Nghịch lý “thuốc rẻ” tại thị trường dược Việt Nam: Cuộc chơi nhiều thách thức

Suốt nhiều năm, các ông lớn thuốc gốc chỉ phải đối đầu với nhóm generic - đa phần là các công ty nội địa - ở thời điểm thuốc generic chưa tạo dựng được nền tảng và danh tiếng cho các bệnh nhân và cả chuyên gia y tế. Bấy lâu nay, thuốc generic thường được gắn với nhãn “của rẻ là của ôi”.

*Bài viết thể hiện quan điểm của Andriy Samoylovych – Giám đốc điều hành tại Stada Việt Nam, một trong những nhà sản xuất dược phẩm có trụ sở tại Đức .

Hệ sinh thái của ngành dược phẩm suốt nhiều năm qua có thể được xác định như sau: Các công ty nghiên cứu, sáng chế ra các loại thuốc biệt dược (còn gọi là thuốc gốc) với giá cao. Sau đó, các công ty “generic” sẽ tiếp cận, sản xuất ra các loại thuốc tương tự về chất lượng nhưng ở mức giá mềm hơn, dễ tiếp cận hơn cho người tiêu dùng.

Nhìn chung, dòng thuốc generic chiếm một vai trò rất lớn đối với mọi hệ thống y tế trên thế giới, đặc biệt trong giai đoạn kinh tế suy thoái, khi người dân cần thắt lưng buộc bụng.

Trong lĩnh vực dược, thuốc được chia làm hai loại: thuốc Gốc (Original, hay biệt dược) và thuốc Generic (thuốc bản sao). Thuốc gốc là các loại thuốc mới được phát triển, được nhà sản xuất đặt tên nhằm chỉ ra hoạt chất trong thuốc. Trong khi đó, thuốc Generic do các nhà sản xuất khác tạo ra với thành phần hoạt chất và hiệu quả điều trị tương tự, và thường có giá rẻ hơn.

Dù chưa bao giờ thực sự rõ ràng, nhưng cơ chế thì đúng ở hầu hết các thị trường. Đó là, các công ty dược tạo ra một loại thuốc mới, bán ra thị trường trong 15-20 năm ở mức giá cao (để bù lại chi phí nghiên cứu) với sự bảo hộ của bằng sáng chế. Sau đó, làn sóng thuốc generic tràn đến, tạo ra các loại thuốc có giá thấp hơn nhiều lần, tạo điều kiện cho người bệnh tiếp cận thuốc và giảm gánh nặng cho dịch vụ công. Các công ty “thuốc gốc” lúc này tiếp tục nghiên cứu để tạo ra loại thuốc mới, hình thành một vòng lặp liên tục, nơi tất cả đều có vai trò riêng.

Thị trường Việt Nam có khác biệt?

Nhiều người có thể cho rằng những “người chơi” mạnh nhất trên thị trường mới nổi như Việt Nam sẽ là các công ty thuốc generic. Nhưng thực chất, 4 trên 5 công ty dược phẩm lớn nhất Việt Nam là các doanh nghiệp làm thuốc gốc.

Đi sâu hơn, có thể thấy các “ông lớn” này vẫn đang chủ yếu dựa vào các sản phẩm dược nền tảng từ cách đây 20-40 năm, với những hoạt chất từ lâu đã được nhóm generic tiếp quản. Ít nhất, phân nửa số nhà dược phẩm gốc tại Việt Nam đang bán các sản phẩm như vậy. Nếu không tính vaccine (loại sản phẩm có thị trường khác biệt), tỷ lệ có thể lên tới hơn 70%.

Các sản phẩm này đa số nằm trong lĩnh vực thiết yếu như thuốc kháng sinh, tiểu đường, tim mạch, thường được bán ở mức giá từ 3-5 lần so với nhóm generic. Vậy mà, nó chiếm khoảng 50% thị phần.

Có ý kiến cho rằng đây là câu chuyện thuần về cạnh tranh và chẳng có gì phải lo lắng. Nhưng có thật là như vậy không?

Thuốc rẻ chiếm ít thị phần, tại sao?

Không có câu trả lời đồng nhất cho vấn đề này. Tuy nhiên, điều rõ ràng nhất là nhiều “ông lớn” thuốc gốc đã tạo lập vị trí của mình từ 20-25 năm trước, định vị bản thân ở phân khúc thuốc cao cấp. Họ chỉ phải đối đầu với nhóm generic - đa phần là các công ty nội địa - ở thời điểm thuốc generic chưa tạo dựng được nền tảng và danh tiếng cho các bệnh nhân và cả chuyên gia y tế. Suốt nhiều năm trời, thuốc generic thường được gắn với nhãn “của rẻ là của ôi”.

Những năm sau này, khi các nhà sản xuất thuốc generic đã tiến bộ hơn cả về chất và lượng, bệnh nhân vẫn thường nhận được câu hỏi lựa chọn từ dược sĩ: “thuốc ngoại hay thuốc nội?”. “Ngoại” ở đây là các sản phẩm gốc có giá cao, còn “nội” là nhóm thuốc rẻ hơn từ các công ty generic nội địa.

Dĩ nhiên, bệnh nhân sẽ chọn thứ họ cho là tốt hơn, miễn là đủ khả năng chi trả.

Nghịch lý “thuốc rẻ” tại thị trường dược Việt Nam: Cuộc chơi nhiều thách thức

Có nghĩa, các bệnh nhân tại Việt Nam vẫn đang trả mức giá cao hơn nhiều lần để nhận được loại thuốc được tin là chất lượng tốt hơn, dù thực tế các thuốc generic nội địa có thể cho hiệu quả tương đương. Điều này cũng áp dụng cho nhóm bệnh nhân thuộc tầng lớp đang bị tổn thương vì nền kinh tế phục hồi chậm chạp hậu đại dịch, nơi số tiền họ bỏ ra để mua thuốc có thể đáp ứng nhiều nhu cầu thiết yếu khác.

Không chỉ vậy, câu chuyện này cũng tạo ra gánh nặng cho hệ thống y tế công, khi phải chi nhiều tiền cho “thuốc gốc” vốn ra đời từ rất lâu và đã có nhóm generic thay thế.

Vấn đề cũng không dừng lại ở chi phí. Khi các công ty thuốc gốc tiếp tục tập trung, quảng bá và bảo vệ thị phần cho loại thuốc quá lâu năm, họ không còn thời gian, nguồn lực để mang đến các loại thuốc mới cho thị trường. Hệ quả mà hệ thống phải gánh chịu là gấp đôi, khi bệnh nhân và dịch vụ công đều phải trả nhiều tiền hơn mà không có thuốc mới để sử dụng.

Giải pháp là gì?

Để tạo ra giải pháp cho vấn đề này là phức tạp. Nhưng rõ ràng, ngành công nghiệp thuốc generic cần phải có bước đột phá lớn để “quảng bá” bản thân cho bệnh nhân và các chuyên gia y tế, tạo dựng danh tiếng về chất lượng, và xây dựng niềm tin.

Mặt khác, các ông lớn thuốc gốc cần phải trở lại đúng giá trị và mục tiêu của mình, là tiếp tục nâng cấp thuốc, tập trung mang đến các đột phá về dược phẩm cho Việt nam.

Trong một hệ thống y tế, cả hai bên đều cần nỗ lực và thời gian, nhưng kết quả sau cùng sẽ mang lại lợi ích cho cả hai và toàn xã hội.

Câu hỏi còn đọng lại là “liệu làm vậy có đủ”? Dưới góc nhìn của các học giả, tác động từ thị trường có thể là lý tưởng. Nhưng nếu muốn có thay đổi nhanh chóng và hiệu quả, cần sự tác động từ hệ thống y tế công để quảng bá thuốc generic, với tư cách là sản phẩm dễ tiếp cận và hiệu quả về chi phí.

Nguồn: Nghịch lý “thuốc rẻ” tại thị trường dược Việt Nam: Cuộc chơi nhiều thách thức

Châu An
fili.vn

Tin liên quan

Hanseoul - Nha khoa trồng răng implant uy tín

Hanseoul - Nha khoa trồng răng implant uy tín

Trồng răng Implant là một trong những phương pháp phục hình răng thẩm mỹ tương đối phức tạp, đòi hỏi bác sĩ thực hiện phải có tay nghề cao và sự hỗ trợ của máy móc, công nghệ hiện đại.
Vì sao mỹ phẩm Profiderm Azelaic Gel bị đình chỉ và thu hồi trên toàn quốc?

Vì sao mỹ phẩm Profiderm Azelaic Gel bị đình chỉ và thu hồi trên toàn quốc?

SKV - Cục Quản lý Dược vừa ra thông báo đình chỉ lưu hành và thu hồi toàn quốc sản phẩm Profiderm Azelaic Gel của Công ty TNHH Thùy Dương Aesthetically Yours do nhãn phụ chứa nội dung như thuốc chữa bệnh, gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng. Sản phẩm này cũng có nhãn gốc ghi không đúng thành phần công thức so với hồ sơ công bố, vi phạm nghiêm trọng các quy định về quản lý mỹ phẩm.
Tê bì bàn tay, ngón tay - Dấu hiệu tiềm ẩn những căn bệnh khó lường

Tê bì bàn tay, ngón tay - Dấu hiệu tiềm ẩn những căn bệnh khó lường

Tê bì tay/ bàn tay thường gặp ở người làm việc văn phòng, lái xe, những công việc đòi hỏi hoạt động bàn tay nhiều (thợ cơ khí, vận động viên cầu lông, bóng bàn...).

Cùng chuyên mục

Lưu ý khi vay tiền bằng đăng ký xe ô tô

Lưu ý khi vay tiền bằng đăng ký xe ô tô

Dịch vụ cho vay tiền bằng đăng ký xe ô tô ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là khi các loại xe dịch vụ, xe gia đình đang ngày một nhiều. Tuy nhiên, còn đó một số vấn đề mà người có nhu cầu vay cần chú ý và cân nhắc trước khi tiếp cận hình thức vay này.
Thị trường chứng khoán ngày 13/12: Cổ phiếu BSR của CTCP Lọc - Hóa dầu Bình Sơn ngược dòng tăng mạnh

Thị trường chứng khoán ngày 13/12: Cổ phiếu BSR của CTCP Lọc - Hóa dầu Bình Sơn ngược dòng tăng mạnh

Cổ phiếu BSR của CTCP Lọc - Hóa dầu Bình Sơn tăng mạnh 4,7% với gần 11,4 triệu đơn vị khớp lệnh, là điểm sáng của phiên.
Eximbank khai phá, mở rộng thị truờng miền Bắc tiềm năng

Eximbank khai phá, mở rộng thị truờng miền Bắc tiềm năng

Tại Đại hội đồng cổ đông bất thường năm 2024, Eximbank thống nhất chuyển trụ sở về địa điểm mới là số 27-29 Lý Thái Tổ, phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội.
Hội thảo công bố Báo cáo đánh giá tác động tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng bia

Hội thảo công bố Báo cáo đánh giá tác động tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng bia

SKV - Ngày 25/11 tại Hà Nội, Hiệp hội Bia, Rượu, Nước Giải khát Việt Nam (VBA) tổ chức hội thảo công bố Báo cáo đánh giá tác động của dự thảo tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng bia. Báo cáo đưa ra các phân tích toàn diện về tác động kinh tế, xã hội, và đề xuất phương án tối ưu, nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích giữa ngân sách nhà nước, ngành sản xuất và người tiêu dùng.
Triển khai chiến lược phát triển bền vững, HDBank báo lãi 8.165 tỷ đồng, nợ xấu chỉ 1,59%

Triển khai chiến lược phát triển bền vững, HDBank báo lãi 8.165 tỷ đồng, nợ xấu chỉ 1,59%

Ngân hàng TMCP Phát triển TP Hồ Chí Minh (HDBank - Mã: HDB) vừa công bố báo cáo tài chính quý II/2024 với lợi nhuận trước thuế bán niên lên đến 8.165 tỷ đồng, tăng 48,9% so với cùng kỳ. Các chỉ tiêu hiệu quả và an toàn hoạt động tiếp tục được nâng cao, khẳng định hướng đi đúng của chiến lược phát triển bền vững.
SeABank lãi "khủng", sắp trả cổ tức tỷ lệ 14%

SeABank lãi "khủng", sắp trả cổ tức tỷ lệ 14%

Trong quý II/2024, lãi trước thuế của SeABank đạt 1.732 tỷ đồng, tăng 83% so với cùng kỳ. Tính chung 6 tháng đầu năm, SeABank lãi trước thuế 3.238 tỷ đồng, tăng 61%. Ngoài ra, ngân hàng này cũng chuẩn bị trả cổ tức cho cổ đông tỷ lệ gần 14%.

Các tin khác

Techcombank: Số dư CASA duy trì ở mức cao kỷ lục, tỉ lệ an toàn vốn đứng đầu ngành

Techcombank: Số dư CASA duy trì ở mức cao kỷ lục, tỉ lệ an toàn vốn đứng đầu ngành

Ngày 22/7/2024, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) công bố kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2024, với kết quả ấn tượng ở những hạng mục kinh doanh cốt lõi, với tổng thu nhập hoạt động và lợi nhuận trước thuế tiếp tục tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm. Kết quả kinh doanh ấn tượng đã đưa Techcombank trở thành ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam nhận hat-trick giải thưởng danh giá “Ngân hàng tốt nhất Việt Nam” từ 3 tổ chức uy tín hàng đầu thế giới là Euromoney, FinanceAsia và Global Finance.
Bac A Bank ưu tiên tín dụng lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp

Bac A Bank ưu tiên tín dụng lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp

Trong giai đoạn tới, Ngân hàng TMCP Bắc Á (Bac A Bank) thực hiện kế hoạch phát triển bền vững, ổn định, hiệu quả. Đặc biệt, chú trọng hoạt động tư vấn đầu tư và cho vay các doanh nghiệp trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp, nông thôn và các ngành phụ trợ cho nông nghiệp, dược liệu sạch, y tế và giáo dục.
Loạt ngân hàng tích cực huy động vốn trái phiếu

Loạt ngân hàng tích cực huy động vốn trái phiếu

Các ngân hàng lớn như MB, ACB, TPBank... đang mở lại đường đua phát hành trái phiếu, huy động hàng nghìn tỷ đồng chỉ trong thời gian ngắn.
Hé lộ kết quả kinh doanh quý II/2024 tại 14 ngân hàng

Hé lộ kết quả kinh doanh quý II/2024 tại 14 ngân hàng

Trong quý II/2024, kết quả kinh doanh tại nhóm ngân hàng được dự báo sẽ phân hóa, trong đó lợi nhuận tăng cao sẽ nghiêng về ngân hàng có tăng trưởng tín dụng tốt.
OCB vừa phát hành lô trái phiếu đầu tiên năm 2024, thu về hơn 1.000 tỷ đồng

OCB vừa phát hành lô trái phiếu đầu tiên năm 2024, thu về hơn 1.000 tỷ đồng

Năm 2023, Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) phát hành thành công 19 lô trái phiếu, huy động hơn 22.000 tỷ đồng. Bước sang tháng 6/2024, OCB tiếp tục huy động thành công 1.300 tỷ đồng từ trái phiếu với kỳ hạn 3 năm.
10.000 tỷ đồng trái phiếu "đổ về" ACB trong 2 ngày

10.000 tỷ đồng trái phiếu "đổ về" ACB trong 2 ngày

ACB phát hành 9 lô trái phiếu, huy động gần 19.000 tỷ đồng trong năm 2023. Đầu tháng 6/2024, ACB tiếp tục huy động 10.000 tỷ đồng từ phát hành trái phiếu.
Shinhan Bank dồn dập huy động hàng nghìn tỷ đồng từ trái phiếu

Shinhan Bank dồn dập huy động hàng nghìn tỷ đồng từ trái phiếu

Vừa tất toán các lô trái phiếu vào cuối tháng 4 và đầu tháng 5/2024, Shinhan Bank lại dồn dập phát hành 4 lô trái phiếu mới thu về 4.000 tỷ đồng.
NCB đã tìm được nhà đầu tư chuyên nghiệp mua cổ phiếu riêng lẻ tăng vốn điều lệ

NCB đã tìm được nhà đầu tư chuyên nghiệp mua cổ phiếu riêng lẻ tăng vốn điều lệ

Ngân hàng TMCP Quốc dân (NCB) vừa công bố Nghị quyết Hội đồng quản trị thông qua Danh sách dự kiến các nhà đầu tư chuyên nghiệp tham gia đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ nhằm tăng vốn điều lệ thêm 6.200 tỷ đồng.
OCB: Chồng là Chủ tịch, vợ cũng rất nổi tiếng trên thương trường

OCB: Chồng là Chủ tịch, vợ cũng rất nổi tiếng trên thương trường

Mỗi khi nhắc đến gia đình ông Trịnh Văn Tuấn - Chủ tịch Ngân hàng TMCP Phương Đông (mã: OCB), không thể không nhắc tới bà Cao Thị Quế Anh, người vợ khá nổi tiếng trên thương trường.
Techcombank về đích sớm trong mục tiêu tăng vốn điều lệ năm 2024

Techcombank về đích sớm trong mục tiêu tăng vốn điều lệ năm 2024

Ngân hàng Kỹ thương Việt Nam (Techcombank - mã chứng khoán: TCB) chính thức tăng vốn điều lệ từ mức 35.225 tỷ đồng lên 70.450 tỷ đồng bằng hình thức phát hành cổ phiếu từ nguồn vốn chủ sở hữu. Đây là một nội dung quan trọng năm 2024, trong kế hoạch được Đại hội đồng cổ đông thường niên TCB vừa thông qua hồi tháng 4 vừa qua.
Xem thêm
Chi hội Nam y Hùng Vương: Tiếp tục phát triển nguồn dược liệu cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Chi hội Nam y Hùng Vương: Tiếp tục phát triển nguồn dược liệu cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Vừa qua, tại Công ty Cổ phần Ao Vua (huyện Ba Vì, Hà Nội), Chi hội Nam y Hùng Vương đã tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2024, phương hướng nhiệm vụ năm 2025.
Hà Nội: Dâng hương tưởng niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - Bậc Y thánh của Việt Nam

Hà Nội: Dâng hương tưởng niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - Bậc Y thánh của Việt Nam

Sáng ngày 12/02, Bộ Y tế và Sở Y tế Hà Nội đã long trọng tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm ngày viên tịch của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại Hương Sơn, Hà Tĩnh

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại Hương Sơn, Hà Tĩnh

Sáng 11/2, Hội Nam Y Việt Nam và Chi hội Nam Y Thái Nguyên đã tổ chức dâng hương tưởng nhớ anh linh Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
Hà Nội: Dâng hương tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản Viên Sơn

Hà Nội: Dâng hương tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản Viên Sơn

Sáng ngày 7/2/2025, Hội Nam Y Việt Nam, Hội Đông y Việt Nam, Hội Giáo dục Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, Hội Quân dân y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua đã tổ chức lễ dâng hương tưởng nhớ Đức Thánh Tản Viên Sơn và gặp mặt nhân dịp đầu xuân Ất Tỵ.
Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

TTND.GS.TS Trương Việt Bình - Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam đã gửi thư chúc mừng tới toàn thể hội viên, các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp đối tác và bạn đọc Tạp chí Sức Khỏe Việt.
Phiên bản di động