4 món ăn bài thuốc dưỡng não từ viễn chí

06:30 | 14/08/2023 Y học cổ truyền Theo dõi Tạp chí Sức khỏe Việt trên

Viễn chí có tác dụng tốt đối với các hoạt động của não bộ. Dùng các bài thuốc, món ăn có viễn chí có tác dụng dưỡng tâm, an thần… trị các chứng bệnh có liên quan đến não.

1. Công năng của viễn chí

Vị thuốc viễn chí còn gọi khổ viễn chí (Trấn Nam Bản Thảo), chí nhục, chí thông, viễn chí nhục, chích viễn chí (Trung Quốc Dược học Đại từ điển).

Tên khoa học là Polygala tenuifolia Willd, thuộc họ Viễn chí (Polygalaceae).

Cây viễn chí là cây thảo, sống lâu năm. Đường kính thân 1-6mm. Lá phía dưới nhỏ hơn, hình mác, ở cả hai mặt đều có lông nhỏ, mịn. Hoa mọc thành chùm, dài 3-7cm. Cánh hoa màu lam tím. Cây này mọc nhiều ở miền Trung (Nghệ Tĩnh).

Viễn chí là rễ phơi khô của cây viễn chí Polygala sibirica L., hoặc của cây viễn chí Polygala tenuifolia Willd.

Ở Việt Nam có nhiều loài viễn chí như Polygala japonica Houtt., Polygala sibirica L... nhưng chúng chưa được khai thác.

Viễn chí và 4 món ăn bài thuốc dưỡng não - Ảnh 1. — *Cây viễn chí là cây thuốc quý.*

Vào mùa xuân, viễn chí được đào lên, bỏ thân tàn, rễ con và đất, phơi cho vỏ hơi nhăn, rút bỏ lõi gỗ, phơi khô là được.

Bộ phận dùng làm thuốc:Rễ khô (Radix Polygalae). Vị thuốc ống to, thịt dầy, bỏ hết lõi gỗ là thứ tốt.

Viễn chí hình ống dài, cong, dài 3-13cm, đường kính 0,3 – 1cm. Vỏ ngoài màu vàng tro, toàn thể có đường nhăn ngang và vân nứt tương đối dày và lõm sâu. Vị thuốc giòn, dễ bẻ gẫy, mặt cắt ngang màu trắng vàng, ở giữa rỗng; hơi có mùi, vị đắng, hơi cay, nhai có cảm giác tê cuống họng.

Viễn chí vị đắng cay tính ấm, không có độc, trầm mà giáng xuống, là thuốc âm trong dương dược, chuyên chạy vào thận kinh, lại chạy vào tâm tỳ.

Viễn chí và 4 món ăn bài thuốc dưỡng não - Ảnh 2. — *Vị thuốc viễn chí có tác dụng dưỡng tâm, an thần.*

Công năng:

- Bổ thận, mạnh chí, định tâm, bổ tinh chữa chứng hay quên kinh sợ hồi hộp, trừ chứng mộng di hoạt tinh.

- Thông tâm khiếu, làm cho tỏ tai sáng mắt, chữa chứng nóng ngoài da, hạ được chứng ho bởi khí nghịch ở các mô.

- Chữa trẻ em động kinh...

2. Một số bài thuốc và món ăn từ viễn chí dưỡng não

2.1. Cháo viễn chí, hạt sen

- Thành phần: Viễn chí 10g, hạt sen tươi 250g, trứng gà 4 quả, thịt heo

nạc dăm 200g, gạo tẻ 140g, gạo nếp 65g, cà rốt 1 củ, hành tím, hành lá, gia vị và dầu ăn.

- Cách làm: Vo gạo cho sạch rồi cho vào nồi. Đem thịt heo rửa sạch và băm nhỏ. Rửa sạch hạt sen, bổ đôi bỏ tim sen và ngâm với nước ấm trong vài giờ. Trứng đem rửa sạch, luộc chín và bóc vỏ.

Cà rốt cắt hạt lựu, hành tím và hành lá cắt nhỏ. Sau đó hầm hạt sen với 1 lít nước cùng ½ thìa muối cho đến khi hạt sen mềm. Cho gạo nếp và gạo tẻ vào nấu đến khi hạt sen và gạo chín nhừ là được.

Cho thịt vào và đun thêm khoảng 5 phút rồi thêm cà rốt, hành tím và hành lá. Đun thêm 3 – 5 phút rồi tắt bếp, nêm nếm gia vị vừa ăn, dùng cháo khi còn nóng và ăn cùng với trứng luộc.

- Tác dụng: An thần, giúp ngủ ngon, dễ ngủ và bồi bổ sức khỏe.

- Diễn giải bài thuốc:

Viễn chí định tâm an thần
Hạt sen có vị ngọt chát, tính bình, tác dụng cố tinh, ích thận và dưỡng tâm.
Các thực phẩm còn lại chứa thành phần dinh dưỡng đa dạng, dồi dào có tác dụng cải thiện sức khỏe, phục hồi thể trạng và giảm mệt mỏi rõ rệt.

Để cải thiện giấc ngủ và phục hồi sức khỏe, nên dùng món cháo hạt sen đều đặn 1 lần/ngày trong 5 – 7 ngày liên tục.

Sau khi chứng mất ngủ được cải thiện, bạn có thể dùng món cháo này 2 – 3 lần/tuần để duy trì sức khỏe, thúc đẩy hoạt động tiêu hóa và phòng ngừa suy nhược.

4 món ăn bài thuốc dưỡng não từ viễn chí - Ảnh 3. — *Hạt sen cố tinh, ích thận, dưỡng tâm.*

2.2. Cháo viễn chí, hạt sen, long nhãn

- Thành phần: Gạo nếp 50g, viễn chí bỏ lõi 10g, hạt sen (bỏ tâm) 30g, long nhãn 30g, gia vị vừa đủ.

- Cách làm: Đem hạt sen và gạo nếp rửa sạch và ngâm cho mềm. Sau đó cho vào nồi đun với 1 lít nước trong 30 phút. Khi gạo và hạt sen chín mềm, cho cùi nhãn vào và nấu thêm 10 phút. Sau đó nêm nếm gia vị vừa ăn, tắt bếp và dùng khi cháo còn nóng.

- Tác dụng: Chữa chứng mất ngủ mạn tính, khó ngủ, hay thức giấc giữa đêm, có thói quen dậy sớm nhưng cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng và thường xuyên buồn ngủ vào ban ngày.

- Diễn giải bài thuốc:

Viễn chí định tâm an thần
Hạt sen có tác dụng cố tinh, ích thận và dưỡng tâm
Long nhãn vị ngọt, tính ấm, tác dụng an thần, bổ tâm tỳ, dưỡng huyết. Theo dược lý hiện đại, thảo dược này có khả năng tăng sức đề kháng, trẻ hóa làn da, tăng độ đàn hồi của mạch máu và bảo vệ các tế bào thần kinh.

Có thể dùng món cháo này 2-3 lần/tuần.

4 món ăn bài thuốc dưỡng não từ viễn chí - Ảnh 4. — *Toan táo nhân liễm tâm an thần.*

2.3. Bài thuốc -Thiên vương bổ tâm đan

- Thành phần: Sinh địa hoàng 160g, toan táo nhân 40g, thiên môn đông 40g, bá tử nhân 40g, đơn sâm 20g, đảng sâm 20g, viễn chí 20g, ngũ vị tử 40g, đương quy thân 40g, mạch môn 40g, huyền sâm 20g, bạch linh 20g, cát cánh 20g.

- Cách dùng: Tất cả tán bột mịn luyện mật làm hoàn. Lấy chu sa làm áo. Mỗi lần uống 12g.

- Tác dụng: Tư âm thanh nhiệt, bổ tâm, an thần.

- Diễn giải bài thuốc:

Sinh địa, huyền sâm tư âm thanh nhiệt để dưỡng tâm an thần là chủ dược.
Đơn sâm, đương quy bổ huyết, dưỡng tâm.
Đảng sâm, phục linh bổ ích tâm khí.
Bá tử nhân, viễn chí định tâm an thần.
Thiên môn, mạch môn tư âm thanh nhiệt.
Ngũ vị tử, toan táo nhân liễm tâm, an thần.
Chu sa an thần.
Cát cánh dẫn dược đi lên.

Các vị thuốc hợp lại thành một bài thuốc có tác dụng tư âm, thanh nhiệt, dưỡng tâm an thần.

2.4. Bài thuốc - Định chí hoàn

- Thành phần: Nhân sâm hoặc đẳng sâm 30g, phục linh 30g, thạch xương bồ 20g, viễn chí 20g.

- Cách dùng: Tất cả sấy khô, tán bột làm hoàn hồ. Mỗi lần uống 10g, ngày 1 – 2 lần uống.

- Tác dụng: Trị suy nhược thần kinh, quên lẫn, rối loạn trí nhớ...

- Diễn giải bài thuốc:

Đẳng sâm bổ trung khí kiêm ích phế khí, sinh tân, dưỡng huyết.
Viễn chí định tâm an thần.
Bạch phục linh
có tác dụng lợi niệu thẩm thấp, kiện tỳ, an thần...
Thạch xương bồ có tác dụng khai khiếu tỉnh thần, chủ trị t
hần kinh suy nhược, bị phong thấp nhức xương, cảm gió, giúp sáng tai mắt, thông khiếu...

Nguồn: 4 món ăn bài thuốc dưỡng não từ viễn chí

BS. Vũ Hồng

suckhoedoisong.vn

Tags:

Tin liên quan

CEO Vinamilk chia sẻ về chiến lược đổi mới tại Đại hội cổ đông năm 2025

21:50 | 26/04/2025 Doanh nghiệp

Ngày 25/4/2025, Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) năm 2025. Hội đồng quản trị nhấn mạnh chiến lược đổi mới sản phẩm, công nghệ và tiếp cận người dùng. Đồng thời, dựa trên kỳ vọng tình hình vĩ mô cải thiện trong năm 2025, công ty đặt mục tiêu tăng trưởng 4,3% cho cả doanh thu và lợi nhuận trước thuế.

Dự báo thời tiết ngày 27/4/2025: Bắc Bộ có mưa rào vài nơi, ngày nắng

05:05 | 27/04/2025 Môi trường xanh

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia vừa đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày 27/4/2025.

Dự báo thời tiết ngày 26/4/2025: Bắc Bộ có mưa rào và dông vài nơi

05:05 | 26/04/2025 Môi trường xanh

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia vừa đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày 26/4/2025.

Cùng chuyên mục

Hạt điều: Bí quyết dinh dưỡng và cách chế biến đa dạng cho sức khỏe

07:00 | 27/04/2025 Y học cổ truyền

Hạt điều không chỉ là món ăn vặt hấp dẫn mà còn là "siêu thực phẩm" với hàm lượng dinh dưỡng ấn tượng. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết tác dụng của hạt điều đối với sức khỏe và hướng dẫn các cách chế biến đơn giản, ngon miệng để bạn tận dụng tối đa lợi ích từ loại hạt này.

Bài 1: Giới thiệu về đặc điểm và những tác dụng của mai mực

22:59 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Mai mực được biết đến là loại dược liệu quý có đặc tính dược lý đa dạng với nhiều công dụng như thu liễm, làm se, giảm chất chua, trung hòa acid, làm lành vết loét và các vết thương hở, cầm máu... Vì vậy mai mực thường được dùng để điều trị đau dạ dày, đại tiện ra máu, thổ huyết. Trong tuyến bài này chúng tôi xin gửi tới quý độc giả của Tạp chí Sức khỏe Việt về những tác dụng của mai mực

Bài 2: 9 Bài Thuốc Chữa Bệnh Từ Mai Mực

22:46 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Trong bài 1- Tạp chí Sức khỏe Việt có bài viết giới thiệu về đặc điểm và những tác dụng của mai mực. Bài 2 mời quý độc giả cùng chúng tôi khám khá xem mai mực chữa được những bệnh gì nhé, mời các bạn cùng tham khảo.

Tác dụng khi ăn tỏi sống với sức khỏe của mỗi con người

22:17 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Tỏi từ lâu đã được coi là một trong những "thần dược" thiên nhiên đối với sức khỏe. Không chỉ là một gia vị quen thuộc trong bếp ăn hàng ngày, tỏi sống còn mang lại vô số lợi ích cho cơ thể con người nhờ hàm lượng cao các hợp chất lưu huỳnh, đặc biệt là allicin – hoạt chất quý giá được giải phóng mạnh nhất khi tỏi được nghiền hoặc nhai sống. Việc ăn tỏi sống đúng cách có thể giúp chúng ta phòng ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý phổ biến.

Đào nhân: Chữa huận tràng, trị táo bón và một bệnh khác

22:16 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Đào nhân (hạt quả đào, tên khoa học: Prunus persica (L.) Batsch) là vị thuốc quý trong Đông y, đã được sử dụng từ hàng ngàn năm trước để hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh. Với giá trị dược liệu cao, đào nhân không chỉ có tác dụng hoạt huyết, trục ứ mà còn hỗ trợ nhuận tràng, giảm đau, và phòng ngừa nhiều bệnh lý nguy hiểm. Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu kỹ hơn về những công dụng chữa bệnh nổi bật của đào nhân.

Yến mạch: Bí quyết sử dụng đa năng cho sức khỏe và làm đẹp

21:00 | 26/04/2025 Khỏe - Đẹp

Yến mạch không chỉ là thực phẩm dinh dưỡng mà còn là "vũ khí vàng" trong làm đẹp nhờ giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng yến mạch để chăm sóc sức khỏe, làn da và mái tóc một cách tự nhiên, hiệu quả nhất.

Các tin khác

Công dụng và bài thuốc chữa bệnh từ hoa đu đủ đực

17:00 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Cây đu đủ đực, còn được biết đến với tên gọi cà lào hay phan qua thụ, không chỉ đơn thuần là một loại cây mà còn là một kho tàng dược liệu. Với vị đắng đặc trưng và tính bình, cây này từ lâu đã được sử dụng để chữa bệnh, đặc biệt nổi bật trong việc điều trị ho và các bệnh lý khác nhờ vào hàm lượng vitamin và chất chống oxy hóa phong phú mà hoa của nó sở hữu. Dưới đây là một số lợi ích đáng chú ý của hoa đu đủ đực mà bà con nên tham khảo.

Cây hoàn ngọc: Cây thuốc quý với nhiều tác dụng chữa bệnh

15:00 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Cây Hoàn Ngọc, hay còn gọi là cây Xuân Hoa, cây Nhật Nguyện và cây Con Khỉ, không chỉ mang đến vẻ đẹp tự nhiên mà còn sở hữu vị đắng đặc trưng. Cây Hoàn Ngọc phân thành hai loại chính: Hoàn Ngọc Trắng và Hoàn Ngọc Đỏ, trong đó, Hoàn Ngọc Trắng thường được ưa chuộng hơn nhờ vào hàm lượng hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Dưới đây là một số bài thuốc nổi bật sử dụng dược liệu Hoàn Ngọc mà bạn nên tham khảo.

Bài thuốc chữa bệnh từ quất hồng bì

13:00 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Cây quất hồng bì, còn được biết đến với những cái tên như giổi, hoàng bì hay quất bì, đã và đang ghi dấu ấn mạnh mẽ trong nền y học cổ truyền với công dụng vượt trội. Từng bộ phận của cây đều chứa những đặc tính quý báu: lá cay nhẹ, hơi đắng, quả chua ngọt thanh, còn rễ mang vị đắng và cay nhẹ cùng tính ấm. Tất cả những yếu tố này khiến quất hồng bì trở thành một thành phần chủ lực trong nhiều bài thuốc chữa bệnh quý giá. Dưới đây là những bài thuốc từ cây quất hồng bì mà quý bà con có thể tham khảo.

Bài thuốc trị bệnh từ quả trám đen

11:00 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Quả trám đen, một loại trái cây đặc sản của vùng núi Trung và miền Bắc nước ta, mang trong mình những giá trị sức khỏe tuyệt vời mà chưa nhiều người biết đến. Đây là loại quả chỉ xuất hiện trong một mùa duy nhất mỗi năm, nhưng những lợi ích trị bệnh của nó là vô tận.

Massage bấm huyệt giảm mỡ bụng: Giải pháp tối ưu cho sức khỏe và vóc dáng

09:00 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Massage bấm huyệt và kỹ thuật xoa bóp giảm béo, đặc biệt là tập trung vào giảm mỡ bụng, đã trở thành một trong những phương pháp trị liệu được nhiều người săn đón trong cuộc sống hiện đại. Hãy cùng khám phá các huyệt đạo quan trọng giúp giảm mỡ bụng hiệu quả và cách thức bấm huyệt tại nhà.

Hướng dẫn cách bấm huyệt lưng chuẩn y khoa: Giải pháp hiệu quả cho đau lưng

07:00 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Đau lưng là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 80% người trưởng thành trong suốt cuộc đời. Tình trạng này không chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống. Khi các phương pháp điều trị truyền thống như thuốc giảm đau không mang lại hiệu quả, bấm huyệt lưng nổi lên như một liệu pháp an toàn và hiệu quả trong việc giảm cơn đau.

Tác dụng của hạt ý dĩ trong nền y học cổ đại

06:44 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Trong kho tàng thảo dược phong phú của nền y học cổ đại phương Đông, hạt ý dĩ (tên khoa học: Coix lacryma-jobi) đã từ lâu được coi là một vị thuốc quý.

Cây trạch tả: Vị thuốc thông lợi tiểu tiện

06:44 | 26/04/2025 Y học cổ truyền

Trong kho tàng y học cổ truyền phương Đông, cây trạch tả là một vị thuốc quý có tác dụng nổi bật trong việc thông lợi tiểu tiện, thanh nhiệt, trừ thấp và hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh liên quan đến thận và đường tiết niệu. Với tên khoa học là Alisma plantago-aquatica, trạch tả từ lâu đã được các danh y sử dụng trong các bài thuốc cổ phương và ngày nay tiếp tục khẳng định vai trò trong y học hiện đại.

Dược liệu Thông Thảo: Vị thuốc thanh mát, lợi tiểu, thông sữa từ thiên nhiên

22:21 | 25/04/2025 Y học cổ truyền

Thông thảo là một vị thuốc dân gian quen thuộc, có mặt trong nhiều bài thuốc y học cổ truyền Việt Nam và Trung Quốc. Với tính mát, vị ngọt nhạt, thông thảo được sử dụng phổ biến để thanh nhiệt, lợi tiểu, thông sữa và tiêu viêm. Trong đời sống hàng ngày, nhiều người sử dụng thông thảo như một vị thuốc hỗ trợ sau sinh hoặc để giải nhiệt trong những ngày oi bức.

Vị thuốc từ cây hương phụ - dược liệu trị bách bệnh cho phụ nữ

22:20 | 25/04/2025 Y học cổ truyền

Trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, có nhiều vị thuốc quý từ những loài cây mọc hoang dại, thân thuộc với đời sống người dân. Một trong những vị thuốc nổi bật, đặc biệt hữu ích trong các bài thuốc dành cho phụ nữ, chính là Hương phụ – còn gọi là củ gấu. Không chỉ được biết đến với công dụng điều hòa khí huyết, Hương phụ còn là dược liệu có mặt trong nhiều phương thuốc trị bệnh tiêu hóa, đau bụng, kinh nguyệt không đều và các chứng bệnh liên quan đến khí huyết.

Xem thêm

Hoạt động hội

Thanh Oai, Hà Nội: Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Lan tỏa giá trị y học cổ truyền trong cộng đồng

4 ngày trước Hoạt động hội

Sáng 19/4, tại hội trường UBND xã Cự Khê (huyện Thanh Oai, TP Hà Nội), chương trình “Chăm sóc sức khỏe cộng đồng - Dưỡng Sinh Viện chăm sóc người cao tuổi” đã được tổ chức thành công tốt đẹp.

Chi Hội Nam Y An Giang tổ chức trao quà thiện nguyện tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước

18-04-2025 09:27 Hoạt động hội

SKV – Ngày 16/4/2025, thực hiện kế hoạch công tác quý II năm 2025, Chi Hội Nam Y tỉnh An Giang đã tổ chức đoàn thiện nguyện đến trao quà cho các hộ dân có hoàn cảnh khó khăn tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước, huyện An Phú. Hoạt động diễn ra trong không khí ấm áp, nghĩa tình và đầy tính nhân văn.

Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác

30-03-2025 07:48 Hoạt động hội

SKV - ngày 29/03/2025, Chi Hội Nam Y TP. HCM cùng các đơn vị đồng hành đã tổ chức chương trình khám chữa bệnh và tặng quà cho bà con tại chùa Chánh Giác Suối Rao, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong chương trình, gần 200 người, bao gồm người khiếm thị, bà con nghèo và tăng ni Phật tử, đã được khám chữa bệnh miễn phí. Đồng thời, gần 300 phần quà thiết thực đã được trao tận tay những hoàn cảnh khó khăn. Sự kiện này thể hiện vai trò tiên phong của Hội Nam Y TP. HCM trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng và lan tỏa tinh thần nhân ái.

Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền

26-03-2025 22:00 Hoạt động hội

Chiều 26/3, tại Khu du lịch sinh thái Tuần Châu (Sài Sơn, Quốc Oai, Hà Nội) đã diễn ra lễ ký kết hợp tác chiến lược toàn diện giữa Hội Nam y Việt Nam và Tập đoàn Đông y dược Việt Nam.

Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ

26-03-2025 10:43 Thông tin đa chiều

Sáng 25/3/2025, tại Ao Vua, Ba Vì (TP Hà Nội), đã diễn ra Hội thảo khoa học “Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ”.