Vườn Quốc gia Bù Gia Mập: Phát triển du lịch gắn với giữ gìn văn hóa

Nằm trong điểm cuối của dãy Trường Sơn Nam, Vườn Quốc gia Bù Gia Mập thuộc địa phận hành chính 2 xã Đắk Ơ và Bù Gia Mập, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước. Với tổng diện tích 25.598,24ha, Vườn Quốc gia Bù Gia Mập là cánh rừng nguyên sinh liền khoảnh lớn nhất của tỉnh Bình Phước.

Nơi đây không chỉ sở hữu nhiều giá trị về cảnh quan thiên nhiên và hệ sinh thái đa dạng, phong phú mà còn nhiều giá trị về văn hóa, con người tại các xã vùng đệm.

Tại Vườn Quốc gia Bù Gia Mập, những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số được khéo léo lồng ghép vào các hoạt động du lịch, tạo nên sức hấp dẫn độc đáo.

Thác Đắk Mai - một trong những thác nước đẹp tại Vườn Quốc gia Bù Gia Mập.

Du khách đến đây không chỉ được trải nghiệm rừng nguyên sinh mà còn có cơ hội hòa mình vào đời sống văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số.

Ðiều quan trọng hơn cả, chính sự tham gia của đồng bào đã tạo nên một chu trình du lịch bền vững, nơi mà cộng đồng vừa là người gìn giữ văn hóa vừa có thêm thu nhập từ phát triển du lịch.

Trước đây, phần lớn đồng bào dân tộc thiểu số tại khu vực Vườn Quốc gia Bù Gia Mập chủ yếu sống dựa vào nương rẫy và khai thác tài nguyên rừng.

Với sự phát triển của du lịch sinh thái, họ đã có cơ hội tham gia các hoạt động dịch vụ du lịch, từ hướng dẫn viên, biểu diễn nghệ thuật và nấu các món ăn đặc trưng của đồng bào S’tiêng, M’nông đến tổ chức các hoạt động trải nghiệm văn hóa truyền thống.

Sự phát triển của du lịch sinh thái tại Vườn Quốc gia Bù Gia Mập tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là người S’tiêng và M’nông.

Hiện nay, Vườn Quốc gia Bù Gia Mập đã xây dựng và duy trì đội ngũ cộng tác viên gồm 70 người, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số địa phương, đảm nhiệm vai trò hướng dẫn du khách và tổ chức các hoạt động văn hóa.

Những hoạt động như biểu diễn nhạc cụ truyền thống, múa cồng chiêng hay tổ chức lễ hội đặc trưng không chỉ giúp bảo tồn văn hóa dân tộc mà còn trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn. Thông qua đó, người dân địa phương có thêm nguồn thu nhập ổn định, đồng thời ý thức gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc được nâng cao.

Nhận thấy tiềm năng lớn từ du lịch cộng đồng, Ban Quản lý Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã có những chiến lược cụ thể nhằm phát triển theo hướng bền vững.

Ông Đỗ Trường Giang, Phó Giám đốc Trung tâm Tuyên truyền, du lịch và cứu hộ, bảo tồn Vườn Quốc gia Bù Gia Mập cho biết: “Hiện nay, vườn quốc gia đã xây dựng và duy trì đội ngũ cộng tác viên gồm 70 người, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương, đảm nhiệm vai trò hướng dẫn du khách và tổ chức các hoạt động văn hóa. Đây không chỉ là cơ hội giúp người dân có việc làm mà còn là cách hiệu quả để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa các dân tộc”.

Bên cạnh duy trì và phát triển các chương trình giao lưu văn hóa, Vườn Quốc gia Bù Gia Mập đang hướng tới việc mở rộng thêm hoạt động trải nghiệm hấp dẫn, nhằm mang đến du khách những góc nhìn chân thực và sâu sắc hơn về thiên nhiên cũng như đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số.

Thời gian tới, du khách sẽ có cơ hội tham gia các tour khám phá rừng nguyên sinh, có thể tận mắt chiêm ngưỡng hệ sinh thái đa dạng, tìm hiểu về các loài động, thực vật quý hiếm và hòa mình vào thiên nhiên hoang dã.

Song song đó, những hoạt động như học cách chế biến ẩm thực dân tộc cũng được triển khai, giúp du khách không chỉ thưởng thức mà còn trực tiếp tham gia quá trình chế biến các món ăn đặc trưng của người S’tiêng, M’nông như canh thụt, cơm lam, rượu cần…

Phát triển du lịch sinh thái gắn với các hoạt động văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã và đang mang lại những hiệu quả tích cực, góp phần thay đổi đời sống đồng bào Xtiêng, M’nông nơi đây. Cùng với đó, những giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc anh em được bảo tồn và phát huy thông qua kết hợp với các hoạt động du lịch, tạo nên điểm nhấn đặc sắc trong bức tranh phát triển bền vững, mở ra cơ hội phát triển mới cho du lịch Bình Phước.