Cây đu đủ – Dược liệu quý từ thiên nhiên

Cây đu đủ (Carica papaya) là loại cây ăn quả quen thuộc với người dân Việt Nam và nhiều nước nhiệt đới trên thế giới. Không chỉ là nguồn thực phẩm bổ dưỡng, cây đu đủ còn được xem là một “kho tàng dược liệu tự nhiên” với rất nhiều công dụng phòng và chữa bệnh hiệu quả.
Cây đu đủ – Dược liệu quý từ thiên nhiên

1. Đặc điểm thực vật

Đu đủ là loại cây thân thảo lớn, cao từ 3 – 10m, thân mềm, mọc thẳng đứng, không phân nhánh nhiều. Lá to, có cuống dài, xẻ sâu hình chân vịt, mọc tập trung ở ngọn cây. Hoa mọc ở nách lá, cây đu đủ có thể là đơn tính hoặc lưỡng tính. Quả mọc trực tiếp từ thân hoặc cành, có dạng thuôn dài hoặc tròn, vỏ xanh khi non, chuyển vàng khi chín, ruột đỏ cam, có nhiều hạt màu đen bóng ở giữa.

Đu đủ phát triển tốt ở vùng khí hậu nhiệt đới, đất tơi xốp, thoát nước tốt. Đây là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc và cho quả quanh năm.

2. Thành phần hóa học

Các bộ phận của cây đu đủ đều chứa nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe:

Quả chín: giàu vitamin A, C, E, B1, B2, chất xơ, enzyme papain.

Lá: chứa papain, alkaloid, flavonoid, saponin, tanin.

Nhựa đu đủ: có enzyme papain và chymopapain – hai enzym có khả năng phân giải protein.

Hạt: chứa chất chống oxy hóa, isothiocyanate, phenol.

Rễ và vỏ cây: có alkaloid và các hoạt chất chống viêm.

3. Công dụng dược liệu từ các bộ phận của cây đu đủ

3.1. Quả đu đủ chín – Bổ dưỡng và hỗ trợ tiêu hóa

Tác dụng: Quả đu đủ chín rất giàu enzyme papain giúp tiêu hóa tốt, hỗ trợ điều trị táo bón, giảm viêm loét dạ dày.

Dùng cho: Người già yếu, suy nhược cơ thể, rối loạn tiêu hóa.

Cách dùng: Ăn quả chín trực tiếp hoặc ép lấy nước uống.

3.2. Quả đu đủ xanh – Tiêu viêm, lợi sữa

Tác dụng: Quả xanh có tác dụng làm mềm thức ăn, tiêu mủ, lợi sữa, hỗ trợ điều trị mụn nhọt.

Cách dùng: Hầm quả đu đủ xanh với chân giò giúp lợi sữa sau sinh. Nấu nước rửa vùng bị viêm, sưng mủ.

3.3. Lá đu đủ – Chống ung thư, nâng cao miễn dịch

Tác dụng: Chứa chất chống oxy hóa mạnh, giúp tiêu viêm, tăng cường bạch cầu, hỗ trợ điều trị ung thư, sốt xuất huyết.

Bài thuốc: Lá đu đủ tươi giã nát, vắt lấy nước uống mỗi ngày 1–2 thìa cà phê để nâng tiểu cầu trong bệnh sốt xuất huyết.

3.4. Hạt đu đủ – Diệt ký sinh trùng, giải độc gan

Tác dụng: Hạt có vị cay, tính ấm, giúp nhuận tràng, trị giun sán, thải độc gan.

Cách dùng: Nhai 5–10 hạt sống mỗi ngày hoặc phơi khô tán bột uống với nước ấm.

3.5. Nhựa đu đủ – Trị chai chân, mụn cóc

Tác dụng: Nhựa đu đủ tươi giúp phân hủy tế bào sừng, diệt khuẩn.

Cách dùng: Nhỏ nhựa đu đủ lên mụn cóc hoặc chai chân 2 lần/ngày, tránh để dính vùng da lành.

4. Một số bài thuốc dân gian từ cây đu đủ

1. Chữa đau dạ dày

Cách làm: Lá đu đủ non rửa sạch, nấu nước uống thay trà mỗi ngày.

Hiệu quả: Làm dịu niêm mạc dạ dày, giảm co thắt, hỗ trợ tiêu hóa.

2. Giảm sưng viêm khớp

Cách làm: Lấy rễ đu đủ nấu với rễ cây dền gai, uống mỗi ngày một lần.

Tác dụng: Giảm đau nhức, tiêu viêm tại khớp.

3. Trị sốt xuất huyết, nâng tiểu cầu

Cách làm: Lá đu đủ non giã lấy nước, uống 5–10ml mỗi ngày.

Lưu ý: Chỉ dùng hỗ trợ, cần theo dõi y tế song song.

4. Trị sỏi thận

Cách làm: Đun lá đu đủ với nước, thêm một ít muối. Uống ngày 1–2 ly.

Hiệu quả: Lợi tiểu, hỗ trợ bào mòn sỏi nhỏ.

5. Lưu ý khi sử dụng cây đu đủ làm thuốc

Không dùng nhựa đu đủ cho phụ nữ mang thai vì có thể gây co bóp tử cung.

Lá và hạt đu đủ nên dùng liều lượng nhỏ, không kéo dài quá 7–10 ngày nếu không có hướng dẫn của lương y.

Người dị ứng latex hoặc enzyme papain cần tránh dùng.

Khi sử dụng nhựa hoặc hạt, nên thử một lượng nhỏ trước để kiểm tra phản ứng cơ thể.

Cây đu đủ – từ rễ, thân, lá đến quả, hạt – đều có giá trị dược liệu và dinh dưỡng rất lớn. Với những đặc tính sinh học phong phú, đu đủ không chỉ là loại cây ăn trái quen thuộc trong vườn nhà mà còn là “vị thuốc thiên nhiên” quý giá giúp phòng và chữa nhiều chứng bệnh thường gặp. Tuy nhiên, để sử dụng cây đu đủ một cách hiệu quả và an toàn, cần có hiểu biết đúng đắn và tham khảo ý kiến thầy thuốc khi cần thiết.

Sông Lô (T/h)

Tin liên quan

Cây đu đủ - Dược liệu quý từ thiên nhiên

Cây đu đủ - Dược liệu quý từ thiên nhiên

Cây đu đủ (Carica papaya) là loại cây ăn quả quen thuộc với người dân Việt Nam và nhiều nước nhiệt đới trên thế giới. Không chỉ là nguồn thực phẩm bổ dưỡng, cây đu đủ còn được xem là một “kho tàng dược liệu tự nhiên” với rất nhiều công dụng phòng và chữa bệnh hiệu quả.
Những công dụng và bài thuốc quý từ cây đu đủ

Những công dụng và bài thuốc quý từ cây đu đủ

Từ lá, hoa, quả xanh, quả chín, thân, rễ, hạt hay cả nhựa cây đu đủ, mỗi bộ phận có những đặc tính dược lý, thành phần hóa học khác nhau, được dùng trong nhiều mục đích khác nhau.

Cùng chuyên mục

Kỳ 1: Súp lơ – Rau quen, vị thuốc quý trong bữa ăn hàng ngày

Kỳ 1: Súp lơ – Rau quen, vị thuốc quý trong bữa ăn hàng ngày

Rau súp lơ, hay còn gọi là bông cải, là loại rau quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày. Không chỉ ngon miệng và dễ chế biến, súp lơ còn được xem là vị thuốc quý trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể.
Kỳ 2: Cách dùng su hào chữa bệnh – Bài thuốc dân gian hiệu nghiệm

Kỳ 2: Cách dùng su hào chữa bệnh – Bài thuốc dân gian hiệu nghiệm

Không chỉ là món rau quen thuộc trong bữa cơm mùa đông, su hào từ lâu đã được dân gian sử dụng như một vị thuốc quý. Tùy theo mục đích, có thể dùng cả củ lẫn lá để chữa một số chứng bệnh thông thường, giúp tăng cường sức khỏe, làm mát gan, tiêu viêm và hỗ trợ tiêu hóa.
Kỳ 1: Su hào – Rau quen, thuốc quý trong vườn nhà

Kỳ 1: Su hào – Rau quen, thuốc quý trong vườn nhà

Mỗi độ đông về, những củ su hào xanh mướt, mập mạp lại xuất hiện trong gian bếp của mọi gia đình. Không chỉ là món rau dân dã, su hào còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe mà không phải ai cũng biết.
Củ niễng: Thực phẩm dân dã, vị thuốc quý từ thiên nhiên

Củ niễng: Thực phẩm dân dã, vị thuốc quý từ thiên nhiên

Củ niễng - một loại thực phẩm gắn liền với những món ăn dân dã, mang hương vị thanh ngọt, giòn mát. Bên cạnh đó, củ niễng còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, có tác dụng thanh nhiệt, giảm huyết áp, hạ mỡ máu...
Cây rau khúc và những lợi ích bất ngờ với sức khỏe

Cây rau khúc và những lợi ích bất ngờ với sức khỏe

Cây rau khúc là nguyên liệu để chế biến một số món ăn dân dã quen thuộc. Ngoài ra, loài cây này còn là vị thuốc điều trị các bệnh thường gặp như viêm họng, hen suyễn, viêm phế quản, cảm lạnh, thanh nhiệt, giải độc, đau nhức xương khớp...
Kỳ 3: Giữ gìn và phát huy giá trị cây thuốc Nam – Từ cây Chỉ Thiên đến kho báu dược liệu Việt

Kỳ 3: Giữ gìn và phát huy giá trị cây thuốc Nam – Từ cây Chỉ Thiên đến kho báu dược liệu Việt

Trong thời đại y học hiện đại phát triển mạnh mẽ, giữa hàng trăm loại thuốc hóa học và thực phẩm chức năng, những cây thuốc dân gian vẫn âm thầm hiện diện trong đời sống người Việt. Cây Chỉ Thiên – loài dược thảo mảnh mai, mọc lên từ khu vườn quê, đã và đang trở thành biểu tượng cho hành trình gìn giữ tri thức y học cổ truyền, đồng thời mở ra hướng phát triển bền vững cho ngành dược liệu nước ta.

Các tin khác

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên

Trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, những bài thuốc dân gian từ cây Chỉ Thiên được lưu truyền qua nhiều thế hệ như một minh chứng sinh động cho trí tuệ và kinh nghiệm của người xưa. Loài cây nhỏ bé này, tưởng chừng chỉ là thứ cây cảnh dân dã, lại ẩn chứa trong mình hàng chục công dụng trị bệnh quý giá, góp phần chăm sóc sức khỏe cộng đồng theo cách tự nhiên, an toàn và tiết kiệm.
Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà

Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà

Trong kho tàng cây thuốc Nam của người Việt, có những loài cây nhỏ bé, giản dị nhưng lại chứa đựng sức mạnh chữa lành diệu kỳ. Cây Chỉ Thiên – loài hoa mảnh mai, thường thấy trong những vườn quê – chính là một trong những vị thuốc quý như thế. Từ bao đời nay, Chỉ Thiên không chỉ tô điểm cho khu vườn bằng sắc tím nhẹ nhàng mà còn là “vị thuốc quý trong tầm tay”, gắn bó mật thiết với đời sống người dân nông thôn.
Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền

Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền

Trong kho tàng thảo dược phương Đông, táo đỏ (đại táo) được xem là “vàng đỏ” cho sức khỏe. Không chỉ là vị thuốc quen thuộc trong Đông y, táo đỏ khi pha trà còn trở thành một thức uống thanh nhã, giúp bồi bổ cơ thể, làm đẹp da và ổn định tinh thần.
Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên

Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên

Không chỉ là vị thuốc chữa bệnh dân gian, kinh giới còn được xem là “thần dược” cho làn da và mái tóc. Nhờ chứa tinh dầu có hoạt tính kháng khuẩn mạnh, giàu vitamin cùng các hợp chất chống oxy hóa, cây kinh giới mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời trong việc làm đẹp, chăm sóc da, hỗ trợ trị mụn và làm chậm quá trình lão hóa.
Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền

Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền

Khi thời tiết giao mùa, hoặc khi cơ thể có các triệu chứng như đau đầu, nhức mỏi, sợ lạnh, sổ mũi và sốt nhẹ không ra mồ hôi, người Việt ta thường tìm đến phương pháp xông hơi bằng thảo dược. Đây là một bài thuốc tân ôn giải biểu (dùng vị cay, ấm để làm ra mồ hôi, giải cảm) đã được chứng minh hiệu quả qua nhiều thế hệ.
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da

Từ lâu, trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, kinh giới được xem là vị thuốc dân dã mà “nhà nào cũng có thể dùng”. Cây nhỏ bé, giản dị nhưng lại ẩn chứa nhiều công năng hữu ích trong việc giải cảm, hạ sốt, trị mụn, cầm máu và chăm sóc sức khỏe làn da. Dưới đây là một số bài thuốc quen thuộc được lưu truyền qua nhiều thế hệ, chứng minh giá trị thực tiễn của loại thảo dược này.
Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian

Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian

Từ lâu, trong các vị thuốc dân gian quen thuộc, lá hẹ được xem như “vị thuốc của mọi nhà”. Không chỉ là một loại rau gia vị bình dị trong bữa ăn, lá hẹ còn chứa nhiều dược tính quý, góp phần chăm sóc sức khỏe, làm đẹp và hỗ trợ điều trị một số bệnh thường gặp.
Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian

Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian

Trong kho tàng cây thuốc Nam của người Việt, kinh giới là một loài thảo mộc vô cùng gần gũi, vừa là rau gia vị, vừa là vị thuốc quý. Từ lâu, cây đã được trồng rộng rãi khắp các vùng quê, góp mặt trong bữa cơm gia đình và trong nhiều bài thuốc dân gian giúp chữa cảm, trị mụn, giảm đau, làm đẹp da…
Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe

Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe

Không chỉ được biết đến với công dụng làm đẹp, trị ho, lá hẹ còn là vị thuốc tự nhiên giúp cải thiện xương khớp, hỗ trợ tiêu hóa và chữa viêm loét dạ dày hiệu quả. Từ những nguyên liệu quen thuộc trong bếp, người xưa đã khéo léo vận dụng để biến lá hẹ thành bài thuốc dân gian quý giá, nuôi dưỡng sức khỏe từ bên trong.
Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Củ cải đường (beetroot) là loại rau củ quen thuộc, có màu đỏ tím đặc trưng và hương vị ngọt nhẹ, thường được dùng trong món salad, nước ép hoặc các món ăn dinh dưỡng. Không chỉ đẹp mắt, củ cải đường còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể. Tuy nhiên, đối với người bị sỏi thận, việc sử dụng loại củ này cần hết sức thận trọng, bởi củ cải đường chứa hàm lượng oxalat cao, có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Xem thêm
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”.
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

SKV - Vĩnh Long, ngày 3/11/2025 – Trong không khí hân hoan và trang trọng, Chi Hội Nam Y Trà Vinh trực thuộc Hội Nam Y Việt Nam đã long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030, đánh dấu bước phát triển mới sau 5 năm hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Thực hiện kế hoạch công tác thường niên quý III năm 2025, Chi Hội Nam y tỉnh An Giang đã tổ chức chương trình thiện nguyện ý nghĩa tại khóm Long Thạnh, phường Long Phú, tỉnh An Giang.
“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà

“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà

Ngày 4/10/2025, tại thôn 10, xã Đăk Hà, tỉnh Quảng Ngãi, Chi hội Nam Y Kon Tum đã tổ chức chương trình thiện nguyện đầy ý nghĩa mang tên “Trái tim yêu thương”
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững

Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững

Ngày 28/9/2025, Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII. Hội nghị tập trung đánh giá kết quả hoạt động trong quý III.
Phiên bản di động