Bài thuốc chữa bệnh của dược liệu hương nhu

Cây hương nhu là vị thuốc quý trong Đông y với nhiều tác dụng như tán hàn, lợi thấp, lợi niệu, phát hãn, trị phù thũng,...

Hương nhu là loại cây thân thảo, sống lâu năm, cao khoảng 1 – 2m. Thân hình trụ, có màu nâu tía, hoá gỗ phần gốc. Phần thân non được bao phủ bởi lớp lông màu trắng, đôi khi màu xanh nhạt.

Lá mọc đối xứng, cuống dài từ 1 – 2cm, phiến lá có hình mũi mác, màu nâu tía, khía răng cưa và được bao phủ lớp lông ở 2 mặt. Gân lá hiện rõ và có màu tím đậm. Hoa có màu tím, mọc thành cụm từ nách lá dài 5 – 7cm, hình xim.

Cây Hương Nhu: Gợi Ý 9 Bài Thuốc Và Lưu Ý Khi Dùng Dược Liệu
Cây hương nhu

Quả bế tư, được bao phủ bởi các đài hoa. Cây nở hoa vào tháng 5 – 6 và kết quả vào tháng 6 – 7 hàng năm. Khi vò các bộ phận của cây sẽ có mùi thơm đặc trưng.

Phân loại

Do có hình dáng khá giống nhau nên nhiều người thường nhầm lẫn cây hương nhu và câu quế. Thực chất, hai loại cây này hoàn toàn khác nhau về dược tính và công dụng.

Theo các tài liệu y học, dược liệu hương nhu có 2 loại là màu trắng và màu tía.

  • Hương nhu tía: Đặc điểm của loại cây này là có màu tím từ lá, thân, cành và hoa đều có màu tím.
  • Hương nhu trắng: Thân, hoa và các gân lá của loại cây này có màu tía đặc trưng. Lá hương nhu trắng có màu xanh lục, ở mặt dưới nhạt hơn so với mặt trên.

Cả hai loại cây này đều được ứng dụng trong chữa trị bệnh. Tuy nhiên, tác dụng của hương nhu tía cao hơn so với hương nhu trắng.

Vị thuốc hương nhu

1. Tính vị

Tính ấm nhẹ, vị cay, mùi thơm đặc trưng

2. Quy kinh

Quy vào kinh Phế và Vị

3. Tác dụng dược lý

Theo y học cổ truyền:

  • Công dụng: Tán hàn, lợi thấp, lợi niệu, phát hãn
  • Chủ trị: Đau bụng, nôn mửa, thanh thử, trị phù thũng, bì thuỷ, phong thuỷ,…

Theo y học hiện đại:

  • Giúp làm giảm căng thẳng, mệt mỏi, chống trầm cảm, tâm trạng lo âu
  • Chữa cảm mạo, hạ sốt, đau đầu, cảm lạnh
  • Kháng khuẩn, chống viêm, trị hôi miệng, mang lại hiệu quả trong chống nhiễm trùng
  • Bổ sung vitamin K cho cơ thể, chống oxy hoá và làm giảm cholesterol xấu trong máu.
  • Hỗ trợ chữa trị các bệnh về dạ dày, đường hô hấp và đái tháo đường
  • Kích thích mọc tóc, chữa trị rụng tóc, giúp chân tóc chắc khoẻ hơn

4. Cách dùng – liều lượng

Dược liệu hương nhu thường được dùng phổ biến ở dạng thuốc sắc, hoàn, tán để chữa bệnh. Liều dùng thông thường từ 8 – 20g/ ngày. Tuỳ vào mục đích sử dụng và tình trạng sức khoẻ, thầy thuốc có thể gia giảm liều dùng phù hợp.

Các bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu

Trong Đông y lưu truyền nhiều bài thuốc chữa bệnh từ vị thuốc hương nhu an toàn và lành tính. Mặc dù không chứa độc tính nhưng việc áp dụng bài thuốc không phù hợp hoặc dùng quá liều có thể ảnh hưởng đến kết quả chữa trị và sức khoẻ tổng thể.

Bài thuốc chữa đau bụng, tiêu chảy:

  • Chuẩn bị: Tía tô, hương nhu mỗi vị 12g, mộc qua 9g
  • Thực hiện: Các dược liệu đem đi sắc với nước 3 chén nước đến khi cạn còn 1/3 thì tắt bếp. Chia lượng nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày

Bài thuốc chữa cảm, hạ sốt, đau đầu:

  • Chuẩn bị 1 nắm lá hương nhu tươi
  • Thực hiện: Dược liệu sau khi rửa sạch thì mang đi giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt và pha với một ít nước ấm để uống. Phần bã đắp lên trán, thái dương để giúp hạ sốt, giảm đau đầu.

Bài thuốc chữa cảm lạnh:

  • Bài thuốc 1: Chuẩn bị hậu phác (tẩm gừng, nướng khô), đậu ván trắng (sao) mỗi vị 200g, hương nhu (sao) 500g. Các vị thuốc đem tán bột mịn. Mỗi lần dùng 8 – 10g bột uống cùng với nước ấm. Mỗi ngày uống 2 lần.
  • Bài thuốc 2: Chuẩn bị hương nhu khô 100g, đem tán bột mịn. Mỗi lần dùng 8g bột pha với nước sôi. Ngày uống 2 lần.
  • Bài thuốc 3: Chuẩn bị lá bưởi, lá hương nhu khô, ngải cứu (sả), lá tre, khuynh diệp, cành lá thanh táo, tía tô, gừng, húng chanh mỗi vị 15g. Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào nồi đun với 2 lít nước. Dùng nước này để xông cơ thể để cải thiện bệnh lý.

Bài thuốc chữa hôi miệng:

  • Chuẩn bị 10g hương nhu
  • Thực hiện: Dược liệu rửa sạch rồi cho vào ấm đun với 200ml nước khi cạn còn 100ml thì tắt bếp. Dùng nước này để ngậm rồi súc miệng đều đặn mỗi ngày để giúp cải thiện tình trạng hôi miệng.

Bài thuốc chữa cảm vào mùa hè:

  • Chuẩn bị: Cát căn, hương nhu, điền cơ hoàng, diếp cá mỗi loại 12g, mộc hương 4g và xương bồ 8g.
  • Thực hiện: Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và đun trên lửa nhỏ. Chia nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày.

Bài thuốc chữa phù thũng, nước tiểu đục:

  • Chuẩn bị: Cỏ tranh 30g, hương nhu 9g, ích mẫu thảo 12g
  • Thực hiện: Các vị thuốc đem sắc với 600ml nước đến khi cạn còn 1/3 thì tắt bếp. Chắt lấy nước chia thành nhiều lần và uống hết trong ngày. Thực hiện liên tục trong vòng 10 ngày để cải thiện bệnh lý.

Bài thuốc chữa trường vị viêm cấp tính, kiết lỵ:

  • Chuẩn bị: Hồng lạt liệu, hương nhu, thanh hao mỗi vị 12g
  • Thực hiện: Đem sắc lấy nước uống. Mỗi ngày sắc uống 1 thang đến khi bệnh cải thiện.

Bài thuốc mọc tóc cho trẻ nhỏ:

  • Chuẩn bị: Hương nhu 40g
  • Thực hiện: Dược liệu sau khi rửa sạch thì đem sắc với 200ml nước đến khi cô đặc. Trộn nước thuốc với mỡ lợn rồi dùng hỗn hợp này thoa lên da đầu của trẻ. Mỗi ngày thực hiện từ 1 – 2 lần. Lưu ý cần vệ sinh da đầu của trẻ trước khi bôi, không dùng trên vùng da có vết thương hở, chảy máu, lở loét.

Bài thuốc trị rụng tóc:

  • Chuẩn bị: Lá hoặc vỏ bưởi, cây hương nhu, bồ kết khô mỗi vị 10g
  • Thực hiện: Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào nồi đun cùng với 3 lít nước. Pha với nước lạnh vừa đủ dùng để gội đầu. Thực hiện đều đặn 2 lần/ tuần để giúp cải thiện tình trạng rụng tóc.

Lưu ý – Kiêng kỵ khi dùng dược liệu chữa bệnh

Để đạt được hiệu quả chữa bệnh tốt nhất khi dùng dược liệu hương nhu, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

  • Không dùng dược liệu cho người âm hư, khí hư, ra nhiều mồ hôi, mắc bệnh ho lao, người vừa phẫu thuật xong hoặc chuẩn bị phẫu thuật.
  • Phụ nữ mang thai và đang cho con bú cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng các bài thuốc chữa bệnh từ hương nhu.
  • Dược liệu có thể gây tương tác, làm giảm tác dụng hoặc gây ra phản ứng ảnh hưởng đến sức khỏe với một số loại thuốc như thuốc chống đông máu, thuốc Pentobarbital.
  • Không áp dụng các bài thuốc từ hương nhu liên tục trên 6 tuần. Tránh lạm dụng dược liệu vì có thể ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ.

Cây hương nhu là dược liệu quý được dùng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh và có độ an toàn cao. Tuy nhiên, trước khi dùng dược liệu này, người bệnh cần tham vấn chuyên khoa để được hướng dẫn cụ thể.

vienyduocdantoc.org.vn

Tin liên quan

Tác dụng chữa bệnh của cây a kê

Tác dụng chữa bệnh của cây a kê

Cây A kê còn gọi Akee thuộc họ bồ hòn. Nhiều bộ phận khác nhau của cây A kê được dùng để làm thuốc có tác dụng giảm đau, chống nôn, chống độc, tuy nhiên, nhiều bộ phận cũng được voi là chất độc và chất kích thích. Thường được dùng làm thuốc trị phù thũng, viêm kết mạc, đau mắt, đau nửa đầu, viêm tinh hoàn, lở, bệnh phó dậu, loét, sốt vàng da, ghẻ cóc.
Tác dụng chữa bệnh của dược liệu bán hạ nam

Tác dụng chữa bệnh của dược liệu bán hạ nam

Bán hạ nam còn được gọi là củ chóc, cây chóc chuột hay lá ha chìa... bán hạ nam chứa các thành phần sterol, saponin, coumarin, alcaloid, a xít hữu cơ, a xít amin. Theo YHCT, bán hạ có tác dụng giáng nghịch, chỉ ho, trừ đờm, chống nôn. Dùng trị các chứng bệnh ho có nhiều đờm, hoặc ho do viêm phế quản mạn tính, nôn do trướng khí.
Bài thuốc chữa bệnh từ cây bầu đất

Bài thuốc chữa bệnh từ cây bầu đất

Cây bầu đất có nhiều tên gọi khác như rau lúi, dây chua lè, kim thất, thiên hắc địa hồng,... có vị cay, ngọt, thơm, hơi đắng, tính bình có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, tiêu viêm, tán ứ tiêu thũng, chỉ khái. Cây bầu đất dùng trị viêm họng, viêm khí quản mạn, phong tê thấp khớp, xương đau nhức, chấn thương sưng đau, ho gió, ho gà, ho lao, ngã thương, sưng vú, nhọt độc, ngứa loét...

Cùng chuyên mục

Đắk Lắk: Phấn đấu hình thành 1 chuỗi liên kết nghiên cứu, nuôi trồng, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm dược liệu

Đắk Lắk: Phấn đấu hình thành 1 chuỗi liên kết nghiên cứu, nuôi trồng, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm dược liệu

SKV - UBND tỉnh Đắk Lắk vừa ban hành Kế hoạch số 172/KH-UBND về việc thực hiện Chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 tỉnh Đắk Lắk.
Sốt xuất huyết theo Y học cổ truyền

Sốt xuất huyết theo Y học cổ truyền

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do muỗi Aedes là tác nhân trung gian, hiện nay đang có nguy cơ chuyển thành dịch, Y học cổ truyền gọi là Thử Thấp ôn bệnh đặc trưng của mùa Hạ. Đa phần bệnh có thể tự khỏi nhưng có một tỷ lệ nhỏ có khả năng chuyển nặng. Thông qua dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm là giai đoạn phải xử trí kịp thời tránh gây hậu quả không tốt. Do chưa có vắc-xin dự phòng và thuốc đặc hiệu nên điều trị triệu chứng và phòng cắt đường truyền (diệt muỗi)
Bệnh Bạch hầu và chứng ôn độc toả hầu phong theo y học cổ truyền

Bệnh Bạch hầu và chứng ôn độc toả hầu phong theo y học cổ truyền

(SKV) - Bệnh bạch hầu do vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae gây ra, có khả năng lây lan mạnh và nhanh chóng tạo thành dịch. Theo World Health Organization (WHO) tỷ lệ tử vong chiếm 2-5% các ca bị mắc bạch hầu [1,2]. Bệnh rất dễ dàng lây lan từ người bệnh sang người lành chưa có đáp ứng miễn dịch bạch hầu qua đường hô hấp hoặc lây gián tiếp qua tiếp xúc với đồ vật có vi khuẩn. Bệnh cảnh bạch hầu có tính tương đồng với Toả hầu phong trong Ôn độc xuất hiện mùa Đông mạt Xuân sơ thuộc của Ôn bệnh của Y học cổ truyền (YHCT). Ôn bệnh có tà khí đặc trưng gây bệnh theo mùa gọi là Thời bệnh, tương ứng với các bệnh truyền nhiễm của Y học hiện đại (YHHĐ). [4, 6].
Trigger Point Và A Thị Huyệt theo Y Học Cổ Truyền

Trigger Point Và A Thị Huyệt theo Y Học Cổ Truyền

(SKV) - Trigger point và A thị huyệt theo Y học cổ truyền có những đặc điểm tương đồng cần phân biệt trong chẩn đoán và điều trị. Trigger point là điểm đau kích hoạt có tổn thương thục thể các sợi cơ và A thị huyệt theo Y học cổ truyền (YHCT) lại đau do tổn thương mô khi mô không được tưới máu tốt bao gồm cả tổn thương phần mềm ( mô mềm, cơ, thần kinh, mạch máu) và xương khớp. Điều trị Trigger point bằng thuốc giảm đau không hiệu quả nhưng điều trị bằng phương pháp Y học cổ truyền đặc biệt châm cứu thành công mang ý nghĩa thống kê.
Bồ công anh dược liệu có nhiều công dụng đối với sức khỏe

Bồ công anh dược liệu có nhiều công dụng đối với sức khỏe

Bồ công anh là dược liệu có nhiều công dụng đối với sức khỏe con người. Theo Y học cổ truyền bồ công anh là dược liệu có vị đắng, tính mát, quy vào các kinh can, thận, tâm và có công dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm và hóa thấp. Y học cổ truyền sử dụng cây bồ anh để chữa chứng chán ăn, khó chịu dạ dày, đầy hơi, sỏi mật, đau khớp, đau nhức cơ bắp, bệnh chàm, mẩn ngứa, bầm tím, viêm vú, thông tắc tia sữa...

Các tin khác

Công dụng chữa bệnh của cây lá bỏng

Công dụng chữa bệnh của cây lá bỏng

Cây lá bỏng còn gọi là cây sống đời, nó được gọi là lá bỏng vì lá của nó có thể dùng làm thuốc chữa bỏng.
Vị thuốc chuối hột rừng

Vị thuốc chuối hột rừng

Theo tài liệu Y học cổ truyền, chuối hột rừng có công dụng sát trùng, lương huyết, an thai, lợi tiểu,…
Danh mục một số cây thuốc  Nam theo nhóm bệnh

Danh mục một số cây thuốc Nam theo nhóm bệnh

Việt Nam là một nước có truyền thống lâu đời trong việc dùng cây cỏ để phòng và điều trị bệnh. Vườn thuốc nam có vai trò thiết thực trong việc sơ cứu và chữa trị một số bệnh thông thường.
12 bài thuốc chữa bệnh hiệu quả của xà sàng tử

12 bài thuốc chữa bệnh hiệu quả của xà sàng tử

Xà sàng tử là tên gọi của vị thuốc được dùng điều trị các bệnh lý, chẳng hạn như trĩ, lạnh tử cung, bệnh viêm da hoặc vấn đề sinh lý nam.
Công dụng và các bài thuốc trị bệnh của cây chùm ngây

Công dụng và các bài thuốc trị bệnh của cây chùm ngây

Cây chùm ngây là cây thuốc có nhiều công dụng chữa bệnh và hỗ trợ sức khỏe tốt như điều hòa huyết áp, ngăn ngừa ung thư, bệnh loãng xương...
5 vị thuốc nam phòng chữa bệnh thường gặp

5 vị thuốc nam phòng chữa bệnh thường gặp

Một số bệnh như: Ho, viêm họng, cảm cúm, đầy bụng, đau mỏi... là những bệnh thường gặp trong đời sống hàng ngày có thể dùng những bài thuốc Nam theo kinh nghiệm dân gian để chữa bệnh.
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - bậc thầy của những bài thuốc Nam

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - bậc thầy của những bài thuốc Nam

Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác không chỉ là biểu tượng của y học truyền thống Việt Nam mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ sau này trong việc nghiên cứu và ứng dụng các bài thuốc Nam.
Những lưu ý khi sử dụng nguyên liệu tự nhiên trong các bài thuốc nam gia truyền

Những lưu ý khi sử dụng nguyên liệu tự nhiên trong các bài thuốc nam gia truyền

Các nguyên liệu này được thu hái từ rừng núi, đồng bằng, ao hồ và thậm chí là từ vườn nhà, mỗi loại mang trong mình những đặc tính chữa bệnh riêng biệt.
Vấn đề nguyên liệu tự nhiên của các bài thuốc nam gia truyền

Vấn đề nguyên liệu tự nhiên của các bài thuốc nam gia truyền

Nguyên liệu tự nhiên trong các bài thuốc nam gia truyền của Việt Nam rất đa dạng và phong phú, phản ánh sự hiểu biết sâu sắc của người Việt về môi trường tự nhiên xung quanh họ.
Đặc điểm nổi bật của bài thuốc Nam gia truyền

Đặc điểm nổi bật của bài thuốc Nam gia truyền

Nhiều bài thuốc nam không chỉ dùng để điều trị khi đã mắc bệnh mà còn để tăng cường sức khỏe và phòng chống bệnh tật.
Xem thêm
Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác

Hội Nam Y TP. HCM tổ chức khám chữa bệnh và tặng quà cho người khiếm thị tại chùa Chánh Giác

SKV - ngày 29/03/2025, Chi Hội Nam Y TP. HCM cùng các đơn vị đồng hành đã tổ chức chương trình khám chữa bệnh và tặng quà cho bà con tại chùa Chánh Giác Suối Rao, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong chương trình, gần 200 người, bao gồm người khiếm thị, bà con nghèo và tăng ni Phật tử, đã được khám chữa bệnh miễn phí. Đồng thời, gần 300 phần quà thiết thực đã được trao tận tay những hoàn cảnh khó khăn. Sự kiện này thể hiện vai trò tiên phong của Hội Nam Y TP. HCM trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng và lan tỏa tinh thần nhân ái.
Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền

Hợp tác chiến lược toàn diện cùng kế thừa, bảo tồn và phát triển tinh hoa y dược cổ truyền

Chiều 26/3, tại Khu du lịch sinh thái Tuần Châu (Sài Sơn, Quốc Oai, Hà Nội) đã diễn ra lễ ký kết hợp tác chiến lược toàn diện giữa Hội Nam y Việt Nam và Tập đoàn Đông y dược Việt Nam.
Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ

Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ

Sáng 25/3/2025, tại Ao Vua, Ba Vì (TP Hà Nội), đã diễn ra Hội thảo khoa học “Ứng dụng y học cổ truyền với y học hiện đại và dinh dưỡng vào phòng ngừa đột quỵ”.
Chi hội Nam y Sóc Trăng lan tỏa yêu thương đến với bà con có hoàn cảnh khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như

Chi hội Nam y Sóc Trăng lan tỏa yêu thương đến với bà con có hoàn cảnh khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như

SKV - Ngày 23/03, Chi hội Nam y Sóc Trăng phối hợp cùng các mạnh thường quân tổ chức chương trình trao quà cho bà con khó khăn tại Tịnh xá Ngọc Châu Như (TX Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng).
Đồng Nai: Chương trình "Thầy thuốc quê hương một tấm lòng" tư vấn sức khỏe, khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho người dân tại xã Nam Cát Tiên

Đồng Nai: Chương trình "Thầy thuốc quê hương một tấm lòng" tư vấn sức khỏe, khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho người dân tại xã Nam Cát Tiên

SKV - Ngày 23/3, tại Thiền Viện Pháp Sơn (xã Nam Cát Tiên, huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai), đã diễn ra chương trình "Thầy thuốc quê hương một tấm lòng". Chương trình do Chi hội Nam y tỉnh Sóc Trăng phối hợp tổ chức cùng Trường Trung cấp Quốc tế Khôi Việt, HTX sản xuất Dược liệu Thanh Ngon Hưng Phú, với sự hỗ trợ của Chủ tịch UBND xã Nam Cát Tiên và Ni sư Hằng Liên - Trụ trì Thiền viện Pháp Sơn.
Phiên bản di động