Sử dụng hợp lý vitamin để có cơ thể khỏe mạnh
Vitamin có vai trò vô cùng quan trọng với sức khỏe con người |
Có khoảng 30 loại Vitamin khác nhau chia làm 2 nhóm bao gồm nhóm tan trong nước có các Vitamin nhóm B, Vitamin C và nhóm tan trong dầu có Vitamin A, D, K, E.
Thật ra, cơ thể không tự tổng hợp được Vitamin mà phải đưa vào nhờ nguồn cung cấp từ thức ăn. Các rau xanh và quả có màu đỏ vàng chứa tiền Vitamin A. Vitamin A có trong gan, cá, sữa. Vitamin E có trong bột mì, hạnh nhân. Vitamin C có trong cam, chanh, bưởi, hành tây. Vitamin B1 có trong bột mì, thịt gà, nấm. Vitamin B9 có trong măng tây, rau xanh, gan, trứng,… Pho mát làm từ thịt dê, thịt cừu, sữa tươi, sữa đậu nành có chứa Vitamin B12.
Nguyên nhân thiếu Vitamin có thể do di truyền hoặc do môi trường, ngoài ra các yếu tố khác như nhu cầu sinh lý, môi trường địa lý cũng có thể gây thiếu Vitamin. Nguyên nhân di truyền là do cơ thể thiếu enzyme 1 alpha- hydroxylase hoặc do yếu tố nội sinh như tình trạng thiếu máu do thiếu Vitamin khi cơ thể có lượng Vitamin (Folate, Vitamin B12 và Vitamin C) thấp hơn bình thường dẫn đến thiếu các tế bào hồng cầu khỏe mạnh.
Nguyên nhân môi trường là do nguồn cung cấp từ thức ăn không đủ, các thực phẩm tinh chế, đóng hộp, chế biến không đúng cách. Việc nấu nướng làm mất tất cả các loại Vitamin như lạnh làm mất Vitamin B5, lò Viba làm mất Vitamin B9, B12, ánh sáng làm mất Vitamin B2, B9, B12,...
Thiếu vitamin khiến cơ thể không khỏe mạnh, suy nhược |
Những biểu hiện thiếu Vitamin bao gồm: Thiếu Vitamin A gây quáng gà, khô mắt; thiếu Vitamin D gây còi xương; thiếu Vitamin E gây thoái hóa thần kinh cơ; thiếu Vitamin K gây xuất huyết; thiếu Vitamin B1 gây tê phù; thiếu Vitamin PP gây sa sút trí tuệ, tiêu chảy, viêm da; thiếu Vitamin B9, B12 gây bệnh thiếu máu hồng cầu to, thiếu máu ác tính; thiếu Vitamin C gây thiếu máu, viêm lợi, rụng răng,… Về phương diện lâm sàng, người thiếu Vitamin có thể bị rối loạn hệ thần kinh với các biểu hiện như cáu gắt, mất ngủ, giảm khả năng lao động,... thậm chí rối loạn chuyển hóa trong cơ thể.
Khắc phục bằng cách cơ thể thiếu Vitamin nào bổ sung Vitamin đó. Cụ thể là người ăn chay cần bổ sung B12, D; người bị cắt dạ dày, hồi tràng bổ sung B12; người bệnh về mật, tụy bổ sung các Vitamin tan trong dầu như A, D, K, E; người nghiện rượu bổ sung Vitamin các loại nhất là B1; người lớn tuổi cần bổ sung Vitamin D và B9; người có thai cần bổ sung Vitamin các loại nhất là B9, B12; đối với trẻ sinh non cần bổ sung Vitamin D, E, K, B6, B9 và C; trẻ nhũ nhi phải bổ sung Vitamin D, A, K,…
Vai trò của Vitamin với sức khỏe và cảnh báo tình trạng bổ sung thừa
- Vitamin A có vai trò tạo sắc tố võng mạc, biệt hóa tế bào biểu mô, tham gia tái tạo xương, được chỉ định điều trị những bệnh về mắt, xương, da,... Tuy nhiên, liều cao có thể gây ngộ độc Vitamin A, ở trẻ em làm tăng áp lực nội sọ, đau xương, viêm da, viêm teo thần kinh thị giác, mù. Người lớn thừa Vitamin A gây đau đầu, rối loạn kinh nguyệt, suy gan, tăng Canxi máu, rối loạn tâm thần, thậm chí gây quái thai ở phụ nữ có thai.
- Vitamin B6 là coenzym trong chuyển hóa acid amin, tham gia vào quá trình tạo máu, tái tạo tổ chức biểu mô; đồng thời, tham gia chuyển hóa Tryptophan thành Serotonin, một chất quan trọng của hệ thần kinh. Việc dùng liều cao hoặc dùng kéo dài nhiều tháng sẽ dẫn đến viêm đa dây thần kinh, giảm sút trí nhớ, tăng men gan,...
- Vitamin B12 là coenzym tham gia tổng hợp acid Nucleic và Myelin nên có vai trò trong cấu tạo và hoạt động của hệ thần kinh, tạo máu, tái tạo nhu mô gan. Thừa Vitamin B12 (thường do tiêm liều cao) gây hoạt hóa hệ đông máu làm tăng đông máu gây tắc mạch.
Mỗi loại vitamin đều mang đến lợi ích khác nhau đối với sức khỏe con người |
- Vitamin C có vai trò tham gia cấu trúc của tổ chức liên kết, tổng hợp Catecholamin, trung hòa các gốc tự do, làm tăng sức đề kháng của cơ thể. Việc dùng Vitamin C liều cao có thể gây tan máu, nhất là ở những người thiếu men Glucose 6 photphat dehydrogenase, người đang có tăng sắt huyết thanh. Tình trạng trên cũng có thể làm tăng tạo gốc tự do, mất ngủ, kích động, sỏi thận, giảm tiết insulin, giảm thời gian đông máu,...
- Vitamin D có vai trò tái tạo xương, làm tăng hấp thu Canxi từ ruột và điều hòa mức Canxi máu. Thừa Vitamin D sẽ làm tăng Canxi máu, ở trẻ dưới 1 tuổi có thể gây kích thích, co giật, xương hóa sụn sớm. Với người lớn, liều cao gây chán ăn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tâm thần.
- Vitamin E tham gia ngăn cản quá trình ôxy hóa lipid ở màng tế bào, chống ôxy hóa. Thừa Vitamin E gây rối loạn tiêu hóa, đau đầu, rối loạn thị giác, ức chế chức năng sinh dục, gây tổn thương thận.
Khi cơ thể không thiếu Vitamin thì không cần bổ sung bằng thuốc mà có thể dùng dưới dạng thức ăn. Nếu dùng thuốc, nên chọn đường uống trừ khi ống tiêu hóa không hấp thu được hoặc phải nuôi dưỡng ngoài đường tiêu hóa. Liều lượng Vitamin phải theo hướng dẫn của chuyên gia y tế trên từng đối tượng trẻ em, người lớn, phụ nữ có thai, trạng thái bệnh lý,...
Không nên dùng phức hợp thuốc nhiều loại Vitamin tan trong dầu, vì dễ gây tình trạng tích lũy Vitamin.
Những điều kiện để cơ thể tổng hợp được Vitamin tốt nhất
Cần lưu ý một số điều kiện để sử dụng vitamin tốt nhất |
- Vitamin D sinh ra khi cơ thể tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời nên thời gian tắm nắng tốt nhất là từ 7 đến 10 giờ sáng.
- Vitamin A, D, K, E tan trong dầu nên khi nấu cần cho ít dầu mỡ.
- Các Vitamin bị phá hủy ở nhiệt độ cao nên khi chế biến không nấu nhừ quá.
- Vitamin C có nhiều trong rau nên chế biến rửa rau rồi mới cắt, ăn ngay khi chế biến, không lưu trữ quá lâu.
Phạm Thủy
https://suckhoeviet.org.vn
Tin liên quan
Trạm Y tế xã Kim Bon nỗ lực hết mình chăm sóc sức khỏe người dân
08:00 | 07/12/2024 Sức khỏe
Trạm Y tế xã Huy Tường - Điểm tựa chăm sóc sức khỏe cộng đồng vùng cao
08:00 | 31/10/2024 Sức khỏe
Trạm Y tế xã Nam Phong: Lan tỏa ánh sáng y tế nơi vùng sâu vùng xa
08:00 | 05/08/2024 Sức khỏe
Cùng chuyên mục
[Infographic] 8 cách đơn giản giúp cải thiện sức khỏe tinh thần
07:15 | 20/12/2024 Sức khỏe tinh thần
Quận 8 TP.HCM có Bệnh viện đa khoa tư nhân đầu tiên
20:01 | 19/12/2024 Khỏe - Đẹp
Sở Y tế TP.HCM theo dõi sát dịch bệnh bí ẩn ở Congo
17:18 | 18/12/2024 Sức khỏe
Vì một lối sống năng động lành mạnh
08:12 | 18/12/2024 Khỏe - Đẹp
Lợi ích tuyệt vời từ hạt mắc ca
21:31 | 17/12/2024 Sức khỏe
Chủ động phòng bệnh loãng xương
19:49 | 17/12/2024 Sức khỏe
Các tin khác
Cảnh báo: Bệnh nhân cong vẹo cột sống đang có xu hướng trẻ hóa
19:31 | 17/12/2024 Khỏe - Đẹp
Bonlory nêu cao tinh thần thể thao tại giải đấu Pickleball quốc tế
17:07 | 17/12/2024 Sức khỏe
[Infographic] 8 quy tắc vàng phòng chống đột quỵ
06:50 | 14/12/2024 Sức khỏe
Bệnh viện Tâm Anh cùng các nhà khoa học Mỹ thử nghiệm thuốc mới điều trị ung thư giai đoạn cuối
20:50 | 12/12/2024 Khỏe - Đẹp
TP.HCM tăng cường công tác phòng, chống bệnh viêm phổi nặng do virus
09:55 | 12/12/2024 Sức khỏe
Chuyên gia khuyến cáo sử dụng các thực phẩm giảm đường
07:00 | 11/12/2024 Sức khỏe
Top thực phẩm nên ăn nhiều vào mùa đông
07:00 | 10/12/2024 Y tế 24h
Nâng cao kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên
14:04 | 09/12/2024 Sức khỏe tinh thần
Manulife mang hơn 3.000 suất khám sức khỏe miễn phí đến Hà Nội
11:31 | 09/12/2024 Sức khỏe
Cùng Morinaga Nutritional Foods Việt Nam tìm hiểu lợi ích của việc bổ sung lợi khuẩn chủ động thông qua thực phẩm bổ sung
10:58 | 09/12/2024 Sức khỏe
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo chuyển đổi số
3 ngày trước Hoạt động hội
Lễ dâng hương và báo cáo kết quả thừa kế di sản của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
07-12-2024 13:48 Hoạt động hội
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương kỷ niệm 50 năm ngày mất cố Lương Y Nguyễn Kiều
01-12-2024 20:00 Hoạt động hội
An Giang: Hội nghị khoa học Đông dược bào chế
12-11-2024 10:00 Hoạt động hội
Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình
21-10-2024 00:00 Hoạt động hội