Cây ba kích: Thần dược bổ thận, tăng cường sinh lý
Cây ba kích là gì? Đặc điểm và phân bố
Cây ba kích hay còn được gọi là ba kích thiên, đan điền âm vũ, dây ruột gà, diệp liễu thảo,... là loại cây thuộc họ dây leo, thân thảo, mảnh, toàn thân bao phủ lớp lông mịn. Cây được tìm thấy mọc leo thành các bụi nhỏ ở ven các khu rừng có độ cao dưới 500m. Lá đơn, mọc đối xứng, có hình bầu dục hoặc hình mác, lá thuôn nhọn, khá cứng, đuôi lá hình tròn hoặc hình tim. Phiến lá non có màu xanh nhạt, và chuyển sang màu trắng mốc khi già, khi lá khô có màu nâu tím. Có khoảng 8 cặp gân thứ cấp nằm ở mặt dưới phiến lá.
Hoa ba kích có màu vàng hoặc trắng, kích thước khá nhỏ thường tập trung thành đám nhỏ ở đầu cành, một số lá đài nhỏ phát triển không đều xếp chồng lên nhau tạo thành đài hoa. Hoa ba kích thường nở rộ vào khoảng tháng 5 hay tháng 6. Quả ba kích hình cầu lồi lõm, quả kép có phủ lông, khi chín chuyển màu đỏ cam. Mùa quả bắt đầu từ tháng 7 đến tháng 10.
Rễ cây ba kích cũng chính là thành phần quan trọng được sử dụng làm dược liệu nhiều nhất. Rễ cây có kích thước lớn, phình to nên thường được gọi là củ. Phần dược liệu được dùng làm thuốc thường được các nhà thu hái phơi khô hoặc sấy khô, sau đó cắt thành các đoạn ngắn. Phần củ ba kích được sử dụng làm dược liệu có đặc điểm:
Củ hình trụ tròn, độ dài không cố định, có đường kính khoảng từ 1 đến 2cm.
Củ khá cứng, có cùi dày, vỏ có thể bóc được.
Mặt ngoài củ có màu vàng xám, sờ hơi nhám, có vân dọc theo chiều dài củ.
Phần lõi bên trong củ có màu tím hoặc hồng nhạt, ở giữa lại có màu nâu vàng.
Củ không có mùi, vị ngọt, hơi chát.
![]() |
| Cây ba kích: Thần dược bổ thận, tăng cường sinh lý |
Thành phần hóa học và cơ chế tác dụng
Theo nghiên cứu, rễ ba kích chứa nhiều hoạt chất quý:
- Anthraquinon: Kích thích sản sinh testosterone tự nhiên, hỗ trợ sinh lý nam.
- Rubiadin: Tăng cường tuần hoàn máu đến cơ quan sinh dục.
- Iridoid glycosides: Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào thận.
- Vitamin E, C và khoáng chất: Nâng cao sức đề kháng.
Cơ chế bổ thận của ba kích: Các hoạt chất trong ba kích kích thích tuyến thượng thận, điều hòa hormone, đồng thời cải thiện chức năng lọc của thận.
Công dụng của cây ba kích trong y học cổ truyền và hiện đại
Bổ thận, tăng cường sinh lý nam giới
Ba kích được xem là "khắc tinh" của các chứng:
- Yếu sinh lý, xuất tinh sớm
- Giảm ham muốn do suy thận
- Vô sinh nam (tinh trùng yếu, ít di động)
Nghiên cứu tại Đại học Y Hà Nội (2023) cho thấy: 80% bệnh nhân dùng ba kích sau 2 tháng cải thiện rõ rệt chất lượng tinh trùng và thời gian quan hệ.
Hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp
Nhờ khả năng:
- Kháng viêm tự nhiên
- Bổ sung canxi hữu cơ
- Tăng dịch khớp
Đặc biệt hiệu quả với người trung niên bị thoái hóa khớp, đau lưng mỏi gối.
Cải thiện giấc ngủ và giảm căng thẳng
Ba kích có tác dụng an thần nhẹ, giúp:
- Ngủ sâu giấc
- Giảm stress
- Ổn định huyết áp
Tăng cường hệ miễn dịch
Các polysaccharide trong ba kích kích thích sản sinh tế bào bạch cầu, nâng cao sức đề kháng.
![]() |
| Công dụng của cây ba kích trong y học cổ truyền và hiện đại |
Cách dùng ba kích hiệu quả và an toàn
Ngâm rượu ba kích
Nguyên liệu:
- 1kg rễ ba kích khô
- 5-7 lít rượu 40 độ
- 50g kỷ tử (tăng hiệu quả)
Cách làm:
- Sao vàng ba kích để giảm tính hàn
- Ngâm cùng rượu trong bình thủy tinh
- Sau 30 ngày là dùng được
Liều dùng: 1-2 chén nhỏ/ngày sau bữa tối.
Sắc nước uống
Dùng 20g ba kích khô sắc với 1 lít nước, chia 3 lần uống trong ngày. Có thể kết hợp với đỗ trọng, dâm dương hoắc để tăng hiệu quả.
Ba kích tán bột
Xay ba kích thành bột mịn, pha với mật ong hoặc sữa ấm. Liều dùng: 5-10g/ngày.
![]() |
| Cách dùng ba kích hiệu quả và an toàn |
Lưu ý quan trọng khi sử dụng ba kích
Mặc dù ba kích có tác dụng khắc phục được rất nhiều bệnh lý nhưng không phải bất cứ đối tượng nào cũng có thể sử dụng được. Có một số trường hợp, sau khi sử dụng ba kích bị tác dụng phụ hoặc khiến cho bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Ba kích không được khuyến khích sử dụng trong các trường hợp sau:
Người có biểu hiện bị sốt nhẹ về chiều.
Người bị táo bón thì không được sử dụng ba kích.
Người bị huyết áp thấp
Tuyệt đối không được lạm dụng rượu ba kích.
Cây ba kích là dược liệu quý với nhiều công dụng vượt trội cho sức khỏe, đặc biệt là bổ thận và tăng cường sinh lý. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách và kiên trì để đạt hiệu quả tối ưu. Nếu có bệnh lý nền, nên tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi dùng.
Lưu ý: Bài viết mang tính chất tham khảo, không thay thế chẩn đoán y khoa.
Tin liên quan
Những lợi ích tuyệt vời từ hoa đậu biếc đối với sức khỏe
15:08 | 30/11/2025 Khỏe - Đẹp
Những cây thuốc nam giúp làm sạch phổi, giảm ho, long đờm tự nhiên
11:37 | 27/11/2025 Thông tin đa chiều
Ai không nên dùng trà gừng - quế khi mùa đông về?
16:53 | 24/11/2025 Thông tin đa chiều
Cùng chuyên mục
Bài 3: Những lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh
14:42 | 05/12/2025 Y học cổ truyền
Bài 2: Một số bài thuốc Đông y từ cây gắm phổ biến
14:41 | 05/12/2025 Y học cổ truyền
Bài 1: Những lợi ích tuyệt vời của cây gắm
11:09 | 05/12/2025 Y học cổ truyền
Bài 3: Những lưu ý khi dùng cây chìa vôi làm thuốc chữa bệnh thoát vị đĩa đệm
09:42 | 05/12/2025 Y học cổ truyền
Bài 2: Có thể dùng cây chìa vôi chữa thoát vị đĩa đệm theo các cách sau
09:14 | 04/12/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 2: Công dụng – cách dùng và các bài thuốc từ cây bầu đất tím
09:22 | 03/12/2025 Y học cổ truyền
Các tin khác
Bài thuốc dân gian đơn giản, dễ thực hiện để chăm sóc sức khỏe mùa đông
18:18 | 02/12/2025 Thông tin đa chiều
Các loại thảo dược tăng cường đề kháng và lợi ích sức khỏe vượt trội
18:18 | 02/12/2025 Thông tin đa chiều
Những tác dụng của cây chìa vôi trong chữa bệnh thoát vị đĩa đệm
09:58 | 01/12/2025 Y học cổ truyền
Kỳ cuối: Bài thuốc ngoài da và lưu ý khi sử dụng cây bầu đất tím
09:55 | 01/12/2025 Y học cổ truyền
Trà phổ nhĩ: Tinh hoa trà Á Đông và những lợi ích sức khỏe
07:41 | 29/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 1: Tìm hiểu chung về cây bầu đất tím
08:34 | 28/11/2025 Y học cổ truyền
Hạt cau trị giun sán, đầy trướng bụng
16:07 | 27/11/2025 Y học cổ truyền
Nấm hương - "Trợ thủ cho sức khỏe" từ gian bếp
11:20 | 27/11/2025 Y học cổ truyền
Các bài thuốc từ cây cau
09:52 | 26/11/2025 Y học cổ truyền
Bụp Giấm – Loại thảo dược đỏ sẫm hỗ trợ đường huyết, giảm mỡ máu
16:53 | 24/11/2025 Thông tin đa chiều
Diễn đàn quốc tế Lạc Bệnh Học lần thứ 21: Hội Nam Y Việt Nam làm cầu nối đưa Lạc Bệnh Học vươn tầm thế giới
23-11-2025 07:00 Tin tức
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng
09-11-2025 17:00 Hoạt động hội
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030
04-11-2025 10:14 Hoạt động hội
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh
17-10-2025 21:58 Hoạt động hội
“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà
05-10-2025 14:21 Hoạt động hội





