Kim anh tử trong y học cổ truyền
![]() |
| Quả kim anh tử |
Tên gọi: Kim anh tử, Thích Lê tử, Đường quân tử.
Tên khoa học: Rosa laevigata Michx. Thuộc họ Rosaceae.
Kim anh thuộc dòng cây thân mềm, thường mọc thành bụi xen với cây sim, tre,… Thân cây có đường kính khoảng 2cm, song có thể dài tới 10m. Cây có rất nhiều gai mọc từ thân tới cành, gai cúp xuống như gai hoa hồng. Cành kim anh dài từ 2-3m. Lá có lá kèm và gồm 3 lá chét hình trứng, 2 đầu lá nhọn, có răng cưa quanh mép. Hoa kim anh màu trắng, mọc đơn độc ở đầu cành, nhị màu vàng. Hoa nở vào tháng 2- 3, quả chín từ tháng 8-10.
Quả giả (bản chất là đế hoa), khi còn tươi có màu vàng đỏ, bóng, cứng; khi khô có màu nâu đỏ. bên trong quả giả có lông và quả thật. Quả thật hình thon, dẹt màu vàng nâu nhạt.
Ở Việt Nam cây mọc hoang trên các đồi ở nước ta, một số tỉnh miền núi biên giới như Cao Bằng, Lạng Sơn, tại đây một số người trồng làm hàng rào vì cây có nhiều gai.
Theo kinh nghiệm Việt Nam thu hoạch và bảo quản:
- Bổ đôi, bỏ vào túi vải, xóc, chà cho hết gai, rửa sạch nhanh. Dùng cái nào nạo kỹ cho hết bột và lông trong ruột. Sấy khô.
- Sau khi sấy khô, tán bột để làm hoàn tán.
- Nấu cao Kim anh (1ml = 10g (không phải bỏ hột, lông căn lọc kỹ) bảo quản bằng rượu.
Tác dụng dược lý
Ảnh hưởng đến hệ thống tiết niệu: 6 g / kg chiết xuất nước Kim anh tử có thể được dùng cho dạ dày, có thể làm giảm tần suất đi tiểu, kéo dài khoảng thời gian giữa đi tiểu và tăng đi tiểu mỗi lần.
Tác dụng đối với cơ trơn Chiết xuất nước Kim anh tửcó thể ức chế sự co thắt tự nguyện của cơ trơn jejunum bị cô lập ở thỏ, đối kháng với sự co thắt co thắt của cơ trơn thỏ jejunal gây ra bởi acetylcholine và barium clorua, và cơ trơn bàng quang bị cô lập ở chuột Phản ứng co bóp của các dải động mạch chủ ngực bị cô lập của thỏ gây ra bởi Vegetin có mối quan hệ hiệu quả liều đáng kể đối với ba loại ức chế cơ trơn ở trên.
Tác dụng đối với chứng xơ vữa động mạch thực nghiệm Thỏ được cho ăn cholesterol và bổ sung một lượng methylthiouracil thích hợp để tạo ra chứng xơ vữa động mạch thực nghiệm. Điều trị bằng hạt anh đào vàng trong 2 tuần và 3 tuần làm giảm cholesterol huyết thanh 12,5. % Và 18,67%, – lipoprotein cũng giảm đáng kể sau 3 tuần dùng thuốc. Tiền gửi mỡ gan và tim nhẹ hơn so với những người trong nhóm đối chứng. Mức độ xơ vữa động mạch cũng nhẹ, trong khi nhóm đối chứng rất nặng.
Tác dụng chống mầm bệnh Quả anh đào vàng có chứa tanin. Thử nghiệm kháng khuẩn được thực hiện bằng phương pháp đĩa phẳng. Thuốc sắc rễ 25% có tác dụng kháng khuẩn cao đối với Staphylococcus aureus và E. coli, và nó cũng có hiệu quả đối với Pseudomonas aeruginosa. Xét nghiệm phôi gà đã chứng minh rằng thuốc sắc Jinyingzi có tác dụng ức chế mạnh đối với chủng virut cúm PR / 8, và nó cũng có tác dụng đối với chủng A-5-4 châu Á, chủng Lee loại B, chủng 1233 loại C và chủng loại D.
Kim anh tử trong y học cổ truyền
Khí vị: vị chua sáp, tính bình
Quy kinh: Túc Thái âm Thận, Túc Dương minh Bàng quang, Thủ Dương minh Đại tràng.
Công năng: cố tinh súc niệu, sáp trường chỉ tả
Chủ trị: hoạt tinh, tiểu nhiều lần ( niệu lần), bạch đới quá nhiều, cửu tả cửu lị.
Kiêng kỵ:
- Nhiệt thái quá: không dùng (Trung Dược Học).
- Bệnh mới phát sốt, táo kết: không dùng (Phương Pháp Bào Chế Đông Dược).
- Có thực hỏa tà nhiệt: cấm dùng. Tiểu không thông, tiêu chảy cấp: không dùng (Đông Dược Học Thiết Yếu)
Liều lượng: 6 – 20g sắc uống, nấu cao hoặc chế thành viên.
Chú ý: “Hạt” (Quả thực) của Kim anh có độc tính, cẩn thận khi sử dụng.
Ứng dụng lâm sàng
Trị tiêu chảy, lỵ, hoạt tinh, di tinh, tiểu nhiều:
Kim anh tử, nấu thành cao. Mỗi lần dùng 1 thìa canh lớn, hòa với nước sôi uống (Kim Anh Tử Cao- Nghiệm Phương).
Trị chứng tả lị lâu ngày:
Kim anh tử 30g sắc nước uống, hoặc phối hợp với thuốc bổ khí như Đảng sâm, Bạch linh, Bạch truật, Hoài sơn làm thuốc thang sắc uống. Hoa Kim anh, Quả Kim anh (bỏ hạt), lá Kim anh và Anh túc xác, lượng bằng nhau tán nhỏ viên với nước sắc vỏ quýt.
Chữa suy nhược thần kinh:
Kim anh 500g, ba kích 250g, tua sen 50g. Hai vị kim anh và ba kích thái mỏng, sao vàng, tán nhỏ, cho vào một túi nhỏ cùng với tua sen. Tất cả cho vào nồi thêm 2000ml nước đun nhỏ lửa còn 1000ml. Lọc lấy nước cốt bỏ riêng. Sau đó thêm 1000ml nước đun nhỏ lửa còn 500ml. Lọc lấy nước, trộn đều 2 loại nước với nhau thêm đường đun nhỏ lửa còn 1000ml. Để nguội, thêm vài giọt tinh dầu cam cho thơm. Mỗi ngày chia 2 lần, mỗi lần 1 thìa cà phê.
Mỗi liệu trình 7-10 ngày.
Trị Di tinh,hoạt tinh, bạch đới:
Kim anh tử, Khiếm thực, lượng bằng nhau. Tán bột, mỗi lần uống 6-8g với nước cơm (Thủy Lục Nhị Tiên Đơn – Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
Trị tử cung sa, trực tràng sa:
Kim anh tử 30g, Ngũ vị tử 6g, sắc uống (Trung Dược Học).
Tin liên quan
Phát động chiến dịch lan tỏa tinh thần dân tộc và tình yêu Tổ quốc nhân Ngày Quốc khánh 2/9
20:37 | 22/08/2024 Giải trí
Công tác tổ chức Cuộc thi ảnh, video “Việt Nam hạnh phúc - Happy Vietnam 2024”
16:35 | 22/08/2024 Giải trí
Dự báo thời tiết ngày 29/6/2024: Hà Nội mưa rào và dông, ngày nắng nóng
06:00 | 29/06/2024 Môi trường xanh
Cùng chuyên mục
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên
10:43 | 10/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà
09:16 | 10/11/2025 Y tế 24h
Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền
08:00 | 09/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên
13:59 | 07/11/2025 Y học cổ truyền
Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền
07:00 | 07/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da
08:48 | 06/11/2025 Y học cổ truyền
Các tin khác
Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian
08:47 | 06/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian
14:02 | 05/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe
10:32 | 05/11/2025 Y học cổ truyền
Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận
14:12 | 04/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 3: Lá hẹ giúp sáng mắt, kiểm soát tiểu đường và những lưu ý khi sử dụng
14:11 | 04/11/2025 Y học cổ truyền
Rau bina - Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận
08:49 | 03/11/2025 Y học cổ truyền
Ý dĩ - “Ngọc mạch” trong kho tàng dược liệu cổ truyền
07:00 | 03/11/2025 Y học cổ truyền
[E-Magazine] Cỏ mần trầu: Dược liệu dân dã với nhiều lợi ích sức khỏe
07:30 | 02/11/2025 Y học cổ truyền
Những ai không nên ăn quả hồng?
08:00 | 01/11/2025 Y học cổ truyền
Ớt chuông - Thực phẩm giàu dinh dưỡng tốt cho người bị sỏi thận
10:01 | 31/10/2025 Y học cổ truyền
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng
1 ngày trước Hoạt động hội
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030
6 ngày trước Hoạt động hội
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh
17-10-2025 21:58 Hoạt động hội
“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà
05-10-2025 14:21 Hoạt động hội
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững
29-09-2025 21:00 Hoạt động hội



