Bài thuốc chữa bệnh từ cây trâu cổ
| Bệnh viện E: Biểu tượng của y tế đổi mới và chăm sóc sức khỏe Nhân dân Bài thuốc đông y tăng đề kháng, hỗ trợ phòng ngừa bệnh sởi |
Cây trâu cổ
Cây trâu cổ còn gọi cây xộp, vẩy ốc, bị lệ, mác pốp (Tày Nùng). Tên khoa học: Ficus pumila L., họ Dâu tằm (Moraceae).
Trâu cổ là loại dây leo, mọc bò với rễ phụ bám lên đá, bờ tường hay cây cổ thụ. Toàn thân có nhựa mủ trắng. Lá mọc so le; ở các cành có rễ bám thì lá nhỏ, không có cuống, gốc lá hình tim, nhỏ như vẩy ốc nên có tên là "cây vẩy ốc".
Bộ phận dùng là quả (tên thuốc là bị lệ thực, lương phấn quả, vương bất lưu hành); cành mang lá, quả non phơi khô (tên thuốc bị lệ lạc thạch đằng).
Trong vỏ quả chứa đến 13% chất gôm, khi thuỷ phân cho các đường đơn: glucose, fructose, arabinose. Thân và lá có mesoinositol, sitosterol, taraxeryl acetate, amyrin. Hạt quả có chứa polysaccharid.
Theo Đông y, quả có vị ngọt, tính mát, có tác dụng bổ thận tráng dương, cố tinh, hoạt huyết, lợi thấp, thông sữa. Dùng làm thuốc bổ, chữa di tinh, liệt dương, đau lưng, lỵ lâu ngày, kinh nguyệt không đều, viêm tinh hoàn, phong thấp, ung thũng, thoát giang (lòi dom), sa dạ con, tắc tia sữa và đái ra dưỡng chấp.
Thân và rễ: vị hơi đắng, tính bình, có tác dụng khu phong, hoạt huyết, tiêu thũng, tán kết và giải độc. Dùng chữa phong thấp tê mỏi, sang độc ung nhọt và kinh nguyệt không đều.
Lá có vị hơi chua chát, tính mát, có tác dụng tiêu thũng giải độc. Dùng chữa viêm khớp xương, nhức mỏi chân tay, đòn ngã tổn thương, mụn nhọt, đinh sang ngứa lở.
![]() |
| Bài thuốc chữa bệnh từ cây trâu cổ |
Tác dụng cây trâu cổ
Tìm hiểu quả trâu cổ có tác dụng gì được nhiều người quan tâm, chú ý bởi đây được xem là vị thuốc dân gian quý, có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe, đặc biệt là với phái mạnh. Hiệu quả mà quả trâu cổ đem lại được ghi nhận trong cả y học cổ truyền và y học hiện đại.
Theo y học cổ truyền
Theo một số tài liệu Đông y và y học cổ truyền về việc quả trâu cổ có tác dụng gì cho biết, loại dược liệu này là một vị thuốc bô và dùng để trị dương ủy di tinh, liệt dương, triệu chứng đau lưng, viêm tinh hoàn, tắc tia sữa ở phụ nữ sau sinh, tăng tiết sữa mẹ, cải thiện vấn đề kinh nguyệt không đều.
Bên cạnh đó, quả trâu cổ còn được dùng để chữa các chứng đau nhức cơ thể, đau mỏi xương khớp, đau tay, phong thấp, mụn nhọt hoặc ngứa ngáy, lở loét. Với người khỏe mạnh, quả trâu cổ phát huy hiệu quả tăng cường đề kháng, phục hồi sức khỏe.
![]() |
| Quả trâu cổ còn được dùng để chữa các chứng đau nhức cơ thể, đau mỏi xương khớp, đau tay, phong thấp, mụn nhọt hoặc ngứa ngáy, lở loét. |
Theo y học hiện đại
Theo các nghiên cứu y học về quả trâu cổ cho thấy, loại quả này có hiệu quả trong việc:
Giảm đau, chống viêm: Quả trâu cổ có tác dụng gì? Một số kết quả nghiên cứu về quả trâu cổ cho thấy trong quả trâu cổ có chứa chiết xuất methanol - một hoạt chất có thể giảm đau, chống viêm, hạn chế vi khuẩn xâm nhập gây bệnh. Sử dụng quả trâu cổ đúng cách có thể phát huy hiệu quả giảm các cơn đau nhức xương khớp, giảm viêm khớp và nhiều chứng đau khác.
Hạ đường huyết: Người có đường huyết cao, có nguy cơ bị bệnh tiểu đường được tham gia thí nghiệm về tác dụng của quả trâu cổ và kết quả ghi nhận, thành phần polysaccharide pectic và axit hexenuronic trong quả trâu cổ hỗ trợ hiệu quả việc kiểm soát đường huyết ổn định, hỗ trợ kích thích sản sinh insulin tránh tăng đường huyết. Nhờ công dụng này mà quả trâu cổ rất tốt với người có nguy cơ hoặc đang bị đái tháo đường.
Kháng khuẩn: Nói đến việc quả trâu cổ có tác dụng gì thì không thể nào bỏ qua công dụng trong việc kháng khuẩn, chống viêm. Hợp chất neohopane được phát hiện trong quả trâu cổ có thể kháng lại các chủng vi khuẩn thường gặp như E.Coli, pseudomonas aeruginosa, candida albicans,...
Chống oxy hóa: Hàm lượng chất chống oxy hóa trong quả trâu cổ được đánh giá cao khi có đến 4 hoạt chất chống oxy hóa flavonoid glycoside gồm rutin, apigenin, 6-neohesperidose, kaempferol robinobioside, kaempferol 3-rutinoside tăng khả năng chống gốc tự do và các tác nhân gây bệnh, đặc biệt là bệnh ung thư.
Ức chế tế bào ung thư: Khi giải đáp câu hỏi quả trâu cổ có tác dụng gì, các chuyên gia cho biết quả trâu cổ có thể ức chế được sự hình thành, phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư. Thí nghiệm tuy chỉ mới thực hiện trên chuột nhưng cho hiệu quả khá tốt và được ứng dụng trong thời gian sắp tới.
![]() |
| Hợp chất neohopane được phát hiện trong quả trâu cổ có thể kháng lại các chủng vi khuẩn thường gặp như E.Coli, pseudomonas aeruginosa, candida albicans,... |
Bài thuốc chữa bệnh từ cây trâu cổ
Chữa sưng vú, tắc tia sữa: Dùng 40g quả trâu cổ, bồ công anh, lá mua mỗi vị 15g, sắc uống. Kết hợp đắp thuốc ngoài: Lá bồ công anh giã nhỏ chế với dấm, chưng nóng rồi đắp.
Chữa ít sữa sau khi đẻ: Lấy 7 quả trâu cổ chín, hầm với 1 chân giò lợn, ăn và uống hết trong ngày.
Chữa u xơ: Lấy 8-16g thân và lá đã phơi khô của cây trâu cổ, sắc lấy nước hoặc nấu thành cao uống hàng ngày. Kiên trì sử dụng sẽ có thể thu hẹp các khối u xơ.
Chữa đau xương đau người: Cao đặc quả trâu cổ, ngày uống 5-10g (chế cao đặc: thái nhỏ quả trâu cổ, nấu 2 lần với nước, lọc bỏ bã, cô thành cao đặc)
Chữa quáng gà: Lấy 5 quả trâu cổ, gan lợn 20g, nấu canh ăn hàng ngày đến khi hết bệnh.
Chữa đau xương, đau người: Cành lá trâu cổ cắt nhỏ, nấu với nước 2 lần, lọc bỏ bã, cô thành cao đặc. Ngày uống 5-10g.
Chữa dương ủy, di tinh: Quả trâu cổ sao khô 12g, dây sàn sạt 12g, sắc nước uống hàng ngày.
Chữa liệt dương, di tinh, tim loạn nhịp: Quả trâu cổ sao khô, bạch khiên ngưu sao khô (lượng bằng nhau) làm thành bột mịn, trộn đều, đựng trong lọ khô sạch có nút kín. Ngày uống 3 lần mỗi lần 6g , chiêu với nước cơm.
Chữa thoát vị bẹn: Cành lá trâu cổ sao khô 40g, rễ mộc thông 3 lá 60g. Sắc lấy 2 bát thuốc, cho 1 quả trứng gà vào đun chín, chia làm 2 lần uống trong ngày .
Chữa thấp khớp mãn tính: Cành lá trâu cổ, thổ phục linh, rễ cỏ xước, rễ tầm xuân mỗi thứ 20g, dây rung rúc 12g, thiên niên kiện, rễ gấc, lá lốt, dây đau xương, Cành dâu; mỗi thứ 10g. Tất cả thái nhỏ, sao khô, sắc lấy 100ml cao lỏng, chia làm 3 lần uống trong ngày.
Chữa đái buốt, đái rắt, đái ra máu: Cành lá trâu cổ 30g, rễ cỏ tranh 30g, mã đề 20g, sắc nước uống.
Chữa suy nhược sau ốm: Cành lá trâu cổ 80g hầm với 300g xương lợn, ăn hàng ngày.
Chữa trẻ em gầy còm: Dùng 60g cành trâu cổ hầm với thịt gà ăn hàng ngày.
Cùng chuyên mục
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên
10:43 | 10/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà
09:16 | 10/11/2025 Y tế 24h
Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền
08:00 | 09/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên
13:59 | 07/11/2025 Y học cổ truyền
Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền
07:00 | 07/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da
08:48 | 06/11/2025 Y học cổ truyền
Các tin khác
Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian
08:47 | 06/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian
14:02 | 05/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe
10:32 | 05/11/2025 Y học cổ truyền
Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận
14:12 | 04/11/2025 Y học cổ truyền
Kỳ 3: Lá hẹ giúp sáng mắt, kiểm soát tiểu đường và những lưu ý khi sử dụng
14:11 | 04/11/2025 Y học cổ truyền
Rau bina - Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận
08:49 | 03/11/2025 Y học cổ truyền
Ý dĩ - “Ngọc mạch” trong kho tàng dược liệu cổ truyền
07:00 | 03/11/2025 Y học cổ truyền
[E-Magazine] Cỏ mần trầu: Dược liệu dân dã với nhiều lợi ích sức khỏe
07:30 | 02/11/2025 Y học cổ truyền
Những ai không nên ăn quả hồng?
08:00 | 01/11/2025 Y học cổ truyền
Ớt chuông - Thực phẩm giàu dinh dưỡng tốt cho người bị sỏi thận
10:01 | 31/10/2025 Y học cổ truyền
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng
1 ngày trước Hoạt động hội
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030
6 ngày trước Hoạt động hội
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh
17-10-2025 21:58 Hoạt động hội
“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà
05-10-2025 14:21 Hoạt động hội
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững
29-09-2025 21:00 Hoạt động hội





