Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất

Cây tầm bóp là vị thuốc có tính mát, vị đắng, công dụng thanh nhiệt, tiêu đờm, giải độc, chỉ khái. Y học cổ truyền thường dùng dược liệu này trong nhiều bài thuốc chữa bệnh như ho nhiều đờm, nổi mụn nhọt ở vú, tiểu đường,…
Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất
Cây tầm bóp là vị thuốc có tính mát, vị đắng, công dụng thanh nhiệt, tiêu đờm, giải độc, chỉ khái

Mô tả dược liệu cây tầm bóp

1. Tên gọi, phân nhóm

  • Tên gọi khác: Thù lù cạnh, bôm bốp, cây lồng đèn, bùm bụp
  • Tên khoa học: Physalis angulata L
  • Họ: Cà – Solanaceae

2. Đặc điểm thực vật

Cây tầm bóp là loại cây thân thảo, chiều cao từ 50 – 90cm, mọc nhiều cành và thường rủ xuống. Lá có màu xanh, hình bầu dục, dài khoảng 0.3cm, rộng 0.2 – 0.4cm, mọc so le nhau, nối liền với thân bằng một cuống lá dài khoảng 0.15 – 0.3cm. Lá có thể chia thuỳ hoặc không.

Hoa màu trắng, 5 cánh, nhuỵ vàng. Cuống hoa mảng, mọc đơn độc. Đài hoa có hình chuông, màu xanh, được bao phủ bởi lớp lông tơ mịn bên ngoài. Một số hoa có thể xuất hiện các chấm tím ở gốc.

Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất
Ngoài quả được bao bọc bởi lớp đài giống như túi bảo vệ, khi bóp vỡ sẽ nghe được tiếng lốp bốp

Ngoài quả được bao bọc bởi lớp đài giống như túi bảo vệ, khi bóp vỡ sẽ nghe được tiếng lốp bốp

Cây tầm bóp ra quả quanh năm. Quả mọng, hình tròn, bề mặt nhẵn. Khi còn nhỏ, quả màu xanh đến lúc chín chuyển sang màu đỏ hoặc cam. Ngoài quả được bao bọc bởi lớp đài giống như túi bảo vệ, khi bóp vỡ sẽ nghe được tiếng lốp bốp. Mỗi quả đều chứa nhiều hạt nhỏ li ti, hình thận.

3. Phân bố

Cây bôm bốp thường mọc chủ yếu ở những vùng đất có khí hậu nhiệt đới. Cây thường mọc hoang dọc theo hai bên đường, trên bãi cỏ, bờ ruộng, trong vườn hoặc các khu đất hoang. Bên cạnh đó, loại cây này còn được tìm thấy ở các khu rừng có độ cao dưới 1.500m

Tại nước ta, cây tầm bóp mọc và sinh trưởng ở khắp mọi nơi. Nhận thấy giá trị chữa bệnh của loài cây này nên nhiều nơi còn trồng cây tầm bóp để làm thuốc chữa bệnh.

4. Bộ phận dùng

Các bộ phận của cây bôm bốp từ rễ, thân, lá đều có dược tính nên được thu hái dùng để làm thuốc chữa bệnh.

5. Thu hái – sơ chế

Vị thuốc này được thu hái vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Sau khi thu hái về, ngâm rửa sạch để loại bỏ tạp chất, đất cát. Có thể dùng tươi hoặc phơi khô để dùng dần.

6. Bảo quản

Dược liệu sau khi phơi khô thì bảo quản ở nơi thoáng mát, khô ráo. Nếu dùng lâu, thường xuyên đem ra phơi để tránh bị ẩm mốc, mối mọt.

7. Thành phần hoá học

Các nghiên cứu khoa học nhận thấy, trong dược liệu tầm bóp chứa các thành phần hoá học đa dạng như nước, chất xơ, chất béo, đường, protein, cacbohydrat, các khoáng chất, vitamin, Physalin A-D, F, L-O, Physagulin A-G, Các alcaloid,…

Vị thuốc tầm bóp

1. Tính vị

  • Quả có tính bình, vị chua nhẹ
  • Cây có tính mát, vị đắng, không độc

2. Quy kinh

Quy vào kinh Tâm, Bàng Quang

3. Tác dụng dược lý

Theo ghi nhận của Đông y:

  • Tác dụng: Thanh nhiệt, lợi thấp, tiêu đờm, tán kết, chỉ khái
  • Chủ trị: Giúp lợi tiểu, chữa tiểu đường, cảm sốt, bệnh viêm họng, ho khan, khan tiếng, ho có đờm, ban đỏ, thuỷ đậu, sưng đau yết hầu, nôn mửa, nóng trong, bệnh tay chân miệng.

Theo Y học hiện đại:

  • Một số nghiên cứu khoa học nhận thấy, các chất Physalin A-D, F, L-O và Physagulin A-G có tác dụng chống lại sự hình thành, phát triển của các tế bào ung thư ở một số cơ quan trong cơ thể như vòm họng, phổi, gan, cổ tử cung. Đồng thời, các chất này còn giúp cải thiện miễn dịch của cơ thể.
  • Ăn quả tầm bóp thường xuyên giúp bổ sung vitamin C, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh Scorbut. Bệnh lý đặc trưng bởi biểu hiện xuất huyết dưới da, chảy máu chân răng hoặc lâu lành các tổn thương do cơ thể thiếu hụt vitamin C.
  • Các nghiên cứu gần đây cũng nhận thấy, dược liệu có khả năng kháng khuẩn tốt, chống co thắt, giúp giảm lượng đường trong máu, hạ huyết áp, chống nấm, chống đông máu,..

4. Cách dùng – liều lượng

Dược liệu tầm bóp thường dùng nhiều trong các bài thuốc sắc uống, đắp ngoài, giã lấy nước uống và rửa ngoài da. Đối với dược liệu tươi, liều dùng tham khảo từ 40 – 80g/ngày, còn dược liệu khô dùng từ 20 – 40g/ngày.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu

Trong Đông y lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu tầm bóp an toàn và hiệu quả. Theo đó, vị thuốc này được dùng trong chữa các bệnh ngoài da, viêm họng, đi tiểu ít, ho khan hoặc có đờm, mụn nhọt ở vú, bệnh tiểu đường,…

Cây tầm bóp: Chi tiết về công dụng và cách dùng tốt nhất
Trong Đông y lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu tầm bóp an toàn và hiệu quả

Trong Đông y lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu tầm bóp an toàn và hiệu quả

Bài thuốc chữa ho khan/ ho có đờm, viêm họng, khàn giọng, đi tiểu ít:

  • Chuẩn bị: Cây tầm bóp tưới 50g hoặc 15g nếu dùng dược liệu khô
  • Thực hiện: Dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với 500ml nước và đun trên lửa nhỏ. Chia lượng nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày. Áp dụng liên tục từ 3 – 5 để đạt được kết quả tốt nhất

Bài thuốc chữa bệnh tay chân miệng, bệnh thuỷ đậu, nổi ban đỏ ngoài da:

  • Chuẩn bị: Tầm bóp tươi 50 – 100g, dược liệu khô từ 15 – 30g
  • Thực hiện: Dược liệu đem sắc lấy nước uống. Mỗi ngày dùng 1 thang đến khi bệnh thuyên giảm hẳn

Bài thuốc chữa mụn nhọt ở vú, mụn đinh độc:

  • Chuẩn bị: Dược liệu tươi từ 40 – 80g
  • Thực hiện: Đem đi rửa sạch rồi đem đi giã nát, vắt lấy nước cốt và để riêng phần bã. Dùng nước để uống trực tiếp còn phần bã thì đắp lên vùng da cần điều trị hoặc đun sôi với nước dùng rửa ngoài da. Mỗi ngày thực hiện 1 lần sẽ cảm nhận hiệu quả.

Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường:

  • Chuẩn bị: Rễ tầm bóp từ 20 – 30g, chu sa, 1 quả tim lợn
  • Thực hiện: Các nguyên liệu sau khi sơ chế sạch cho vào nồi nấu, sôi khoảng 20 phút thì rạn lấy phần nước uống khi còn ấm. Mỗi liệu trình thực hiện từ 5 – 7 ngày để cảm nhận hiệu quả tốt nhất.

Bài thuốc giúp tăng cường miễn dịch và phòng ngừa bệnh tật:

  • Chuẩn bị: Đọt non và lá tầm bóp tươi
  • Thực hiện: Sau khi rửa sạch thì đem đi luộc hoặc nấu canh ăn trong bữa chính. Mỗi tuần ăn từ 2 – 3 lần để giúp tăng cường sức khỏe, ngăn chặn ung thư, tiểu đường cũng như một số bệnh lý khác.

Bài thuốc hỗ trợ chữa ung thư phổi, cổ tử cung, gan, ruột, mũi, vòm họng:

  • Chuẩn bị: Tầm bóp 30g, cây bách giải 40g
  • Thực hiện: Dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm sắc cùng với 1.5 lít nước. Đến khi cạn còn 700ml thì tắt bếp, chia nước thuốc thành 2 lần và uống hết trong ngày. Mỗi ngày sắc uống 1 thang.

Lưu ý – Kiêng kỵ khi dùng cây tầm bóp chữa bệnh

Trong quá trình áp dụng các bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

  • Được đánh giá có độ lành tính, an toàn cao nhưng việc lạm dụng các bài thuốc chữa bệnh từ vị thuốc tầm bóp có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ. Trước khi dùng dược liệu này, bạn nên tham khảo ý kiến thầy thuốc để được hướng dẫn cụ thể
  • Không dùng cây tầm bóp cho người bị dị ứng với các thành phần trong dược liệu. Nếu nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn cần ngưng áp dụng và thông báo với bác sĩ để được xử trí đúng cách.
  • Phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ cần tham vấn chuyên khoa trước khi áp dụng bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu này.
  • Cần thận trọng khi dùng dược liệu tầm bóp trong thời gian dùng thuốc Tây, các viên uống bổ sung hoặc các thảo dược khác. Bởi chúng có thể tương tác và gây ra tác dụng phụ.
  • Cây tầm bóp thường dễ bị nhầm lẫn với lu lu đực – loại cây có chứa độc tố solanin. Do đó, người bệnh cần thận trọng trong việc lựa chọn đúng dược liệu để chữa bệnh.

Cây tầm bóp là một trong những vị thuốc quý trong y học cổ truyền, được dùng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả chữa trị, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc trước khi dùng dược liệu này.

Theo vienyduocdantoc
vienyduocdantoc.org.vn

Tin liên quan

Lan tỏa những bài học giá trị cho cộng đồng

Lan tỏa những bài học giá trị cho cộng đồng

Cuộc thi Lan tỏa Năng lượng tích cực lần thứ Năm với chủ đề “Từ trái tim đến trái tim” hướng đến mục tiêu kết nối mạnh mẽ, chạm đến trái tim nhiều người.
Dự báo thời tiết ngày 26/12/2024: Bắc Bộ có mưa nhỏ, trời rét

Dự báo thời tiết ngày 26/12/2024: Bắc Bộ có mưa nhỏ, trời rét

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia vừa đưa ra thông tin dự báo thời tiết ngày 26/12/2024 tại Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước.
“Mở khóa” thị trường Halal: Đúc kết từ 27 năm kinh nghiệm xuất khẩu của Vinamilk

“Mở khóa” thị trường Halal: Đúc kết từ 27 năm kinh nghiệm xuất khẩu của Vinamilk

Với hơn 27 năm kinh nghiệm xuất khẩu, Vinamilk là một trong số ít doanh nghiệp có nhiều lợi thế khi thị trường Halal ngày càng rộng cửa. Ngoài việc thực hành sản xuất theo đúng tiêu chuẩn Halal, đại diện Vinamilk cho biết, lời cam kết với người tiêu dùng là yếu tố tiên quyết giúp doanh nghiệp trụ vững tại nhóm thị trường này.

Cùng chuyên mục

Tác dụng của vừng đen theo Đông y

Tác dụng của vừng đen theo Đông y

Vừng đen là một thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và vị thuốc chữa bệnh tốt.
Tác dụng của một số loại nấm dược liệu

Tác dụng của một số loại nấm dược liệu

Nấm là một siêu thực phẩm đồng thời là loại dược liệu quý hiếm. Cùng tìm hiểu tác dụng của một số loại nấm thường dùng làm dược liệu.
Các bài thuốc đông y giúp dưỡng da khỏe đẹp mùa hanh khô

Các bài thuốc đông y giúp dưỡng da khỏe đẹp mùa hanh khô

Những bài thuốc đông y có thành phần là các vị thuốc, thảo mộc tự nhiên an toàn, lành tính, cải thiện sắc tố da và ngăn ngừa khô da, nẻ da từ bên trong, giúp da mịn màng.
Những cây thuốc nam hỗ trợ điều trị viêm đại tràng

Những cây thuốc nam hỗ trợ điều trị viêm đại tràng

SKV - Trong khi y học hiện đại đã mang đến nhiều phương pháp điều trị hiệu quả, thì việc sử dụng các vị thuốc nam để hỗ trợ quá trình điều trị viêm đại tràng vẫn luôn được ưa chuộng. Các loại thuốc nam thường an toàn, dễ kiếm, và có thể mang lại hiệu quả tích cực trong việc hỗ trợ giảm triệu chứng cũng như phòng ngừa tái phát.
Bài thuốc chữa bệnh từ các loại hoa cúc

Bài thuốc chữa bệnh từ các loại hoa cúc

Hoa cúc có rất nhiều loại và là một dược liệu quý trong y học cổ truyền. Theo Đông y, hoa cúc vị ngọt, cay, vào 3 kinh phế, can, thận; có tác dụng dưỡng âm, ích can, tán phong thấp, thanh đầu mục, giáng hỏa. Dưới đây là công dụng và bài thuốc từ một số loại hoa cúc.
Cây mâm xôi – Vị thuốc quý

Cây mâm xôi – Vị thuốc quý

SKV - Cây mâm xôi là vị thuốc quý trong vườn thuốc cổ truyền của người Việt, Cây được ứng dụng khá nhiều trong Đông Y nhằm chữa trị một số bệnh về gan, tim, đường huyết, bệnh xương khớp… quả có tác dụng bổ can thận, cường dương, tăng sinh lực.nên vị thuốc rất quý cho giới mày râu.

Các tin khác

Những vị thuốc nên dùng trong mùa đông lạnh

Những vị thuốc nên dùng trong mùa đông lạnh

Mùa đông tiết trời lạnh giá khiến cơ thể dễ gặp các vấn đề về sức khỏe. Các vị thuốc y học cổ truyền dưới đây bổ sung tính ấm, tăng sức đề kháng, hỗ trợ cơ thể hình thành "lá chắn" phòng chống bệnh tật.
[E-Magazine] Củ cải trắng - Nhân sâm mùa đông

[E-Magazine] Củ cải trắng - Nhân sâm mùa đông

Củ cải trắng là loại rau củ quen thuộc, chế biến được nhiều món ăn ngon. Củ cải trắng được mệnh danh là "nhân sâm mùa đông" nhờ giá trị dinh dưỡng cao và nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.
Tác dụng và bài thuốc từ tiểu hồi hương

Tác dụng và bài thuốc từ tiểu hồi hương

Tiểu hồi hương là loài cây thân thảo, được ứng dụng phổ biến trong cả Đông, Tây y do có chứa các nguồn vitamin thiết yếu và hoạt chất bổ dưỡng.
10 loại nước uống từ thảo dược tốt cho sức khỏe trong mùa đông lạnh

10 loại nước uống từ thảo dược tốt cho sức khỏe trong mùa đông lạnh

Các loại nước từ thảo dược dưới đây mang lại nhiều lợi ích sức khỏe trong mùa đông, có tác dụng phòng và hỗ trợ điều trị một số chứng bệnh thường gặp.
Bất ngờ với những tác dụng của râu ngô

Bất ngờ với những tác dụng của râu ngô

Râu ngô là phần thường bị loại bỏ khi chế biến bắp ngô. Tuy nhiên, đây lại là một loại dược liệu quý. Được biết đến với tên gọi ngọc mễ tu, râu ngô thường xuyên được sử dụng trong các bài thuốc cổ truyền để điều trị các bệnh liên quan đến gan và mật.
Tác dụng chữa bệnh và một số bài thuốc từ hoa cúc chi

Tác dụng chữa bệnh và một số bài thuốc từ hoa cúc chi

Những bông hoa cúc chi nhỏ xinh với màu sắc tươi tắn thường nở rộ vào tháng 11-12 hằng năm. Hoa cúc chi là một dược liệu quý có nhiều tác dụng chữa bệnh trong y học cổ truyền.
Một số bài thuốc từ quả cam

Một số bài thuốc từ quả cam

Cam là loại quả quen thuộc trong đời sống. Quả cam bổ dưỡng, giúp tăng cường sức khỏe và là một vị thuốc trong y học cổ truyền.
Phát huy vai trò của người đứng đầu ở Bệnh viện y học Cổ truyền tỉnh Đắk Lắk​

Phát huy vai trò của người đứng đầu ở Bệnh viện y học Cổ truyền tỉnh Đắk Lắk​

SKV- Với lối sống trong sáng, giản dị và sự nỗ lực cống hiến không ngừng nghỉ của bản thân, nhiều năm qua bác sĩ CKII Trịnh Đăng Anh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền (YHCT) tỉnh đã có nhiều đóng góp thiết thực cho ngành y tế tỉnh nhà. Ghi nhận sự nỗ lực này, vừa qua bác sĩ CKII Trịnh Đăng Anh đã vinh dự nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Đẩy mạnh phát triển sản phẩm y học cổ truyền phục vụ khách du lịch

Đẩy mạnh phát triển sản phẩm y học cổ truyền phục vụ khách du lịch

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 1289/QĐ-TTg về Kế hoạch thực hiện Kết luận số 86-KL/TW của Ban Bí thư về phát triển nền Y học cổ truyền Việt Nam và Hội Đông y Việt Nam trong giai đoạn mới.
Những bài thuốc từ thảo mộc giúp điều trị một số bệnh về đường hô hấp

Những bài thuốc từ thảo mộc giúp điều trị một số bệnh về đường hô hấp

Giai đoạn chuyển mùa, không khí ô nhiễm khiến các bệnh về đường hô hấp gia tăng. Cùng tham khảo một số bài thuốc đơn giản, lành tính lại dễ thực hiện dưới đây để hỗ trợ điều trị các bệnh về hô hấp như ho, viêm họng, cảm cúm, nghẹt mũi...
Xem thêm
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam)  tổ chức Hội thảo chuyển đổi số

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo chuyển đổi số

Chiều ngày 18/12, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam) đã tổ chức Hội thảo chuyển đổi số với chủ đề “Định hướng công tác chuyển đổi số tại Liên hiệp Hội Việt Nam trong thời gian tới”.
Lễ dâng hương và báo cáo kết quả thừa kế di sản của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Lễ dâng hương và báo cáo kết quả thừa kế di sản của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Sáng 7/12, Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương và báo cáo kết quả thừa kế di sản của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương kỷ niệm 50 năm ngày mất cố Lương Y Nguyễn Kiều

Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Lễ dâng hương kỷ niệm 50 năm ngày mất cố Lương Y Nguyễn Kiều

Sáng 01/12/2024, Tại nhà thờ cố Lương Y Nguyễn Kiều, xã Phượng Dc, huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm 50 năm ngày mất của cố Lương Y Nguyễn Kiều.
An Giang: Hội nghị khoa học Đông dược bào chế

An Giang: Hội nghị khoa học Đông dược bào chế

SKV - Hội nghị khoa học Đông dược bào chế được Trường trung cấp Quốc Tế Khôi Việt phối hợp cùng Chi hội Nam y tỉnh An Giang tổ chức vào sáng ngày 09/11, tại huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang.
Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình

Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình

Chiều 20/10/2024, tại TP Thái Bình, Hội Nam y Việt Nam đã long trọng tổ chức lễ công bố quyết định thành lập và Đại hội lần thứ nhất Chi hội Nam y Thái Bình, nhiệm kỳ 2024-2029.
Phiên bản di động