Sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội: Thêm lựa chọn cho người lao động

Chấp nhận những rủi ro trong tương lai để xin rút bảo hiểm xã hội một lần cho thấy sự bất an kinh tế của một bộ phận người lao động, đặc biệt là với nhóm thu nhập thấp và không ổn định.
4 cách tra cứu giá trị sử dụng của thẻ bảo hiểm y tế Ngân hàng thắng đậm nhờ bán bảo hiểm
Sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội: Thêm lựa chọn cho người lao động
TS. Nguyễn Văn Đáng cho rằng, rút bảo hiểm xã hội một lần cho thấy sự bất an kinh tế của một bộ phận người lao động, đặc biệt với nhóm thu nhập thấp và không ổn định. (Ảnh: NVCC).https://suckhoeviet.org.vn/

Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, giai đoạn 2016-2021 có hơn 4,25 triệu lao động ở nước ta tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) nhưng cũng có tới 4,06 triệu người rút một lần, tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 11%.

Trong đó, khu vực doanh nghiệp chiếm đa số người rút BHXH một lần (gần 2,9 triệu, tương đương 90,7%); khu vực nhà nước có khoảng 257.000 người, tương đương 8%; và 38.800 người (1,2%) là lao động tham gia BHXH tự nguyện.

Những người rút BHXH một lần cũng chủ yếu thuộc nhóm lao động khá trẻ: độ tuổi trung bình của nam là 34 và nữ là 32 tuổi, trong đó, nhóm từ 20-40 tuổi chiếm tới 77,5% và sau độ tuổi 40 chiếm 22,5%.

Chấp nhận những rủi ro trong tương lai để xin rút BHXH một lần cho thấy sự bất an kinh tế của một bộ phận người lao động, đặc biệt là với nhóm thu nhập thấp và không ổn định.

Bất an kinh tế xuất hiện khi người lao động mất việc làm trong một khoảng thời gian dài hoặc buộc phải làm những công việc khác có thu nhập thấp hơn, hoặc họ phải đối diện với một khoản chi phí tăng đột biến nào đó. Khi không còn lựa chọn nào khác khả dĩ hơn để vượt qua trạng thái khó khăn, người lao động buộc phải rút BHXH một lần, cho dù họ có thể biết sẽ phải đối diện với những thiệt thòi và rủi ro về lâu dài.

Trạng thái bất an kinh tế có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố, trước hết do tình trạng làm việc không có tích lũy, cùng những áp lực từ khó khăn trước mắt, hoặc những tính toán khác cho cuộc sống sau này. Giảm bất an kinh tế đòi hỏi những can thiệp chính sách tổng thể, chứ không thể chỉ trông chờ vào việc sửa đổi một bộ luật.

Vì thế, những đề xuất sửa đổi Luật Bảo hiểm là một trong những nỗ lực đáng ghi nhận của các nhà hoạch định chính sách ở nước ta trong việc dung hòa giữa đáp ứng nguyện vọng hiện nay của người lao động với bảo đảm sự an toàn về cuộc sống của họ trong tương lai.

Vấn đề hiện nay là làm thế nào để khuyến khích người lao động gắn bó với chương trình BHXH để sau này được nhận lương hưu, đảm bảo cuộc sống an toàn bền vững hơn?

Điều chỉnh đáng chú ý nhất trong Dự thảo Luật bảo hiểm (sửa đổi) là phương án can thiệp mang tính hành chính, giảm thời gian đóng và chỉ cho rút tối đa 50% số năm đóng BHXH. Mặc dù điều chỉnh này có thể khiến người lao động cân nhắc, nhưng nếu xét về logic tâm lý và hành vi, cùng quan sát thực tế cho thấy, động lực chính của những người xin rút BHXH một lần không hẳn chỉ là những chi tiêu trước mắt.

Thay vào đó, cá nhân xin rút BHXH một lần thường sẽ quan tâm hơn đến một khoản kinh phí nhất định để có thể tính toán cho các kế hoạch khác. Đặc biệt là tự tạo dựng một công việc khác, chủ động, ổn định và bền vững hơn cho mình. Bởi thế, có thể dự đoán tổng số tiền được nhận mới là yếu tố hàng đầu để người lao động quyết định rút BHXH một lần hay không, chứ không phải các quy định mới được điều chỉnh.

Điều chỉnh đáng chú ý thứ hai là các hình thức hỗ trợ tài chính, chủ yếu là các chế độ trợ cấp hằng tháng, trợ cấp hưu trí xã hội và bảo hiểm y tế, cũng chưa đủ tạo thành động lực mạnh để người lao động kiên nhẫn với BHXH.

Với những người đã đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện nhận lương hưu, muốn đợi đến tuổi được nhận lương hưu thì mức trợ cấp hàng tháng tối thiểu là 500.000 đồng cùng bảo hiểm y tế là không đáng kể, chưa tính đến khả năng họ còn phải lo cho người phụ thuộc.

Do đó, đề xuất nêu trên sẽ gặp rất nhiều thách thức nếu tính đến thực tế có tới 3/4 số người rút BHXH một lần thời gian qua thuộc nhóm dưới 40 tuổi. Với nhóm lao động còn thời gian làm việc khá dài như vậy có thể dự đoán khả năng sẽ ít người thực sự quan tâm đến các hình thức hỗ trợ hằng tháng này. Nói cách khác, tác động của biện pháp can thiệp tài chính đến hành vi rút BHXH một lần của người lao động có thể sẽ rất hạn chế.

Chúng ta sẽ nghĩ đến một lựa chọn thay thế khác, có thể khuyến khích người lao động tiếp tục gắn bó với BHXH, là bảo hiểm thất nghiệp. Tuy nhiên, không chỉ nguy cơ chây ỳ của các doanh nghiệp trong việc đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động, các quy định pháp lý hiện tại cũng khiến loại bảo hiểm này chưa phải là điểm tựa đáng tin cậy khi người lao động gặp khó khăn về việc làm và thu nhập.

Cụ thể, như các quy định sau đây khiến người lao động muốn nhận bảo hiểm thất nghiệp cũng sẽ khó thực hiện: họ phải "có tháng liền kề trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đã đóng bảo hiểm thất nghiệp", hay họ “chỉ hưởng tối đa 12 tháng”.

Để giảm bất an kinh tế, giúp người lao động không phải thực hiện những quyết định “lợi bất cập hại” thì phúc lợi từ ngân sách Nhà nước, cụ thể nhất là các chương trình bảo hiểm và trợ cấp xã hội, luôn giữ vai trò hàng đầu.

Theo kinh nghiệm tại một số nước, sự hỗ trợ tài chính phải bằng khoảng 35% thu nhập trước đó của người lao động thì họ mới có thể duy trì cuộc sống tối thiểu. Khi sự hỗ trợ cho các thành viên trong hộ gia đình đang rơi vào trạng thái bất an kinh tế chưa đủ và không kịp thời để duy trì cuộc sống thì những hiện tượng không mong đợi như rút BHXH một lần sẽ vẫn diễn ra.

Thách thức lớn nhất với các loại phúc lợi do Nhà nước bảo đảm ở các nước đang phát triển như nước ta là vấn đề nguồn lực. Cho đến nay, cũng chỉ các nước giàu có, phát triển hàng đầu thế giới mới có thể bảo đảm sự an toàn về kinh tế cho mọi người dân trong những tình huống khó khăn bất ngờ.

Cũng bởi thế, về lâu dài, chúng ta cần tính đến các mô hình hỗ trợ cộng đồng để người dân có điều kiện có thể đóng góp, tạo thành các quỹ tự nguyện. Qua đó, có thể san sẻ gánh nặng với Nhà nước trong việc hỗ trợ những người gặp khó khăn, giúp bảo đảm an toàn cuộc sống cho người lao động trong mọi tình huống.

Nguồn: Sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội: Thêm lựa chọn cho người lao động

TS. NGUYỄN VĂN ĐÁNG/baoquocte.vn
https://suckhoeviet.org.vn/

Tin liên quan

Điều gì giúp cụ bà 98 tuổi ở Nghệ An sống sót sau ca bỏng nặng?

Điều gì giúp cụ bà 98 tuổi ở Nghệ An sống sót sau ca bỏng nặng?

(SKV) - Bị bỏng nước sôi toàn thân và được bệnh viện trả về trong tình trạng nguy kịch, cụ Đinh Thị Hoe (98 tuổi, Nghệ An) tưởng chừng không còn hy vọng. Tuy nhiên, nhờ sự giới thiệu sản phẩm Smart A từ một người quen và sự kiên trì của gia đình, cụ đã hồi phục kỳ diệu. Trong bài phỏng vấn dưới đây, chị Nguyễn Thị Hoa, cháu ngoại của cụ Hoe, chia sẻ về quá trình khó khăn nhưng đầy hy vọng khi sử dụng Smart A, giúp cụ sống lại từ "bờ vực sinh tử".
Đắk Lắk triển khai mô hình Kiosk tự phục vụ trong ngành y tế

Đắk Lắk triển khai mô hình Kiosk tự phục vụ trong ngành y tế

Mới đây, tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk tổ chức Lễ công bố triển khai mô hình Kiosk tự phục vụ trong ngành y tế.
Giảm thiểu gánh nặng do thương tích: Hiệu quả của các chính sách và can thiệp bền vững

Giảm thiểu gánh nặng do thương tích: Hiệu quả của các chính sách và can thiệp bền vững

SKV - Ngày 28/10 tại Hà Nội, Cục Quản lý Môi trường Y tế, Bộ Y tế phối hợp với Trường Đại học Y tế Công cộng tổ chức Hội nghị khoa học quốc gia lần thứ 4 về phòng, chống tai nạn thương tích (PCTNTT) với chủ đề: “Giảm thiểu gánh nặng do thương tích: Hiệu quả của các chính sách và can thiệp bền vững”.

Cùng chuyên mục

Tác dụng thần kỳ của thịt dê trong y học cổ truyền

Tác dụng thần kỳ của thịt dê trong y học cổ truyền

Thịt dê không chỉ là món ăn khoái khẩu, mà còn được ứng dụng nhiều trong y học cổ truyền. Thịt dê có vị ngọt, tính nhiệt, mùi vị thơm ngon và có tác dụng bổ dưỡng, giữ ấm tốt, được dùng nhiều trong điều trị các bệnh liên quan đến dạ dày. Ngoài ra, các bộ phận khác của con dê cũng có thể được điều chế thành thuốc bổ hay thuốc trị bệnh.
Quy định các biện pháp can thiệp giảm tác hại trong dự phòng lây nhiễm HIV

Quy định các biện pháp can thiệp giảm tác hại trong dự phòng lây nhiễm HIV

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 141/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS).
TP HCM đề xuất tiêm vaccine sởi cho trẻ từ 6 tháng tuổi

TP HCM đề xuất tiêm vaccine sởi cho trẻ từ 6 tháng tuổi

Sở Y tế TP HCM cho biết đã có văn bản đề xuất với Bộ Y tế về việc tiêm tiêm vaccine sởi cho trẻ em từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi.
Quảng Ninh: Bắt giữ 900kg nầm lợn đông lạnh không rõ nguồn gốc xuất xứ

Quảng Ninh: Bắt giữ 900kg nầm lợn đông lạnh không rõ nguồn gốc xuất xứ

Ngày 29/10, CBCS Đồn Biên phòng Pò Hèn và Đồn Biên phòng Bắc Sơn (Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Ninh) đã phối hợp bắt giữ vụ vận chuyển gần 01 tấn nầm lợn đông lạnh không rõ nguồn gốc.
Cập nhật những tiến bộ mới nhất vào điều trị ung thư thực quản

Cập nhật những tiến bộ mới nhất vào điều trị ung thư thực quản

Chiều 30/10, Bệnh viện K (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo khoa học “Những tiến bộ của phẫu thuật xâm lấn tối thiểu trong điều trị ung thư thực quản”, với sự tham dự của các chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực ung thư thực quản của quốc tế và đến từ các bệnh viện tuyến trung ương của Việt Nam.
Kon Tum: Kết quả chấm Giải Búa liềm vàng năm 2024 về xây dựng Đảng.

Kon Tum: Kết quả chấm Giải Búa liềm vàng năm 2024 về xây dựng Đảng.

SKV- Sáng ngày 30/10, Ban Tổ chức Giải báo chí về xây dựng Đảng ( giải Búa liềm vàng) của Đảng bộ tỉnh Kon Tum lần thứ IV, năm 2024 tổ chức cuộc họp xem xét kết quả chấm giải Búa liềm vàng năm 2024. Đồng chí A Pớt, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tổ chức Giải chủ trì cuộc họp.

Các tin khác

Đắk Lắk: Thành phố Buôn Mê Thuột sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025

Đắk Lắk: Thành phố Buôn Mê Thuột sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025

SKV- Sáng 30-10, UBND Thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Lễ công bố Nghị quyết số 1193 ngày 28/9/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2023 – 2025 trên địa bàn Thành phố Buôn Ma Thuột.
Gia Lai: Tập huấn giao tiếp ứng xử, đổi mới phong cách phục vụ người bệnh

Gia Lai: Tập huấn giao tiếp ứng xử, đổi mới phong cách phục vụ người bệnh

SKV - Ngày 25/10, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai đã tổ chức lớp tập huấn “giao tiếp ứng xử, đổi mới phong cách phục vụ hướng đến sự hài lòng người bệnh”.
Thừa Thiên Huế triển khai Tháng hành động vì bình đẳng giới năm 2024

Thừa Thiên Huế triển khai Tháng hành động vì bình đẳng giới năm 2024

UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa ban hành Kế hoạch số 400/KH-UBND về việc triển khai Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới năm 2024.
Đề xuất áp dụng thí điểm kê đơn thuốc ngoại trú trên 30 ngày đối với một số bệnh, nhóm bệnh

Đề xuất áp dụng thí điểm kê đơn thuốc ngoại trú trên 30 ngày đối với một số bệnh, nhóm bệnh

Mới đây, Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) có công văn 1724/KCB-NV đề xuất áp dụng thí điểm kê đơn thuốc ngoại trú trên 30 ngày đối với một số bệnh, nhóm bệnh.
Vietramed Expo 2024: Cơ hội giao thương, kết nối sản phẩm dược liệu

Vietramed Expo 2024: Cơ hội giao thương, kết nối sản phẩm dược liệu

Hội chợ Dược liệu, Y Dược cổ truyền và các Sản phẩm từ dược liệu toàn quốc lần thứ Hai, năm 2024 (Vietramed Expo) sẽ được tổ chức từ ngày 21-23/11/2024, tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), 799 Nguyễn Văn Linh, Quận 7, TP HCM.
Khai trương Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Smart City

Khai trương Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Smart City

Ngày 21/10/2024, Tập đoàn Vingroup đã chính thức khai trương Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Smart City (Nam Từ Liêm, Hà Nội) với tổng vốn đầu tư 1.500 tỷ đồng. Đây là bệnh viện thứ 8 của Hệ thống y tế Vinmec, với trang thiết bị hiện đại hàng đầu thế giới cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ uy tín, Vinmec Smart City hứa hẹn sẽ mang đến những dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu y tế ngày càng cao của người dân, đặc biệt là cư dân tại khu vực phía Tây Thủ đô.
Bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm do bão

Bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm do bão

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) 2727/ATTP-NĐTT đề nghị một số địa phương tăng cường công tác bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm do bão Trà Mi.
Tuyên Quang: Huyện Yên Sơn  phát triển kinh tế  gắn với công tác bảo vệ rừng nâng cao đời sống cho người dân

Tuyên Quang: Huyện Yên Sơn phát triển kinh tế gắn với công tác bảo vệ rừng nâng cao đời sống cho người dân

Thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và nghị quyết của HĐND tỉnh Tuyên Quang lần thứ XVII nhiệm kỳ 2020 - 2025, nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Yên Sơn lần thứ XXIII về lĩnh vực lâm nghiệp, các đơn vị, địa phương trên địa bàn huyện Yên Sơn (Tuyên Quang) đã triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm thực hiện hiệu quả việc phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững gắn với quản lý, bảo vệ rừng, góp phần nâng cao đời sống cho người dân.
Làm sao để doanh nghiệp và nhà trường không phải tự “đốt đuốc” tìm nhau?

Làm sao để doanh nghiệp và nhà trường không phải tự “đốt đuốc” tìm nhau?

Trong cuộc trao đổi với PV, PGS.TS Trương Ngọc Kiểm, Giám đốc Trung tâm Chuyển giao Tri thức và Hỗ trợ Khởi nghiệp (Đại học Quốc gia Hà Nội - ĐHQGHN) đã chia sẻ về những thách thức và rào cản trong việc kết nối giữa trường đại học và doanh nghiệp tại Việt Nam về hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và thương mại hoá các sản phẩm khoa học công nghệ.
Thượng tá Lê Minh Hải giữ chức Phó Trưởng Công an quận Hà Đông (Hà Nội)

Thượng tá Lê Minh Hải giữ chức Phó Trưởng Công an quận Hà Đông (Hà Nội)

Ngày 28/10, tại Công an quận Hà Đông, Hà Nội đã diễn ra lễ công bố quyết định của Giám đốc CATP Hà Nội về công tác cán bộ.
Xem thêm
Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình

Hội Nam y Việt Nam công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Thái Bình

Chiều 20/10/2024, tại TP Thái Bình, Hội Nam y Việt Nam đã long trọng tổ chức lễ công bố quyết định thành lập và Đại hội lần thứ nhất Chi hội Nam y Thái Bình, nhiệm kỳ 2024-2029.
Hội Nam Y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua hỗ trợ, sẻ chia khó khăn với nhân dân xã Phượng Vĩ (Cẩm Khê, Phú Thọ)

Hội Nam Y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua hỗ trợ, sẻ chia khó khăn với nhân dân xã Phượng Vĩ (Cẩm Khê, Phú Thọ)

Đoàn công tác của Hội Nam Y Việt Nam và Công ty Cổ phần Ao Vua đã tổ chức chương trình thăm và tặng quà cho bà con bị ảnh hưởng bởi bão số 3 tại xã Phượng Vĩ, huyện Cẩm Khê.
Hội Nam y Việt Nam chia sẻ khó khăn với đồng bào vùng cao Nậm Nhùn (Lai Châu)

Hội Nam y Việt Nam chia sẻ khó khăn với đồng bào vùng cao Nậm Nhùn (Lai Châu)

Đây là chương trình ý nghĩa, nhân văn, góp phần hỗ trợ, tháo gỡ những khó khăn cho đồng bào dân tộc cũng như trong công tác dạy và học nơi biên giới.
Hội Nam Y Việt Nam: Xây dựng nội dung, kế hoạch tổ chức "Giải thưởng Tuệ Tĩnh" năm 2024

Hội Nam Y Việt Nam: Xây dựng nội dung, kế hoạch tổ chức "Giải thưởng Tuệ Tĩnh" năm 2024

Sáng 6/10, Ban Thường trực Hội Nam Y và Ban Thi đua khen thưởng Hội Nam Y đã tổ chức họp tổng kết, đánh giá quá trình thành lập và kết nạp hội viên từ đầu năm 2024 đến nay.
Hội Nam Y Việt Nam đẩy mạnh phương án phát triển nền y học cổ truyền

Hội Nam Y Việt Nam đẩy mạnh phương án phát triển nền y học cổ truyền

Sáng ngày 29/09, Ban Thường vụ Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức kỳ họp thứ VI nhằm thảo luận và triển khai các kế hoạch quan trọng về công tác đào tạo bồi dưỡng chuyên môn trong lĩnh vực y tế và tổ chức biểu dương thầy thuốc nam tiêu biểu lần thứ 2. Cuộc họp diễn ra với sự tham dự của các ủy viên thường vụ Hội hướng đến nâng cao chất lượng nhân lực y tế, đặc biệt là trong lĩnh vực y học cổ truyền.
Phiên bản di động