Những bài thuốc quý chữa bệnh từ cây mã đề

Cây mã đề còn có tên gọi khác là mã đề thảo, ngưu thiệt thảo. Tên khoa học là Plantago asiatia L. (Plantago major L. var. asiatica Decaisne), thuộc họ Mã đề (Plantaginaceae). Cỏ mã đề là một vị thuốc quý, có thể làm rau ăn.
15 bài thuốc quý chữa bệnh từ cây mã đề
Mã đề mọc hoang khắp nơi. https://suckhoeviet.org.vn/

Mã đề mọc hoang khắp nơi, là một loại cỏ sống lâu năm thân ngắn lá mọc thành cụm ở gốc, cuống dài, phiến lá hình thìa hay hình trứng, có gân dọc theo sống lá và đồng quy ở ngọn và gốc lá. Hoa mọc thành bông, có cán dài, xuất phát từ kẽ lá. Hoa đều, lưỡng tính, với 4 đài, xếp chéo, hơi đính nhau ở gốc, tràng màu nâu tồn tại, gồm 4 thùy nằm xen kẽ ở giữa các lá đài. Nhị 4 chỉ nhị mảnh, dài, 2 lá noãn chứa nhiều tiểu noãn. Quả chứa nhiều hạt màu nâu đen bóng.

Để làm thuốc dùng hạt của cây mã đề, phơi hoặc sấy khô, tên thuốc là xa tiền tử.

Dùng toàn cây, bỏ rễ phơi hoặc sấy khô, tên thuốc là mã đề thảo.

Lá mã đề dùng tươi hoặc phơi hay sấy khô, tên thuốc là mã đề.

15 bài thuốc quý chữa bệnh từ cây mã đề
Lá mã đề dùng tươi hoặc phơi hay sấy khô, tên thuốc là mã đề. https://suckhoeviet.org.vn/

Công dụng của cây mã đề:

Lá mã đề: Có nhiều chất dinh dưỡng và hoạt chất sinh học có lợi đối với cơ thể. Mỗi 100g lá mã đề có 4g protein; 1g chất béo; 5,85mg carotene; 0,09mg vitamin B1; 0,25mg vitamin B2; 23mg vitamin C; 309mg canxi; 175mg phospho; 23,3mg sắt.

Cháo gạo tẻ, mã đề có tác dụng thanh nhiệt, trừ đờm, lợi tiểu và làm sáng mắt.

Canh lá mã đề có tác dụng chữa tiểu ra máu, niệu đạo đau buốt.

Cháo mã đề rất thông dụng ở Trung Quốc.

Theo Đông y, cây mã đề tính hàn, vị ngọt, không độc, lợi về kinh can, thận và tiểu trường.

Cả lá và hạt mã đề đều có tác dụng lợi tiểu, lợi mật.

Toàn cây có tác dụng lợi tiểu, lợi mật, chống viêm, trừ đờm, giảm ho, cầm tiêu chảy, sáng mắt và bổ dưỡng cơ thể.

Liều dùng: 10-16g/ngày dưới dạng thuốc sắc.

15 bài thuốc quý chữa bệnh từ cây mã đề
Để làm thuốc dùng hạt của cây mã đề, phơi hoặc sấy khô, tên thuốc là xa tiền tử. https://suckhoeviet.org.vn/

Những bài thuốc từ cây mã đề:

3.1 Thuốc lợi tiểu:

Xa tiền tử (hạt mã đề) 10g, cam thảo 2g; nước 600ml, sắc còn 200ml, chia 3 phần, uống trong ngày.

3.2 Trị viêm đường tiết niệu:

Mã đề 20g, hoàng cầm 15g, bồ công anh 15g, kim tiền thảo 20g, chi tử (dành dành) 15g, ích mẫu thảo 15g, cỏ nhọ nồi 20g, rễ cỏ tranh 30g, cam thảo 6g. Sắc uống. Uống liền trong 7-10 ngày.

4.3 Hỗ trợ điều trị viêm bể thận cấp tính:

Mã đề tươi, cỏ bấc đèn tươi, rễ cỏ tranh tươi, mỗi vị 50g; tất cả rửa sạch, sắc uống, mỗi ngày 1 thang, chia làm 2 phần uống, uống liền trong 7 ngày.

3.4 Chữa sỏi bàng quang:

Mã đề, kim tiền thảo, ngư tinh thảo (lá diếp cá), mỗi vị 30g, sắc uống, mỗi ngày 1 thang, chia 2 phần uống, uống liền trong 5 ngày.

3.5 Chữa tiểu ra máu:

Mã đề tươi 50g, cỏ nhọ nồi tươi 50g, giã lấy nước cốt, chia thành 3 phần, uống trong ngày hoặc có thể đun nước uống.

3.6 Chữa ho đờm: Xa tiền thảo (cây mã đề) 10g, cam thảo 2g, cát cánh 2g, nước 400ml, sắc còn 150ml, chia 3 phần, uống trong ngày.

3.7 Chữa viêm phế quản: Mã đề tươi 150g, mướp non 5 quả; cắt nhỏ, sắc uống, ngày 1 thang, chia làm 3 phần uống, uống liền trong 5 ngày.

3.8 Hạ huyết áp: Mã đề tươi 30g, ích mẫu thảo 12g, hạ khô thảo 20g, hạt muồng (sao đen) 12g, sắc uống trong ngày.

3.9 Chữa rụng tóc: Mã đề, rửa sạch, phơi khô, đốt thành than trộn với dấm, ngâm trong 1 tuần, rồi bôi lên chỗ tóc rụng.

3.10 Chữa phù thũng: Mã đề tươi 30g, đại phúc bì 15g, phục linh bì 20g, đông qua bì (vỏ bí xanh) 20g. Sắc uống thay trà, uống trong ngày.

3.11 Chữa chảy máu cam: Mã đề 30g, rễ cỏ tranh 30g, chi tử 10g, ngó sen 15g; sắc uống, ngày 1 thang.

3.12 Chữa đau mắt đỏ: Mã đề tươi 15g, lá dâu 20g, kinh giới 15g, cúc hoa 10g; sắc uống ngày 1 thang, chia làm 3 phần uống, uống liền trong 5 ngày.

3.13 Chữa lỵ cấp tính và mạn tính: Mã đề tươi 30 g, rau sam tươi 30 g sắc uống trong ngày, uống thay trà.

3.14 Trị viêm gan cấp tính: Mã đề, hạ khô thảo, mỗi vị 20g, nhân trần 40g, đại phúc bì 16g, đẳng sâm 12g, sắc uống ngày một thang.

3.15 Trị viêm gan mạn tính: Mã đề, phục linh, trạch tả, bạch truật, mỗi vị 12g, nhân trần 20g, đẳng sâm, ý dĩ, mỗi vị 16g, trư linh 8g. Sắc uống, ngày một thang.

Mình Thùy (t/h)/Suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Cây mã đề: Dược liệu lợi tiểu, hỗ trợ điều trị sỏi thận

Cây mã đề: Dược liệu lợi tiểu, hỗ trợ điều trị sỏi thận

Cây mã đề, một loại thảo dược quen thuộc trong y học cổ truyền, được biết đến với công dụng lợi tiểu, hỗ trợ điều trị sỏi thận và nhiều bệnh lý khác. Với thành phần dược tính đa dạng, cây mã đề đã trở thành lựa chọn hàng đầu trong việc chăm sóc sức khỏe tự nhiên. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng, cách sử dụng và những lưu ý khi dùng loại dược liệu này.
Những loài cây mọc hoang dại nhưng lại là dược liệu quý

Những loài cây mọc hoang dại nhưng lại là dược liệu quý

Chữa bệnh bằng các loại thảo dược theo kinh nghiệm dân gian được nhiều người lựa chọn vì lành tính, ít tác dụng phụ lại tiết kiệm chi phí. Dưới đây là một số loại cây cỏ quen thuộc nhưng có tác dụng chữa bệnh khá hiệu quả.
Những cây thuốc Nam hỗ trợ và điều trị bệnh tiểu đường

Những cây thuốc Nam hỗ trợ và điều trị bệnh tiểu đường

Tiểu đường là một loại bệnh mãn tính không thể điều trị khỏi. Người bệnh thường phải duy trì việc sử dụng thuốc suốt đời để kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, để tránh sự phụ thuộc quá mức vào thuốc và nguy cơ lạm dụng thuốc, nhiều người bệnh tiểu đường đã tìm đến sự hỗ trợ từ các loại cây thuốc Nam.

Cùng chuyên mục

Cây vông nem: “Thần dược” cho giấc ngủ sâu và tâm trí an yên

Cây vông nem: “Thần dược” cho giấc ngủ sâu và tâm trí an yên

Cây vông nem (Erythrina orientalis), loài thảo dược quen thuộc với lá xanh mướt và hoa đỏ rực, đang được giới khoa học đánh giá cao nhờ khả năng đặc trị chứng mất ngủ kinh niên và rối loạn lo âu. Nghiên cứu từ Trung tâm Dược liệu Cổ truyền Việt Nam (2024) chỉ ra: dịch chiết lá vông nem kích hoạt 92% thụ thể GABA-A – chìa khóa dẫn truyền giấc ngủ tự nhiên. Bài viết phân tích chi tiết cách ứng dụng loại cây này để lấy lại nhịp sinh học và cân bằng cảm xúc.
Cây xô thơm: Bí quyết vàng cho hệ tiêu hóa và giảm đau bụng hiệu quả

Cây xô thơm: Bí quyết vàng cho hệ tiêu hóa và giảm đau bụng hiệu quả

Cây xô thơm (Salvia officinalis), một loại thảo dược Địa Trung Hải, đã trở thành "trợ thủ đắc lực" trong y học cổ truyền nhờ khả năng điều trị đau bụng và cải thiện tiêu hóa. Với hơn 160 hợp chất hoạt tính sinh học, loại cây này không chỉ là gia vị mà còn là dược liệu quý được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận từ năm 2022. Bài viết khám phá cách tận dụng cây xô thơm để xử lý các vấn đề tiêu hóa thường gặp một cách an toàn.
Cây ngải dại: Cách sử dụng trong điều trị bệnh ngoài da

Cây ngải dại: Cách sử dụng trong điều trị bệnh ngoài da

Cây ngải dại (tên khoa học: Artemisia vulgaris) là một loại thảo dược quen thuộc trong y học cổ truyền Việt Nam. Với nhiều công dụng nổi bật, cây ngải không chỉ được sử dụng trong chế biến món ăn mà còn được biết đến như một vị thuốc quý trong điều trị nhiều loại bệnh, đặc biệt là các bệnh ngoài da. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách sử dụng cây ngải trong điều trị bệnh ngoài da, giúp độc giả hiểu rõ hơn về loại thảo dược này.
Rễ cây ngũ gia bì: Dược liệu đánh bay đau nhức và phong thấp

Rễ cây ngũ gia bì: Dược liệu đánh bay đau nhức và phong thấp

Rễ cây ngũ gia bì (Acanthopanax gracilistylus) – dược liệu quý trong kho tàng Y học cổ truyền – đang được giới khoa học quan tâm nhờ khả năng giảm đau gốc thực vật và tái tạo sụn khớp. Nghiên cứu từ Đại học Y Dược TP.HCM (2024) chứng minh: Dịch chiết ngũ gia bì ức chế 92% cytokine gây viêm (IL-6, TNF-α) – hiệu quả vượt trội so với nhiều thuốc Tây thông dụng. Khám phá bí quyết sử dụng “thần dược xanh” này qua hướng dẫn chuyên sâu.
Cỏ roi ngựa: Thảo dược quý trong điều trị viêm họng và cảm cúm

Cỏ roi ngựa: Thảo dược quý trong điều trị viêm họng và cảm cúm

Cỏ roi ngựa (tên khoa học: Equisetum arvense), còn được gọi là cây đuôi ngựa hay thạch vĩ, là một loại thảo dược quý đã được sử dụng từ lâu đời trong y học cổ truyền. Với thành phần giàu khoáng chất và hoạt chất sinh học, cỏ roi ngựa ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là viêm họng và cảm cúm.
Các bài thuốc chữa bệnh từ cỏ roi ngựa

Các bài thuốc chữa bệnh từ cỏ roi ngựa

Cỏ roi ngựa còn có tên gọi khác là mã tiền thảo, nhả tháng én (Tày), Rgồ mí (Cơ Ho), Verveine (Pháp)… có vị đắng, tính mát. Trong dân gian, cỏ roi ngựa thường được sử dụng để giải độc, hoạt huyết, tán ứ, thông kinh, tiêu trùng... Sau đây là một số bài thuốc có sử dụng cỏ roi ngựa.

Các tin khác

Bạch thược: Thảo dược vàng cho phụ nữ bổ huyết và điều hòa kinh nguyệt

Bạch thược: Thảo dược vàng cho phụ nữ bổ huyết và điều hòa kinh nguyệt

Bạch thược (Paeonia lactiflora) là một trong những dược liệu quý của y học cổ truyền, được mệnh danh là "thần dược của phụ nữ". Với lịch sử sử dụng hơn 2,000 năm trong Đông y, bạch thược nổi tiếng với khả năng bổ huyết, điều hòa kinh nguyệt và chăm sóc sức khỏe sinh lý nữ. Ngày nay, khoa học hiện đại đã chứng minh nhiều tác dụng dược lý đặc biệt của loại thảo dược này.
Bài thuốc chữa bệnh thần kỳ từ quả cóc

Bài thuốc chữa bệnh thần kỳ từ quả cóc

Quả cóc là loại trái cây chứa nhiều vitamin và khoáng chất… có vị hơi chua, ngọt, có tác dụng giải nhiệt, kích thích vị giác. Đây là loại quả giàu chất xơ và protein có giá trị về mặt dinh dưỡng cao và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Sau đây là công dụng chữa bệnh thần kỳ từ quả cóc mời bà con tham khảo.
Cây mùi: Thảo dược đa năng cho hệ tiêu hóa và kháng khuẩn

Cây mùi: Thảo dược đa năng cho hệ tiêu hóa và kháng khuẩn

Cây mùi (Coriandrum sativum), còn gọi là ngò rí, không chỉ là gia vị quen thuộc trong ẩm thực mà còn là dược liệu quý trong y học cổ truyền. Với hàm lượng tinh dầu, vitamin và khoáng chất dồi dào, loại cây này đã được ứng dụng rộng rãi để hỗ trợ tiêu hóa, kháng viêm và chống lại vi khuẩn gây bệnh. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết cách tận dụng cây mùi để cải thiện sức khỏe một cách tự nhiên.
Cây bồ đề: Giải pháp thiên nhiên cho giấc ngủ ngon

Cây bồ đề: Giải pháp thiên nhiên cho giấc ngủ ngon

Cây bồ đề (Ficus religiosa), còn gọi là cây đề, là loài thực vật linh thiêng trong văn hóa Á Đông. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, bồ đề còn được y học cổ truyền và hiện đại đánh giá cao về khả năng hỗ trợ điều trị mất ngủ. Nghiên cứu cho thấy các hoạt chất trong lá và vỏ cây bồ đề có tác dụng an thần, giảm căng thẳng, giúp ngủ sâu và ngon giấc tự nhiên.
Cà tím: Thực phẩm vàng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường

Cà tím: Thực phẩm vàng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường

Cà tím (Solanum melongena) là một loại rau quả quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của người Việt. Không chỉ là nguyên liệu nấu ăn ngon, cà tím còn được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe, đặc biệt là khả năng hỗ trợ kiểm soát đường huyết, giảm nguy cơ biến chứng tiểu đường. Nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng cà tím chứa nhiều hoạt chất có tác dụng tích cực trong việc điều hòa glucose máu, giúp người bệnh tiểu đường sống khỏe mạnh hơn.
Cây gấc: Thần dược vàng cho làn da rạng rỡ và sức khỏe toàn diện

Cây gấc: Thần dược vàng cho làn da rạng rỡ và sức khỏe toàn diện

Cây gấc (Momordica cochinchinensis) là loại thực vật quen thuộc trong vườn nhà người Việt, được mệnh danh là "loại quả đến từ thiên đường" nhờ giá trị dinh dưỡng vượt trội. Không chỉ là nguyên liệu ẩm thực, gấc còn được y học cổ truyền và hiện đại đánh giá cao về khả năng chăm sóc sắc đẹp và tăng cường sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy hàm lượng beta-carotene trong gấc cao gấp 70 lần cà rốt, cùng nhiều hoạt chất quý hiếm khác.
Mật ong: Bí quyết vàng cho sức khỏe hô hấp và làn da rạng rỡ

Mật ong: Bí quyết vàng cho sức khỏe hô hấp và làn da rạng rỡ

Mật ong từ lâu đã được xem như "thần dược" tự nhiên nhờ thành phần giàu dinh dưỡng và đặc tính kháng khuẩn. Với hơn 200 hoạt chất quý, bao gồm glucose, fructose, enzyme, vitamin nhóm B, C, cùng khoáng chất như sắt, canxi, kali, mật ong không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn là dược liệu quý trong y học cổ truyền lẫn hiện đại.
Lá đinh lăng: Bí quyết sử dụng để tăng cường sức khỏe toàn diện

Lá đinh lăng: Bí quyết sử dụng để tăng cường sức khỏe toàn diện

Lá đinh lăng (Polyscias fruticosa) từ lâu đã được ví như "nhân sâm của người nghèo" nhờ những công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe. Không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực, lá đinh lăng còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền với khả năng tăng cường sức đề kháng, bồi bổ cơ thể và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách sử dụng lá đinh lăng để nâng cao sức khỏe một cách tự nhiên và hiệu quả.
Hạt tiêu: “Trợ thủ đắc lực” cho hệ tiêu hóa và giảm đau tự nhiên

Hạt tiêu: “Trợ thủ đắc lực” cho hệ tiêu hóa và giảm đau tự nhiên

Hạt tiêu (Piper nigrum) – gia vị quen thuộc trong căn bếp – đang được giới y học đánh giá cao nhờ khả năng kích thích enzyme tiêu hóa và giảm đau gốc thực vật. Nghiên cứu từ Đại học Dược Hà Nội (2024) chỉ ra: Piperine trong hạt tiêu tăng 40% hấp thu curcumin (hoạt chất chống viêm) – mở ra hướng ứng dụng tiềm năng trong điều trị đau mạn tính. Khám phá bí quyết sử dụng “vàng đen” này qua hướng dẫn chuyên sâu dưới đây.
Sả: “Vệ sĩ” kháng khuẩn và “máy lọc” không khí từ thiên nhiên

Sả: “Vệ sĩ” kháng khuẩn và “máy lọc” không khí từ thiên nhiên

Trong bối cảnh ô nhiễm không khí và dịch bệnh gia tăng, việc tìm kiếm giải pháp làm sạch môi trường sống an toàn trở thành nhu cầu cấp thiết. Sả (cây xả) – loại gia vị quen thuộc trong bếp người Việt – đang được giới khoa học đánh giá cao nhờ khả năng tiêu diệt vi khuẩn và khử mùi hiệu quả gấp 3 lần so với hóa chất tổng hợp. Bài viết này sẽ giải mã cơ chế “một mũi tên trúng hai đích” của sả, kèm hướng dẫn ứng dụng chi tiết.
Xem thêm
Chi Hội Nam Y An Giang tổ chức trao quà thiện nguyện tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước

Chi Hội Nam Y An Giang tổ chức trao quà thiện nguyện tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước

SKV – Ngày 16/4/2025, thực hiện kế hoạch công tác quý II năm 2025, Chi Hội Nam Y tỉnh An Giang đã tổ chức đoàn thiện nguyện đến trao quà cho các hộ dân có hoàn cảnh khó khăn tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước, huyện An Phú. Hoạt động diễn ra trong không khí ấm áp, nghĩa tình và đầy tính nhân văn.
Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác

Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác

SKV - ngày 29/03/2025, Chi Hội Nam Y TP. HCM cùng các đơn vị đồng hành đã tổ chức chương trình khám chữa bệnh và tặng quà cho bà con tại chùa Chánh Giác Suối Rao, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong chương trình, gần 200 người, bao gồm người khiếm thị, bà con nghèo và tăng ni Phật tử, đã được khám chữa bệnh miễn phí. Đồng thời, gần 300 phần quà thiết thực đã được trao tận tay những hoàn cảnh khó khăn. Sự kiện này thể hiện vai trò tiên phong của Hội Nam Y TP. HCM trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng và lan tỏa tinh thần nhân ái.
Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền

Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền

Chiều 26/3, tại Khu du lịch sinh thái Tuần Châu (Sài Sơn, Quốc Oai, Hà Nội) đã diễn ra lễ ký kết hợp tác chiến lược toàn diện giữa Hội Nam y Việt Nam và Tập đoàn Đông y dược Việt Nam.
Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ

Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ

Sáng 25/3/2025, tại Ao Vua, Ba Vì (TP Hà Nội), đã diễn ra Hội thảo khoa học “Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ”.
Chi hội Nam y Sóc Trăng lan tỏa yêu thương đến với bà con có hoàn cảnh khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như

Chi hội Nam y Sóc Trăng lan tỏa yêu thương đến với bà con có hoàn cảnh khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như

SKV - Ngày 23/03, Chi hội Nam y Sóc Trăng phối hợp cùng các mạnh thường quân tổ chức chương trình trao quà cho bà con khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như (TX Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng).
Phiên bản di động