Sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội: Thêm lựa chọn cho người lao động

Chấp nhận những rủi ro trong tương lai để xin rút bảo hiểm xã hội một lần cho thấy sự bất an kinh tế của một bộ phận người lao động, đặc biệt là với nhóm thu nhập thấp và không ổn định.
4 cách tra cứu giá trị sử dụng của thẻ bảo hiểm y tế Ngân hàng thắng đậm nhờ bán bảo hiểm
Sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội: Thêm lựa chọn cho người lao động
TS. Nguyễn Văn Đáng cho rằng, rút bảo hiểm xã hội một lần cho thấy sự bất an kinh tế của một bộ phận người lao động, đặc biệt với nhóm thu nhập thấp và không ổn định. (Ảnh: NVCC).https://suckhoeviet.org.vn/

Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, giai đoạn 2016-2021 có hơn 4,25 triệu lao động ở nước ta tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) nhưng cũng có tới 4,06 triệu người rút một lần, tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 11%.

Trong đó, khu vực doanh nghiệp chiếm đa số người rút BHXH một lần (gần 2,9 triệu, tương đương 90,7%); khu vực nhà nước có khoảng 257.000 người, tương đương 8%; và 38.800 người (1,2%) là lao động tham gia BHXH tự nguyện.

Những người rút BHXH một lần cũng chủ yếu thuộc nhóm lao động khá trẻ: độ tuổi trung bình của nam là 34 và nữ là 32 tuổi, trong đó, nhóm từ 20-40 tuổi chiếm tới 77,5% và sau độ tuổi 40 chiếm 22,5%.

Chấp nhận những rủi ro trong tương lai để xin rút BHXH một lần cho thấy sự bất an kinh tế của một bộ phận người lao động, đặc biệt là với nhóm thu nhập thấp và không ổn định.

Bất an kinh tế xuất hiện khi người lao động mất việc làm trong một khoảng thời gian dài hoặc buộc phải làm những công việc khác có thu nhập thấp hơn, hoặc họ phải đối diện với một khoản chi phí tăng đột biến nào đó. Khi không còn lựa chọn nào khác khả dĩ hơn để vượt qua trạng thái khó khăn, người lao động buộc phải rút BHXH một lần, cho dù họ có thể biết sẽ phải đối diện với những thiệt thòi và rủi ro về lâu dài.

Trạng thái bất an kinh tế có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố, trước hết do tình trạng làm việc không có tích lũy, cùng những áp lực từ khó khăn trước mắt, hoặc những tính toán khác cho cuộc sống sau này. Giảm bất an kinh tế đòi hỏi những can thiệp chính sách tổng thể, chứ không thể chỉ trông chờ vào việc sửa đổi một bộ luật.

Vì thế, những đề xuất sửa đổi Luật Bảo hiểm là một trong những nỗ lực đáng ghi nhận của các nhà hoạch định chính sách ở nước ta trong việc dung hòa giữa đáp ứng nguyện vọng hiện nay của người lao động với bảo đảm sự an toàn về cuộc sống của họ trong tương lai.

Vấn đề hiện nay là làm thế nào để khuyến khích người lao động gắn bó với chương trình BHXH để sau này được nhận lương hưu, đảm bảo cuộc sống an toàn bền vững hơn?

Điều chỉnh đáng chú ý nhất trong Dự thảo Luật bảo hiểm (sửa đổi) là phương án can thiệp mang tính hành chính, giảm thời gian đóng và chỉ cho rút tối đa 50% số năm đóng BHXH. Mặc dù điều chỉnh này có thể khiến người lao động cân nhắc, nhưng nếu xét về logic tâm lý và hành vi, cùng quan sát thực tế cho thấy, động lực chính của những người xin rút BHXH một lần không hẳn chỉ là những chi tiêu trước mắt.

Thay vào đó, cá nhân xin rút BHXH một lần thường sẽ quan tâm hơn đến một khoản kinh phí nhất định để có thể tính toán cho các kế hoạch khác. Đặc biệt là tự tạo dựng một công việc khác, chủ động, ổn định và bền vững hơn cho mình. Bởi thế, có thể dự đoán tổng số tiền được nhận mới là yếu tố hàng đầu để người lao động quyết định rút BHXH một lần hay không, chứ không phải các quy định mới được điều chỉnh.

Điều chỉnh đáng chú ý thứ hai là các hình thức hỗ trợ tài chính, chủ yếu là các chế độ trợ cấp hằng tháng, trợ cấp hưu trí xã hội và bảo hiểm y tế, cũng chưa đủ tạo thành động lực mạnh để người lao động kiên nhẫn với BHXH.

Với những người đã đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện nhận lương hưu, muốn đợi đến tuổi được nhận lương hưu thì mức trợ cấp hàng tháng tối thiểu là 500.000 đồng cùng bảo hiểm y tế là không đáng kể, chưa tính đến khả năng họ còn phải lo cho người phụ thuộc.

Do đó, đề xuất nêu trên sẽ gặp rất nhiều thách thức nếu tính đến thực tế có tới 3/4 số người rút BHXH một lần thời gian qua thuộc nhóm dưới 40 tuổi. Với nhóm lao động còn thời gian làm việc khá dài như vậy có thể dự đoán khả năng sẽ ít người thực sự quan tâm đến các hình thức hỗ trợ hằng tháng này. Nói cách khác, tác động của biện pháp can thiệp tài chính đến hành vi rút BHXH một lần của người lao động có thể sẽ rất hạn chế.

Chúng ta sẽ nghĩ đến một lựa chọn thay thế khác, có thể khuyến khích người lao động tiếp tục gắn bó với BHXH, là bảo hiểm thất nghiệp. Tuy nhiên, không chỉ nguy cơ chây ỳ của các doanh nghiệp trong việc đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động, các quy định pháp lý hiện tại cũng khiến loại bảo hiểm này chưa phải là điểm tựa đáng tin cậy khi người lao động gặp khó khăn về việc làm và thu nhập.

Cụ thể, như các quy định sau đây khiến người lao động muốn nhận bảo hiểm thất nghiệp cũng sẽ khó thực hiện: họ phải "có tháng liền kề trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đã đóng bảo hiểm thất nghiệp", hay họ “chỉ hưởng tối đa 12 tháng”.

Để giảm bất an kinh tế, giúp người lao động không phải thực hiện những quyết định “lợi bất cập hại” thì phúc lợi từ ngân sách Nhà nước, cụ thể nhất là các chương trình bảo hiểm và trợ cấp xã hội, luôn giữ vai trò hàng đầu.

Theo kinh nghiệm tại một số nước, sự hỗ trợ tài chính phải bằng khoảng 35% thu nhập trước đó của người lao động thì họ mới có thể duy trì cuộc sống tối thiểu. Khi sự hỗ trợ cho các thành viên trong hộ gia đình đang rơi vào trạng thái bất an kinh tế chưa đủ và không kịp thời để duy trì cuộc sống thì những hiện tượng không mong đợi như rút BHXH một lần sẽ vẫn diễn ra.

Thách thức lớn nhất với các loại phúc lợi do Nhà nước bảo đảm ở các nước đang phát triển như nước ta là vấn đề nguồn lực. Cho đến nay, cũng chỉ các nước giàu có, phát triển hàng đầu thế giới mới có thể bảo đảm sự an toàn về kinh tế cho mọi người dân trong những tình huống khó khăn bất ngờ.

Cũng bởi thế, về lâu dài, chúng ta cần tính đến các mô hình hỗ trợ cộng đồng để người dân có điều kiện có thể đóng góp, tạo thành các quỹ tự nguyện. Qua đó, có thể san sẻ gánh nặng với Nhà nước trong việc hỗ trợ những người gặp khó khăn, giúp bảo đảm an toàn cuộc sống cho người lao động trong mọi tình huống.

Nguồn: Sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội: Thêm lựa chọn cho người lao động

TS. NGUYỄN VĂN ĐÁNG/baoquocte.vn
https://suckhoeviet.org.vn/

Tin liên quan

Bà Giàng Thị Dung giữ chức vụ Bí thư Thành ủy Lào Cai

Bà Giàng Thị Dung giữ chức vụ Bí thư Thành ủy Lào Cai

Ngày 07/02/2025, Thành ủy Lào Cai tổ chức Hội nghị công bố Quyết định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ.
Dự báo thời tiết ngày 8/2/2025: Hà Nội rét buốt, thấp nhất 9 độ C

Dự báo thời tiết ngày 8/2/2025: Hà Nội rét buốt, thấp nhất 9 độ C

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia vừa đưa ra thông tin dự báo thời tiết ngày 8/2/2025 tại Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước.
Kinh nghiệm chẩn đoán chứng Đởm thạch (Sỏi mật) dưới góc nhìn Y học hiện đại

Kinh nghiệm chẩn đoán chứng Đởm thạch (Sỏi mật) dưới góc nhìn Y học hiện đại

(SKV) - Sỏi mật là cách gọi tắt của bệnh lý sỏi tồn tại trong hệ thống đường mật, gây ra cơn đau gan mật, vàng da, khi gây biến chứng thường nguy hiểm đến tính mạng.

Cùng chuyên mục

Thủ tướng Chính phủ công nhận xã An toàn khu tại TP Cần Thơ

Thủ tướng Chính phủ công nhận xã An toàn khu tại TP Cần Thơ

Ngày 4/2/2025, thay mặt Thủ tướng, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã ký Quyết định số 241/QĐ-TTg công nhận phường An Bình, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ là xã An toàn khu trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
Tạp chí Sức Khỏe Việt gặp mặt đầu Xuân Ất Tỵ 2025: Kỷ luật - Đoàn kết - Vươn mình - Phát triển

Tạp chí Sức Khỏe Việt gặp mặt đầu Xuân Ất Tỵ 2025: Kỷ luật - Đoàn kết - Vươn mình - Phát triển

Sáng ngày 6/2/2025 tại Hà Nội, Tạp chí Sức Khỏe Việt đã tổ chức buổi gặp mặt khai xuân đầu năm đầy ý nghĩa. Buổi gặp mặt không chỉ là dịp chào đón năm mới mà còn là cơ hội để cán bộ, phóng viên, người lao động cùng trao đổi về những kế hoạch và mục tiêu phát triển trong năm tới.
Đắk Lắk : gặp mặt đại biểu trí thức, văn nghệ sĩ và báo giới đầu Xuân Ất Tỵ 2025

Đắk Lắk : gặp mặt đại biểu trí thức, văn nghệ sĩ và báo giới đầu Xuân Ất Tỵ 2025

SKV- Sáng 6-2, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức gặp mặt đại biểu trí thức, văn nghệ sĩ và báo giới đầu Xuân Ất Tỵ 2025.
Bộ đội Biên phòng tỉnh Tiền Giang ghi nhận sự đóng góp to lớn của lực lượng báo chí

Bộ đội Biên phòng tỉnh Tiền Giang ghi nhận sự đóng góp to lớn của lực lượng báo chí

Chiều ngày 5/2/2025, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Tiền Giang đã tổ chức buổi “Gặp mặt báo chí đầu năm Ất Tỵ năm 2025”.
Đắk Lắk: Ban hành Đề án tổ chức Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025

Đắk Lắk: Ban hành Đề án tổ chức Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025

SKV- Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 sẽ diễn ra từ ngày 9/3/2025 đến ngày 13/3/2025. Đây là sự kiện trọng đại, thiết thực chào mừng Kỷ niệm 50 năm Ngày Chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng tỉnh Đắk Lắk (10/3/1975 - 10/3/2025).
Bộ Y tế thông tin về đợt bùng phát dịch cúm mùa tại Nhật Bản

Bộ Y tế thông tin về đợt bùng phát dịch cúm mùa tại Nhật Bản

Đợt bùng phát dịch cúm mùa tại Nhật Bản chủ yếu do cúm A gây ra, nhưng vẫn có nguy cơ bùng phát dịch do cúm B.

Các tin khác

Đặc sắc giải đua thuyền Nam truyền thống hằng năm tại huyện Krông Ana

Đặc sắc giải đua thuyền Nam truyền thống hằng năm tại huyện Krông Ana

SKV- Ngày 04/02/2025 (tức mùng 7 Tết Ất Tỵ), UBND huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Giải đua thuyền nam truyền thống hàng năm lần thứ 30, năm 2025. Giải đua thuyền thu hút hàng nghìn người dân, du khách thập phương du Xuân tham dự, cổ vũ nhiệt tình cho các đội thi.
Đề xuất đưa vaccine phòng bệnh do phế cầu vào Chương trình tiêm chủng mở rộng

Đề xuất đưa vaccine phòng bệnh do phế cầu vào Chương trình tiêm chủng mở rộng

Bộ Y tế đang dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 10/2024/TT-BYT ngày 13/6/2024 của Bộ Y tế Ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm, đối tượng và phạm vi phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế bắt buộc.
Đảng ta, mùa xuân lịch sử 1930 đến mùa xuân của kỷ nguyên vươn mình

Đảng ta, mùa xuân lịch sử 1930 đến mùa xuân của kỷ nguyên vươn mình

Lịch sử 95 năm qua, dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình, Đảng đã khơi dậy và kết hợp được sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, sức mạnh của truyền thống và hiện đại, sức mạnh của trong nước và quốc tế, sức mạnh thần kỳ này đưa nhân dân ta từ kiếp nô lệ đã: "Rũ bùn, đứng dậy, sáng loà".
Chúc thọ các bậc cao niên dịp đầu Xuân 2025

Chúc thọ các bậc cao niên dịp đầu Xuân 2025

Nhân dịp đón Xuân Ất Tỵ 2025, Chi hội NCT thôn An Thọ, xã Thanh Tân, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình phối hợp cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức Lễ mừng thọ cho các cụ tuổi từ 70 trở lên.
Những chính sách quan trọng có hiệu lực từ tháng 2/2025

Những chính sách quan trọng có hiệu lực từ tháng 2/2025

SKV - Bắt đầu từ tháng 2/2025, nhiều chính sách mới sẽ có hiệu lực, tác động đến nhiều lĩnh vực như môi trường, bảo hiểm, điện lực, giáo dục, nông nghiệp, kiểm lâm và thanh tra. Những thay đổi này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ quyền lợi người dân và tạo sự minh bạch trong các hoạt động kinh doanh, dịch vụ. Dưới đây là những chính sách nổi bật đáng chú ý.
Lời chúc Tết Nguyên đán Ất Tỵ của Chủ tịch nước Lương Cường

Lời chúc Tết Nguyên đán Ất Tỵ của Chủ tịch nước Lương Cường

Vào thời khắc Giao thừa thiêng liêng bước sang năm mới Ất Tỵ 2025, Chủ tịch nước Lương Cường đã gửi lời chúc Tết tới đồng bào, đồng chí, chiến sĩ cả nước và kiều bào ta ở nước ngoài. Trân trọng giới thiệu toàn văn lời chúc Tết của Chủ tịch nước.
Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

Nhân dịp bước sang năm mới 2025 và đón mừng Xuân Ất Tỵ, thay mặt lãnh đạo Hội Nam Y Việt Nam, TTND.GS.TS Trương Việt Bình - Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam đã gửi thư chúc mừng tới toàn thể hội viên Hội Nam Y Việt Nam, các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp đối tác của Hội và bạn đọc Tạp chí Sức Khỏe Việt.
Chiều 26/1: Tuyết rơi trên đỉnh Fansipan

Chiều 26/1: Tuyết rơi trên đỉnh Fansipan

Vào lúc 14h30 ngày 26/1, tuyết đã rơi tại khu vực đỉnh Fansipan, Sa Pa. Nhiệt độ tại đỉnh Fansipan tại thời điểm chỉ khoảng -2 độ C. Tuyết rơi với mật độ ngày càng dày hơn, phủ trắng lối đi và cây cỏ.
Bộ trưởng Bộ Y tế chúc Tết, kiểm tra công tác khám chữa bệnh tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Bộ trưởng Bộ Y tế chúc Tết, kiểm tra công tác khám chữa bệnh tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

SKV - Ngày 24/1, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan dẫn đầu đoàn công tác Bộ Y tế đã đến thăm, kiểm tra công tác khám, chữa bệnh và chúc Tết các y bác sĩ, bệnh nhân tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Đây là hoạt động thường niên nhằm động viên tinh thần đội ngũ y tế và người bệnh trong dịp Tết Nguyên đán.
Viện Khoa học Chăm sóc Sức khỏe Việt Nam: Dấu ấn trên hành trình vì sức khỏe cộng đồng

Viện Khoa học Chăm sóc Sức khỏe Việt Nam: Dấu ấn trên hành trình vì sức khỏe cộng đồng

(SKV) - Trải qua hành trình đầy tâm huyết và nỗ lực, Viện Khoa học Chăm sóc Sức khỏe Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Thạc sĩ Ma Doãn Quý, đã ghi dấu ấn sâu đậm với hàng loạt thành tựu đáng tự hào. Là một nhà lãnh đạo tâm huyết, Thạc sĩ Quý mang đến tầm nhìn chiến lược và truyền cảm hứng mạnh mẽ về giá trị nhân văn trong chăm sóc sức khỏe. Viện là nơi hội tụ của tri thức và y đức, đồng thời trở thành biểu tượng của khát vọng cống hiến vì một xã hội khỏe mạnh và hạnh phúc.
Xem thêm
Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam

TTND.GS.TS Trương Việt Bình - Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam đã gửi thư chúc mừng tới toàn thể hội viên, các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp đối tác và bạn đọc Tạp chí Sức Khỏe Việt.
Hội Nam y Việt Nam tổng kết công tác hoạt động năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 - khu vực phía Nam

Hội Nam y Việt Nam tổng kết công tác hoạt động năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 - khu vực phía Nam

SKV - Sáng 18/01, Hội nghị tổng kết hoạt động năm 2024 và triển khai kế hoạch công tác năm 2025 (khu vực phía Nam) của Hội Nam y Việt Nam đã được tổ chức long trọng tại Hội trường Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ (Quận 3, TP.HCM).
Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Năm 2024 là một dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển của Hội Nam Y Việt Nam, với nhiều thành tựu đáng tự hào trong việc kết nối hội viên, đào tạo chuyên môn và thực hiện các hoạt động xã hội ý nghĩa. Bước sang năm 2025, Hội tiếp tục đặt ra những mục tiêu nhằm mở rộng quy mô hoạt động và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Những phương hướng mới không chỉ khẳng định vai trò của Nam Y trong ngành y học cổ truyền mà còn mở ra cơ hội hợp tác và phát triển.
Ninh Thuận: Hội Nam y Việt Nam Công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận

Ninh Thuận: Hội Nam y Việt Nam Công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận

Sáng 12/01, Hội Nam y Việt Nam đã tổ chức Lễ công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận và Đại hội lần thứ nhất Chi hội Nam y Ninh Thuận, nhiệm kỳ 2024-2029.
Sóc Trăng: Đại hội Chi hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng  lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Sóc Trăng: Đại hội Chi hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Sáng ngày 08/01/2025, tại Thành phố Sóc Trăng tỉnh Sóc Trăng, Chi Hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng đã long trọng tổ chức Đại hội Chi hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030.
Phiên bản di động