Mới nhất Đọc nhiều

Người được mệnh danh là “ông tổ” thuốc Nam và mở đầu cho nền y dược cổ truyền của Việt Nam

Thiền sư Tuệ Tĩnh được mệnh danh là ông tổ của nghề thuốc Nam. Trong suốt cuộc đời của mình, ông đã để lại nhiều đóng góp to lớn cho nền y học cổ truyền, góp phần đưa nền y học của Việt Nam lên một tầm cao mới.

Ông tổ của nền y học cổ truyền Việt Nam

Y học Cổ truyền Việt Nam hay còn gọi là thuốc Nam (thuốc ta) là một ngành y học thuộc Đông y có nguồn gốc từ xa xưa, được bắt nguồn từ Việt Nam.

Người đã đặt nền móng cho Y học cổ truyền Việt Nam là Danh y - Thiền sư Tuệ Tĩnh (tác giả của câu nói nổi tiếng "Nam dược trị Nam nhân" - thuốc Nam dùng chữa bệnh cho người Nam). Ông cũng được coi là người sáng lập ra nghề thuốc Nam, sau này Hải Thượng Lãn Ông là người tuyên truyền thực hiện có hiệu quả cao về nghề thuốc dân tộc này.

Danh Y Tuệ Tĩnh (1330 – ?) có tên thật là Nguyễn Bá Tĩnh, người làng Nghĩa Phú, huyện Cẩm Giàng (tỉnh Hải Dương). Tuệ Tĩnh được coi là vị thánh thuốc Nam, là ông tổ của ngành y học cổ truyền của Việt nam. Ông là tác giả của những tập sách nổi tiếng “Nam dược thần hiệu” và “Hồng nghĩa giác tư y thư”.

Người được mệnh danh là “ông tổ” thuốc Nam và mở đầu cho nền y dược cổ truyền của Việt Nam - Ảnh 2.

Thiền sư Tuệ Tĩnh.

Mồ côi cha mẹ từ khi 6 tuổi, Nguyễn Bá Tĩnh được các nhà sư chùa Hải Triều và chùa Giao Thủy nuôi cho ăn học. Với tài năng và sự chăm chỉ của mình, năm 22 tuổi, ông đậu Thái học sinh dưới triều vua Trần Dụ Tông, nhưng không ra làm quan mà ở lại chùa đi tu lấy pháp hiệu là Tuệ Tĩnh. Những ngày đi tu cũng là những ngày ông chuyên học thuốc, làm thuốc, chữa bệnh cứu người.

Năm 55 tuổi (1385), Danh y Tuệ Tĩnh bị đưa đi cống cho triều đình nhà Minh. Sang Trung Quốc, ông vẫn làm thuốc, nổi tiếng và được vua Minh phong là Đại y Thiền sư. Sau đó ông qua đời tại Giang Nam, Trung Quốc và không rõ năm nào (theo nhiều nguồn tài liệu Danh y Tuệ Tĩnh mất vào năm 1400).

Thuốc Nam dùng chữa bệnh cho người Nam

Đối với Tuệ Tĩnh, ông học y, hành y, không chỉ đơn giản là cứu người mà còn tổ chức, viết sách để lưu truyền những bài thuốc Nam đến với nhân dân. Ông dạy nhân dân cách trồng thuốc chữa bệnh cho đến chăm sóc sức khỏe, phòng tránh bệnh tật. Có thể nói đây là tư tưởng cực kỳ tiến bộ của y học, chủ động phòng bệnh, tận dụng thảo dược thiên nhiên, phát huy thế mạnh của toàn dân sẽ tạo ra sức mạnh, tài sản quý báu cho các thế hệ sau.

Tuệ Tĩnh phân tính rõ biện chứng tổng quát về dược lý chủ yếu là hướng điều trị từ 630 vị thuốc để chữa các bệnh như: Ngoại cảm lục dâm, lao lực, trúng độc, uất khí, hỏa tích, đờm,… Bên cạnh đó, ông cũng phân tính thêm, Việt Nam là quốc gia nằm trong khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm thường xuyên. Chính vì vậy, dân thường mắc các bệnh thiên về nhiệt, đờm hỏa hoặc khí hư yếu nên cần tìm những bài thuốc Đông y điều trị tả hỏa, hóa đàm, thanh nhiệt,…

Người được mệnh danh là “ông tổ” thuốc Nam và mở đầu cho nền y dược cổ truyền của Việt Nam - Ảnh 3.

Danh y Tuệ Tĩnh được mệnh danh là "ông tổ" của thuốc Nam và là người đặt nền móng cho ngành y học cổ truyền của Việt Nam.

Quan điểm hành nghề, nguyên tắc điều trị của ông không chỉ xuất phát từ lý tính mà còn có sự kết hợp giữa y đức, lòng yêu nước thương dân. Ông luôn lo lắng con dân phải chết vì bệnh tật. Do vậy, ông đã cố gắng, dày công kiếm tìm những cây thuốc quanh mình để đưa vào chữa bệnh. Ngoài ra, ông còn kết hợp sử dụng các phương pháp như xoa bóp, châm cứu, bấm huyệt với chủ trương: “Bế tinh, dưỡng khí, tồn thần thanh tâm, quả dục, thủ chân, luyện hình”.

Đến nay những phương pháp, châm ngôn hành nghề y của Tuệ Tĩnh vẫn được lưu truyền, áp dụng thành công, thậm chí trở thành kim chỉ nam cho những danh y sau này trong đó điển hình nhất là Hải Thượng Lãn Ông.

Thành tựu y học của Danh y Tuệ Tĩnh

Những năm ở trong nước, Tuệ Tĩnh đã chăm chú nghề thuốc: Trồng cây thuốc, sưu tầm kinh nghiệm chữa bệnh trong dân gian, huấn luyện y học cho các tăng đồ. Ông đã tổng hợp y dược dân tộc cổ truyền trong bộ sách giá trị là bộ “Nam dược thần hiệu” chia làm 10 khoa. Đặc biệt, ông có bộ “Hồng nghĩa giác tư y thư” (2 quyển) biên soạn bằng quốc âm, trong đó có bản thảo 500 vị thuốc nam, viết bằng thơ Nôm Đường luật, và bài “Phú thuốc Nam” 630 vị cũng bằng chữ Nôm. Ngoài ra còn có một số bộ sách khác như “Dược tính chỉ nam” và “Thập tam phương gia giảm”… nhưng không còn nguyên vẹn do giặc ngoại xâm sang chiếm nước ta và phá hủy nhiều tịch thư lớn.

Người được mệnh danh là “ông tổ” thuốc Nam và mở đầu cho nền y dược cổ truyền của Việt Nam - Ảnh 4.

Các tác phẩm của Danh y Tuệ Tĩnh để lại là tài liệu quý báu đối với ngành y học cổ truyền của Việt Nam.

Năm 1972 nhà xuất bản Y học đã tiến hành in ấn, phát hành cuốn “Nam dược thần hiệu” với một bộ 11 cuốn, quyển đầu tiên nói về dược tính của 119 vị thuốc nam, 10 quyển còn lại mỗi quyển đi sâu về một khoa điều trị bệnh. Còn cuốn: “Hồng nghĩa giác tư y thư” của Tuệ Tĩnh cũng được in năm 1978 gồm 9 phần, dày gần 400 trang.

Từ bao đời nay, giới y học Việt Nam và nhân dân đều công nhận Tuệ Tĩnh có công lao to lớn trong việc xây dựng một quan điểm y học độc lập, tự chủ, sát với thực tế Việt Nam. Câu nói của ông: “Nam dược trị Nam nhân” thể hiện quan điểm đầy biện chứng về mối quan hệ mật thiết giữa con người với môi trường sống xung quanh. Quan điểm ấy dẫn dắt ông lên ngôi vị cao nhất của nền y học cổ truyền Việt Nam: “Ông Thánh thuốc Nam”. Trong trước tác của mình, ông không rập khuôn theo các trước tác của các đời trước, ông không đưa kim, mộc, thủy, hỏa, thổ lên đầu mà xếp các cây cỏ trước tiên. Ông cũng phê phán tư tưởng dị đoan của những người chỉ tin vào phù chú mà không tin thuốc. Ông đã nêu ra nhiều phương pháp khác nhau để chữa bệnh như: Châm, chích, chườm, bóp, xoa, ăn, uống, hơ, xông,…

Tuệ Tĩnh đã không dừng lại ở vị trí một thầy thuốc chữa bệnh, ông còn tự mình truyền bá phương pháp vệ sinh, tổ chức cơ sở chữa bệnh trong nhà chùa và trong làng xóm. Có tài liệu cho biết, trong 30 năm hoạt động ở nông thôn, Tuệ Tĩnh đã xây dựng 24 ngôi chùa, biến các chùa này thành y xá chữa bệnh. Ông tập hợp nhiều y án: 182 chứng bệnh được chữa bằng 3.873 phương thuốc. Ông cũng gây dựng được phong trào trồng cây thuốc trong gia đình để tự chữa bệnh, nhờ vậy mà năm 1533, với cây thuốc sẵn có mà dân chúng thoát khỏi bệnh sốt rét hoành hành, hay dịch tả tại Thái Nguyên năm Giáp Tuất (1574)... Ông cũng luôn nhắc nhở mọi người chú ý nguyên nhân gây bệnh, tìm biện pháp phòng bệnh tích cực. Tuệ Tĩnh nhấn mạnh tác dụng việc rèn luyện thân thể và sinh hoạt điều độ.

Không chỉ vậy, Tuệ Tĩnh còn tập hợp những bài thuốc chữa bệnh cho gia súc. Ông đã góp phần đặt cơ sở cho ngành thú y dân tộc của Việt Nam.

Người được mệnh danh là “ông tổ” thuốc Nam và mở đầu cho nền y dược cổ truyền của Việt Nam - Ảnh 6.

Những đóng góp của Danh y Tuệ Tĩnh đã mang lại nhiều giá trị to lớn đối với nền y học của Việt Nam.

Có thể nói, Danh y Tuệ Tĩnh là người mở đầu trong sự nghiệp nghiên cứu các bài thuốc Nam, xây dựng nền móng cho Y học cổ truyền dân tộc Việt Nam. Những bài thuốc, kinh nghiệm quý báu của ông đã cứu sống hàng trăm nghìn người, thoát khỏi nỗi sợ bệnh tật. Đặc biệt, với những tài liệu, sổ sách để lại tạo cơ hội cho thế hệ sau thừa kế và phát huy những tinh hoa, giá trị cũ, đưa nền y học Việt phát triển bền vững.

Trải qua hàng thế kỷ tồn tại cùng với văn hóa, xã hội Việt Nam, y học cổ truyền đã và đang góp phần không nhỏ cùng y học hiện đại đẩy lùi nhiều bệnh tật, cứu sống hàng nghìn người bệnh. Một số nhóm bệnh nguy hiểm và phức tạp điều trị có hiệu quả như: Phong tê thấp, bệnh về tiêu hóa, tiết niệu, hư nhược cơ thể, bệnh về hô hấp, phụ khoa, nhi khoa và một số bệnh mạn tính....

https://suckhoeviet.org.vn/

DH
suckhoedoisong.vn

Cùng chuyên mục

Phường Bình Hưng Hòa B Tổ Chức Buổi Lễ Kỷ Niệm 20 Năm Thành Lập (3/12/2003 – 3/12/2023)

Phường Bình Hưng Hòa B Tổ Chức Buổi Lễ Kỷ Niệm 20 Năm Thành Lập (3/12/2003 – 3/12/2023)

SKV - Buổi lễ kỷ niệm 20 năm thành lập phường Bình Hưng Hòa B (3/12/2003 – 3/12/2023) được diễn ra trong bầu không khí hân hoan với sự góp mặt của các cấp lãnh đạo Ủy ban nhân dân quận Bình Tân.
Lưu ý hoạt động thể thao khi thời tiết giao mùa

Lưu ý hoạt động thể thao khi thời tiết giao mùa

Chạy bộ là hoạt động thể dục thể thao được nhiều người lựa chọn nhưng cần có chế độ tập luyện hợp lý, an toàn, nhất là trong thời điểm giao mùa, thời tiết dần se lạnh.
Y tế tư nhân phát triển là một xu thế tất yếu

Y tế tư nhân phát triển là một xu thế tất yếu

Có thể khẳng định, y tế tư nhân phát triển là một xu thế tất yếu và phù hợp với nền kinh tế theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, để khuyến khích và thu hút doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng hệ thống y tế tư nhân phát triển về số lượng, hiệu quả về chất lượng rất cần sự “kiến tạo” của Chính phủ, Bộ ngành và sự ủng hộ của toàn xã hội.
Quản lý và điều trị rối loạn trầm cảm không dùng thuốc dựa vào cộng đồng

Quản lý và điều trị rối loạn trầm cảm không dùng thuốc dựa vào cộng đồng

Với sự hỗ trợ của Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, Sở Y tế TPHCM triển khai thí điểm mô hình quản lý và điều trị rối loạn trầm cảm dựa vào cộng đồng tại các trạm y tế trên địa bàn TPHCM.
Ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ, hạn chế thiệt hại do thiên tai

Ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ, hạn chế thiệt hại do thiên tai

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương và Bộ, ngành liên quan tập trung ứng phó, khắc phục hậu quả mưa lũ để bảo đảm an toàn tính mạng, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người, tài sản của nhân dân và nhà nước.
Phòng, chống cháy nổ, đảm bảo an toàn cho trẻ em trong dịp Tết Trung thu

Phòng, chống cháy nổ, đảm bảo an toàn cho trẻ em trong dịp Tết Trung thu

Nhằm bảo đảm an toàn phòng, chống cháy, nổ cho trẻ em khi sử dụng đồ chơi Trung thu chứa các nguyên, vật liệu có nguy cơ cháy nổ cao, mới đây, Cục Trẻ em, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã ban hành công văn số 645/TE-CSTE.

Các tin khác

Thừa Thiên Huế: Phát triển cây dược liệu theo chuỗi giá trị

Thừa Thiên Huế: Phát triển cây dược liệu theo chuỗi giá trị

Việc phát triển cây dược liệu theo chuỗi giá trị sẽ giúp tạo ra sinh kế bền vững cho bà con dân tộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.
5 loại dầu thực vật giúp giảm cholesterol

5 loại dầu thực vật giúp giảm cholesterol

Theo tờ Healthline, một số loại dầu thực vật chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất béo lành mạnh có thể hỗ trợ giảm cholesterol xấu, phòng tránh các bệnh về tim mạch.
Suôi Thầu - Vẻ đẹp tựa “châu Âu” của Hà Giang

Suôi Thầu - Vẻ đẹp tựa “châu Âu” của Hà Giang

Suôi Thầu là điểm du lịch mới hấp dẫn đối với du khách khi đặt chân đến vùng đất phía Tây của tỉnh Hà Giang, nơi có vẻ đẹp hoang sơ, mộc mạc nhưng không kém phần hùng vĩ.
Thành phố Hồ Chí Minh xây dựng thêm Ngân hàng máu

Thành phố Hồ Chí Minh xây dựng thêm Ngân hàng máu

Tại kỳ họp thứ XI, HĐND thành phố Hồ Chí Minh khóa X vừa thông qua quyết định chủ trương đầu tư dự án xây dựng Ngân hàng máu cho Bệnh viện Truyền máu huyết học.
Tận dụng thảo dược quanh nhà hỗ trợ điều trị sốt xuất huyết

Tận dụng thảo dược quanh nhà hỗ trợ điều trị sốt xuất huyết

Khi bị sốt xuất huyết, nếu biết cách tận dụng thảo dược quanh nhà, kết hợp các bài thuốc Đông y cổ truyền sẽ giúp người bệnh giảm triệu chứng, khôi phục số lượng tiểu cầu, tăng khả năng miễn dịch.
Còn khó khăn trong công tác phòng, chống và điều trị các bệnh truyền nhiễm

Còn khó khăn trong công tác phòng, chống và điều trị các bệnh truyền nhiễm

Ngày 18/9, Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, lao và sốt rét đã công bố báo cáo liên quan đến các bệnh truyền nhiễm có nguy cơ gây tử vong cao nhất thế giới.
Hà Giang theo đuổi mục tiêu trở thành vùng trọng điểm quốc gia về dược liệu

Hà Giang theo đuổi mục tiêu trở thành vùng trọng điểm quốc gia về dược liệu

Tỉnh Hà Giang có tới 1.560 loài dược liệu, chiếm gần 40% số loài dược liệu hiện có ở Việt Nam. Trong đó có 51 loài cây có nguy cơ bị đe dọa và 97 loài trong diện bảo tồn cấp quốc gia.
Rà soát toàn bộ hệ thống quản lý an toàn thực phẩm trong tất cả các khâu

Rà soát toàn bộ hệ thống quản lý an toàn thực phẩm trong tất cả các khâu

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu các cơ quan rà soát lại toàn bộ hệ thống quản lý an toàn thực phẩm trong tất cả các khâu (từ sản xuất đến tiêu dùng) trong thời gian còn lại của năm 2023.
Diễn đàn Hợp tác phát triển du lịch y tế Việt Nam - Hàn Quốc 2023

Diễn đàn Hợp tác phát triển du lịch y tế Việt Nam - Hàn Quốc 2023

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch y tế và để khám phá những cơ hội hợp tác mới giữa Việt Nam và Hàn Quốc, Diễn đàn Hợp tác phát triển du lịch y tế Việt Nam - Hàn Quốc 2023 được tổ chức tại TPHCM vào ngày 16/9.
Chú trọng kế thừa các bài thuốc hay, những phương thuốc quý ở Bắc Kạn

Chú trọng kế thừa các bài thuốc hay, những phương thuốc quý ở Bắc Kạn

Nhờ sự quan tâm đầu tư nhằm xây dựng và phát triển nền đông y, Hội Đông y các cấp tỉnh Bắc Kạn đã chú trọng việc chăm sóc sức khỏe cho người dân bằng các phương pháp y học cổ truyền. Chất lượng công tác khám, chữa bệnh bằng y học cổ truyền ngày càng được nâng cao.
Xem thêm
Kinh nghiệm thuốc nam Nguyễn Kiều trong điều trị các bệnh rối loạn chuyển hóa, các bệnh mạn tính

Kinh nghiệm thuốc nam Nguyễn Kiều trong điều trị các bệnh rối loạn chuyển hóa, các bệnh mạn tính

Sáng 1/12/2023, tại Học viện Y dược học cổ truyền, Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức hội thảo khoa học “Nam dược Thần diệu” với chủ đề: Ứng dụng thuốc nam nói chung và kinh nghiệm thuốc nam Nguyễn Kiều trong điều trị các bệnh rối loạn chuyển hóa, các bệnh mạn
TP.HCM: Hội thảo khoa học “Năng lượng sinh học trong chăm sóc sức khoẻ cộng đồng” lần thứ I – năm 2023

TP.HCM: Hội thảo khoa học “Năng lượng sinh học trong chăm sóc sức khoẻ cộng đồng” lần thứ I – năm 2023

SKV - Ngày 26/11, Chi hội Nam y Đồng Nai phối hợp với Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch đã tổ chức Hội thảo khoa học “Năng lượng sinh học trong chăm sóc sức khoẻ cộng đồng” lần thứ I – năm 2023.
Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028

Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028

Ngày 26/9/2023 Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028 và xây dựng phương hướng nhiệm vụ nhiệm kỳ 2023-2028.
Hội Nam Y Việt Nam: Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV, phát huy trí tuệ, tinh thần để xây dựng Hội vững mạnh

Hội Nam Y Việt Nam: Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV, phát huy trí tuệ, tinh thần để xây dựng Hội vững mạnh

SKV - Sáng 24/9/2023, tại Văn phòng Hội Nam y Việt Nam đã diễn ra Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV
Chi hội Nam y Pháp bảo khỏe đạt nhiều thành tích ấn tượng tại Chương trình Asia Top Brand Awards 2023

Chi hội Nam y Pháp bảo khỏe đạt nhiều thành tích ấn tượng tại Chương trình Asia Top Brand Awards 2023

Ngày 6 tháng 8 năm 2023, tại Hội trường Thống Nhất – Dinh Độc Lập, sự kiện tôn vinh và vinh danh các thương hiệu uy tín hàng đầu tại Châu Á - Asia Top Brand Awards 2023 đã diễn ra, và đáng chú ý, Chi Hội Nam Y Pháp Bảo Khỏe (Hội Nam Y Việt Nam) đã giành được những thành tích ấn tượng tại sự kiện này.
Phiên bản di động