu thông.
Công dụng và bài thuốc chữa bệnh từ hoắc hương

Công dụng và bài thuốc chữa bệnh từ hoắc hương

Hoắc hương hay còn được gọi là hợp hương, tô hợp hương, thổ hoắc hương, quảng hoắc hương ... thuộc nhóm cây thân thảo, sống lâu năm, cây có vị ngọt đắng, hơi cay, mùi thơm đặc trưng tính ôn. Hoắc hương có tác dụng trong việc chữa cảm cúm, sổ mũi, nôn mửa, tiêu chảy, ăn không tiêu...

Cùng chuyên mục

Sâm Bố Chính - giống sâm quý của tỉnh Quảng Bình

Sâm Bố Chính - giống sâm quý của tỉnh Quảng Bình

Sâm Bố Chính có tên khoa học là Abelmoschus sagittifolium, được phát hiện đầu tiên ở Châu Bố Chính (nay là huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình) cách đây khoảng 300 năm trước. Giống sâm quý này có tên gọi theo địa danh là Sâm Bố Chính. Đây là một trong những sản vật của người dân vùng châu Bố Chính ngày xưa cung tiến vua nên còn được gọi là Sâm Tiến Vua.
Rau sâm đất - Giá trị với sức khỏe có thể bạn chưa biết

Rau sâm đất - Giá trị với sức khỏe có thể bạn chưa biết

Cây sâm đất còn được gọi với các tên khác như sâm mồng tơi, sâm thổ Cao Ly, đông dương sâm, sâm thảo, giả nhân sâm... Nó có tên khoa học là Talinum fruticosum, thuộc họ rau sam, nhưng với công dụng và lợi ích mang lại cho sức khỏe mà cây này được dân gian đặt tên là sâm đất.
Tắm lá mùi già: Phong tục ngày tất niên và tác dụng đối với sức khỏe

Tắm lá mùi già: Phong tục ngày tất niên và tác dụng đối với sức khỏe

Theo quan niệm xưa, phong tục tắm lá mùi vào ngày cuối năm là để xua tan những điều xui xẻo, không vui trong năm cũ để sẵn sàng đón một năm mới tốt đẹp hơn. Ngoài ý nghĩa tinh thần, việc tắm lá mùi già còn rất có lợi cho sức khỏe.
Một số bài thuốc cổ truyền giúp phòng bệnh trong dịp Tết

Một số bài thuốc cổ truyền giúp phòng bệnh trong dịp Tết

Tết Nguyên đán là dịp đoàn tụ gia đình, bạn bè, và thời gian cho những bữa tiệc thịnh soạn, những chuyến đi chơi sau 1 năm làm việc vất vả. Vì vậy, chế độ ăn uống và sinh hoạt của nhiều gia đình có sự thay đổi, có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
Hội Nam y Việt Nam: Tiếp tục đẩy mạnh kế thừa, phát huy tri thức y dược của Y Tổ Thiền sư Tuệ Tĩnh

Hội Nam y Việt Nam: Tiếp tục đẩy mạnh kế thừa, phát huy tri thức y dược của Y Tổ Thiền sư Tuệ Tĩnh

Dân tộc Việt Nam đã trải qua hàng ngàn năm lịch sử, nhân dân Việt Nam đã tích lũy được một bề dày tri thức và nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống hàng ngày; trong đó có những tri thức và kinh nghiệm về chăm sóc bảo vệ sức khỏe phát triển giống nòi.
Điểm danh các loại thảo dược giúp mắt sáng, tăng cường thị lực

Điểm danh các loại thảo dược giúp mắt sáng, tăng cường thị lực

Ngày nay, cùng với sự phát triển của thời đại, việc tiếp xúc nhiều với máy tính, điện thoại sẽ khiến đôi mắt bị "quá tải", gia tăng các bệnh về mắt. Để bảo vệ "cửa sổ tâm hồn" và cải thiện thị lực, cùng tham khảo một số loại thảo dược sau.

Các tin khác

Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Năm 2024 là một dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển của Hội Nam Y Việt Nam, với nhiều thành tựu đáng tự hào trong việc kết nối hội viên, đào tạo chuyên môn và thực hiện các hoạt động xã hội ý nghĩa. Bước sang năm 2025, Hội tiếp tục đặt ra những mục tiêu nhằm mở rộng quy mô hoạt động và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Những phương hướng mới không chỉ khẳng định vai trò của Nam Y trong ngành y học cổ truyền mà còn mở ra cơ hội hợp tác và phát triển.
Một số vị thuốc đông y nên dùng khi bị thiếu máu

Một số vị thuốc đông y nên dùng khi bị thiếu máu

Y học cổ truyền có nhiều vị thuốc bổ huyết, lưu thông máu. Cùng khám phá những vị thuốc này để có sự lựa chọn phù hợp với tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Chữa trị chứng Thạch lâm (sỏi đường niệu) dưới góc nhìn Y học hiện đại

Chữa trị chứng Thạch lâm (sỏi đường niệu) dưới góc nhìn Y học hiện đại

(SKV) - Bệnh sỏi đường tiết niệu được mô tả trong chứng Thạch lâm của Y học cổ truyền (YHCT). Trong dân gian lưu truyền nhiều phương pháp chữa trị và đa số là bệnh điển hình bằng các triệu chứng đái ra sỏi, cơn đau bão thận và tiểu máu. Các bài thuốc chủ yếu nhằm theo cơ chế giãn cơ trơn đường niệu, lợi tiểu tăng áp lực dòng chảy và điều chỉnh pH. Thực tế những tác dụng này chỉ với phù hợp phương pháp tống sỏi thuôn (tròn, nhẵn, đường kính dưới 7mm) nhưng người bệnh luôn tự cảm nhận sỏi to đến hàng cm theo mức độ cơn đau bão thận và vai trò điều chỉnh pH có sự nhầm lẫn.
Sóng sinh học tế bào gốc và giả thuyết mới về cơ chế tác dụng của huyệt

Sóng sinh học tế bào gốc và giả thuyết mới về cơ chế tác dụng của huyệt

(SKV) - Theo tổ chức Y tế thế giới WHO công bố trong “Báo cáo danh mục châm cứu bấm huyệt tiêu chuẩn quốc tế năm 1991” với 361 huyệt đạo truyền thống trên cơ thể người có tác dụng thực tế trong chẩn đoán, chữa trị và phòng ngừa bệnh tật dù không có cơ sở giải phẫu chứng minh. Huyệt có tác dụng theo cơ chế nào luôn là câu hỏi y học cần được giải thích rõ ràng hơn thuyết thần kinh thể dịch vẫn bị hạn chế. Một giả thuyết mới đang nhận được nhiều sự đồng tình của nhiều nhà khoa học Y học hiện đại (YHHĐ) lẫn Y học cổ truyền (YHCT): nguồn phát xung phản xạ không dây tại các tế bào gốc (huyệt Nguyên) tới các cơ quan đích thực hiện chức năng bị bệnh (tế bào không đảm bảo chức năng) thông qua sự kích hoạt truyền tin (huyệt ngũ du, huỳnh…).
Tác dụng của mật ong theo Đông y

Tác dụng của mật ong theo Đông y

Mật ong là thực phẩm "đa năng" với nhiều giá trị dinh dưỡng, đồng thời là một vị thuốc tốt cho sức khỏe. Cùng tìm hiểu công dụng và cách sử dụng mật ong theo y học cổ truyền.
Một số vị thuốc dân gian hỗ trợ điều trị mất ngủ

Một số vị thuốc dân gian hỗ trợ điều trị mất ngủ

Sử dụng cây thuốc dân gian là giải pháp an toàn, lành tính được nhiều người lựa chọn để điều trị chứng mất ngủ.
Vị thuốc quý từ quả phật thủ

Vị thuốc quý từ quả phật thủ

Phật thủ là loại quả có hình dáng độc lạ, thường được dùng để dâng lên ban thờ với ý nghĩa tâm linh. Không những thế, loại quả này còn là vị thuốc hỗ trợ tiêu hóa, đau bụng, viêm amidan...
Những loại thảo dược giúp phòng chống cảm cúm hiệu quả

Những loại thảo dược giúp phòng chống cảm cúm hiệu quả

Thời tiết lạnh và ô nhiễm không khí là điều kiện cho các loại virus cũng như tình trạng cảm cúm tăng mạnh. Để phòng ngừa, bạn nên tăng cường sử dụng các loại thảo dược, vừa an toàn, lành tính lại khá hiệu quả.
[E-Magazine] Nghệ - Vị thuốc tự nhiên với nhiều công dụng

[E-Magazine] Nghệ - Vị thuốc tự nhiên với nhiều công dụng

Nghệ là một loại gia vị tự nhiên quen thuộc trong căn bếp của mọi nhà. Không những thế, củ nghệ còn là một phương thuốc cổ truyền quý, có nhiều công dụng với sức khỏe như kháng viêm, phòng cảm cúm, hỗ trợ hệ tiêu hóa...
Quy định về điều trị ban ngày bằng y học cổ truyền tại bệnh viện

Quy định về điều trị ban ngày bằng y học cổ truyền tại bệnh viện

Mới đây, Bộ Y tế ban hành thông tư số 56/2024/TT-BYT ngày 31/12/2024 quy định về điều trị ban ngày bằng y học cổ truyền tại bệnh viện.
Xem thêm
Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

TTND.GS.TS Trương Việt Bình - Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam đã gửi thư chúc mừng tới toàn thể hội viên, các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp đối tác và bạn đọc Tạp chí Sức Khỏe Việt.
Hội Nam y Việt Nam tổng kết công tác hoạt động năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 - khu vực phía Nam

Hội Nam y Việt Nam tổng kết công tác hoạt động năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 - khu vực phía Nam

SKV - Sáng 18/01, Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2024 và triển khai kế hoạch công tác năm 2025 (khu vực phía Nam) của Hội Nam y Việt Nam đã được tổ chức long trọng tại Hội trường Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ (Quận 3, TP.HCM).
Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Năm 2024 là một dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển của Hội Nam Y Việt Nam, với nhiều thành tựu đáng tự hào trong việc kết nối hội viên, đào tạo chuyên môn và thực hiện các hoạt động xã hội ý nghĩa. Bước sang năm 2025, Hội tiếp tục đặt ra những mục tiêu nhằm mở rộng quy mô hoạt động và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Những phương hướng mới không chỉ khẳng định vai trò của Nam Y trong ngành y học cổ truyền mà còn mở ra cơ hội hợp tác và phát triển.
Ninh Thuận: Hội Nam y Việt Nam Công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận

Ninh Thuận: Hội Nam y Việt Nam Công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận

Sáng 12/01, Hội Nam y Việt Nam đã tổ chức Lễ công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận và Đại hội lần thứ nhất Chi hội Nam y Ninh Thuận, nhiệm kỳ 2024-2029.
Sóc Trăng: Đại hội Chi hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng  lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Sóc Trăng: Đại hội Chi hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Sáng ngày 08/01/2025, tại Thành phố Sóc Trăng tỉnh Sóc Trăng, Chi Hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng đã long trọng tổ chức Đại hội Chi hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030.
Phiên bản di động