Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật

Rối loạn thần kinh thực vật là một tình trạng nghiêm trọng mà nhiều người có thể mắc phải, gây ra sự mệt mỏi triền miên, tim đập nhanh và cảm giác hồi hộp không ngừng. Theo y học cổ truyền, rối loạn này được phân chia thành ba thể chính: thể tâm huyết hư, thể âm hư hỏa vượng và thể dương hư. Mỗi thể bệnh sẽ có những biểu hiện riêng biệt và tương ứng là những bài thuốc điều trị đặc hiệu.

Hệ thần kinh thực vật

Hệ thần kinh bao gồm hai hệ thống chính: hệ thần kinh trung ương và hệ thần kinh ngoại vi.

Hệ thần kinh trung ương bao gồm não và tủy sống, là trung tâm chỉ huy chính để xử lý thông tin và quyết định cách phản hồi các thông tin đầu vào.

Hệ thần kinh ngoại vi bao gồm các dây thần kinh phân nhánh từ não và tủy sống để giúp cơ thể giao tiếp, cũng như tất cả các tế bào thần kinh cảm giác và vận động. Các tế bào thần kinh cảm giác thu thập thông tin về những gì cơ thể đang cảm nhận và gửi đến não, trong khi các tế bào thần kinh vận động truyền tín hiệu thông tin đến các mô thông qua việc truyền các xung thần kinh. Sau đó, hệ thần kinh ngoại vi lại phân chia thành hệ thần kinh thực vật và hệ thần kinh tự chủ.

Trong khi hệ thần kinh tự chủ có thể điều khiển được và được kết nối với các chuyển động thể chất của cơ thể thông qua các cơ xương, hệ thống thần kinh thực vật liên quan đến các mô cơ trơn. Những mô này ít nhiều hoạt động một tự động và độc lập với suy nghĩ, chẳng hạn như các mô trong hệ tiêu hóa giúp di chuyển thức ăn qua đường ruột.

Bất cứ những tác động nào trực tiếp hay gián tiếp lên hệ thần kinh thực vật đều có ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan và ngược lại. Theo đó, tình trạng rối loạn thần kinh thực vật nếu không kịp thời phát hiện và điều chỉnh có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động sống của toàn cơ thể cũng như cách tồn tại và thích nghi với các điều kiện bên ngoài.

Cơ chế của phương pháp chữa rối loạn thần kinh thực vật bằng đông y

Theo kinh nghiệm của y học cổ truyền, các cây thuốc chữa bệnh rối loạn thần kinh thực vật đem lại tác dụng theo hai cơ chế chính là để hỗ trợ hệ thần kinh và giúp tăng khả năng thích nghi.

Các loại thuốc nam chữa rối loạn thần kinh thực vật quen thuộc là nữ lang, hoa cúc và hoa lạc tiên. Các loại thảo mộc này giúp giảm căng thẳng thần kinh thực vật cấp tính, đó là lý do tại sao chúng thường được sử dụng trong các hỗn hợp như trà thảo dược để giảm chứng mất ngủ thường xuyên hay trà hoa cúc cải thiện những căng thẳng trong đường ruột. Những cây thuốc chữa bệnh rối loạn thần kinh thực vật này đặc biệt hữu ích khi đối phó với căng thẳng gây ra trên hệ thần kinh giao cảm.

Trong trường hợp hệ thống thần kinh thỉnh thoảng cảm thấy bị áp lực và cần được hỗ trợ toàn thân, các chất thích nghi là một nhóm thảo dược hữu ích khác. Theo đó, chữa rối loạn thần kinh thực vật bằng đông y với các chất thích nghi như linh chi, xương cựa và ashwagandha rất hữu ích khi được sử dụng theo thời gian để xây dựng sức chịu đựng và đưa cơ thể mau chóng trở lại trạng thái cân bằng. Nhờ đó, người bệnh có thể bảo vệ cơ thể tốt hơn khỏi những tác động tiêu cực của những căng thẳng gây rối loạn thần kinh thực vật tạo ra.

Tất nhiên, các cây thuốc chữa bệnh rối loạn thần kinh thực vật nêu trên chỉ là một khía cạnh của quy trình tổng thể để làm dịu thần kinh. Ngoài ra, người bệnh có thể tắm nước ấm, bồi bổ cơ thể bằng thực phẩm, thiền định và dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên đều là những cách thức đơn giản không dùng thuốc giúp giảm căng thẳng thần kinh và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật
Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật

Bài thuốc chữa rối loạn thần kinh thực vật

Thể tâm huyết hư: Biểu hiện tim đập nhanh, hồi hộp, ngủ ít, trằn trọc, hay nằm mê, chất lưỡi đỏ, mạch tế nhược. Phép chữa là dưỡng huyết, kiện tỳ, an thần. Dùng một trong các bài thuốc:

-Bố chính sâm 20g, củ mài 12g, rau má 12g, long nhãn 12g, bá tử nhân 8g, hạt sen 12g, hà thủ ô 12g, quả dâu chín 12g, táo nhân 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

-Đẳng sâm 12g, bạch truật 12g, hoàng kỳ 12g, táo nhân 8g, long nhãn 8g, đương quy 8g, mộc hương 6g, viễn chí 8g, phục linh 8g, đại táo 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Thể âm hư hỏa vượng: Hay gặp ở bệnh nhân bị rối loạn thần kinh chức năng, tăng huyết áp, rối loạn tiền mãn kinh... Dùng một trong các bài thuốc:

-Thiên môn 12g, mạch môn 12g, thạch hộc 12g, thục địa 12g, hạt sen 12g, huyền sâm 12g, bá tử nhân 12g, táo nhân 8g, bố chính sâm 12g, hà thủ ô 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

-Toan táo nhân 8g, đan sâm 12g, sa sâm 12g, thục địa 12g, viễn chí 8g, long nhãn 12g, thiên môn 12g, mạch môn 12g, ngũ vị tử 6g, đẳng sâm 12g, bá tử nhân 8g. Sắc uống ngày 1 thang hoặc tán bột làm hoàn uống 20-30g một ngày.

Thể dương hư: Hay gặp ở người già suy nhược thần kinh thể giảm hưng phấn, xơ vữa động mạch. Dùng một trong các bài thuốc:

-Thục địa 12g, hoài sơn 16g, trạch tả 8g, liên nhục 8g, phụ tử (chế) 8g, nhục quế 7g, hạt sen 12g, táo nhân 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

-Đan bì 9g, thục địa 24g, bạch linh 9g, sơn thù 12g, trạch tả 9g, hoài sơn 12g, phụ tử (chế) 8g, nhục quế 6g. Tất cả tán mịn, luyện mật làm hoàn ngày uống từ 8-12g chia 2-3 lần, uống với nước sôi để nguội hoặc nước muối nhạt.

Thúy Hà (t/h)
https://suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Củ niễng: Thực phẩm dân dã, vị thuốc quý từ thiên nhiên

Củ niễng: Thực phẩm dân dã, vị thuốc quý từ thiên nhiên

Củ niễng - một loại thực phẩm gắn liền với những món ăn dân dã, mang hương vị thanh ngọt, giòn mát. Bên cạnh đó, củ niễng còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, có tác dụng thanh nhiệt, giảm huyết áp, hạ mỡ máu...
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

SKV - Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”. Sự kiện do Hội Nam Y Việt Nam khởi xướng, phối hợp cùng bốn hội chuyên ngành khác, hướng tới mục tiêu nâng cao nhận thức cộng đồng, chia sẻ các giải pháp khoa học và thực tiễn trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe não bộ – nền tảng của trí tuệ và chất lượng sống con người.
Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền

Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền

Khi thời tiết giao mùa, hoặc khi cơ thể có các triệu chứng như đau đầu, nhức mỏi, sợ lạnh, sổ mũi và sốt nhẹ không ra mồ hôi, người Việt ta thường tìm đến phương pháp xông hơi bằng thảo dược. Đây là một bài thuốc tân ôn giải biểu (dùng vị cay, ấm để làm ra mồ hôi, giải cảm) đã được chứng minh hiệu quả qua nhiều thế hệ.

Cùng chuyên mục

Kỳ 1: Súp lơ – Rau quen, vị thuốc quý trong bữa ăn hàng ngày

Kỳ 1: Súp lơ – Rau quen, vị thuốc quý trong bữa ăn hàng ngày

Rau súp lơ, hay còn gọi là bông cải, là loại rau quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày. Không chỉ ngon miệng và dễ chế biến, súp lơ còn được xem là vị thuốc quý trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể.
Kỳ 2: Cách dùng su hào chữa bệnh – Bài thuốc dân gian hiệu nghiệm

Kỳ 2: Cách dùng su hào chữa bệnh – Bài thuốc dân gian hiệu nghiệm

Không chỉ là món rau quen thuộc trong bữa cơm mùa đông, su hào từ lâu đã được dân gian sử dụng như một vị thuốc quý. Tùy theo mục đích, có thể dùng cả củ lẫn lá để chữa một số chứng bệnh thông thường, giúp tăng cường sức khỏe, làm mát gan, tiêu viêm và hỗ trợ tiêu hóa.
Kỳ 1: Su hào – Rau quen, thuốc quý trong vườn nhà

Kỳ 1: Su hào – Rau quen, thuốc quý trong vườn nhà

Mỗi độ đông về, những củ su hào xanh mướt, mập mạp lại xuất hiện trong gian bếp của mọi gia đình. Không chỉ là món rau dân dã, su hào còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe mà không phải ai cũng biết.
Cây rau khúc và những lợi ích bất ngờ với sức khỏe

Cây rau khúc và những lợi ích bất ngờ với sức khỏe

Cây rau khúc là nguyên liệu để chế biến một số món ăn dân dã quen thuộc. Ngoài ra, loài cây này còn là vị thuốc điều trị các bệnh thường gặp như viêm họng, hen suyễn, viêm phế quản, cảm lạnh, thanh nhiệt, giải độc, đau nhức xương khớp...
Kỳ 3: Giữ gìn và phát huy giá trị cây thuốc Nam – Từ cây Chỉ Thiên đến kho báu dược liệu Việt

Kỳ 3: Giữ gìn và phát huy giá trị cây thuốc Nam – Từ cây Chỉ Thiên đến kho báu dược liệu Việt

Trong thời đại y học hiện đại phát triển mạnh mẽ, giữa hàng trăm loại thuốc hóa học và thực phẩm chức năng, những cây thuốc dân gian vẫn âm thầm hiện diện trong đời sống người Việt. Cây Chỉ Thiên – loài dược thảo mảnh mai, mọc lên từ khu vườn quê, đã và đang trở thành biểu tượng cho hành trình gìn giữ tri thức y học cổ truyền, đồng thời mở ra hướng phát triển bền vững cho ngành dược liệu nước ta.
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên

Trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, những bài thuốc dân gian từ cây Chỉ Thiên được lưu truyền qua nhiều thế hệ như một minh chứng sinh động cho trí tuệ và kinh nghiệm của người xưa. Loài cây nhỏ bé này, tưởng chừng chỉ là thứ cây cảnh dân dã, lại ẩn chứa trong mình hàng chục công dụng trị bệnh quý giá, góp phần chăm sóc sức khỏe cộng đồng theo cách tự nhiên, an toàn và tiết kiệm.

Các tin khác

Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà

Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà

Trong kho tàng cây thuốc Nam của người Việt, có những loài cây nhỏ bé, giản dị nhưng lại chứa đựng sức mạnh chữa lành diệu kỳ. Cây Chỉ Thiên – loài hoa mảnh mai, thường thấy trong những vườn quê – chính là một trong những vị thuốc quý như thế. Từ bao đời nay, Chỉ Thiên không chỉ tô điểm cho khu vườn bằng sắc tím nhẹ nhàng mà còn là “vị thuốc quý trong tầm tay”, gắn bó mật thiết với đời sống người dân nông thôn.
Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền

Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền

Trong kho tàng thảo dược phương Đông, táo đỏ (đại táo) được xem là “vàng đỏ” cho sức khỏe. Không chỉ là vị thuốc quen thuộc trong Đông y, táo đỏ khi pha trà còn trở thành một thức uống thanh nhã, giúp bồi bổ cơ thể, làm đẹp da và ổn định tinh thần.
Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên

Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên

Không chỉ là vị thuốc chữa bệnh dân gian, kinh giới còn được xem là “thần dược” cho làn da và mái tóc. Nhờ chứa tinh dầu có hoạt tính kháng khuẩn mạnh, giàu vitamin cùng các hợp chất chống oxy hóa, cây kinh giới mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời trong việc làm đẹp, chăm sóc da, hỗ trợ trị mụn và làm chậm quá trình lão hóa.
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da

Từ lâu, trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, kinh giới được xem là vị thuốc dân dã mà “nhà nào cũng có thể dùng”. Cây nhỏ bé, giản dị nhưng lại ẩn chứa nhiều công năng hữu ích trong việc giải cảm, hạ sốt, trị mụn, cầm máu và chăm sóc sức khỏe làn da. Dưới đây là một số bài thuốc quen thuộc được lưu truyền qua nhiều thế hệ, chứng minh giá trị thực tiễn của loại thảo dược này.
Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian

Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian

Từ lâu, trong các vị thuốc dân gian quen thuộc, lá hẹ được xem như “vị thuốc của mọi nhà”. Không chỉ là một loại rau gia vị bình dị trong bữa ăn, lá hẹ còn chứa nhiều dược tính quý, góp phần chăm sóc sức khỏe, làm đẹp và hỗ trợ điều trị một số bệnh thường gặp.
Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian

Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian

Trong kho tàng cây thuốc Nam của người Việt, kinh giới là một loài thảo mộc vô cùng gần gũi, vừa là rau gia vị, vừa là vị thuốc quý. Từ lâu, cây đã được trồng rộng rãi khắp các vùng quê, góp mặt trong bữa cơm gia đình và trong nhiều bài thuốc dân gian giúp chữa cảm, trị mụn, giảm đau, làm đẹp da…
Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe

Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe

Không chỉ được biết đến với công dụng làm đẹp, trị ho, lá hẹ còn là vị thuốc tự nhiên giúp cải thiện xương khớp, hỗ trợ tiêu hóa và chữa viêm loét dạ dày hiệu quả. Từ những nguyên liệu quen thuộc trong bếp, người xưa đã khéo léo vận dụng để biến lá hẹ thành bài thuốc dân gian quý giá, nuôi dưỡng sức khỏe từ bên trong.
Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Củ cải đường (beetroot) là loại rau củ quen thuộc, có màu đỏ tím đặc trưng và hương vị ngọt nhẹ, thường được dùng trong món salad, nước ép hoặc các món ăn dinh dưỡng. Không chỉ đẹp mắt, củ cải đường còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể. Tuy nhiên, đối với người bị sỏi thận, việc sử dụng loại củ này cần hết sức thận trọng, bởi củ cải đường chứa hàm lượng oxalat cao, có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Kỳ 3: Lá hẹ giúp sáng mắt, kiểm soát tiểu đường và những lưu ý khi sử dụng

Kỳ 3: Lá hẹ giúp sáng mắt, kiểm soát tiểu đường và những lưu ý khi sử dụng

Từ xa xưa, ông cha ta đã xem lá hẹ là “thần dược của người nghèo” bởi sự giản dị, dễ tìm nhưng công dụng lại vô cùng phong phú. Không chỉ hỗ trợ làm đẹp, trị ho, giảm đau lưng hay cải thiện tiêu hóa, lá hẹ còn mang đến những lợi ích đáng kể trong việc bảo vệ đôi mắt, kiểm soát đường huyết và phòng ngừa bệnh mãn tính.
Rau bina - Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Rau bina - Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Rau bina, còn được gọi là rau chân vịt hay cải bó xôi, là loại rau xanh quen thuộc, giàu dinh dưỡng và được nhiều người ưa chuộng trong các bữa ăn lành mạnh. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, rau bina lại chứa hàm lượng oxalat cao, có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận nếu tiêu thụ quá nhiều. Việc hiểu rõ đặc tính của loại rau này giúp người bệnh biết cách sử dụng hợp lý, vừa tận dụng được lợi ích, vừa tránh rủi ro cho sức khỏe thận.
Xem thêm
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”.
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

SKV - Vĩnh Long, ngày 3/11/2025 – Trong không khí hân hoan và trang trọng, Chi Hội Nam Y Trà Vinh trực thuộc Hội Nam Y Việt Nam đã long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030, đánh dấu bước phát triển mới sau 5 năm hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Thực hiện kế hoạch công tác thường niên quý III năm 2025, Chi Hội Nam y tỉnh An Giang đã tổ chức chương trình thiện nguyện ý nghĩa tại khóm Long Thạnh, phường Long Phú, tỉnh An Giang.
“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà

“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà

Ngày 4/10/2025, tại thôn 10, xã Đăk Hà, tỉnh Quảng Ngãi, Chi hội Nam Y Kon Tum đã tổ chức chương trình thiện nguyện đầy ý nghĩa mang tên “Trái tim yêu thương”
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững

Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững

Ngày 28/9/2025, Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII. Hội nghị tập trung đánh giá kết quả hoạt động trong quý III.
Phiên bản di động