Mới nhất Đọc nhiều

Củ hoa bách hợp - dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu

Bách hợp vốn là một loại hoa có màu trắng tinh khôi được rất nhiều người thường mua về để trang trí trong nhà, trồng làm cây cảnh. Thế nhưng ít ai biết rằng củ bách hợp còn được dùng làm thuốc và là một loại dược liệu quý hiếm trong nhiều bài thuốc Y học cổ truyền từ xưa đến nay.
Cây mộc tặc (cỏ tháp bút) dược liệu giúp lợi niệu, thông huyết mạch Cây mộc tặc (cỏ tháp bút) dược liệu giúp lợi niệu, thông huyết mạch
Công dụng chữa bệnh và bài thuốc từ cây mật gấu (cây lá đắng) Công dụng chữa bệnh và bài thuốc từ cây mật gấu (cây lá đắng)

Bách hợp

Cây bách hợp là một loại hoa cho củ thuộc họ hành tỏi. Loại cây này có tên khoa học là Bulbus Lily – Lilium Browii F.F. Br. var. Colchesteri Wils. Trong dân gian, người ta vẫn gọi cây bách hợp là cây tỏi rừng, khẻo ma (Tày), kíp pá (Thái), cà ngái dòi (Dao). Thảo dược có vị đắng, tính hàn nên dùng nhiều cho cho việc chữa các chứng ho, điều trị an thần, mất ngủ và nhiệt trong cơ thể,…

Củ hoa bách hợp khá giống với củ hành tây nên bạn dễ dàng nhận biết trong cuộc sống hằng ngày. Ngoài ra đặc điểm thực vật của cây bách hợp nói chung phải kể đến như:

Cây bách hợp là giống cây thân thảo, thường sống nhiều ở những vùng núi cao. Từ khi cây lớn đến lúc trưởng thành cũng chỉ cao từ 50 – 80cm, một vài cây cũng chỉ đạt khoảng 1m là cao nhất. Cây bách hợp hoàn toàn có thể sống và phát triển lâu năm khi điều kiện sống thích hợp với sự phát triển của loài hoa này.

Hoa của cây bách hợp có màu trắng tinh khôi, thanh thoát và kiêu sa, hình dáng hơi giống hoa loa kèn nên dễ bị lẫn. Phần thân hoa có lá mọc so le, đầu nhọn hình lưỡi mác, gốc lá thường to hơn và thuôn nhỏ khi đến ngọn.

Ít người biết đến củ bách hợp do chúng thường nằm sâu xuống lòng đất và khi hoa tàn củ mới to còn những thời điểm khác củ hoa cần giống như rễ cây. Củ hoa màu trắng ngà, có nhiều lớp bao bọc giống như củ hành tây. Tách từng lớp này ra để có thể làm thành dược liệu.

Cây bách hợp cũng như củ hoa thích sống ở những nơi có điều kiện ánh sáng tốt, nhẹ, khí hậu ẩm ướt, mát mẻ, nhiệt độ trung bình trừ 13 – 20 độ C. Chính vì vậy mà chúng thường mọc nhiều ở những nơi là vùng núi cao, ven bờ ruộng, ven sông hoặc những trang trại trồng hoa, trồng dược liệu chuyên canh để thu hái. Những tỉnh thành trồng nhiều nhất chính là Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lai Châu, Sơn La, Hà Giang,…

Củ hoa bách hợp dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu
Củ bách hợp còn được nhiều nơi gọi là tỏi rừng./ Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Tác dụng của củ bách hợp

Củ bách hợp từ lâu đã được sử dụng trong những bài thuốc Y học cổ truyền chữa được nhiều loại bệnh khác nhau. Ngay cả khi y học hiện đại phát triển như hiện nay thì nhiều công trình nghiên cứu cũng đã chứng minh những hiệu quả của cây bách hợp mang lại cho người dùng. Cụ thể tác dụng của thuốc bách hợp theo góc nhìn Y học cổ truyền và Tây y như sau:

Tác dụng theo Y học cổ truyền

Trong các sách y học cổ truyền ghi chép lại, củ hoa bách hợp có vị đắng, ngọt, tính hàn có thể giúp nhuận phế, trừ ho, an thần hiệu quả. Nhờ đó, thảo dược có thể được dùng làm thuốc trị những chứng bệnh về đường hô hấp, suy nhược thần kinh, mụn nhọt, gan thận,… Cụ thể dân gian dùng củ hoa bách hợp để:

Giảm ho, long đờm, chữa viêm phế quản cấp tính, ho khan, ho có đờm.

Thanh tâm, lợi tiểu, điều hòa các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt, tim đập nhanh, huyết áp không ổn định.

Thảo dược giúp an thần, dễ ngủ, giảm áp lực, stress.

Tác dụng theo Tây y

Một vài nghiên cứu khoa học đã chứng minh trong củ bách hợp chứa nhiều thành phần thiên nhiên quan trọng rất tốt cho sức khỏe. Chính vì thế được dùng làm thành phần trong một số những loại thuốc tân dược để điều trị các loại bệnh như:

Điều trị chứng ho gió, ho khan, ho có đờm, ho lâu ngày không hết khi uống kháng sinh, Tây y trong thời gian dài.

Điều trị chứng ho lao phổi, viêm phế quản,…

Cải thiện giấc ngủ, ngon ngon hơn, ngủ sâu giấc và hạn chế thức giấc khi ngủ.

Ngoài những tác dụng chữa bệnh các tinh chất bên trong củ hoa bách hợp còn được lấy ra để điều chế thành thuốc chữa những bệnh liên quan đến hệ miễn dịch.

Củ hoa bách hợp dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu
Ở nước ta, bách hợp phân bố tại các tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Lạng Sơn, Hà Giang, Kon Tum/ Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Bài thuốc sử dụng củ bách hợp

Chữa ho do viêm phế quản: Bách hợp 30g, mạch môn đông 10g, bách bộ 8g, thiên môn đông 10g, tang bạch bì 12g, ý dĩ nhân 15g, nước 1.000ml. Sắc còn 400ml, chia làm 3 lần, uống trong ngày. Hoặc: Bách hợp tươi 50g, hạnh nhân 10g, gạo tẻ 50g. Gạo vo sạch, cho vào nồi nấu cháo, đến khi gần được cho bách hợp và hạnh nhân (bỏ vỏ) vào, cho thêm ít đường, ăn trong ngày, có công dụng nhuận phế, trừ ho, dùng tốt cho người bệnh viêm phế quản, khí quản.

Dưỡng tâm, an thần (dùng khi tâm hồi hộp, tâm phiền, nhất là sau khi ốm dậy): Bách hợp 24g, tri mẫu 12g, ngọ trúc 12g, sắc uống. Dùng 7 - 10 ngày.

Nhuận phế, chỉ khái, định tâm, an thần (thích hợp với người phế táo ho nhiều, thần trí hoảng hốt, tâm thần bất định,…): Bột bách hợp 30g, gạo nếp 50g, đường phèn vừa đủ. Cho gạo và bách hợp vào nồi thêm nước nấu thành cháo thật nhuyễn. Trước khi ăn cho thêm đường phèn. Ăn nóng vào buổi sáng hoặc tối. Dùng 20 ngày một liệu trình.

Chữa tiểu khó, nước tiểu ngắn đỏ do phế nhiệt: Bách hợp 12g, mạch môn đông 12g, bạch thược 10g, cam thảo 8g, mộc thông 8g, sắc uống. Dùng 5 - 7 ngày.

Chữa mất ngủ: Bách hợp tươi 60g, mật ong 1 - 2 thìa, hấp chín, ăn trước khi ngủ. Hoặc: Bách hợp 30g, hạt sen 30g, thịt lợn 250g, hầm nhừ, ăn trong ngày.

Mụn nhọt sưng đau: Bách hợp 12g, kim ngân hoa 10g, liên kiều 10g, sắc uống. Hoặc dùng bách hợp tươi thêm vài hạt muối, giã nát, đắp vào mụn nhọt sẽ chóng khỏi.

Củ hoa bách hợp dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu
Bách hợp còn có tên khác là tỏi rừng, khẻo ma (Tày), kíp pá (Thái), cà ngái dòi (Dao). / Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Củ bách hợp và những lưu ý khi dùng

Không thể phủ nhận những tác dụng mà củ bách hợp mang lại cho người dùng. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng bạn nên lưu ý một số những điều sau:

Củ hoa bách hợp có tính hàn, cho nên những người bị cảm mạo, sốt phong hàn, tiêu chảy cấp thì không nên sử dụng.

Cây hoa bách hợp gần giống với cây hoa loa kèn, cho nên bạn phải biết phân biệt để tránh sử dụng nhầm.

Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để chữa bệnh.

Khi sử dụng thuốc bạn cần kiên trì, bởi hiệu quả thuốc tùy vào cơ địa của từng người mà có hiệu quả nhanh hay chậm.

Bạn cũng không nên lạm quá nhiều, những trường hợp sử dụng lâu nhưng không mang lại hiệu quả cao nên đi thăm khám bác sĩ và áp dụng phương pháp điều trị khác tốt hơn.

https://suckhoeviet.org.vn/

Thúy Hà

Tin liên quan

Những bài thuốc cổ truyền từ bách hợp

Những bài thuốc cổ truyền từ bách hợp

Củ bách hợp còn được gọi là củ tỏi rừng, là vị thuốc Nam được ứng dụng nhiều trong các bài thuốc cổ truyền. Bách hợp vị đắng, hơi hàn, quy vào kinh phế,...

Cùng chuyên mục

Xây dựng đề án kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại tại các cơ sở khám, chữa bệnh

Xây dựng đề án kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại tại các cơ sở khám, chữa bệnh

Lãnh đạo Bộ Y tế giao Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng đề án kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Bài thuốc chữa bệnh từ cây sau sau

Bài thuốc chữa bệnh từ cây sau sau

Nhiều bộ phận của cây sau sau như lá, quả, vỏ, rễ, nhựa đều có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.
Chỉ xác - dược liệu quý trong y học cổ truyền

Chỉ xác - dược liệu quý trong y học cổ truyền

Chỉ xác là một loại dược liệu thường sử dụng trong y học cổ truyền. Vị thuốc có mùi thơm, vị đắng, hơi chua thường được dùng để trừ đờm, táo thấp, lợi tiểu tiện, ra mồ hôi, hỗ trợ hoạt động của hệ thống tiêu hóa.
Nguyên nhân gây mất ngủ và những bài thuốc điều trị

Nguyên nhân gây mất ngủ và những bài thuốc điều trị

Để điều trị chứng mất ngủ một cách có hiệu quả, có thể căn cứ vào những triệu chứng (biểu hiện) cụ thể để xác định đúng nguyên nhân gây bệnh mà dùng bài thuốc phù hợp.
Liên Kiều- Nguồn Dược liệu quý trong Đông Y

Liên Kiều- Nguồn Dược liệu quý trong Đông Y

Theo đông y, Liên Kiều có vị đắng, hơi hàn, không độc, vào 4 kinh tâm, đởm, tan tiêu và đại trường có tác dụng tán khách nhiệt ở các kinh, chữa sang thũng. Liên kiều tán chữa kinh huyết ngưng, khí tụ, lợi thuỷ đạo, sát trùng, chỉ thống, tiêu thũng, bài nùng (tiêu mủ)...
Những bài thuốc hay từ củ mài

Những bài thuốc hay từ củ mài

Củ mài hay còn gọi là hoài sơn được dùng làm thuốc hoặc chế biến món ăn. Tham khảo thông tin về dược liệu qua bài viết sau đây.

Các tin khác

Những bài thuốc điều trị tai biến mạch máu não

Những bài thuốc điều trị tai biến mạch máu não

Y học cổ truyền gọi tai biến mạch máu não là trúng phong.
Vai trò của y học cổ truyền trong điều trị và phục hồi sau đột quỵ

Vai trò của y học cổ truyền trong điều trị và phục hồi sau đột quỵ

Các nghiên cứu gần đây bắt đầu nhìn nhận giá trị của y học cổ truyền trong việc hỗ trợ điều trị đột quỵ, nhấn mạnh sự cần thiết của việc tích hợp các phương pháp này vào hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện đại.
Cây ráy: Dược liệu quý chữa được nhiều chứng bệnh

Cây ráy: Dược liệu quý chữa được nhiều chứng bệnh

Củ ráy có vị nhạt, tinh hàn, có độc ăn vào gây ngứa trong miệng và cổ họng. Nhân dân thường dùng củ ráy để làm thuốc chữa mụn nhọt, ghẻ, sưng bàn tay, bàn chân,...
Bài thuốc chữa bệnh của dược liệu hương nhu

Bài thuốc chữa bệnh của dược liệu hương nhu

Cây hương nhu là vị thuốc quý trong Đông y với nhiều tác dụng như tán hàn, lợi thấp, lợi niệu, phát hãn, trị phù thũng,...
Những bài thuốc chữa mất ngủ theo y học cổ truyền

Những bài thuốc chữa mất ngủ theo y học cổ truyền

Theo Y Học Cổ Truyền, nguyên nhân là do tâm tỳ hư tổn, thận hư, âm hư, tâm thận bất giao, tâm hỏa cang thịnh, cũng có thể còn do tâm thần bị sang chấn quá mạnh sinh ra mất ngủ.
Châm cứu trên mặt: Khám phá phương pháp làm đẹp thời cổ đại với công nghệ hiện đại

Châm cứu trên mặt: Khám phá phương pháp làm đẹp thời cổ đại với công nghệ hiện đại

Không chỉ dừng lại ở việc điều trị các bệnh lý phức tạp, châm cứu còn mở ra một kỷ nguyên mới trong lĩnh vực làm đẹp - châm cứu trên khuôn mặt.
Hội thảo khoa học “Kế thừa nam dược thần hiệu của thiền sư Tuệ Tĩnh: giá trị ứng dụng, nhận diện, trồng và thu hái một số vị thuốc nam”

Hội thảo khoa học “Kế thừa nam dược thần hiệu của thiền sư Tuệ Tĩnh: giá trị ứng dụng, nhận diện, trồng và thu hái một số vị thuốc nam”

SKV - Sáng 17/03/2024 tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Y dược học Tuệ Tĩnh tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề "Kế thừa nam dược thần hiệu của thiền sư Tuệ Tĩnh: giá trị ứng dụng, nhận diện, trồng và thu hái một số vị thuốc nam” với mục đích kế thừa di huấn của Thiền sư trong việc phổ biến sử dụng thuốc Nam với phương châm “Nam Dược trị Nam nhân”.
49 thao tác tại huyệt đặc hiệu chữa bệnh theo kinh nghiệm

49 thao tác tại huyệt đặc hiệu chữa bệnh theo kinh nghiệm

Trong kho tàng y học cổ truyền, việc sử dụng các huyệt đạo để điều trị bệnh đã được lưu truyền hàng nghìn năm và đến nay vẫn được áp dụng trong y học hiện đại.
Cây trầu không- Dược liệu quý trong đông Y

Cây trầu không- Dược liệu quý trong đông Y

Trầu không ngoài công dụng dùng để ăn trầu (lá trầu không, vôi, cau và vỏ cây), nhân dân nhiều nơi còn dùng lá trầu không giã nhỏ, cho thêm nước sôi vào rồi dùng rửa những vết loét, mẩn ngứa, viêm mạch bạch huyết,...
Nần Vàng - Dược liệu quý cho người bị mỡ máu cao

Nần Vàng - Dược liệu quý cho người bị mỡ máu cao

Cây nần vàng (nần nghệ) là một trong những vị dược liệu quý giúp giảm mỡ máu, hạ các chỉ số mỡ xấu trong máu và tăng chỉ số máu tốt. Vậy nần vàng có tác dụng như thế nào trong điều trị mỡ máu, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Xem thêm
Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Danh y Tuệ Tĩnh- Một Thiền sư, một nhân cách lớn

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng nhớ Danh y Tuệ Tĩnh- Một Thiền sư, một nhân cách lớn

Tuệ Tĩnh Thiền sư (1330 – 1400) là một lang y sống ở giai đoạn cuối thời Trần. Ông được hậu thế suy tôn là tiên thánh của ngành thuốc Nam. Tại Hải Dương còn có các đền thờ ông ở xã Cẩm Văn, Cẩm Vũ ( Đền Bia, Đền Xưa), ở chùa Hải Triều làng Yên Trung, nay
Hội Nam y Việt Nam Tổng kết Công tác Hội năm 2023 và Triển khai nhiệm vụ năm 2024 khu vực phía Nam

Hội Nam y Việt Nam Tổng kết Công tác Hội năm 2023 và Triển khai nhiệm vụ năm 2024 khu vực phía Nam

Sáng ngày 29/2/2024, tại Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ, Hội Nam y Việt Nam đã tổ chức Đại hội Tổng kết Công tác hoạt động năm 2023 và Triển khai nhiệm vụ công tác Hội năm 2024.
Hội Nam y Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết Công tác Hội năm 2023 và Triển khai nhiệm vụ công tác năm 2024 khu vực phía Bắc

Hội Nam y Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết Công tác Hội năm 2023 và Triển khai nhiệm vụ công tác năm 2024 khu vực phía Bắc

Sáng ngày 28/2/2024, Tại Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam, Hội Nam y Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Hội năm 2023 và Triển khai công tác Hội năm 2024 Khu vực phía Bắc.
Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương Tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương Tưởng nhớ Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1724-1791) là một Đại danh y - nhà văn lớn - nhà văn hóa xuất sắc của dân tộc . Ông đã để lại cho hậu thế một khối di sản văn hóa đồ sộ, có giá trị sâu sắc, bền vững về nhiều mặt, về cơ bản được tập hợp trong bộ “
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 4

Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 4

Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Hội Nam y Việt Nam nhiệm kỳ 2022 - 2027 đã thể hiện tính đoàn kết, phát huy trí tuệ, tài năng, tài lực, giúp đỡ nhau để xây dựng Hội Nam y Việt Nam phát triển vững mạnh.
Phiên bản di động