Củ hoa bách hợp - dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu

Bách hợp vốn là một loại hoa có màu trắng tinh khôi được rất nhiều người thường mua về để trang trí trong nhà, trồng làm cây cảnh. Thế nhưng ít ai biết rằng củ bách hợp còn được dùng làm thuốc và là một loại dược liệu quý hiếm trong nhiều bài thuốc Y học cổ truyền từ xưa đến nay.
Cây mộc tặc (cỏ tháp bút) dược liệu giúp lợi niệu, thông huyết mạch Cây mộc tặc (cỏ tháp bút) dược liệu giúp lợi niệu, thông huyết mạch
Công dụng chữa bệnh và bài thuốc từ cây mật gấu (cây lá đắng) Công dụng chữa bệnh và bài thuốc từ cây mật gấu (cây lá đắng)

Bách hợp

Cây bách hợp là một loại hoa cho củ thuộc họ hành tỏi. Loại cây này có tên khoa học là Bulbus Lily – Lilium Browii F.F. Br. var. Colchesteri Wils. Trong dân gian, người ta vẫn gọi cây bách hợp là cây tỏi rừng, khẻo ma (Tày), kíp pá (Thái), cà ngái dòi (Dao). Thảo dược có vị đắng, tính hàn nên dùng nhiều cho cho việc chữa các chứng ho, điều trị an thần, mất ngủ và nhiệt trong cơ thể,…

Củ hoa bách hợp khá giống với củ hành tây nên bạn dễ dàng nhận biết trong cuộc sống hằng ngày. Ngoài ra đặc điểm thực vật của cây bách hợp nói chung phải kể đến như:

Cây bách hợp là giống cây thân thảo, thường sống nhiều ở những vùng núi cao. Từ khi cây lớn đến lúc trưởng thành cũng chỉ cao từ 50 – 80cm, một vài cây cũng chỉ đạt khoảng 1m là cao nhất. Cây bách hợp hoàn toàn có thể sống và phát triển lâu năm khi điều kiện sống thích hợp với sự phát triển của loài hoa này.

Hoa của cây bách hợp có màu trắng tinh khôi, thanh thoát và kiêu sa, hình dáng hơi giống hoa loa kèn nên dễ bị lẫn. Phần thân hoa có lá mọc so le, đầu nhọn hình lưỡi mác, gốc lá thường to hơn và thuôn nhỏ khi đến ngọn.

Ít người biết đến củ bách hợp do chúng thường nằm sâu xuống lòng đất và khi hoa tàn củ mới to còn những thời điểm khác củ hoa cần giống như rễ cây. Củ hoa màu trắng ngà, có nhiều lớp bao bọc giống như củ hành tây. Tách từng lớp này ra để có thể làm thành dược liệu.

Cây bách hợp cũng như củ hoa thích sống ở những nơi có điều kiện ánh sáng tốt, nhẹ, khí hậu ẩm ướt, mát mẻ, nhiệt độ trung bình trừ 13 – 20 độ C. Chính vì vậy mà chúng thường mọc nhiều ở những nơi là vùng núi cao, ven bờ ruộng, ven sông hoặc những trang trại trồng hoa, trồng dược liệu chuyên canh để thu hái. Những tỉnh thành trồng nhiều nhất chính là Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lai Châu, Sơn La, Hà Giang,…

Củ hoa bách hợp dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu
Củ bách hợp còn được nhiều nơi gọi là tỏi rừng./ Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Tác dụng của củ bách hợp

Củ bách hợp từ lâu đã được sử dụng trong những bài thuốc Y học cổ truyền chữa được nhiều loại bệnh khác nhau. Ngay cả khi y học hiện đại phát triển như hiện nay thì nhiều công trình nghiên cứu cũng đã chứng minh những hiệu quả của cây bách hợp mang lại cho người dùng. Cụ thể tác dụng của thuốc bách hợp theo góc nhìn Y học cổ truyền và Tây y như sau:

Tác dụng theo Y học cổ truyền

Trong các sách y học cổ truyền ghi chép lại, củ hoa bách hợp có vị đắng, ngọt, tính hàn có thể giúp nhuận phế, trừ ho, an thần hiệu quả. Nhờ đó, thảo dược có thể được dùng làm thuốc trị những chứng bệnh về đường hô hấp, suy nhược thần kinh, mụn nhọt, gan thận,… Cụ thể dân gian dùng củ hoa bách hợp để:

Giảm ho, long đờm, chữa viêm phế quản cấp tính, ho khan, ho có đờm.

Thanh tâm, lợi tiểu, điều hòa các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt, tim đập nhanh, huyết áp không ổn định.

Thảo dược giúp an thần, dễ ngủ, giảm áp lực, stress.

Tác dụng theo Tây y

Một vài nghiên cứu khoa học đã chứng minh trong củ bách hợp chứa nhiều thành phần thiên nhiên quan trọng rất tốt cho sức khỏe. Chính vì thế được dùng làm thành phần trong một số những loại thuốc tân dược để điều trị các loại bệnh như:

Điều trị chứng ho gió, ho khan, ho có đờm, ho lâu ngày không hết khi uống kháng sinh, Tây y trong thời gian dài.

Điều trị chứng ho lao phổi, viêm phế quản,…

Cải thiện giấc ngủ, ngon ngon hơn, ngủ sâu giấc và hạn chế thức giấc khi ngủ.

Ngoài những tác dụng chữa bệnh các tinh chất bên trong củ hoa bách hợp còn được lấy ra để điều chế thành thuốc chữa những bệnh liên quan đến hệ miễn dịch.

Củ hoa bách hợp dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu
Ở nước ta, bách hợp phân bố tại các tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Lạng Sơn, Hà Giang, Kon Tum/ Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Bài thuốc sử dụng củ bách hợp

Chữa ho do viêm phế quản: Bách hợp 30g, mạch môn đông 10g, bách bộ 8g, thiên môn đông 10g, tang bạch bì 12g, ý dĩ nhân 15g, nước 1.000ml. Sắc còn 400ml, chia làm 3 lần, uống trong ngày. Hoặc: Bách hợp tươi 50g, hạnh nhân 10g, gạo tẻ 50g. Gạo vo sạch, cho vào nồi nấu cháo, đến khi gần được cho bách hợp và hạnh nhân (bỏ vỏ) vào, cho thêm ít đường, ăn trong ngày, có công dụng nhuận phế, trừ ho, dùng tốt cho người bệnh viêm phế quản, khí quản.

Dưỡng tâm, an thần (dùng khi tâm hồi hộp, tâm phiền, nhất là sau khi ốm dậy): Bách hợp 24g, tri mẫu 12g, ngọ trúc 12g, sắc uống. Dùng 7 - 10 ngày.

Nhuận phế, chỉ khái, định tâm, an thần (thích hợp với người phế táo ho nhiều, thần trí hoảng hốt, tâm thần bất định,…): Bột bách hợp 30g, gạo nếp 50g, đường phèn vừa đủ. Cho gạo và bách hợp vào nồi thêm nước nấu thành cháo thật nhuyễn. Trước khi ăn cho thêm đường phèn. Ăn nóng vào buổi sáng hoặc tối. Dùng 20 ngày một liệu trình.

Chữa tiểu khó, nước tiểu ngắn đỏ do phế nhiệt: Bách hợp 12g, mạch môn đông 12g, bạch thược 10g, cam thảo 8g, mộc thông 8g, sắc uống. Dùng 5 - 7 ngày.

Chữa mất ngủ: Bách hợp tươi 60g, mật ong 1 - 2 thìa, hấp chín, ăn trước khi ngủ. Hoặc: Bách hợp 30g, hạt sen 30g, thịt lợn 250g, hầm nhừ, ăn trong ngày.

Mụn nhọt sưng đau: Bách hợp 12g, kim ngân hoa 10g, liên kiều 10g, sắc uống. Hoặc dùng bách hợp tươi thêm vài hạt muối, giã nát, đắp vào mụn nhọt sẽ chóng khỏi.

Củ hoa bách hợp dược liệu quý trong điều trị ho lao, ho ra máu
Bách hợp còn có tên khác là tỏi rừng, khẻo ma (Tày), kíp pá (Thái), cà ngái dòi (Dao). / Ảnh: Internet/ https://suckhoeviet.org.vn/

Củ bách hợp và những lưu ý khi dùng

Không thể phủ nhận những tác dụng mà củ bách hợp mang lại cho người dùng. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng bạn nên lưu ý một số những điều sau:

Củ hoa bách hợp có tính hàn, cho nên những người bị cảm mạo, sốt phong hàn, tiêu chảy cấp thì không nên sử dụng.

Cây hoa bách hợp gần giống với cây hoa loa kèn, cho nên bạn phải biết phân biệt để tránh sử dụng nhầm.

Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để chữa bệnh.

Khi sử dụng thuốc bạn cần kiên trì, bởi hiệu quả thuốc tùy vào cơ địa của từng người mà có hiệu quả nhanh hay chậm.

Bạn cũng không nên lạm quá nhiều, những trường hợp sử dụng lâu nhưng không mang lại hiệu quả cao nên đi thăm khám bác sĩ và áp dụng phương pháp điều trị khác tốt hơn.

https://suckhoeviet.org.vn/

Thúy Hà

Tin liên quan

Những bài thuốc cổ truyền từ bách hợp

Những bài thuốc cổ truyền từ bách hợp

Củ bách hợp còn được gọi là củ tỏi rừng, là vị thuốc Nam được ứng dụng nhiều trong các bài thuốc cổ truyền. Bách hợp vị đắng, hơi hàn, quy vào kinh phế,...

Cùng chuyên mục

Tác dụng chữa bệnh của lá xương sông

Tác dụng chữa bệnh của lá xương sông

Lá xương sông là một loại rau gia vị quen thuộc. Bên cạnh đó, lá xương sông còn có tác dụng chữa bệnh như cảm sốt, ho, viêm họng...
Hoa đồng tiền có tác dụng chữa ho hiệu quả

Hoa đồng tiền có tác dụng chữa ho hiệu quả

Theo Đông y, hoa đồng tiền có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, long đờm, chỉ khái, đi vào kinh phế. Do đó, loài hoa này là một vị thuốc chữa ho hiệu quả.
Bộ Y tế: Tăng cường quản lý khám, chữa bệnh y học cổ truyền

Bộ Y tế: Tăng cường quản lý khám, chữa bệnh y học cổ truyền

Bộ Y tế vừa có công văn yêu cầu bệnh viện y học cổ truyền trực thuộc Bộ Y tế, Sở Y tế các tỉnh, thành phố, bệnh viện y học cổ truyền các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý khám bệnh, chữa bệnh y học cổ truyền.
Cây hoàng bá chữa bệnh gì?

Cây hoàng bá chữa bệnh gì?

Hoàng bá được ví như "kháng sinh tự nhiên". Hoàng bá là một dược liệu được sử dụng phổ biến trong y học.
Lào Cai tập huấn kỹ thuật trồng cây dược liệu cát cánh theo tiêu chuẩn GACP

Lào Cai tập huấn kỹ thuật trồng cây dược liệu cát cánh theo tiêu chuẩn GACP

Mới đây, Trung tâm Khuyến nông và Dịch vụ nông nghiệp Lào Cai phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bắc Hà (Lào Cai) tổ chức lớp tập huấn kỹ thuật trồng cây dược liệu cát cánh theo tiêu chuẩn GACP.
Bạn có biết tác dụng chữa bệnh của cây lưỡi hổ?

Bạn có biết tác dụng chữa bệnh của cây lưỡi hổ?

Trong đời sống, cây lưỡi hổ thường được biết tới là một loại cây cảnh. Tuy nhiên, cây lưỡi hổ còn là một dược liệu với khá nhiều tác dụng chữa bệnh.

Các tin khác

Ba Vì (Hà Nội) phục hồi, bảo tồn và khai thác cây dược liệu tại các xã miền núi

Ba Vì (Hà Nội) phục hồi, bảo tồn và khai thác cây dược liệu tại các xã miền núi

Ngày 19/7, tại khu du lịch Ao Vua, UBND huyện Ba Vì phối hợp tổ chức tọa đàm với chủ đề “Phục hồi và bảo tồn, khai thác cây dược liệu của các xã miền núi trên địa bàn huyện Ba Vì gắn với xây dựng nông thôn mới”.
Bài thuốc trị đau vai gáy từ dược liệu tự nhiên

Bài thuốc trị đau vai gáy từ dược liệu tự nhiên

Trong Y học cổ truyền, những bài thuốc điều trị đau vai gáy là sự kết hợp của các loại thảo dược trên từng thể bệnh. Những bài thuốc này tác động đến xương khớp, các mạch máu và các khối cơ giúp lưu thông khí huyết, giải phóng kinh lạc ứ trệ, giảm co cứng, giảm đau, giảm tê bì hiệu quả và cải thiện chức năng của xương khớp.
[E-Magazine] Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ cây dành dành

[E-Magazine] Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ cây dành dành

Dành dành là một loại cây bụi, mọc xanh tốt quanh năm, thường được trồng làm cây cảnh. Bên cạnh đó, dành dành còn là nguồn dược liệu quý, có tác dụng đối với nhiều bệnh lý.
Tác dụng chữa bệnh của cây dướng

Tác dụng chữa bệnh của cây dướng

Cây dướng là một loại cây lớn, mọc nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta. Trong y học cổ truyền, cây dướng, đặc biệt là quả dướng, có tác dụng điều trị nhiều loại bệnh.
Bài thuốc quý chữa bệnh bạch hầu

Bài thuốc quý chữa bệnh bạch hầu

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tăng cường phòng, chống bệnh bạch hầu do đã có trường hợp tử vong. Trong Đông y, bạch hầu cũng được coi là bệnh lý nguy hiểm, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Huy động các nguồn lực tham gia phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam

Huy động các nguồn lực tham gia phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam

Kết luận số 86-KL/TW của Ban Bí thư về phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam và Hội Đông y Việt Nam trong giai đoạn mới nêu yêu cầu tăng cường công tác xã hội hóa nhằm huy động các nguồn lực, thành phần tham gia phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam.
Tác dụng chữa bệnh của lá xoài

Tác dụng chữa bệnh của lá xoài

Lá xoài từ lâu đã được sử dụng trong y học dân gian và ngày nay được khoa học chứng minh hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị và phòng ngừa nhiều bệnh lý.
Lương y Đỗ Sơn Hà: Y học cổ truyền chiếm ưu thế trong phòng và phục hồi sau đột quỵ (Bài 1)

Lương y Đỗ Sơn Hà: Y học cổ truyền chiếm ưu thế trong phòng và phục hồi sau đột quỵ (Bài 1)

Đột quỵ được biết đến là căn bệnh nguy hiểm và người bệnh có nguy cơ tử vong cao. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng: Sau đột quỵ cấp, người bệnh có thể bị mất trí nhớ, mất ngôn ngữ, sa sút trí tuệ hoặc dễ trầm cảm, rối loạn cảm xúc…Căn bệnh này nếu không có dự phòng và điều trị tốt sẽ có hậu quả rất nguy hiểm đến tính mạng và tàn phế sau này.
Thỏ ty tử - Vị thuốc lạ mà quen

Thỏ ty tử - Vị thuốc lạ mà quen

Thỏ ty tử là hạt sấy hay phơi khô của cây tơ hồng. Thỏ ty tử là một vị thuốc quan trọng trong y học cổ truyền được sử dụng để dưỡng can thận, điều trị chứng bất lực và di tinh, ngăn ngừa sảy thai, cải thiện thị lực...
[E-Magazine] Tác dụng chữa bệnh của lá mơ lông

[E-Magazine] Tác dụng chữa bệnh của lá mơ lông

Lá mơ lông vừa là một loại rau gia vị, vừa là một vị thuốc quý hỗ trợ điều trị nhiều bệnh như lỵ trực trùng, ăn uống không tiêu, đau dạ dày...
Xem thêm
Chi hội Nam y tỉnh Thái Nguyên sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm 2024 và tổ chức hội thảo chia sẻ về bệnh xương khớp theo YHCT

Chi hội Nam y tỉnh Thái Nguyên sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm 2024 và tổ chức hội thảo chia sẻ về bệnh xương khớp theo YHCT

Ngày 19/7/2024, Chi hội Nam y tỉnh Thái Nguyên sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm 2024 và tổ chức Hội thảo: “Cập nhật kiến thức phòng và chăm sóc sức khoẻ chủ động các bệnh về xương khớp theo quan điểm YHCT và ứng dụng thừa kế các bài thuốc nam chữa các
Hà Nội: Nhà báo Chúc Kim Vinh giữ chức vụ Tổng biên tập Tạp chí Sức khoẻ Việt

Hà Nội: Nhà báo Chúc Kim Vinh giữ chức vụ Tổng biên tập Tạp chí Sức khoẻ Việt

Ngày 19/7, Hội Nam y Việt Nam cùng Tạp chí Sức khoẻ Việt long trọng tổ chức Lễ công bố quyết định về công tác cán bộ.
Chi hội Nam y tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị Sơ kết 6 tháng đầu năm và đề ra nhiệm vụ 6 tháng cuối năm

Chi hội Nam y tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị Sơ kết 6 tháng đầu năm và đề ra nhiệm vụ 6 tháng cuối năm

Ngày 15/07/ 2024, Chi hội Nam y tỉnh An Giang (Hội Nam y Việt Nam) tổ chức Hội nghị sơ kết báo cáo, đánh giá kết quả hoạt động của Chi hội trong 6 tháng đầu năm và đề ra phương hướng nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024.
Hội Nam Y Việt Nam công bố Quyết định thành lập Chi hội CLB Healing In Balance

Hội Nam Y Việt Nam công bố Quyết định thành lập Chi hội CLB Healing In Balance

Sáng ngày 12/07/2024, tại hội trường Tầng 5 Công ty AIVA số 24 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội. Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức Lễ công bố và trao Quyết định thành lập Chi hội câu lạc bộ Healing In Balance.
Hội nghị Ban chấp hành Hội Nam Y Việt Nam lần thứ V: Thông qua 10 nội dung quan trọng

Hội nghị Ban chấp hành Hội Nam Y Việt Nam lần thứ V: Thông qua 10 nội dung quan trọng

Ngày 29/6, tại Hà Nội, Ban Chấp hành Hội Nam Y Việt Nam nhiệm kỳ 2022-2027 tổ chức Hội nghị lần thứ V
Phiên bản di động