Giá xăng dầu trong nước tăng kỷ lục là cơn “ác mộng” của ngành vận tải

Giá xăng dầu tăng cao tạo áp lực lên nền kinh tế

Giá xăng dầu tăng phi mã đe dọa sự phát triển kinh tế và nguy cơ lạm phát gia tăng

Theo Tổng cục Thống kê, giá xăng dầu trong nước tăng theo giá nhiên liệu thế giới là những yếu tố làm cho chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1/2022 tăng 0,19% so với tháng trước. So với cùng kỳ năm 2021, CPI tháng 1 tăng 1,94%; lạm phát cơ bản tăng 0,66%. Đặc biệt, nền kinh tế nước ta phụ thuộc rất nhiều vào việc nhật khẩu nguyên vật liệu từ nước ngoài, với tỷ lệ chi phí nguyên vật liệu nhập khẩu trong tổng chi phí nguyên vật liệu của toàn nền kinh tế lên đến 37%. Nên khi giá xăng dầu thế giới tăng sẽ làm tăng giá nguyên vật liệu nhập khẩu và nguyên vật liệu trong nước.

Theo tính toán, chi phí xăng dầu chiếm một tỷ trọng khoảng 3,52% trong tổng chi phí sản xuất của toàn nền kinh tế. Với tỷ trọng khá cao như vậy, việc giá xăng dầu tăng cao sẽ tác động mạnh vào giá thành sản phẩm sản xuất, đặc biệt llaf các ngành sử dụng nhiều xăng dầu như vận tải… Bên cạnh tác động trực tiếp làm tăng giá thành sản phẩm, giá xăng dầu tăng còn làm tăng giá hàng hoá trong khâu lưu thông, tạo áp lực lên lạm phát, giảm sức cạnh tranh của hàng hoá sản xuất trong nước, tác động xấu đến tăng trưởng kinh tế.

Theo Thông báo của liên Bộ Công Thương – Tài chính cho biết kỳ điều chỉnh mới ngày21/2/2022, giá xăng dầu trong nước đều tăng mạnh. Cụ thể: Xăng E5RON92: không cao hơn 25.532 đồng/lít (tăng 961 đồng/lít so với giá hiện hành); Xăng RON95-III: không cao hơn 26.287 đồng/lít (tăng 965 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành); Dầu diesel 0.05S: không cao hơn 20.801 đồng/lít (tăng 936 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành); Dầu hỏa: không cao hơn 19.509 đồng/lít (tăng 758 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành); Dầu mazut 180CST 3.5S: không cao hơn 17.932 đồng/kg (tăng 273 đồng/kg so với giá bán hiện hành). Đây là mức cao kỷ lục trong lịch sử ngành xăng dầu nước ta.

Việc giá nguyên liệu đầu vào như xăng dầu tiếp tục leo thang, trong khi thị trường vẫn chưa có dấu hiệu hồi sau đợt địch Covid-19 bùng phát dữ dội vừa qua đã gây áp lực việc tăng trưởng kinh tế nói chung, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vận tải nói riêng.

Biến động giá xăng dầu trong một năm qua.

Áp lực cực lớn của ngành vận tải

Theo tính toán, giá xăng dầu chiếm khoảng 35 – 40% chi phí đầu vào của ngành Vận tải nên khi giá xăng, dầu biến động tăng cao sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, xăng dầu tăng giá mạnh gây sức ép khủng khiếp lên lĩnh vực vận tải.

Vì vậy, các doanh nghiệp trong lĩnh vực vận tải đang phải đau đầu vì phải tính toán các phương án cân đối chi phí phát sinh và giữ mối khách hàng. Nhiều doanh nghiệp hoạt động cầm chừng để duy trì việc làm cho người lao động cũng như các chi phí hoạt động doanh nghiệp.

Trao đổi với chúng tôi ông Nguyễn Văn Lâm – Giám đốc Công ty vận tải P. K chuyên chở hàng hóa nông sản xuất khẩu cho biết:“Dịch bệnh vừa giảm nhiệt tưởng các doanh nghiệp vận tải được “hồi sinh” thì giá xăng dầu tăng cao khiến chúng tôi trở tay không kịp. Còn nhiều vấn đề khác như hàng hóa ùn ứ tại cửa khẩu dài ngày làm phát sinh thời gian và chi phí. Rồi hàng chục chi phí “vô hình” khác nữa nhưng chúng tôi vẫn không dám điều chỉnh giá cước vận tải vì sợ mất mối hàng. Doanh nghiệp chúng tôi đang nỗ lực giữ nguyên giá cước, nhưng nếu giá nhiên liệu tiếp tục tăng như hiện nay, chúng tôi bắt buộc phải điều chỉnh…”.

Giá xăng dầu tăng là “ác mộng” của ngành vận tải (Hình minh họa)

Đồng quan điểm với ông Lâm, ông Trần Thanh Vinh – quản lý doanh nghiệp vận tải HTX cho biết thêm: “Xét tình hình hiện tại việc giá xăng dầu tăng đột biến, với giá cước vận tải theo chiều Nam – Bắc hiện nay thì các doanh nghiệp vận tải vừa và nhỏ như chúng tôi chỉ có thể tồn tại cầm chừng. Nhưng nghịch lý là ở chiều ngược lại (từ Bắc vào Nam – PV) giá cước tương đối thấp, nhiều khi chỉ bằng khoảng 70% chiều kia dù chi phí gần tương đương, nên nhiều khi quay đầu xe mà nhận hàng cũng chỉ đủ chi phí tiền xăng dầu, đa số phải bù lỗ. Thiết nghĩ, cần phải có chính sách nào đấy để hỗ trợ các doanh nghiệp vận tải vượt qua những khó khăn hiện nay như Chính phủ và các bộ, ngành cần có giải pháp tổng thể để kiểm soát, giảm nhiệt giá xăng dầu…”.

Liên quan đến vấn đề giá xăng dầu liên tục tăng cao, PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) lo ngại: “Việc giá xăng tăng cao sẽ ảnh hưởng đến quá trình hồi phục sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp sau thời gian dài bị ngưng trệ vì dịch bệnh. Khi giá xăng dầu tăng, đồng nghĩa với chi phí sản xuất tăng và kéo theo giá cả các mặt hàng khác tăng theo, ảnh hưởng đến chi tiêu của người dân. Với ngành vận tải, chi phí xăng, dầu chiếm 40% giá cước vận tải, nên giá xăng dầu tăng chắc chắn cước vận tải tăng theo. Giá cước tăng sẽ đẩy giá thành các sản phẩm tăng, đây sẽ là hệ quả tất yếu không thể tránh…”.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng: “Ngoài chính sách hỗ trợ của Chính phủ để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp như giảm 2% VAT, cho vay vốn để sản xuất, kinh doanh, cần phải xem xét thuế bảo vệ môi trường có thực sự cần thiết hay không. Đồng thời phải giảm một số thuế, phí để ổn định giá xăng dầu, tránh để giá xăng dầu làm ảnh hưởng đến giá cả của các mặt hàng thiết yếu nói riêng và cả nền kinh tế nói chung”./.

Nguyễn Lân