Vị thuốc xuyên khung và các tác dụng chữa bệnh kì diệu
Vị thuốc xuyên khung được các danh y sử dụng nhiều trong các bài thuốc hoạt huyết dân gian. Tác dụng chữa bệnh của vị thuốc này vẫn còn nhiều điều để khám phá thêm.
Xuyên khung là cây thảo sống nhiều năm. Thân rỗng hình trụ, cao khoảng 40-70cm, bề mặt đường gân dọc nổi rõ. Lá mọc so le, kép 2-3 lần, cuống lá dài 9-17cm, phiến rạch sâu. Cụm hoa tán kép, mỗi tán 10-24 hoa. Cây có hoa nhỏ màu trắng, quả hình trứng.
Bộ phận dùng: Thân rễ.
Chọn củ to, thái lát có màu vàng trắng, mùi thơm đặc biệt, củ chắc, nặng là vị thuốc tốt.
Tác dụng dược lý hiện đại
Thành phần hóa học: Cây chứa chủ yếu là alcaloid bay hơi và tinh dầu. Các hoạt chất như: ferulic acid, senkyunolide, ligustilide…
Đối với hệ thần kinh trung ương: Xuyên khung có tác dụng trấn tĩnh hệ thần kinh trung ương. Tinh dầu của nó có thể ức chế hoạt động của đại não ở cả liều thấp.
Tác dụng với tuần hoàn: Tinh dầu của Xuyên khung có tác dụng giãn mạch máu ngoại vi, tăng lưu thông máu ở mạch vành, cải thiện tình trạng thiếu oxy ở tim. Liều cao có thể làm hạ huyết áp, tê liệt cơ tim.
Đối với mạch máu não: làm tăng lưu lượng máu não, giảm phù não. Nhờ vậy, nó có tác dụng phòng thiếu máu não và chứng nửa đầu đau.
Đối với tiểu cầu: ức chế kết tập tiểu cầu và sự hình thành cục máu đông.
Đối với cơ trơn: Nó có tác dụng kích thích sự co bóp của tử cung thỏ có thai gây hiện tượng co quắp. Liều cao ngược lại.
Tác dụng kháng khuẩn: ức chế nhiều vi khuẩn gây bệnh như Shigella, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella thương hàn và phẩy khuẩn tả.
Tác dụng an thần: Xuyên khung tăng tác dụng gây ngủ của một số loại thuốc.
Tác dụng theo đông y:
Xuyên khung có vị cay, mùi thơm, tính ấm.
Công dụng: Chữa kinh nguyệt không đều, bế kinh, đau bụng, đầy trướng, nhức đầu, phong thấp.
Chủ trị:
Chủ trị: đau nhức (đầu, bụng, khớp, liên sườn, hông… ) do phong hàn, phụ nữ huyết bị bế kinh, trị chảy máu chân răng, mụn nhọt…
Cách dùng:
Có thể dùng đơn độc dược liệu hoặc kết hợp với các dược liệu khác. Sắc lấy nước uống.
Liều dùng:
4 – 8g xuyên khung.
Cấm kị:
Các bệnh không dùng xuyên khung: Bệnh thượng thực hạ hư, âm hư hỏa vượng, biểu hiện: nôn mửa, ho, mồ hôi trộm, họng và miệng khô, sốt… Khí thăng, đờm suyễn, đầy bụng, tỳ hư, ăn ít.
Các vị thuốc không phối hợp với xuyên khung: Hoàng kỳ, Sơn thù, Lang độc, Tiêu thạch, Hoạt thạch, Hoàng liên…
Tin liên quan
Bộ Y tế yêu cầu đảm bảo cung ứng thuốc trong dịp Tết 2025
16:25 | 03/12/2024 Tin tức
Dự báo thời tiết ngày 3/12/2024: Bắc Bộ có sương mù nhẹ rải rác
05:05 | 03/12/2024 Môi trường xanh
Bộ Y tế ban hành “Mười lời khuyên dinh dưỡng hợp lý đến năm 2030”
15:40 | 02/12/2024 Sức khỏe
Cùng chuyên mục
Nên ăn gừng vào mùa đông: Lợi ích và những điều lưu ý
07:00 | 03/12/2024 Y học cổ truyền
Những loại thảo dược nên trồng trong vườn nhà
07:00 | 02/12/2024 Y tế 24h
[E-Magazine] Hương nhu - "Nữ hoàng thảo mộc"
14:00 | 01/12/2024 SKV- Mag
Phát huy tiềm năng và thế mạnh của y học cổ truyền
17:23 | 30/11/2024 Y học cổ truyền
10 bài thuốc chữa các bệnh thường gặp từ tía tô
06:30 | 27/11/2024 Y tế 24h
[E-Magazine] Gừng - Vị thuốc quý trong mùa lạnh
06:30 | 26/11/2024 SKV- Mag
Các tin khác
Những tác dụng chữa bệnh nổi bật của cây xạ đen
06:30 | 25/11/2024 Y học cổ truyền
Đề xuất cơ cấu tổ chức khoa Y, Dược cổ truyền trong bệnh viện
18:25 | 15/11/2024 Y học cổ truyền
Tác dụng chữa bệnh của cây huyết dụ
11:15 | 11/11/2024 Y học cổ truyền
Kháng sinh tự nhiên trong cây sim rừng
14:53 | 05/11/2024 Y học cổ truyền
[E-Magazine] Công dụng của lá vối với sức khỏe
06:45 | 04/11/2024 SKV- Mag
Thuốc cổ truyền nào được miễn thử lâm sàng tại Việt Nam?
14:00 | 02/11/2024 Y học cổ truyền
Nguyên tắc xét tặng giải thưởng Hải Thượng Lãn Ông về công tác y dược cổ truyền
07:52 | 02/11/2024 Y học cổ truyền
Chức năng của ngũ tạng trong cơ thể con người
11:12 | 31/10/2024 Y học cổ truyền
BHYT bổ sung thêm nhiều bài thuốc y học cổ truyền vào danh mục chi trả
11:18 | 30/10/2024 Y học cổ truyền
Cảm lạnh và các phương pháp điều trị cảm lạnh từ thảo dược
11:17 | 30/10/2024 Y học cổ truyền
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương kỷ niệm 50 năm ngày mất cố Lương Y Nguyễn Kiều
1 ngày trước Hoạt động hội
An Giang: Hội nghị khoa học Đông dược bào chế
12-11-2024 10:00 Hoạt động hội
Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình
21-10-2024 00:00 Hoạt động hội
Hội Nam Y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua hỗ trợ, sẻ chia khó khăn với nhân dân xã Phượng Vĩ (Cẩm Khê, Phú Thọ)
12-10-2024 00:00 Hoạt động hội
Hội Nam y Việt Nam chia sẻ khó khăn với đồng bào vùng cao Nậm Nhùn (Lai Châu)
12-10-2024 00:00 Hoạt động hội