Những tác dụng từ cây Xuyên Khung

Cây xuyên khung

Trong y học cổ truyền, xuyên khung được xếp vào nhóm thuốc hành khí, hoạt huyết – tức là có tác dụng làm lưu thông khí huyết, giải uất, giảm đau. Thành phần hóa học chủ yếu của cây bao gồm tinh dầu, acid ferulic, ligustilide cùng nhiều hoạt chất khác có tác dụng sinh học mạnh mẽ.

Các công dụng nổi bật của cây xuyên khung

Hoạt huyết, lưu thông máu

Xuyên khung là vị thuốc hàng đầu trong việc thúc đẩy tuần hoàn máu, chữa tình trạng máu ứ trệ. Nhờ tác dụng này, xuyên khung được dùng trong điều trị các chứng như bế kinh, đau bụng kinh, kinh nguyệt không đều ở phụ nữ.

Giảm đau

Với đặc tính hoạt huyết và hành khí, xuyên khung có tác dụng giảm đau tự nhiên, nhất là đối với các loại đau do khí huyết ứ trệ như đau đầu, đau do viêm khớp, đau bụng kinh.

Chữa đau đầu, đau nửa đầu

Xuyên khung đặc biệt hiệu quả trong điều trị các chứng đau đầu do phong hàn, phong nhiệt. Các bài thuốc cổ truyền thường kết hợp xuyên khung với các vị như bạch chỉ, tế tân, phòng phong để trị đau đầu do lạnh, do thay đổi thời tiết.

Tăng cường sức khỏe phụ nữ

Ngoài việc điều hòa kinh nguyệt, xuyên khung còn giúp hỗ trợ sau sinh, đẩy sản dịch, tăng tốc độ phục hồi cho phụ nữ sau sinh nở.

Kháng viêm, kháng khuẩn

Một số nghiên cứu hiện đại chỉ ra rằng các hoạt chất trong xuyên khung có khả năng ức chế một số loại vi khuẩn và vi rút, giúp chống viêm tự nhiên. Vì vậy, cây còn được dùng trong điều trị viêm xoang, viêm mũi dị ứng.

Chống lão hóa và bảo vệ thần kinh

Các chất chống oxy hóa có trong xuyên khung, đặc biệt là acid ferulic, có tác dụng chống lại tổn thương tế bào do gốc tự do, hỗ trợ bảo vệ não bộ và giảm nguy cơ sa sút trí tuệ ở người cao tuổi.

Một số lưu ý khi dùng xuyên khung

Không dùng cho người huyết hư, ốm yếu: Xuyên khung hoạt huyết mạnh, nên với những người thiếu máu, huyết áp thấp hoặc thể trạng suy nhược thì cần cẩn trọng khi sử dụng.

Phụ nữ có thai không nên dùng: Vì tác dụng hoạt huyết mạnh có thể gây co bóp tử cung, ảnh hưởng đến thai kỳ.

Tương tác thuốc: Xuyên khung có thể làm tăng tác dụng của thuốc chống đông máu, vì vậy người đang dùng thuốc như warfarin cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

Cách dùng phổ biến

Sắc thuốc uống: Dùng độc vị hoặc phối hợp với các vị thuốc khác.

Dùng trong các bài thuốc gia truyền: Ví dụ bài "Tứ vật thang" nổi tiếng, gồm xuyên khung, đương quy, thục địa và bạch thược – chuyên dùng cho phụ nữ điều hòa khí huyết.

Làm thành các sản phẩm dạng viên, cao lỏng: Giúp tiện lợi khi sử dụng hàng ngày.