Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất

Cây tầm bóp là vị thuốc có tính mát, vị đắng, công dụng thanh nhiệt, tiêu đờm, giải độc, chỉ khái. Y học cổ truyền thường dùng dược liệu này trong nhiều bài thuốc chữa bệnh như ho nhiều đờm, nổi mụn nhọt ở vú, tiểu đường,…
Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất
Cây tầm bóp là vị thuốc có tính mát, vị đắng, công dụng thanh nhiệt, tiêu đờm, giải độc, chỉ khái

Mô tả dược liệu cây tầm bóp

1. Tên gọi, phân nhóm

  • Tên gọi khác: Thù lù cạnh, bôm bốp, cây lồng đèn, bùm bụp
  • Tên khoa học: Physalis angulata L
  • Họ: Cà – Solanaceae

2. Đặc điểm thực vật

Cây tầm bóp là loại cây thân thảo, chiều cao từ 50 – 90cm, mọc nhiều cành và thường rủ xuống. Lá có màu xanh, hình bầu dục, dài khoảng 0.3cm, rộng 0.2 – 0.4cm, mọc so le nhau, nối liền với thân bằng một cuống lá dài khoảng 0.15 – 0.3cm. Lá có thể chia thuỳ hoặc không.

Hoa màu trắng, 5 cánh, nhuỵ vàng. Cuống hoa mảng, mọc đơn độc. Đài hoa có hình chuông, màu xanh, được bao phủ bởi lớp lông tơ mịn bên ngoài. Một số hoa có thể xuất hiện các chấm tím ở gốc.

Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất
Ngoài quả được bao bọc bởi lớp đài giống như túi bảo vệ, khi bóp vỡ sẽ nghe được tiếng lốp bốp

Ngoài quả được bao bọc bởi lớp đài giống như túi bảo vệ, khi bóp vỡ sẽ nghe được tiếng lốp bốp

Cây tầm bóp ra quả quanh năm. Quả mọng, hình tròn, bề mặt nhẵn. Khi còn nhỏ, quả màu xanh đến lúc chín chuyển sang màu đỏ hoặc cam. Ngoài quả được bao bọc bởi lớp đài giống như túi bảo vệ, khi bóp vỡ sẽ nghe được tiếng lốp bốp. Mỗi quả đều chứa nhiều hạt nhỏ li ti, hình thận.

3. Phân bố

Cây bôm bốp thường mọc chủ yếu ở những vùng đất có khí hậu nhiệt đới. Cây thường mọc hoang dọc theo hai bên đường, trên bãi cỏ, bờ ruộng, trong vườn hoặc các khu đất hoang. Bên cạnh đó, loại cây này còn được tìm thấy ở các khu rừng có độ cao dưới 1.500m

Tại nước ta, cây tầm bóp mọc và sinh trưởng ở khắp mọi nơi. Nhận thấy giá trị chữa bệnh của loài cây này nên nhiều nơi còn trồng cây tầm bóp để làm thuốc chữa bệnh.

4. Bộ phận dùng

Các bộ phận của cây bôm bốp từ rễ, thân, lá đều có dược tính nên được thu hái dùng để làm thuốc chữa bệnh.

5. Thu hái – sơ chế

Vị thuốc này được thu hái vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Sau khi thu hái về, ngâm rửa sạch để loại bỏ tạp chất, đất cát. Có thể dùng tươi hoặc phơi khô để dùng dần.

6. Bảo quản

Dược liệu sau khi phơi khô thì bảo quản ở nơi thoáng mát, khô ráo. Nếu dùng lâu, thường xuyên đem ra phơi để tránh bị ẩm mốc, mối mọt.

7. Thành phần hoá học

Các nghiên cứu khoa học nhận thấy, trong dược liệu tầm bóp chứa các thành phần hoá học đa dạng như nước, chất xơ, chất béo, đường, protein, cacbohydrat, các khoáng chất, vitamin, Physalin A-D, F, L-O, Physagulin A-G, Các alcaloid,…

Vị thuốc tầm bóp

1. Tính vị

  • Quả có tính bình, vị chua nhẹ
  • Cây có tính mát, vị đắng, không độc

2. Quy kinh

Quy vào kinh Tâm, Bàng Quang

3. Tác dụng dược lý

Theo ghi nhận của Đông y:

  • Tác dụng: Thanh nhiệt, lợi thấp, tiêu đờm, tán kết, chỉ khái
  • Chủ trị: Giúp lợi tiểu, chữa tiểu đường, cảm sốt, bệnh viêm họng, ho khan, khan tiếng, ho có đờm, ban đỏ, thuỷ đậu, sưng đau yết hầu, nôn mửa, nóng trong, bệnh tay chân miệng.

Theo Y học hiện đại:

  • Một số nghiên cứu khoa học nhận thấy, các chất Physalin A-D, F, L-O và Physagulin A-G có tác dụng chống lại sự hình thành, phát triển của các tế bào ung thư ở một số cơ quan trong cơ thể như vòm họng, phổi, gan, cổ tử cung. Đồng thời, các chất này còn giúp cải thiện miễn dịch của cơ thể.
  • Ăn quả tầm bóp thường xuyên giúp bổ sung vitamin C, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh Scorbut. Bệnh lý đặc trưng bởi biểu hiện xuất huyết dưới da, chảy máu chân răng hoặc lâu lành các tổn thương do cơ thể thiếu hụt vitamin C.
  • Các nghiên cứu gần đây cũng nhận thấy, dược liệu có khả năng kháng khuẩn tốt, chống co thắt, giúp giảm lượng đường trong máu, hạ huyết áp, chống nấm, chống đông máu,..

4. Cách dùng – liều lượng

Dược liệu tầm bóp thường dùng nhiều trong các bài thuốc sắc uống, đắp ngoài, giã lấy nước uống và rửa ngoài da. Đối với dược liệu tươi, liều dùng tham khảo từ 40 – 80g/ngày, còn dược liệu khô dùng từ 20 – 40g/ngày.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu

Trong Đông y lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu tầm bóp an toàn và hiệu quả. Theo đó, vị thuốc này được dùng trong chữa các bệnh ngoài da, viêm họng, đi tiểu ít, ho khan hoặc có đờm, mụn nhọt ở vú, bệnh tiểu đường,…

Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất
Trong Đông y lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu tầm bóp an toàn và hiệu quả

Trong Đông y lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu tầm bóp an toàn và hiệu quả

Bài thuốc chữa ho khan/ ho có đờm, viêm họng, khàn giọng, đi tiểu ít:

  • Chuẩn bị: Cây tầm bóp tưới 50g hoặc 15g nếu dùng dược liệu khô
  • Thực hiện: Dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với 500ml nước và đun trên lửa nhỏ. Chia lượng nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày. Áp dụng liên tục từ 3 – 5 để đạt được kết quả tốt nhất

Bài thuốc chữa bệnh tay chân miệng, bệnh thuỷ đậu, nổi ban đỏ ngoài da:

  • Chuẩn bị: Tầm bóp tươi 50 – 100g, dược liệu khô từ 15 – 30g
  • Thực hiện: Dược liệu đem sắc lấy nước uống. Mỗi ngày dùng 1 thang đến khi bệnh thuyên giảm hẳn

Bài thuốc chữa mụn nhọt ở vú, mụn đinh độc:

  • Chuẩn bị: Dược liệu tươi từ 40 – 80g
  • Thực hiện: Đem đi rửa sạch rồi đem đi giã nát, vắt lấy nước cốt và để riêng phần bã. Dùng nước để uống trực tiếp còn phần bã thì đắp lên vùng da cần điều trị hoặc đun sôi với nước dùng rửa ngoài da. Mỗi ngày thực hiện 1 lần sẽ cảm nhận hiệu quả.

Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường:

  • Chuẩn bị: Rễ tầm bóp từ 20 – 30g, chu sa, 1 quả tim lợn
  • Thực hiện: Các nguyên liệu sau khi sơ chế sạch cho vào nồi nấu, sôi khoảng 20 phút thì rạn lấy phần nước uống khi còn ấm. Mỗi liệu trình thực hiện từ 5 – 7 ngày để cảm nhận hiệu quả tốt nhất.

Bài thuốc giúp tăng cường miễn dịch và phòng ngừa bệnh tật:

  • Chuẩn bị: Đọt non và lá tầm bóp tươi
  • Thực hiện: Sau khi rửa sạch thì đem đi luộc hoặc nấu canh ăn trong bữa chính. Mỗi tuần ăn từ 2 – 3 lần để giúp tăng cường sức khỏe, ngăn chặn ung thư, tiểu đường cũng như một số bệnh lý khác.

Bài thuốc hỗ trợ chữa ung thư phổi, cổ tử cung, gan, ruột, mũi, vòm họng:

  • Chuẩn bị: Tầm bóp 30g, cây bách giải 40g
  • Thực hiện: Dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm sắc cùng với 1.5 lít nước. Đến khi cạn còn 700ml thì tắt bếp, chia nước thuốc thành 2 lần và uống hết trong ngày. Mỗi ngày sắc uống 1 thang.

Lưu ý – Kiêng kỵ khi dùng cây tầm bóp chữa bệnh

Trong quá trình áp dụng các bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

  • Được đánh giá có độ lành tính, an toàn cao nhưng việc lạm dụng các bài thuốc chữa bệnh từ vị thuốc tầm bóp có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ. Trước khi dùng dược liệu này, bạn nên tham khảo ý kiến thầy thuốc để được hướng dẫn cụ thể
  • Không dùng cây tầm bóp cho người bị dị ứng với các thành phần trong dược liệu. Nếu nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn cần ngưng áp dụng và thông báo với bác sĩ để được xử trí đúng cách.
  • Phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ cần tham vấn chuyên khoa trước khi áp dụng bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu này.
  • Cần thận trọng khi dùng dược liệu tầm bóp trong thời gian dùng thuốc Tây, các viên uống bổ sung hoặc các thảo dược khác. Bởi chúng có thể tương tác và gây ra tác dụng phụ.
  • Cây tầm bóp thường dễ bị nhầm lẫn với lu lu đực – loại cây có chứa độc tố solanin. Do đó, người bệnh cần thận trọng trong việc lựa chọn đúng dược liệu để chữa bệnh.

Cây tầm bóp là một trong những vị thuốc quý trong y học cổ truyền, được dùng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả chữa trị, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc trước khi dùng dược liệu này.

Theo vienyduocdantoc
vienyduocdantoc.org.vn

Tin liên quan

Thị trường chứng khoán ngày 13/12: Cổ phiếu BSR của CTCP Lọc - Hóa dầu Bình Sơn ngược dòng tăng mạnh

Thị trường chứng khoán ngày 13/12: Cổ phiếu BSR của CTCP Lọc - Hóa dầu Bình Sơn ngược dòng tăng mạnh

Cổ phiếu BSR của CTCP Lọc - Hóa dầu Bình Sơn tăng mạnh 4,7% với gần 11,4 triệu đơn vị khớp lệnh, là điểm sáng của phiên.
Dự báo thời tiết ngày 14/12/2024: Không khí lạnh tăng cường, miền Bắc rét đậm

Dự báo thời tiết ngày 14/12/2024: Không khí lạnh tăng cường, miền Bắc rét đậm

Dự báo thời tiết 14/12/2024, không khí lạnh mạnh tràn xuống, miền Bắc bước vào đợt rét đậm, rét hại diện rộng với nhiệt độ có nơi xuống dưới 5 độ.
Hapro sẵn sàng 1.000 tỷ đồng giá trị hàng hóa phục vụ dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025

Hapro sẵn sàng 1.000 tỷ đồng giá trị hàng hóa phục vụ dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025

Tổng công ty Thương mại Hà Nội (Hapro) cho biết, tổng lượng hàng hóa dự trữ ước đạt xấp xỉ 1000 tỷ đồng, trong đó đã bao gồm lượng hàng hóa các đơn vị tham gia chương trình Bình ổn thị trường các mặt hàng thiết yếu trên địa bàn TP. Hà Nội.

Cùng chuyên mục

10 loại nước uống từ thảo dược tốt cho sức khỏe trong mùa đông lạnh

10 loại nước uống từ thảo dược tốt cho sức khỏe trong mùa đông lạnh

Các loại nước từ thảo dược dưới đây mang lại nhiều lợi ích sức khỏe trong mùa đông, có tác dụng phòng và hỗ trợ điều trị một số chứng bệnh thường gặp.
Bất ngờ với những tác dụng của râu ngô

Bất ngờ với những tác dụng của râu ngô

Râu ngô là phần thường bị loại bỏ khi chế biến bắp ngô. Tuy nhiên, đây lại là một loại dược liệu quý. Được biết đến với tên gọi ngọc mễ tu, râu ngô thường xuyên được sử dụng trong các bài thuốc cổ truyền để điều trị các bệnh liên quan đến gan và mật.
Tác dụng chữa bệnh và một số bài thuốc từ hoa cúc chi

Tác dụng chữa bệnh và một số bài thuốc từ hoa cúc chi

Những bông hoa cúc chi nhỏ xinh với màu sắc tươi tắn thường nở rộ vào tháng 11-12 hằng năm. Hoa cúc chi là một dược liệu quý có nhiều tác dụng chữa bệnh trong y học cổ truyền.
Một số bài thuốc từ quả cam

Một số bài thuốc từ quả cam

Cam là loại quả quen thuộc trong đời sống. Quả cam bổ dưỡng, giúp tăng cường sức khỏe và là một vị thuốc trong y học cổ truyền.
Phát huy vai trò của người đứng đầu ở Bệnh viện y học Cổ truyền tỉnh Đắk Lắk​

Phát huy vai trò của người đứng đầu ở Bệnh viện y học Cổ truyền tỉnh Đắk Lắk​

SKV- Với lối sống trong sáng, giản dị và sự nỗ lực cống hiến không ngừng nghỉ của bản thân, nhiều năm qua bác sĩ CKII Trịnh Đăng Anh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền (YHCT) tỉnh đã có nhiều đóng góp thiết thực cho ngành y tế tỉnh nhà. Ghi nhận sự nỗ lực này, vừa qua bác sĩ CKII Trịnh Đăng Anh đã vinh dự nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Đẩy mạnh phát triển sản phẩm y học cổ truyền phục vụ khách du lịch

Đẩy mạnh phát triển sản phẩm y học cổ truyền phục vụ khách du lịch

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 1289/QĐ-TTg về Kế hoạch thực hiện Kết luận số 86-KL/TW của Ban Bí thư về phát triển nền Y học cổ truyền Việt Nam và Hội Đông y Việt Nam trong giai đoạn mới.

Các tin khác

Những bài thuốc từ thảo mộc giúp điều trị một số bệnh về đường hô hấp

Những bài thuốc từ thảo mộc giúp điều trị một số bệnh về đường hô hấp

Giai đoạn chuyển mùa, không khí ô nhiễm khiến các bệnh về đường hô hấp gia tăng. Cùng tham khảo một số bài thuốc đơn giản, lành tính lại dễ thực hiện dưới đây để hỗ trợ điều trị các bệnh về hô hấp như ho, viêm họng, cảm cúm, nghẹt mũi...
Nên ăn gừng vào mùa đông: Lợi ích và những điều lưu ý

Nên ăn gừng vào mùa đông: Lợi ích và những điều lưu ý

SKV - Gừng là một loại gia vị và thảo dược quen thuộc trong ẩm thực và y học cổ truyền, đặc biệt được ưa chuộng vào mùa đông nhờ tính ấm và khả năng hỗ trợ sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể sử dụng gừng. Dưới đây là tổng hợp về lợi ích và những cảnh báo cần lưu ý khi sử dụng gừng vào mùa đông.
Những loại thảo dược nên trồng trong vườn nhà

Những loại thảo dược nên trồng trong vườn nhà

Trồng thảo dược vừa tạo không gian sống xanh lại luôn sẵn nguồn thuốc lành tính từ thiên nhiên. Những loại thảo dược dưới đây dễ trồng, dễ chăm sóc, hỗ trợ điều trị một số bệnh thường gặp khá hiệu quả.
[E-Magazine] Hương nhu - "Nữ hoàng thảo mộc"

[E-Magazine] Hương nhu - "Nữ hoàng thảo mộc"

Hương nhu là một loại thảo dược quen thuộc trong đời sống. Không chỉ là gia vị trong ẩm thực, hương nhu còn được biết đến với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.
Phát huy tiềm năng và thế mạnh của y học cổ truyền

Phát huy tiềm năng và thế mạnh của y học cổ truyền

Ngày 30/11, Hội Quân dân Y Việt Nam và Cục Quản lý y, dược cổ truyền (Bộ Y tế) phối hợp tổ chức hội thảo “Phát huy tiềm năng và thế mạnh của y học cổ truyền Việt Nam” tại Hà Nội.
10 bài thuốc chữa các bệnh thường gặp từ tía tô

10 bài thuốc chữa các bệnh thường gặp từ tía tô

Tía tô là loại cây gia vị quen thuộc trong đời sống. Không những vậy, tía tô còn là một dược liệu với nhiều công dụng hữu ích. Cùng tham khảo một số bài thuốc chữa các bệnh thường gặp từ cây tía tô.
[E-Magazine] Gừng - Vị thuốc quý trong mùa lạnh

[E-Magazine] Gừng - Vị thuốc quý trong mùa lạnh

Theo Đông y, gừng có vị cay, tính ấm, vào 3 kinh phế, tỳ, vị, có tác dụng phát biểu, tán hàn, ôn trung, tiêu đàm, hành thủy, giải độc, đặc biệt hữu ích trong những ngày mùa đông lạnh giá. Ngoài ra, tùy theo hình thức sử dụng, gừng có nhiều công dụng khác nhau.
Những tác dụng chữa bệnh nổi bật của cây xạ đen

Những tác dụng chữa bệnh nổi bật của cây xạ đen

Cây xạ đen là một loại dược liệu quý được sử dụng rộng rãi trong đời sống. Lá xạ đen có thể dùng riêng lẻ hoặc kết hợp với một số loại thảo dược khác, nấu lấy nước uống chữa bệnh và tăng cường sức đề kháng rất tốt, đặc biệt là bệnh ung thư.
Đề xuất cơ cấu tổ chức khoa Y, Dược cổ truyền trong bệnh viện

Đề xuất cơ cấu tổ chức khoa Y, Dược cổ truyền trong bệnh viện

Bộ Y tế đang dự thảo Thông tư quy định vị trí, chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của khoa Y, Dược cổ truyền trong bệnh viện đa khoa, bệnh viện chuyên khoa tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, trung tâm y tế quận, huyện có chức năng khám bệnh, chữa bệnh.
Tác dụng chữa bệnh của cây huyết dụ

Tác dụng chữa bệnh của cây huyết dụ

Cây huyết dụ, một loại cây quen thuộc thường dùng làm cây cảnh, không chỉ mang vẻ đẹp mộc mạc mà còn ẩn chứa những công dụng chữa bệnh tuyệt vời.
Xem thêm
Lễ dâng hương và báo cáo kết quả thừa kế di sản của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Lễ dâng hương và báo cáo kết quả thừa kế di sản của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Sáng 7/12, Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương và báo cáo kết quả thừa kế di sản của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương kỷ niệm 50 năm ngày mất cố Lương Y Nguyễn Kiều

Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương kỷ niệm 50 năm ngày mất cố Lương Y Nguyễn Kiều

Sáng 01/12/2024, Tại nhà thờ cố Lương Y Nguyễn Kiều, xã Phượng Dc, huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm 50 năm ngày mất của cố Lương Y Nguyễn Kiều.
An Giang: Hội nghị khoa học Đông dược bào chế

An Giang: Hội nghị khoa học Đông dược bào chế

SKV - Hội nghị khoa học Đông dược bào chế được Trường trung cấp Quốc Tế Khôi Việt phối hợp cùng Chi hội Nam y tỉnh An Giang tổ chức vào sáng ngày 09/11, tại huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang.
Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình

Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình

Chiều 20/10/2024, tại TP Thái Bình, Hội Nam y Việt Nam đã long trọng tổ chức lễ công bố quyết định thành lập và Đại hội lần thứ nhất Chi hội Nam y Thái Bình, nhiệm kỳ 2024-2029.
Hội Nam Y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua hỗ trợ, sẻ chia khó khăn với nhân dân xã Phượng Vĩ (Cẩm Khê, Phú Thọ)

Hội Nam Y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua hỗ trợ, sẻ chia khó khăn với nhân dân xã Phượng Vĩ (Cẩm Khê, Phú Thọ)

Đoàn công tác của Hội Nam Y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua đã tổ chức chương trình thăm và tặng quà cho bà con bị ảnh hưởng bởi bão số 3 tại xã Phượng Vĩ, huyện Cẩm Khê.
Phiên bản di động