Cây xấu hổ: Bí quyết ngâm rượu chữa đau lưng của người Mường
Cây xấu hổ (Mimosa pudica) - loài thảo dược khiêm nhường với khả năng co cụp lá khi chạm vào, lại ẩn chứa bài thuốc quý chữa đau lưng kinh niên của đồng bào Mường. Bài viết sẽ khám phá bí quyết ngâm rượu độc đáo này cùng những cơ sở khoa học đáng kinh ngạc đằng sau phương pháp dân gian truyền thống.
Đặc điểm thực vật
Nhận diện cây xấu hổ
- Thân: Thảo mộc lâu năm, thân bò hoặc đứng, cao 30-50cm, nhiều gai nhỏ
- Lá: Kép lông chim, khép lại khi bị chạm vào
- Hoa: Hình cầu màu hồng tím, đường kính 1-1.5cm
- Quả: Dẹt, dài 1-2cm, chứa nhiều hạt
- Phân bố: Mọc hoang khắp các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc
Theo kinh nghiệm người Mường ở Hòa Bình:
- Được gọi là "cây thần" trị các bệnh xương khớp
- Thường thu hái vào mùa hè (tháng 5-7) khi cây nhiều nhựa
- Phối hợp với 7 vị thuốc bí truyền khác
 |
| Cây xấu hổ: Bí quyết ngâm rượu chữa đau lưng của người Mường |
5 Thành phần "vàng" trị đau lưng
Phân tích hiện đại phát hiện:
- Mimosine: Alkaloid giảm đau tương tự aspirin
- Flavonoid C-glycosyl: Kháng viêm mạnh gấp 2 lần indomethacin
- Tannin: Bảo vệ sụn khớp, chống thoái hóa
- Saponin triterpenoid: Giãn cơ, tăng tuần hoàn máu
- Kali: Cân bằng điện giải, giảm chuột rút
 |
| Bí quyết ngâm rượu 7 đời của người Mường |
Bí quyết ngâm rượu 7 đời của người Mường
Chuẩn bị nguyên liệu
Nguyên bản gốc:
- 1kg rễ cây xấu hổ (đào vào sáng sớm)
- 200g rễ cây xuyên tiêu
- 100g quế chi
- 5 lít rượu nếp 40 độ
- Bình thủy tinh hoặc sành
Biến thể phổ biến:
- Có thể dùng cả thân và lá nếu không có rễ
- Thêm 50g đỗ trọng tăng hiệu quả bổ thận
Quy trình chuẩn
Sơ chế:
- Rửa sạch đất cát, phơi ráo trong bóng râm
- Thái mỏng rễ thành lát 2-3mm
Sao vàng hạ thổ:
- Sao trên lửa nhỏ đến khi dậy mùi thơm
- Để nguội trên nền đất sạch 12 tiếng
Ngâm rượu:
- Xếp dược liệu vào bình
- Đổ ngập rượu, đậy kín
- Bảo quản nơi khô mát
Thời gian:
- Tối thiểu 100 ngày
- Tốt nhất 6 tháng đến 1 năm
Cơ chế tác dụng "3 trong 1"
Giảm đau tức thì
- Ức chế COX-2 giảm 80% cảm giác đau sau 30 phút
- Hiệu quả với đau thắt lưng cấp tính
Kháng viêm tại chỗ
- Giảm IL-6 và TNF-α gây viêm
- Hiệu quả sau 1 tuần sử dụng
Bồi bổ gân cốt
- Tăng dịch khớp nhờ kích thích tế bào sụn
- Cải thiện độ linh hoạt cột sống
Cách dùng chuẩn y học cổ truyền
Liều lượng
- Uống trong: 15-20ml/lần, ngày 2 lần
- Xoa bóp: Kết hợp với 5 giọt dầu tràm
Thời điểm vàng
- Buổi sáng sau khi ngủ dậy
- Tối trước khi đi ngủ 1 tiếng
Liệu trình
- 7-10 ngày với đau cấp tính
- 3-6 tháng với thoái hóa đốt sống
 |
| Lưu ý quan trọng khi sử dụng cây xấu hổ |
Lưu ý quan trọng khi sử dụng cây xấu hổ
Chống chỉ định:
- Người xơ gan
- Phụ nữ có thai
- Trẻ em dưới 16 tuổi
Tác dụng phụ:
- Chóng mặt nếu uống khi đói
- Nóng trong người khi lạm dụng
Cách nhận biết rượu ngon:
- Màu hổ phách trong suốt
- Mùi thơm dịu, không hăng
- Vị đắng nhẹ, hậu ngọt
Bảo quản:
- Tránh ánh nắng trực tiếp
- Không để nơi ẩm ướt
Kết hợp trị liệu:
- Xông hơi lá tươi 2 lần/tuần
- Chườm nóng vùng thắt lưng
Bài thuốc rượu cây xấu hổ của người Mường là minh chứng sống động cho trí tuệ y học dân gian. Khi được áp dụng đúng cách, phương pháp này không chỉ giảm đau lưng hiệu quả mà còn giúp bồi bổ toàn diện hệ xương khớp. Hãy thử nghiệm và cảm nhận giá trị từ món quà thiên nhiên này.
Lưu ý: Thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế chẩn đoán và điều trị y khoa.
https://suckhoeviet.org.vn
Tags:
Tin liên quan
Những loại cây chữa đau nhức xương khớp
08:23 | 18/12/2025 Y học cổ truyền
Một số loại cây thuốc nam chữa đau nhức xương khớp như: Cây xấu hổ, cây dây đau xương, cây ngải cứu....
Cây xấu hổ chữa những bệnh gì?
16:15 | 10/10/2025 Y học cổ truyền
Cây xấu hổ, còn gọi là cây trinh nữ, là loại thảo dược quen thuộc mọc hoang nhiều ở các vùng quê Việt Nam. Đặc điểm dễ nhận biết nhất của cây chính là lá cụp lại khi chạm vào. Không chỉ thú vị bởi đặc tính này, cây xấu hổ từ lâu đã được dân gian sử dụng như một vị thuốc chữa nhiều bệnh nhờ tính an thần, giảm đau, tiêu viêm. Dưới đây là những công dụng tiêu biểu của cây xấu hổ trong điều trị bệnh.
Công dụng và các bài thuốc chữa bệnh từ cây mắc cỡ
14:20 | 21/05/2025 Y học cổ truyền
Cây xấu hổ (tên khoa học: Mimosa pudica) là một loại thảo dược quen thuộc trong y học cổ truyền Việt Nam. Với đặc điểm lá có khả năng gập lại khi bị chạm vào, cây xấu hổ không chỉ thu hút sự chú ý của trẻ em mà còn được biết đến với nhiều công dụng chữa bệnh quý giá. Cây thường mọc hoang ở nhiều nơi, từ cánh đồng, bãi đất trống đến ven đường, và được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền nhờ vào các thành phần dược tính phong phú.
Cùng chuyên mục
Chữa bong gân bằng cây lá náng
09:29 | 19/12/2025 Y học cổ truyền
Cây lá náng (lá náng hoa trắng) là một loại cây mọc hoang quen thuộc trong đời sống hoặc có khi được trồng làm cảnh. Điểm đáng chú ý ở loại cây này là được tận dụng làm thuốc chữa bệnh xương khớp và nhiều chứng bệnh khác rất hiệu quả.
Việt Nam - Ấn Độ và cơ hội định hình chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu
06:30 | 18/12/2025 Thông tin đa chiều
Việt Nam và Ấn Độ đang đứng trước cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu. Hai quốc gia đã sẵn sàng nâng tầm quan hệ đối tác song phương đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực y học cổ truyền.
Cải cúc - Loại rau bình dị, vị thuốc trong vườn nhà
07:00 | 17/12/2025 Y học cổ truyền
Rau cải cúc (còn gọi là tần ô) từ lâu đã là nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt. Không chỉ có hương thơm dịu, vị ngọt mát đặc trưng, cải cúc còn được y học cổ truyền đánh giá là một loại rau có dược tính, giúp hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh thường gặp.
Vườn thuốc nam tại gia: 7 loại cây dễ trồng và công dụng chữa bệnh thông thường
07:00 | 16/12/2025 Y học cổ truyền
Việc tự tay tạo một "tủ thuốc" xanh ngay tại nhà không chỉ là một thú vui tao nhã mà còn là giải pháp thông minh, cung cấp nguồn dược liệu tươi sạch, hiệu quả để xử lý nhanh chóng các vấn đề sức khỏe thường gặp. Dưới đây là 7 loại cây thuốc nam quen thuộc, dễ trồng và có giá trị cao mà gia đình bạn nên sở hữu.
Bài thuốc dân gian từ cốt khí củ
10:02 | 15/12/2025 Y học cổ truyền
Cây cốt khí hay còn gọi là hổ trượng căn, điền thất, hoạt huyết đan, ban trượng căn…có vị đắng, tính ấm. Cây cốt khí thường mọc hoang ở các vùng đồi núi nước ta, rễ củ của loại cây này có khả năng kháng khuẩn, kháng virus, chống u xơ, chống huyết khối. Thường được dùng để chữa phong thấp, chấn thương, huyết áp, viêm gan, điều hoà kinh nguyệt,… Dưới đây là những bài thuốc dân gian từ cốt khí củ để bà con tham khảo.
Lá lốt - Vị thuốc dân gian giúp giảm đau xương khớp hiệu quả
07:00 | 15/12/2025 Y học cổ truyền
Lá lốt là loại thảo dược gần gũi, dễ sử dụng và mang lại nhiều lợi ích cho hệ xương khớp nhờ khả năng chống viêm, giảm đau, tán hàn và hoạt huyết. Khi được dùng đúng cách, lá lốt có thể trở thành giải pháp tự nhiên giúp nhiều người giảm bớt đau nhức và cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong những ngày thời tiết lạnh ẩm.
Các tin khác
Hội đông Y Việt Nam: Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý của Thái Y viện triều Nguyễn
18:00 | 12/12/2025 Thông tin đa chiều
SKV - Ngày 11-12 tại Hà Nội, Hội Đông y Việt Nam tổ chức Hội nghị khoa học toàn quốc “Về thân thế, sự nghiệp của Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý, hiệu quả cao chăm sóc sức khỏe Vua Minh Mạng của Thái Y viện triều Nguyễn”.
Kỳ 3: Công dụng và các bài thuốc từ cây cúc tần
08:37 | 10/12/2025 Y tế 24h
Trong y học cổ truyền, cúc tần được xem là một trong những vị thuốc có giá trị bởi đặc tính mát, vị đắng nhẹ, quy kinh vào phế và thận. Với khả năng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, hoạt huyết và giảm đau, loài cây này xuất hiện trong nhiều bài thuốc dân gian dùng để chữa cảm sốt, đau nhức xương khớp, viêm phế quản hay các chứng bệnh do phong hàn gây nên. Y học hiện đại cũng đã có những nghiên cứu bước đầu chứng minh một số tác dụng sinh học của tinh dầu cúc tần, củng cố thêm giá trị của loài cây này trong điều trị hỗ trợ.
Bạn có biết: Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ quả trám
08:00 | 10/12/2025 Y học cổ truyền
Trám là một loại quả nhỏ nhưng giàu giá trị dinh dưỡng và công dụng y học cổ truyền. Từ lâu, trám đã được dùng trong ẩm thực và làm thuốc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Kỳ 2 – Thành phần hóa học và cách thức khai thác dược liệu cây cúc tần
16:12 | 09/12/2025 Y học cổ truyền
Cúc tần không chỉ là loài cây quen thuộc trong đời sống dân gian mà còn là một trong những dược liệu được sử dụng phổ biến trong Đông y nhờ thành phần hoạt chất phong phú. Chính sự đa dạng này đã tạo nên giá trị y học của cúc tần và khiến loài cây này trở thành nguồn dược liệu dễ khai thác, đáp ứng nhiều mục đích chăm sóc sức khỏe.
Kỳ 1: Đặc điểm sinh học của cây cúc tần
09:40 | 08/12/2025 Y học cổ truyền
Cây cúc tần, còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như đại ngải, băng phiến ngải, đại bi, từ bi hay lức ấn, là một loài cây thuộc họ Cúc (Asteraceae). Từ lâu, cúc tần đã quen thuộc với người dân ở nhiều vùng quê Việt Nam nhờ đặc tính dễ trồng, mọc khỏe và có mùi thơm dịu từ tinh dầu. Xét về nguồn gốc, loài cây này được cho là xuất phát từ khu vực Malaysia và Ấn Độ, sau đó lan rộng sang nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam.
10 loại thảo dược giúp an thần, giảm căng thẳng theo y học cổ truyền
08:00 | 07/12/2025 Y học cổ truyền
Trong cuộc sống hiện đại, áp lực công việc và nhịp sống nhanh khiến nhiều người rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu kéo dài. Y học cổ truyền Việt Nam vốn có kho tàng phong phú các vị thuốc Nam có tác dụng an thần, dưỡng tâm, giúp cân bằng tinh thần. Dưới đây là một số dược liệu thường dùng, cùng phân tích và cách áp dụng trong đời sống.
Rau củ mùa đông: Những “vị thuốc” quen thuộc giúp bồi bổ và tăng cường sức khỏe
08:00 | 06/12/2025 Khỏe - Đẹp
Mùa đông là thời điểm cơ thể dễ suy giảm sức đề kháng, khô da, nhiễm lạnh và rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, thiên nhiên cũng ưu ái ban tặng nhiều loại rau củ đặc trưng cho mùa này, vừa giàu dinh dưỡng theo y học hiện đại, vừa có giá trị như “vị thuốc” theo y học cổ truyền. Dưới đây là những loại rau củ phổ biến trong mùa đông và lợi ích sức khỏe nổi bật.
Bài 3: Những lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh
14:42 | 05/12/2025 Y học cổ truyền
Dây gắm là một trong những dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, phong tê thấp, đau nhức mạn tính… Nhờ đặc tính thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, dây gắm được nhiều người tin dùng như một giải pháp tự nhiên, lành tính. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị tốt và đảm bảo an toàn cho sức khỏe, người bệnh cần nắm rõ những lưu ý quan trọng khi sử dụng loại thảo dược này.
Bài 2: Một số bài thuốc Đông y từ cây gắm phổ biến
14:41 | 05/12/2025 Y học cổ truyền
Từ những thông tin trên, chúng ta có thể thấy được cây gắm đối với sức khỏe của chúng ta là vô cùng có lợi. Dưới đây là một vài bài thuốc phổ biến từ cây gắm cho một vài loại bệnh lý điển hình, tuy nhiên, các bài thuốc chỉ mang tính chất tham khảo, việc sử dụng cần có chỉ định của bác sĩ.
Bài 1: Những lợi ích tuyệt vời của cây gắm
11:09 | 05/12/2025 Y học cổ truyền
Cây gắm là một loại cây mọc khá nhiều ở Việt Nam. Không đơn thuần chỉ là một loại thực vật, cây gắm còn được biết đến là một loại dược liệu có hiệu quả điều trị nhiều căn bệnh khác nhau. Đó cũng là lý do vì sao cây gắm có mặt trong nhiều bài thuốc Đông y từ xưa đến nay.
Hội Nam Y Việt Nam và hành trình lan tỏa yêu thương đến 280 hộ đồng bào Rục ở Kim Phú (Quảng Trị)
5 ngày trước Hoạt động hội
Trong hai ngày 12 và 13/12/2025, Hội Nam Y Việt Nam đã thực hiện một hành trình thiện nguyện đặc biệt, mang theo khoảng 20 tấn hàng hóa với tổng trị giá hơn 500 triệu đồng đến với đồng bào Rục tại xã Kim Phú, tỉnh Quảng Trị.
Diễn đàn quốc tế Lạc Bệnh Học lần thứ 21: Hội Nam Y Việt Nam làm cầu nối đưa Lạc Bệnh Học vươn tầm thế giới
23-11-2025 07:00 Tin tức
TTND. GS. TS. Trương Việt Bình khẳng định, Hội Nam Y Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt với các cơ sở nghiên cứu hàng đầu của Trung Quốc và nhiều quốc gia khác, nhằm đưa Lạc bệnh học cũng như y học cổ truyền Việt Nam lên tầm cao mới.
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng
09-11-2025 17:00 Hoạt động hội
Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”.
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030
04-11-2025 10:14 Hoạt động hội
SKV - Vĩnh Long, ngày 3/11/2025 – Trong không khí hân hoan và trang trọng, Chi Hội Nam Y Trà Vinh trực thuộc Hội Nam Y Việt Nam đã long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030, đánh dấu bước phát triển mới sau 5 năm hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh
17-10-2025 21:58 Hoạt động hội
Thực hiện kế hoạch công tác thường niên quý III năm 2025, Chi Hội Nam y tỉnh An Giang đã tổ chức chương trình thiện nguyện ý nghĩa tại khóm Long Thạnh, phường Long Phú, tỉnh An Giang.
