Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật

Rối loạn thần kinh thực vật là một tình trạng nghiêm trọng mà nhiều người có thể mắc phải, gây ra sự mệt mỏi triền miên, tim đập nhanh và cảm giác hồi hộp không ngừng. Theo y học cổ truyền, rối loạn này được phân chia thành ba thể chính: thể tâm huyết hư, thể âm hư hỏa vượng và thể dương hư. Mỗi thể bệnh sẽ có những biểu hiện riêng biệt và tương ứng là những bài thuốc điều trị đặc hiệu.

Hệ thần kinh thực vật

Hệ thần kinh bao gồm hai hệ thống chính: hệ thần kinh trung ương và hệ thần kinh ngoại vi.

Hệ thần kinh trung ương bao gồm não và tủy sống, là trung tâm chỉ huy chính để xử lý thông tin và quyết định cách phản hồi các thông tin đầu vào.

Hệ thần kinh ngoại vi bao gồm các dây thần kinh phân nhánh từ não và tủy sống để giúp cơ thể giao tiếp, cũng như tất cả các tế bào thần kinh cảm giác và vận động. Các tế bào thần kinh cảm giác thu thập thông tin về những gì cơ thể đang cảm nhận và gửi đến não, trong khi các tế bào thần kinh vận động truyền tín hiệu thông tin đến các mô thông qua việc truyền các xung thần kinh. Sau đó, hệ thần kinh ngoại vi lại phân chia thành hệ thần kinh thực vật và hệ thần kinh tự chủ.

Trong khi hệ thần kinh tự chủ có thể điều khiển được và được kết nối với các chuyển động thể chất của cơ thể thông qua các cơ xương, hệ thống thần kinh thực vật liên quan đến các mô cơ trơn. Những mô này ít nhiều hoạt động một tự động và độc lập với suy nghĩ, chẳng hạn như các mô trong hệ tiêu hóa giúp di chuyển thức ăn qua đường ruột.

Bất cứ những tác động nào trực tiếp hay gián tiếp lên hệ thần kinh thực vật đều có ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan và ngược lại. Theo đó, tình trạng rối loạn thần kinh thực vật nếu không kịp thời phát hiện và điều chỉnh có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động sống của toàn cơ thể cũng như cách tồn tại và thích nghi với các điều kiện bên ngoài.

Cơ chế của phương pháp chữa rối loạn thần kinh thực vật bằng đông y

Theo kinh nghiệm của y học cổ truyền, các cây thuốc chữa bệnh rối loạn thần kinh thực vật đem lại tác dụng theo hai cơ chế chính là để hỗ trợ hệ thần kinh và giúp tăng khả năng thích nghi.

Các loại thuốc nam chữa rối loạn thần kinh thực vật quen thuộc là nữ lang, hoa cúc và hoa lạc tiên. Các loại thảo mộc này giúp giảm căng thẳng thần kinh thực vật cấp tính, đó là lý do tại sao chúng thường được sử dụng trong các hỗn hợp như trà thảo dược để giảm chứng mất ngủ thường xuyên hay trà hoa cúc cải thiện những căng thẳng trong đường ruột. Những cây thuốc chữa bệnh rối loạn thần kinh thực vật này đặc biệt hữu ích khi đối phó với căng thẳng gây ra trên hệ thần kinh giao cảm.

Trong trường hợp hệ thống thần kinh thỉnh thoảng cảm thấy bị áp lực và cần được hỗ trợ toàn thân, các chất thích nghi là một nhóm thảo dược hữu ích khác. Theo đó, chữa rối loạn thần kinh thực vật bằng đông y với các chất thích nghi như linh chi, xương cựa và ashwagandha rất hữu ích khi được sử dụng theo thời gian để xây dựng sức chịu đựng và đưa cơ thể mau chóng trở lại trạng thái cân bằng. Nhờ đó, người bệnh có thể bảo vệ cơ thể tốt hơn khỏi những tác động tiêu cực của những căng thẳng gây rối loạn thần kinh thực vật tạo ra.

Tất nhiên, các cây thuốc chữa bệnh rối loạn thần kinh thực vật nêu trên chỉ là một khía cạnh của quy trình tổng thể để làm dịu thần kinh. Ngoài ra, người bệnh có thể tắm nước ấm, bồi bổ cơ thể bằng thực phẩm, thiền định và dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên đều là những cách thức đơn giản không dùng thuốc giúp giảm căng thẳng thần kinh và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật
Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật

Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật

Thể tâm huyết hư: Biểu hiện tim đập nhanh, hồi hộp, ngủ ít, trằn trọc, hay nằm mê, chất lưỡi đỏ, mạch tế nhược. Phép chữa là dưỡng huyết, kiện tỳ, an thần. Dùng một trong các bài thuốc:

-Bố chính sâm 20g, củ mài 12g, rau má 12g, long nhãn 12g, bá tử nhân 8g, hạt sen 12g, hà thủ ô 12g, quả dâu chín 12g, táo nhân 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

-Đẳng sâm 12g, bạch truật 12g, hoàng kỳ 12g, táo nhân 8g, long nhãn 8g, đương quy 8g, mộc hương 6g, viễn chí 8g, phục linh 8g, đại táo 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Thể âm hư hỏa vượng: Hay gặp ở bệnh nhân bị rối loạn thần kinh chức năng, tăng huyết áp, rối loạn tiền mãn kinh... Dùng một trong các bài thuốc:

-Thiên môn 12g, mạch môn 12g, thạch hộc 12g, thục địa 12g, hạt sen 12g, huyền sâm 12g, bá tử nhân 12g, táo nhân 8g, bố chính sâm 12g, hà thủ ô 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

-Toan táo nhân 8g, đan sâm 12g, sa sâm 12g, thục địa 12g, viễn chí 8g, long nhãn 12g, thiên môn 12g, mạch môn 12g, ngũ vị tử 6g, đẳng sâm 12g, bá tử nhân 8g. Sắc uống ngày 1 thang hoặc tán bột làm hoàn uống 20-30g một ngày.

Thể dương hư: Hay gặp ở người già suy nhược thần kinh thể giảm hưng phấn, xơ vữa động mạch. Dùng một trong các bài thuốc:

-Thục địa 12g, hoài sơn 16g, trạch tả 8g, liên nhục 8g, phụ tử (chế) 8g, nhục quế 7g, hạt sen 12g, táo nhân 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

-Đan bì 9g, thục địa 24g, bạch linh 9g, sơn thù 12g, trạch tả 9g, hoài sơn 12g, phụ tử (chế) 8g, nhục quế 6g. Tất cả tán mịn, luyện mật làm hoàn ngày uống từ 8-12g chia 2-3 lần, uống với nước sôi để nguội hoặc nước muối nhạt.

Thúy Hà (t/h)
https://suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Việt Nam - Ấn Độ và cơ hội định hình chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu

Việt Nam - Ấn Độ và cơ hội định hình chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu

Việt Nam và Ấn Độ đang đứng trước cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu. Hai quốc gia đã sẵn sàng nâng tầm quan hệ đối tác song phương đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực y học cổ truyền.
WHO ra mắt thư viện số toàn cầu về y học cổ truyền với hơn 1,6 triệu hồ sơ khoa học

WHO ra mắt thư viện số toàn cầu về y học cổ truyền với hơn 1,6 triệu hồ sơ khoa học

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa chính thức ra mắt thư viện số toàn cầu về y học cổ truyền, đánh dấu một bước tiến lớn trong việc thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng y học cổ truyền trên thế giới. Với hơn 1,6 triệu hồ sơ khoa học, đây là một nguồn tài nguyên khổng lồ giúp hỗ trợ tri thức bản địa, bảo tồn đa dạng sinh học và cải thiện sức khỏe cộng đồng.
Rau củ mùa đông: Những “vị thuốc” quen thuộc giúp bồi bổ và tăng cường sức khỏe

Rau củ mùa đông: Những “vị thuốc” quen thuộc giúp bồi bổ và tăng cường sức khỏe

Mùa đông là thời điểm cơ thể dễ suy giảm sức đề kháng, khô da, nhiễm lạnh và rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, thiên nhiên cũng ưu ái ban tặng nhiều loại rau củ đặc trưng cho mùa này, vừa giàu dinh dưỡng theo y học hiện đại, vừa có giá trị như “vị thuốc” theo y học cổ truyền. Dưới đây là những loại rau củ phổ biến trong mùa đông và lợi ích sức khỏe nổi bật.

Cùng chuyên mục

Những loại cây chữa đau nhức xương khớp

Những loại cây chữa đau nhức xương khớp

Một số loại cây thuốc nam chữa đau nhức xương khớp như: Cây xấu hổ, cây dây đau xương, cây ngải cứu....
Cải cúc - Loại rau bình dị, vị thuốc trong vườn nhà

Cải cúc - Loại rau bình dị, vị thuốc trong vườn nhà

Rau cải cúc (còn gọi là tần ô) từ lâu đã là nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt. Không chỉ có hương thơm dịu, vị ngọt mát đặc trưng, cải cúc còn được y học cổ truyền đánh giá là một loại rau có dược tính, giúp hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh thường gặp.
Vườn thuốc nam tại gia: 7 loại cây dễ trồng và công dụng chữa bệnh thông thường

Vườn thuốc nam tại gia: 7 loại cây dễ trồng và công dụng chữa bệnh thông thường

Việc tự tay tạo một "tủ thuốc" xanh ngay tại nhà không chỉ là một thú vui tao nhã mà còn là giải pháp thông minh, cung cấp nguồn dược liệu tươi sạch, hiệu quả để xử lý nhanh chóng các vấn đề sức khỏe thường gặp. Dưới đây là 7 loại cây thuốc nam quen thuộc, dễ trồng và có giá trị cao mà gia đình bạn nên sở hữu.
Bài thuốc dân gian từ cốt khí củ

Bài thuốc dân gian từ cốt khí củ

Cây cốt khí hay còn gọi là hổ trượng căn, điền thất, hoạt huyết đan, ban trượng căn…có vị đắng, tính ấm. Cây cốt khí thường mọc hoang ở các vùng đồi núi nước ta, rễ củ của loại cây này có khả năng kháng khuẩn, kháng virus, chống u xơ, chống huyết khối. Thường được dùng để chữa phong thấp, chấn thương, huyết áp, viêm gan, điều hoà kinh nguyệt,… Dưới đây là những bài thuốc dân gian từ cốt khí củ để bà con tham khảo.
Lá lốt - Vị thuốc dân gian giúp giảm đau xương khớp hiệu quả

Lá lốt - Vị thuốc dân gian giúp giảm đau xương khớp hiệu quả

Lá lốt là loại thảo dược gần gũi, dễ sử dụng và mang lại nhiều lợi ích cho hệ xương khớp nhờ khả năng chống viêm, giảm đau, tán hàn và hoạt huyết. Khi được dùng đúng cách, lá lốt có thể trở thành giải pháp tự nhiên giúp nhiều người giảm bớt đau nhức và cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong những ngày thời tiết lạnh ẩm.
Hội đông Y Việt Nam: Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý của Thái Y viện triều Nguyễn

Hội đông Y Việt Nam: Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý của Thái Y viện triều Nguyễn

SKV - Ngày 11-12 tại Hà Nội, Hội Đông y Việt Nam tổ chức Hội nghị khoa học toàn quốc “Về thân thế, sự nghiệp của Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý, hiệu quả cao chăm sóc sức khỏe Vua Minh Mạng của Thái Y viện triều Nguyễn”.

Các tin khác

Kỳ 3: Công dụng và các bài thuốc từ cây cúc tần

Kỳ 3: Công dụng và các bài thuốc từ cây cúc tần

Trong y học cổ truyền, cúc tần được xem là một trong những vị thuốc có giá trị bởi đặc tính mát, vị đắng nhẹ, quy kinh vào phế và thận. Với khả năng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, hoạt huyết và giảm đau, loài cây này xuất hiện trong nhiều bài thuốc dân gian dùng để chữa cảm sốt, đau nhức xương khớp, viêm phế quản hay các chứng bệnh do phong hàn gây nên. Y học hiện đại cũng đã có những nghiên cứu bước đầu chứng minh một số tác dụng sinh học của tinh dầu cúc tần, củng cố thêm giá trị của loài cây này trong điều trị hỗ trợ.
Bạn có biết: Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ quả trám

Bạn có biết: Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ quả trám

Trám là một loại quả nhỏ nhưng giàu giá trị dinh dưỡng và công dụng y học cổ truyền. Từ lâu, trám đã được dùng trong ẩm thực và làm thuốc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Kỳ 2 – Thành phần hóa học và cách thức khai thác dược liệu cây cúc tần

Kỳ 2 – Thành phần hóa học và cách thức khai thác dược liệu cây cúc tần

Cúc tần không chỉ là loài cây quen thuộc trong đời sống dân gian mà còn là một trong những dược liệu được sử dụng phổ biến trong Đông y nhờ thành phần hoạt chất phong phú. Chính sự đa dạng này đã tạo nên giá trị y học của cúc tần và khiến loài cây này trở thành nguồn dược liệu dễ khai thác, đáp ứng nhiều mục đích chăm sóc sức khỏe.
Kỳ 1: Đặc điểm sinh học của cây cúc tần

Kỳ 1: Đặc điểm sinh học của cây cúc tần

Cây cúc tần, còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như đại ngải, băng phiến ngải, đại bi, từ bi hay lức ấn, là một loài cây thuộc họ Cúc (Asteraceae). Từ lâu, cúc tần đã quen thuộc với người dân ở nhiều vùng quê Việt Nam nhờ đặc tính dễ trồng, mọc khỏe và có mùi thơm dịu từ tinh dầu. Xét về nguồn gốc, loài cây này được cho là xuất phát từ khu vực Malaysia và Ấn Độ, sau đó lan rộng sang nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam.
10 loại thảo dược giúp an thần, giảm căng thẳng theo y học cổ truyền

10 loại thảo dược giúp an thần, giảm căng thẳng theo y học cổ truyền

Trong cuộc sống hiện đại, áp lực công việc và nhịp sống nhanh khiến nhiều người rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu kéo dài. Y học cổ truyền Việt Nam vốn có kho tàng phong phú các vị thuốc Nam có tác dụng an thần, dưỡng tâm, giúp cân bằng tinh thần. Dưới đây là một số dược liệu thường dùng, cùng phân tích và cách áp dụng trong đời sống.
Bài 3: Những lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh

Bài 3: Những lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh

Dây gắm là một trong những dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, phong tê thấp, đau nhức mạn tính… Nhờ đặc tính thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, dây gắm được nhiều người tin dùng như một giải pháp tự nhiên, lành tính. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị tốt và đảm bảo an toàn cho sức khỏe, người bệnh cần nắm rõ những lưu ý quan trọng khi sử dụng loại thảo dược này.
Bài 2: Một số bài thuốc Đông y từ cây gắm phổ biến

Bài 2: Một số bài thuốc Đông y từ cây gắm phổ biến

Từ những thông tin trên, chúng ta có thể thấy được cây gắm đối với sức khỏe của chúng ta là vô cùng có lợi. Dưới đây là một vài bài thuốc phổ biến từ cây gắm cho một vài loại bệnh lý điển hình, tuy nhiên, các bài thuốc chỉ mang tính chất tham khảo, việc sử dụng cần có chỉ định của bác sĩ.
Bài 1: Những lợi ích tuyệt vời của cây gắm

Bài 1: Những lợi ích tuyệt vời của cây gắm

Cây gắm là một loại cây mọc khá nhiều ở Việt Nam. Không đơn thuần chỉ là một loại thực vật, cây gắm còn được biết đến là một loại dược liệu có hiệu quả điều trị nhiều căn bệnh khác nhau. Đó cũng là lý do vì sao cây gắm có mặt trong nhiều bài thuốc Đông y từ xưa đến nay.
Bài 3: Những lưu ý khi dùng cây chìa vôi làm thuốc chữa bệnh thoát vị đĩa đệm

Bài 3: Những lưu ý khi dùng cây chìa vôi làm thuốc chữa bệnh thoát vị đĩa đệm

Trong quá trình áp dụng các bài thuốc từ cây chìa vôi để hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm, người bệnh cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng để đảm bảo hiệu quả và tránh những tác dụng không mong muốn. Việc sử dụng dược liệu tự nhiên tuy an toàn nhưng vẫn đòi hỏi sự cẩn trọng, đặc biệt khi người bệnh đang trong giai đoạn đau nặng hoặc có bệnh lý nền phức tạp.
Bài 2: Có thể dùng cây chìa vôi chữa thoát vị đĩa đệm theo các cách sau

Bài 2: Có thể dùng cây chìa vôi chữa thoát vị đĩa đệm theo các cách sau

Dược liệu cây chìa vôi khi được dùng đúng cách sẽ tác động trực tiếp đến phần đĩa đệm đang bị tổn thương, hỗ trợ quá trình hồi phục từ bên trong. Khi đi vào cơ thể, các hoạt chất có trong dược liệu giúp tăng độ bền thành mạch, giảm co cứng cơ, từ đó bổ sung dưỡng chất cho vùng đĩa đệm bị tổn thương và cải thiện lưu thông khí huyết. Nhờ những tác động này, cơn đau do thoát vị đĩa đệm được giảm thiểu dần theo thời gian.
Xem thêm
Hội Nam Y Việt Nam và hành trình lan tỏa yêu thương đến 280 hộ đồng bào Rục ở Kim Phú (Quảng Trị)

Hội Nam Y Việt Nam và hành trình lan tỏa yêu thương đến 280 hộ đồng bào Rục ở Kim Phú (Quảng Trị)

Trong hai ngày 12 và 13/12/2025, Hội Nam Y Việt Nam đã thực hiện một hành trình thiện nguyện đặc biệt, mang theo khoảng 20 tấn hàng hóa với tổng trị giá hơn 500 triệu đồng đến với đồng bào Rục tại xã Kim Phú, tỉnh Quảng Trị.
Diễn đàn quốc tế Lạc Bệnh Học lần thứ 21: Hội Nam Y Việt Nam làm cầu nối đưa Lạc Bệnh Học vươn tầm thế giới

Diễn đàn quốc tế Lạc Bệnh Học lần thứ 21: Hội Nam Y Việt Nam làm cầu nối đưa Lạc Bệnh Học vươn tầm thế giới

TTND. GS. TS. Trương Việt Bình khẳng định, Hội Nam Y Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt với các cơ sở nghiên cứu hàng đầu của Trung Quốc và nhiều quốc gia khác, nhằm đưa Lạc bệnh học cũng như y học cổ truyền Việt Nam lên tầm cao mới.
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”.
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

SKV - Vĩnh Long, ngày 3/11/2025 – Trong không khí hân hoan và trang trọng, Chi Hội Nam Y Trà Vinh trực thuộc Hội Nam Y Việt Nam đã long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030, đánh dấu bước phát triển mới sau 5 năm hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Thực hiện kế hoạch công tác thường niên quý III năm 2025, Chi Hội Nam y tỉnh An Giang đã tổ chức chương trình thiện nguyện ý nghĩa tại khóm Long Thạnh, phường Long Phú, tỉnh An Giang.
Phiên bản di động