Thuốc bắc, thuốc nam nên uống nóng, ấm hay lạnh?

Mỗi vị thuốc được đặc trưng bởi tính vị và có khuynh hướng tác dụng khác nhau, từ đó tạo ra công năng chữa bệnh khác nhau. Tuy nhiên, để phát huy hết hiệu quả của thuốc còn phụ thuộc vào thời gian uống thuốc có hợp lý hay không?

1. Xu hướng tác dụng của thuốc y học cổ truyền

Một cơ thể khỏe mạnh cần giữ được sự cân bằng trong cơ thể, giữa con người và ngoại cảnh. Khi âm dương cơ thể mất cân bằng thì mượn khí vị, âm dương của các vị thuốc để lập lại sự cân bằng ấy.

Thuốc y học cổ truyền hầu hết đều là sản phẩm của thiên nhiên, có nguồn gốc từ thực vật hay động vật.

Thuốc y học cổ truyền chia làm tứ khí, ngũ vị và thăng, giáng, phù, trầm.

Tứ khí là: Hàn (lạnh), lương (mát) thuộc âm, nhiệt (nóng), ôn (ấm) thuộc dương.

Ngũ vị là: Tân (cay), cam (ngọt), đạm (nhạt) thuộc dương, toan (chua ), khổ (đắng) thuộc âm.

Trong khí vị lại chia làm hậu (nồng, đậm) và bạc (nhạt, nhẹ nhàng).

Xu hướng tác dụng của thuốc:

Thăng (đi lên).

Phù (phát tán ra ngoài) thuộc dương.

Giáng (đi xuống)

Trầm (thấm vào trong và xuống dưới) thuộc âm.

Thuốc bắc, thuốc nam nên uống nóng, ấm hay lạnh?
Thời điểm uống thuốc bắc, thuốc nam phụ thuộc vào tác dụng chữa bệnh của từng loại khác nhau.

Mỗi vị thuốc được đặc trưng bởi tính vị và có khuynh hướng tác dụng khác nhau, từ đó tạo ra công năng chữa bệnh của từng vị thuốc.

Chính vì vậy, việc dùng thuốc có hiệu quả haу không ngoài ᴠiệc dùng đúng bệnh ᴠà ѕắc đúng cách, còn phụ thuộc ᴠào thời gian uống thuốc bắc, thuốc nam có hợp lý haу không, để thuốc hấp thu tốt ᴠà phát huу tác dụng cao nhất.

2. Thời điểm uống thuốc bắc, thuốc nam lúc nào là hiệu quả tốt nhất?

- Các thuốc tư bổ: Nên uống thuốc bắc hoặc thuốc nam ᴠào ѕáng ѕớm khi chưa ăn ѕáng để thuốc được hấp thu đầy đủ.

- Các thuốc có công dụng kiện tỳ, tả hạ (tẩу хổ), khu trùng (trừ giun): Nên uống khi bụng đói, trước khi ăn 30-60 phút, nhằm làm cho thuốc nhanh đến ruột, nồng độ thuốc không bị giảm đi.

- Các thuốc tiêu thực ᴠà có phản ứng kích thích dạ dàу, ruột: Nên uống sau bữa ăn 15-30 phút.

- Các thuốc thăng đề (đưa lên trên) ᴠà ôn lương bổ khí: Nên uống ᴠào khoảng thời gian từ ѕáng ѕớm đến trước giữa trưa.

- Các thuốc tư âm lương huуết, thuốc thanh tả phục hỏa ở âm phận: Nên uống thuốc bắc hoặc thuốc nam ᴠào buổi tối.

- Các thuốc trừ tà ở khí phận ᴠà dương phận: Nên uống ᴠào ѕáng ѕớm.

- Các thuốc bổ tâm tỳ, an thần và chữa các bệnh ứ trệ, bệnh vùng ngực: Nên uống trước khi ngủ 15-30 phút.

Thuốc bắc, thuốc nam nên uống nóng, ấm hay lạnh?
Uống khi thuốc còn ấm rất phổ biến và phù hợp với hầu hết các vị thuốc.

3. Nên uống thuốc bắc, thuốc nam lúc nóng, ấm hay uống lạnh?

Thường khi sắc thuốc bắc, thuốc nam xong, chắt nước thuốc ra bát, đợi một lát để thuốc nguội đến độ vừa phải, không nóng không lạnh rồi uống như vậy gọi là uống ấm. Cách uống này hay được sử dụng hơn cả.

Tuy nhiên, trong những trường hợp đặc biệt như người bệnh bị chứng hàn (cảm mạo phong hàn, đau bụng đi ngoài do lạnh...), để tăng sức phát hãn, tăng phát khí vị lưu thông khí huyết, muốn nâng cao tác dụng tán hàn của thuốc, thì phải uống thuốc bắc hoặc thuốc nam khi còn nóng.

Ngược lại, với những người bệnh bị chứng nhiệt như sốt sao, môi khô họng khát, miệng lưỡi lở loét, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ... thì phải đợi cho thuốc thật nguội mới uống, nhằm mục đích tăng cường hiệu quả thanh nhiệt của dược liệu.

Lưu ý, người bệnh cần đọc kỹ và tuân thủ tuyệt đối các chỉ dẫn của thầy thuốc vì mỗi loại thuốc được kê đơn đều có cách sử dụng riêng.

Những thuốc được chỉ định bôi đắp ngoài mà dùng đường uống có thể gây ngộ độc nghiêm trọng dẫn đến tử vong.

Khi đi khám, nên đến khám ở những cơ sở y tế đã được ngành y tế cấp phép hoạt động.

Nguồn: Thuốc bắc, thuốc nam nên uống nóng, ấm hay lạnh?

https://suckhoeviet.org.vn/

BS. CKI. Lâm Nguyễn Thùy An/ Khoa Nội Y học cổ truyền - Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM

Tin liên quan

Cây xấu hổ: Bí quyết ngâm rượu chữa đau lưng của người Mường

Cây xấu hổ: Bí quyết ngâm rượu chữa đau lưng của người Mường

Cây xấu hổ (Mimosa pudica) - loài thảo dược khiêm nhường với khả năng co cụp lá khi chạm vào, lại ẩn chứa bài thuốc quý chữa đau lưng kinh niên của đồng bào Mường. Bài viết sẽ khám phá bí quyết ngâm rượu độc đáo này cùng những cơ sở khoa học đáng kinh ngạc đằng sau phương pháp dân gian truyền thống.

Cùng chuyên mục

Cây hành: Gia vị quen thuộc và bài thuốc giải cảm tuyệt vời

Cây hành: Gia vị quen thuộc và bài thuốc giải cảm tuyệt vời

Cây hành không chỉ là loại gia vị không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam mà còn là vị thuốc dân gian với nhiều công dụng đặc biệt, đặc biệt là khả năng giải cảm hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm, thành phần dinh dưỡng, công dụng và cách sử dụng hành trong cả ẩm thực lẫn y học cổ truyền.
Cây thì là: Gia vị vàng cho hệ tiêu hóa và sức khỏe toàn diện

Cây thì là: Gia vị vàng cho hệ tiêu hóa và sức khỏe toàn diện

Cây thì là không chỉ là loại rau gia vị quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam mà còn là vị thuốc quý được y học cổ truyền đánh giá cao nhờ khả năng hỗ trợ tiêu hóa và nhiều công dụng sức khỏe đáng kinh ngạc. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về đặc điểm, thành phần dinh dưỡng, lợi ích sức khỏe và cách sử dụng thì là hiệu quả nhất.
Cây rau răm: Gia vị quen thuộc và bài thuốc hỗ trợ tiêu hóa tuyệt vời

Cây rau răm: Gia vị quen thuộc và bài thuốc hỗ trợ tiêu hóa tuyệt vời

Cây rau răm không chỉ là loại gia vị quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam mà còn là vị thuốc dân gian với nhiều công dụng đặc biệt cho sức khỏe, đặc biệt là hỗ trợ hệ tiêu hóa. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm, thành phần dinh dưỡng, công dụng và cách sử dụng rau răm hiệu quả nhất.
Cây ba kích: Thần dược bổ thận, tăng cường sinh lý

Cây ba kích: Thần dược bổ thận, tăng cường sinh lý

Cây ba kích từ lâu đã được mệnh danh là "thần dược" trong Đông y nhờ công dụng bổ thận, tăng cường sinh lý và nâng cao sức khỏe tổng thể. Với những nghiên cứu khoa học hiện đại, loại dược liệu này ngày càng được ưa chuộng không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cây ba kích, cách sử dụng hiệu quả và những lưu ý quan trọng khi dùng.
Bấm huyệt chữa ho, viêm họng: Phương pháp truyền thống từ đông y

Bấm huyệt chữa ho, viêm họng: Phương pháp truyền thống từ đông y

Viêm họng là căn bệnh thường gặp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, nhất là trong mùa giao hòa giữa các mùa. Với đông y, việc bấm huyệt không chỉ giúp giảm ho mà còn hỗ trợ hiệu quả cho tình trạng viêm họng và đau họng.
Tác dụng của cây bá bệnh trong việc tăng cường sinh lý nam

Tác dụng của cây bá bệnh trong việc tăng cường sinh lý nam

Cây bách bệnh (tên khoa học: Cynanchum atratum) là một loại thảo dược quý trong y học cổ truyền Việt Nam. Với nhiều công dụng, cây bá bệnh được biết đến như một vị thuốc hỗ trợ tăng cường sinh lý nam giới. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tác dụng của cây bá bệnh đối với sức khỏe sinh lý nam, cách sử dụng và những lưu ý cần thiết.

Các tin khác

Các huyệt điều trị chứng mất ngủ trong y học cổ truyền

Các huyệt điều trị chứng mất ngủ trong y học cổ truyền

Giấc ngủ là một phần thiết yếu trong cuộc sống của mỗi chúng ta, nhưng không phải lúc nào chúng ta cũng dễ dàng tìm được giấc ngủ ngon. Mất ngủ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý và hiệu suất làm việc. Hiện nay, bấm huyệt trị mất ngủ đã trở thành một giải pháp nổi bật, mang lại hiệu quả đáng kể và được nhiều người lựa chọn.
Các bài thuốc chữa bệnh từ cây cơm cháy

Các bài thuốc chữa bệnh từ cây cơm cháy

Cây thuốc mọi còn được gọi là cây cơm cháy (thuộc họ cơm cháy), mọc hoang tại bờ suối, ven rừng ở các tỉnh miền Bắc như Cao Bằng, Lai Châu, Lào Cai, Lạng Sơn. Cây thuốc mọi được dùng làm thuốc để chữa bệnh viêm gan, phong thấp, táo bón và một số bệnh ngoài da như chàm, nổi mề đay mẩn ngứa… Tuy nhiên, cây này có chứa độc tính, phải thật cẩn thận khi sử dụng.
Cây tỏi: Gia vị và bài thuốc kháng khuẩn từ thiên nhiên

Cây tỏi: Gia vị và bài thuốc kháng khuẩn từ thiên nhiên

Tỏi không chỉ là gia vị quen thuộc trong ẩm thực mà còn là "kháng sinh tự nhiên" được y học cổ truyền và hiện đại công nhận. Bài viết khám phá sâu vai trò của tỏi trong phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh nhờ hoạt chất allicin, cùng cách dùng tối ưu để phát huy tác dụng kháng khuẩn, tăng cường miễn dịch. Đọc ngay để biết vì sao tỏi được ví như "thần dược" dân gian!
Phương pháp y học cổ truyền hỗ trợ điều trị méo miệng do liệt dây thần kinh số 7

Phương pháp y học cổ truyền hỗ trợ điều trị méo miệng do liệt dây thần kinh số 7

Méo miệng là biểu hiện của nhiều bệnh lý khác nhau, thường gặp nhất do liệt dây thần kinh số 7. Méo miệng ảnh hưởng lớn đến việc ăn uống, phát âm, sinh hoạt cũng như thẩm mỹ của bệnh nhân. Trong y học cổ truyền, bấm huyệt chữa méo miệng là phương pháp thường được áp dụng trong điều trị bệnh lý này.
Các phương pháp y học cổ truyền hỗ trợ điều trị méo miệng do tai biến mạch máu não

Các phương pháp y học cổ truyền hỗ trợ điều trị méo miệng do tai biến mạch máu não

Méo miệng không chỉ là một biểu hiện của sự bất thường, mà thực sự nó phản ánh sự rối loạn của nhiều bệnh lý khác nhau, trong đó thường gặp nhất là liệt dây thần kinh số 7. Tình trạng này không chỉ gây ra những khó khăn trong việc ăn uống, phát âm, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống sinh hoạt và thẩm mỹ của người bệnh. Chính vì vậy, việc tìm kiếm phương pháp điều trị hiệu quả là vô cùng cần thiết.
Cách bấm huyệt lưu thông khí huyết trong y học cổ truyền

Cách bấm huyệt lưu thông khí huyết trong y học cổ truyền

Bấm huyệt lưu thông khí huyết, một phương pháp y học cổ truyền đã có từ hàng ngàn năm, không chỉ là một hình thức chữa bệnh mà còn là bí quyết làm đẹp và duy trì sức khỏe bền bỉ. Rối loạn khí huyết chính là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá sâu sắc vai trò quan trọng của bấm huyệt trong việc duy trì và cải thiện lưu thông khí huyết – một yếu tố thiết yếu cho cuộc sống khỏe mạnh.
Bấm huyệt trong điều trị tăng huyết áp: Giải pháp hiệu quả từ y học cổ truyền

Bấm huyệt trong điều trị tăng huyết áp: Giải pháp hiệu quả từ y học cổ truyền

Tăng huyết áp không chỉ là một căn bệnh, mà còn là “sát thủ thầm lặng” mà nhiều người không hề hay biết. Nó xuất hiện mà không có triệu chứng rõ ràng, thường chỉ được phát hiện nhờ những lần kiểm tra y tế định kỳ. Bên cạnh điều trị tăng huyết áp theo tây y thì người bệnh có thể thực hiện chế độ ăn hợp lý, thay đổi lối sống lành mạnh cùng kết hợp với xoa bóp bấm huyệt để mang lại nhiều lợi ích hỗ trợ trong điều trị các chứng bệnh tăng huyết áp.
Cách xác định huyệt vị để xoa bóp bấm huyệt hiệu quả

Cách xác định huyệt vị để xoa bóp bấm huyệt hiệu quả

Trong lĩnh vực xoa bóp bấm huyệt, việc nắm vững kỹ thuật xác định huyệt vị là điều kiện tiên quyết để đạt được hiệu quả điều trị cao. Một chẩn đoán chính xác nhưng tác động sai vị trí sẽ dẫn đến những kết quả không như mong muốn.
Phương pháp bấm huyệt chữa liệt mặt, méo miệng: Giải pháp từ y học cổ truyền

Phương pháp bấm huyệt chữa liệt mặt, méo miệng: Giải pháp từ y học cổ truyền

Liệt dây thần kinh số 7, hay còn gọi là liệt Bell, là một tình trạng khá phổ biến, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của nhiều người ở mọi lứa tuổi, đặc biệt thường gặp ở những người trẻ tuổi. Bệnh lý này không chỉ để lại dấu ấn ở bề ngoài mà còn gây ra tâm lý lo lắng, bất an cho người bệnh. Trong cái nhìn của y học cổ truyền, phương pháp bấm huyệt đang trở thành một trong những giải pháp được ưa chuộng trong việc chữa trị tình trạng này.
Bấm huyệt chữa hội chứng ống cổ tay: Giải pháp YHCT hiệu quả cho sức khỏe

Bấm huyệt chữa hội chứng ống cổ tay: Giải pháp YHCT hiệu quả cho sức khỏe

Hội chứng ống cổ tay là một trong những rối loạn chấn thương liên quan đến công việc phổ biến nhất hiện nay, tỷ lệ người mắc chứng bệnh này ngày càng gia tăng, phần nào phản ánh lối sống và thói quen làm việc không hợp lý trong xã hội hiện đại. Đau đớn, tê bì tay, và hạn chế khả năng vận động là những triệu chứng điển hình mà nhiều người phải đối mặt. Trong bối cảnh ấy, liệu pháp bấm huyệt đang dần nhận được sự quan tâm đặc biệt. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hội chứng ống cổ tay và phương pháp bấm huyệt chữa trị hiệu quả.
Xem thêm
Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác

Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác

SKV - ngày 29/03/2025, Chi Hội Nam Y TP. HCM cùng các đơn vị đồng hành đã tổ chức chương trình khám chữa bệnh và tặng quà cho bà con tại chùa Chánh Giác Suối Rao, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong chương trình, gần 200 người, bao gồm người khiếm thị, bà con nghèo và tăng ni Phật tử, đã được khám chữa bệnh miễn phí. Đồng thời, gần 300 phần quà thiết thực đã được trao tận tay những hoàn cảnh khó khăn. Sự kiện này thể hiện vai trò tiên phong của Hội Nam Y TP. HCM trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng và lan tỏa tinh thần nhân ái.
Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền

Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền

Chiều 26/3, tại Khu du lịch sinh thái Tuần Châu (Sài Sơn, Quốc Oai, Hà Nội) đã diễn ra lễ ký kết hợp tác chiến lược toàn diện giữa Hội Nam y Việt Nam và Tập đoàn Đông y dược Việt Nam.
Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ

Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ

Sáng 25/3/2025, tại Ao Vua, Ba Vì (TP Hà Nội), đã diễn ra Hội thảo khoa học “Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ”.
Chi hội Nam y Sóc Trăng lan tỏa yêu thương đến với bà con có hoàn cảnh khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như

Chi hội Nam y Sóc Trăng lan tỏa yêu thương đến với bà con có hoàn cảnh khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như

SKV - Ngày 23/03, Chi hội Nam y Sóc Trăng phối hợp cùng các mạnh thường quân tổ chức chương trình trao quà cho bà con khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như (TX Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng).
Đồng Nai: Chương trình "Thầy thuốc quê hương một tấm lòng" tư vấn sức khỏe, khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho người dân tại xã Nam Cát Tiên

Đồng Nai: Chương trình "Thầy thuốc quê hương một tấm lòng" tư vấn sức khỏe, khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho người dân tại xã Nam Cát Tiên

SKV - Ngày 23/3, tại Thiền Viện Pháp Sơn (xã Nam Cát Tiên, huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai), đã diễn ra chương trình "Thầy thuốc quê hương một tấm lòng". Chương trình do Chi hội Nam y tỉnh Sóc Trăng phối hợp tổ chức cùng Trường Trung cấp Quốc tế Khôi Việt, HTX sản xuất Dược liệu Thanh Ngon Hưng Phú, với sự hỗ trợ của Chủ tịch UBND xã Nam Cát Tiên và Ni sư Hằng Liên - Trụ trì Thiền viện Pháp Sơn.
Phiên bản di động