Bài thuốc trị nhiễm độc giáp theo từng hội chứng

Nhiễm độc giáp hay nhiễm độc tuyến giáp là tình trạng lâm sàng được đặc trưng bởi tăng chuyển hóa và tăng nồng độ hormon tuyến giáp tự do trong máu.

Bệnh nhiễm độc giáp có thể do một số nguyên nhân thường gặp sau đây

  • Bệnh Basedow (bệnh bướu độc lan tỏa)

  • Bướu đơn nhân hoặc đa nhân độc (bệnh Plumeer)

  • Viêm tuyến giáp

  • Nhân nóng cường chức năng, nhân độc, tự trị

  • Thuốc (amiodarone, alemtuzumab, interferon-alfa…)

  • Ăn quá nhiều iốt

  • Ung thư tuyến giáp di căn

1.Triệu chứng và dấu hiệu nhiễm độc giáp

Nhiễm độc giáp có thể biểu hiện rầm rộ hoặc khó nhận biết, có thể có bướu cổ hoặc có nhân. Nhiều triệu chứng phổ biến của nhiễm độc giáp là do tăng cường độ nhạy cảm với hormone adrenergic, hầu hết đều giống nhau bất kể nguyên nhân, bao gồm:

  • Hồi hộp, đánh trống ngực, tăng động, run tay biên độ nhỏ, tăng tiết mồ hôi, sợ nóng, mệt mỏi.

  • Tăng cảm giác thèm ăn, sụt cân, mất ngủ, đi tiêu thường xuyên (thỉnh thoảng tiêu chảy).

  • Thay đổi tính tình, dễ bị kích thích hay tức giận, lo lắng, có thể có rối loạn tâm thần.

  • Nữ: Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, teo tử cung, buồng trứng hoặc tuyến sữa, có thể sảy thai hoặc vô sinh. Nam: giảm ham muốn tình dục, vú to...

  • Yếu cơ, da ấm và ẩm...

Tuy nhiên, người cao tuổi, đặc biệt là những người có bướu cổ, có thể có biểu hiện nhiễm độc giáp không điển hình với các triệu chứng giống như trầm cảm hoặc chứng mất trí, hầu hết không có lồi mắt hoặc run, rung nhĩ, ngất, thay đổi cảm giác, suy tim. Các triệu chứng và dấu hiệu có thể chỉ liên quan đến một cơ quan.

photo-1689932746162

Tăng cảm giác thèm ăn là một trong những biểu hiện nhiễm độc giáp.

Trong y học cổ truyền, nhiễm độc giáp được mô tả trong phạm vi các bệnh chứng

  • Tiêu khát: Khát, thèm ăn nhiều

  • Tâm quý: Hồi hộp, đánh trống ngực

  • Thất miên: Mất ngủ

  • Phát nhiệt: Người nóng

Nguyên nhân gây bệnh thường do tình chí thất điều, ăn uống không điều độ, lớn tuổi, thể chất yếu, bệnh lâu ngày dẫn đến rối loạn chức năng can, tâm, tỳ, vị, thận.

Một số hội chứng bệnh y học cổ truyền thường gặp của nhiễm độc giáp là khí trệ đàm ngưng, can hỏa thượng viêm, âm hư dương vượng và khí âm lưỡng hư.

photo-1689932747425

Nhiễm độc giáp có thể gây mất ngủ.

2. Bài thuốc trị nhiễm độc giáp theo hội chứng

2.1 Khí trệ đàm ngưng do nhiễm độc giáp

- Biểu hiện: Bướu cổ mềm, không đau, có thể kèm mắt lồi, trầm cảm, dễ cáu gắt, ngực sườn đầy tức, hay thở dài. Lưỡi đỏ nhạt, rêu mỏng. Mạch huyền hoạt.

- Bài thuốc - 'Tiểu sài hồ thang hợp' kết hợp với 'Tiêu dao tán gia giảm': Hạ khô thảo 15g, mẫu lệ 12g, triết bối mẫu 12g, phục linh 12g, sài hồ 9g, đảng sâm 9g, bạch truật 9g, đương quy 9g, bạch thược 9g, côn bố 9g, bán hạ 9g, trần bì 6g, cam thảo chích 6g, đại táo 3 quả, sinh khương 3 lát. Sắc uống.

- Châm cứu: Châm vào các huyệt thái xung, phong long, nhu hội, thiên song, thiên đỉnh, thiên dung, thiên đột.

photo-1689932747962

Vị thuốc hạ khô thảo.

2.2 Can hỏa thượng viêm

- Biểu hiện: Trong hội chứng này, người bệnh nhiễm độc giáp có dấu hiệu bướu cổ mềm, không đau, có thể kèm mắt lồi, căng thẳng, dễ cáu gắt, mặt và mắt đỏ, đầu đau căng, chóng mặt, ù tai, lưỡi và tay run, đánh trống ngực, mất ngủ, sợ nóng, mồ hôi đầm đìa, ăn nhiều nhanh đói, uống nhiều, khát nhiều, miệng đắng. Lưỡi đỏ rêu vàng, mạch huyền sác.

- Bài thuốc - 'Long đởm tả can thang gia giảm': Hạ khô thảo 15g, huyền sâm 15g, sinh địa 12g, mẫu lệ 12g, long cốt 12g, bán hạ 12g, phục linh 12g, triết bối mẫu 12g, sài hồ 9g, hoàng cầm 9g, chi tử 9g, đương quy vĩ 9g, hải tảo 9g, côn bố 9g, trần bì 6g, cam thảo 3g. Sắc uống.

- Châm cứu: Hành gian, dương lăng tuyền, nhu hội, thiên song, thiên đỉnh, thiên dung, thiên đột.

photo-1689932748827

Vị thuốc huyền sâm

3.3 Âm hư dương vượng

- Biểu hiện: Bướu cổ có thể kèm mắt lồi hoặc cảm giác căng ở vùng mắt, lòng bàn tay bàn chân nóng, mất ngủ hoặc ngủ ít, mơ nhiều, chóng mặt, nhìn mờ, đánh trống ngực, bồn chồn, dễ ra mồ hôi, bốc hỏa, sắc mặt đỏ, run tay, ù tai, đau lưng mỏi gối, ăn nhiều gầy nhiều, không có sức, miệng họng khô. Lưỡi đỏ ít rêu. Mạch huyền tế sác.

- Bài thuốc - '' Thiên vương bổ tâm đơn': Sinh địa 15g, huyền sâm 15g, hoài sơn 15g, mạch môn đông 12g, thiên môn đông 12g, câu kỉ tử 12g, toan táo nhân 12g, long cốt 12g, mẫu lệ 12g, phục linh 12g, xuyên luyện tử 9g, viễn chí 9g, ngũ vị tử 9g, bá tử nhân 9g, bán hạ 9g, hải tảo 9g, côn bố 9g, trần bì 6g, hoàng liên 3g. Sắc uống.

- Châm cứu: Thái xung, thần môn, phục lưu, nhu hội, thiên song, thiên đỉnh, thiên dung, nhân nghinh.

photo-1689932749361

Ngũ vị tử, vị thuốc trong bài Thiên vương bổ tâm đơn.

3.4 Khí âm lưỡng hư

- Biểu hiện: Người gầy yếu, không có sức, thở gấp, chóng mặt, ù tai, đánh trống ngực, mắt khô, có thể căng chướng, sắc mặt nhợt nhạt, kém tươi, gò má đỏ, bồn chồn, mất ngủ, hay quên, miệng khô, đau lưng mỏi gối, lòng bàn tay bàn chân nóng, có thể ra mồ hôi, run tay và lưỡi, ăn ít, chướng bụng sau ăn, phân lỏng. Lưỡi đỏ, rêu lưỡi mỏng hoặc tróc. Mạch hư sác.

- Bài thuốc -'Giáp cương trọng phương': Hoàng kỳ 30g,

hạ khô thảo 30g, hà thủ ô 20g, sinh địa 15g, bạch thược 12g, hương phụ 12g. Sắc uống.

- Châm cứu: Tâm du, can du, tỳ du, thận du, nhu hội, thiên song, thiên đỉnh, thiên dung.

photo-1689932749873

Vị thuốc hà thủ ô trong bài thuốc Giáp cương trọng phương trị hội chứng khí âm lưỡng hư.

Nguồn: Bài thuốc trị nhiễm độc giáp theo từng hội chứng

ThS.BS. Phạm Đức Thắng/ Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh
suckhoedoisong.vn

Tin liên quan

Ứng phó với áp thấp nhiệt đới gần Biển Đông

Ứng phó với áp thấp nhiệt đới gần Biển Đông

Hiện có 1 áp thấp nhiệt đới ở phía Đông của Philippines. Sau khi đi vào Biển Đông, áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão số 4, song không thể mạnh như bão Yagi.

Cùng chuyên mục

Thuốc nam trị bệnh ngoài da, hô hấp sau mưa lũ

Thuốc nam trị bệnh ngoài da, hô hấp sau mưa lũ

Môi trường sau mưa lũ là điều kiện thuận lợi phát sinh nhiều bệnh dịch, trong đó có một số bệnh ngoài da, bệnh hô hấp, cảm mạo… Y học cổ truyền có một số bài thuốc trị bệnh ngoài da, hô hấp sau mưa lũ.
Sự kết hợp giữa y học cổ truyền và công nghệ dưỡng sinh hiện đại

Sự kết hợp giữa y học cổ truyền và công nghệ dưỡng sinh hiện đại

Trong bối cảnh hiện đại, khi con người ngày càng quan tâm đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống, sự kết hợp giữa y học cổ truyền và công nghệ dưỡng sinh hiện đại đang trở thành xu hướng nổi bật. Đây không chỉ là sự giao thoa giữa hai nền tảng y học cổ xưa và tiến bộ khoa học mà còn mở ra hướng đi mới cho việc chăm sóc sức khỏe toàn diện, dựa trên sự cân bằng giữa cơ thể và tâm hồn.
Bộ Y tế ban hành Danh mục dược liệu độc làm thuốc

Bộ Y tế ban hành Danh mục dược liệu độc làm thuốc

Theo thông tư 13/2024/TT-BYT, Bộ Y tế đã ban hành Danh mục dược liệu độc làm thuốc.
Bộ Y tế hướng dẫn phương pháp chế biến dược liệu và vị thuốc cổ truyền

Bộ Y tế hướng dẫn phương pháp chế biến dược liệu và vị thuốc cổ truyền

Bộ Y tế vừa ban hành thông tư 14/2024/TT-BYT ngày 6/9/2024 hướng dẫn phương pháp chế biến dược liệu và vị thuốc cổ truyền.
Cây phan tả diệp có tác dụng gì?

Cây phan tả diệp có tác dụng gì?

Phan tả diệp là một vị thuốc có ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh liên quan đến tiêu hóa.
[E-Magazine] Lá trầu không: Vị thuốc quý trong vườn nhà

[E-Magazine] Lá trầu không: Vị thuốc quý trong vườn nhà

Cây trầu không được trồng ở khắp nơi trong nước ta để lấy lá ăn trầu (lá trầu không, vôi, cau và vỏ cây). Ngoài ra lá trầu không còn được dùng làm thuốc, có nhiều tác dụng như giảm đau khớp, giảm trầm cảm, chống ung thư...

Các tin khác

Bạn có biết tác dụng chữa bệnh của cây sử quân tử?

Bạn có biết tác dụng chữa bệnh của cây sử quân tử?

Sử quân tử là loài cây leo được trồng khá phổ biến nhờ nở hoa khá đẹp. Tuy nhiên, ít người biết rằng các bộ phận của cây sử quân tử đều có tác dụng chữa bệnh.
Mần tưới - Cây thuốc nam có tác dụng thanh nhiệt, chữa cảm nắng

Mần tưới - Cây thuốc nam có tác dụng thanh nhiệt, chữa cảm nắng

Mần tưới là một trong những loại cây trồng phổ biến ở nông thôn, miền núi. Người dân thường sử dụng làm rau gia vị. Bên cạnh đó, mần tưới còn có tác dụng chữa bệnh, chủ trị cảm nắng, mụn nhọt, tỳ vị hư yếu...
[E-Magazine] Lợi ích sức khỏe và bài thuốc chữa bệnh từ quả na

[E-Magazine] Lợi ích sức khỏe và bài thuốc chữa bệnh từ quả na

Na còn có tên gọi khác là mãng cầu ta, sa lê, phan lệ chi… có vị ngọt, hơi chua, tính ẩm. Quả na không chỉ là loại trái cây thơm ngon, giàu chất dinh dưỡng, mà các bộ phận của cây na đều có tác dụng chữa rất nhiều bệnh.
Bài thuốc dân gian từ cây rau sam

Bài thuốc dân gian từ cây rau sam

Rau sam là loại rau dân dã quen thuộc với người Việt. Không chỉ chứa hàm lượng chất xơ, vitamin và khoáng chất dồi dào, rau sam còn có đặc tính dược lý đa dạng giúp điều trị một số bệnh thường gặp…
Nỗ lực mang tới những sản phẩm dưỡng sinh bền vững cho cộng đồng

Nỗ lực mang tới những sản phẩm dưỡng sinh bền vững cho cộng đồng

Trong khuôn khổ lễ ký kết chuyển giao công nghệ dưỡng sinh trị liệu, Công ty CP TT-Green Việt Nam đã tổ chức buổi chia sẻ đặc biệt với Ths.Bs CKI Nguyễn Thái Biềng - Nguyên Chủ nhiệm bộ môn Dược lý Học viện Quân Y - Viện trưởng Viện Nghiên cứu ứng dụng y dược Phương Đông - chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực dưỡng sinh.
Cách trị nhiệt miệng theo Đông y

Cách trị nhiệt miệng theo Đông y

Nhiệt miệng (hay loét miệng) là tình trạng thường gặp trong đời sống. Bệnh không nguy hiểm nhưng rất khó chịu, gây xót miệng, đau rát, ăn mất ngon, có thể dẫn tới mất ngủ, rối loạn tiêu hóa.
Cậu bé 14 tuổi mắc chứng tự kỷ nặng đạt 8 kỷ lục thế giới Guinness

Cậu bé 14 tuổi mắc chứng tự kỷ nặng đạt 8 kỷ lục thế giới Guinness

Mối liên kết đặc biệt giữa Nguyễn Khắc Hưng và Tiến sĩ Phan Quốc Việt đã tạo nên một sức mạnh không thể tưởng tượng. Sự kết hợp giữa trí tuệ, sự kiên nhẫn của thế hệ trước và năng lượng, tiềm năng của thế hệ trẻ đã tạo ra một câu chuyện đầy cảm hứng về sức mạnh con người.
Tác dụng chữa bệnh của vị thuốc can khương

Tác dụng chữa bệnh của vị thuốc can khương

Can khương là tên gọi khác của gừng khô. Nhờ chứa thành phần đa dạng với dược tính cao nên can khương được dùng làm vị thuốc phổ biến trong Đông y.
Cam thảo: Vị thuốc Đông y phổ biến

Cam thảo: Vị thuốc Đông y phổ biến

Có thể nói, trong số những vị thuốc đông y thì cam thảo là một trong những loại phổ biến nhất. Chúng xuất hiện trong đời sống thường ngày, là thành phần trong các loại đồ uống, gia vị… Vậy cam thảo có tác dụng như thế nào đối với sức khỏe? Sử dụng cam thảo thường xuyên liệu có gây hại gì hay không? Hãy cùng Sức khỏe Việt tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này.
Vị thuốc bạch truật có tác dụng gì?

Vị thuốc bạch truật có tác dụng gì?

Bạch truật là một trong những vị thuốc được sử dụng phổ biến trong đông y, có tác dụng chữa các bệnh về tiêu hóa.
Xem thêm
Chi hội Nam y Pháp Bảo Khoẻ tặng 1000 phần quà cho thiếu nhi dịp Tết Trung thu 2024

Chi hội Nam y Pháp Bảo Khoẻ tặng 1000 phần quà cho thiếu nhi dịp Tết Trung thu 2024

SKV - Nhân dịp Tết Trung thu, Chi hội Nam y Pháp Bảo Khoẻ phối hợp cùng Ban Thường vụ Huyện Đoàn Tân Trụ (tỉnh Long An) tặng 1000 phần quà Trung thu cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn.
Thành lập và Đại hội đại biểu Chi hội Nam y Liên Hoa - Biên Hoà lần thứ I nhiệm kỳ 2024-2029

Thành lập và Đại hội đại biểu Chi hội Nam y Liên Hoa - Biên Hoà lần thứ I nhiệm kỳ 2024-2029

SKV - Sáng 10/9, tại TP Biên Hoà (Đồng Nai), Hội Nam y Việt Nam đã tổ chức Lễ công bố quyết định thành lập và Đại hội đại biểu Chi hội Nam y Liên Hoa - Biên Hoà lần thứ I nhiệm kỳ 2024-2029.
Ấm áp tình cảm sẻ chia nơi "rốn lũ" Sơn La

Ấm áp tình cảm sẻ chia nơi "rốn lũ" Sơn La

Sáng 24/8, tại UBND xã Chiềng Bôm, Hội Nam y Việt Nam kết hợp với Công ty cổ phần Ao Vua đã tổ chức trao quà hỗ trợ cho bà con ảnh hưởng của đợt lũ lụt...
Hội Nam y Việt Nam sẵn sàng cho công tác thiện nguyện ủng hộ người dân ảnh hưởng lũ lụt ở Sơn La

Hội Nam y Việt Nam sẵn sàng cho công tác thiện nguyện ủng hộ người dân ảnh hưởng lũ lụt ở Sơn La

Hội Nam y Việt Nam cho biết, đến nay hội viên của Hội đã quyên góp được 330 triệu đồng để chuẩn bị công tác thiện nguyện cho 1 xã miền núi bị ảnh hưởng nặng nề của lũ lụt ở Sơn La.
Ban đại diện phía Nam – Hội Nam y Việt Nam khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh

Ban đại diện phía Nam – Hội Nam y Việt Nam khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh

SKV - Trong hai ngày 17 và 18/8, Ban đại diện phía Nam – Hội Nam y Việt Nam đã phối hợp cùng UBND thị xã Duyên Hải và Chi hội Nhịp cầu yêu thương – Hội Y tế Công cộng TP.HCM tổ chức Chương trình khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí và tặng quà cho người dân tại thị xã Duyên Hải (tỉnh Trà Vinh).
Phiên bản di động