Vận dụng thuyết ngũ hành để tăng cường sức khoẻ, chống lão hoá và chữa bệnh
Trong y học, học thuyết ngũ hành được ứng dụng để quan sát, quy nạp và nêu lên sự tương quan trong hoạt động sinh lý các tạng phủ, để chẩn đoán bệnh tật, tìm tính năng và tác dụng thuốc, tiến hành công tác bào chế thuốc men.
![]() |
GS.TS. Trương Việt Bình, Chủ tịch Hội Nam y Việt Nam, trình bày tại Hội thảo. |
Được biết đến là một trong những người có đóng góp lớn trong việc phát triển về Y dược học cổ truyền của dân tộc, với hơn 40 năm cống hiến cho nền y học nước nhà, Thầy thuốc nhân dân, GS.TS Trương Việt Bình đã hoàn tất hơn 80 công trình nghiên cứu khoa học giá trị, ứng dụng vào thực tế chữa bệnh nhằm phục vụ, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Ông còn ấp ủ nhiều dự án, ý tưởng để nâng tầm những cây thuốc quý, ứng dụng vào nền y học nước nhà.
Theo GS.TS. Trương Việt Bình, 5 loại vật chất kim, mộc, thủy, hỏa, thổ được gọi là ngũ hành. Ngũ hành còn có ý nghĩa nữa là sự vận động, chuyển hoá của các chất trong thiên nhiên. Trong điều kiện bình thường, các loại hoạt động của cơ thể liên quan mật thiết với nhau gọi là ngũ hành tương sinh hoặc ức chế lẫn nhau gọi là ngũ hành tương khắc.
Ngũ hành tương sinh là chỉ mối quan hệ sinh ra nhau một cách thứ tự, thúc đẩy nhau phát triển của thuỷ, hoả, mộc, kim, thổ. Thứ tự của tương sinh là: mộc sinh hoả, hoả sinh thổ, thổ sinh kim, kim sinh thuỷ, thuỷ sinh mộc. Sự tương sinh này cứ lặp đi lặp lại không ngừng. Trong cơ thể con người con người cũng vậy, can mộc sinh tâm hoả, tâm hoả sinh tỳ thổ, tỳ thổ sinh phế kim, phế kim sinh thận thuỷ, thận thuỷ sinh can mộc.
![]() |
Cô Phạm Thị Tâm – Hiệu trưởng Trường Xanh Tuệ Đức gửi lời cảm ơn đến GS.TS. Trương Việt Bình về những chia sẻ y học hữu ích. |
Còn lại, ngũ hành tương khắc là chỉ mối quan hệ lần lượt ức chế lẫn nhau của thuỷ, thổ, mộc, hoả, kim. Thứ tự của tương khắc là: mộc khắc thổ, thổ khắc thuỷ, thủy khắc hoả, hoả khắc kim, kim khắc mộc. Quá trình tương khắc này cũng tuần hoàn không ngừng. Tương ứng với cơ thể con người: can mộc khắc tỳ thổ, tỳ thổ khắc thận thuỷ, thận thuỷ khắc tâm hoả, tâm hoả khắc phế kim, phế kim khắc can mộc.
Từ đây, GS.TS. Trương Việt Bình cũng để ra nguyên tắc chữa bệnh: Hư thì bổ mẹ, thực thì tả con… Ví dụ bệnh cao huyết áp do can dương thịnh phải chữa vào tâm (an thần) vì can mộc sinh tâm hoả (thực thì tả con).
Tương tự khi ứng dụng trong châm cứu, người ta tìm ra loại huyệt ngũ du. Tuỳ kinh âm, kinh dương mỗi loại huyệt tương ứng với mỗi hành, giữa các huyệt là quan hệ tương sinh, giữa hai kinh âm dương là quan hệ tương khắc.
Vận dụng ngũ vị (chua, đắng, ngọt, cay, mặn) để bào chế làm vị thuốc thay đổi tính năng và tác dụng cho đi vào các tạng phủ theo yêu cầu chữa bệnh: sao với giấm cho vị thuốc vào can, sao với muối cho vị thuốc vào thận, sao với đường cho vị thuốc vào tỳ, sao với gừng cho vị thuốc vào phế…
Những chia sẻ hữu ích về thuyết ngũ hành theo y học cổ truyền đã trở thành một bộ phận trọng yếu của hệ thống lý luận y dược, góp phần chẩn đoán và điều trị bệnh thành công.
Tin liên quan

Học thuyết nguyên nhân gây bệnh và phương pháp điều trị bệnh từ gốc
23:25 | 22/05/2023 Hoạt động hội
Cùng chuyên mục

Kinh nghiệm thuốc nam Nguyễn Kiều trong điều trị các bệnh rối loạn chuyển hóa, các bệnh mạn tính
17:46 | 01/12/2023 Y học cổ truyền

TP.HCM: Hội thảo khoa học “Năng lượng sinh học trong chăm sóc sức khoẻ cộng đồng” lần thứ I – năm 2023
12:21 | 27/11/2023 Hoạt động hội

Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028
18:44 | 28/09/2023 Hoạt động hội

Hội Nam Y Việt Nam: Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV, phát huy trí tuệ, tinh thần để xây dựng Hội vững mạnh
13:22 | 24/09/2023 Hoạt động hội

Chi hội Nam y Pháp bảo khỏe đạt nhiều thành tích ấn tượng tại Chương trình Asia Top Brand Awards 2023
08:56 | 19/08/2023 Hoạt động hội

Kỳ họp thứ I Ban Kinh tế Hội Nam y Việt Nam
16:43 | 14/08/2023 Hoạt động hội
Các tin khác

Hội Nam y Việt Nam với "Dấu ấn Việt Nam"
13:08 | 15/07/2023 Dấu ấn Việt Nam

Lãnh đạo Hội Nam y Việt Nam dự họp sơ kết 6 tháng đầu năm của Chi hội Nam y Hùng Vương
08:39 | 05/07/2023 Tin tức

Tạp chí Sức Khỏe Việt: Kỷ niệm 98 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam và sứ mệnh Phổ biến Kiến thức Nam y
15:15 | 21/06/2023 Hoạt động hội

Chi Hội Nam y Thái Nguyên: Sơ kết 6 tháng đầu năm và triển khai kế hoạch phát triển
23:46 | 17/06/2023 Hoạt động hội

Học thuyết nguyên nhân gây bệnh và phương pháp điều trị bệnh từ gốc
23:25 | 22/05/2023 Hoạt động hội

Chi hội Văn phòng Hội Nam y Việt Nam tổ chức Đại hội Đại biểu nhiệm kỳ 2023-2028
07:12 | 21/05/2023 Hoạt động hội

Chủ tịch Hội Nam y Việt Nam thăm và làm việc tại Đà Nẵng
14:00 | 18/05/2023 Hoạt động hội

Phỏng vấn trước thềm Đại hội đại biểu lần thứ 2 của Chi hội Văn phòng Hội Nam Y Việt Nam
10:13 | 10/05/2023 Hoạt động hội

Vận dụng thuyết ngũ hành để tăng cường sức khoẻ, chống lão hoá và chữa bệnh
12:22 | 27/04/2023 Hoạt động hội

Ban Thiện nguyện lan tỏa tình yêu thương vì mục tiêu an sinh xã hội và phát triển Hội Nam y Việt Nam
12:21 | 27/04/2023 Hoạt động hội

Kinh nghiệm thuốc nam Nguyễn Kiều trong điều trị các bệnh rối loạn chuyển hóa, các bệnh mạn tính
6 ngày trước Y học cổ truyền

TP.HCM: Hội thảo khoa học “Năng lượng sinh học trong chăm sóc sức khoẻ cộng đồng” lần thứ I – năm 2023
27-11-2023 12:21 Hoạt động hội

Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028
28-09-2023 18:44 Hoạt động hội

Hội Nam Y Việt Nam: Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV, phát huy trí tuệ, tinh thần để xây dựng Hội vững mạnh
24-09-2023 13:22 Hoạt động hội

Chi hội Nam y Pháp bảo khỏe đạt nhiều thành tích ấn tượng tại Chương trình Asia Top Brand Awards 2023
19-08-2023 08:56 Hoạt động hội