Chữa bệnh bằng Y học cổ truyền an toàn, hiệu quả
![]() |
![]() |
Cả nước có gần 1300 bài thuốc dân gian
Từ xưa đến nay, y học cổ truyền được khẳng định điều trị có hiệu quả nhiều nhóm bệnh phức tạp mà không gây tác dụng phụ; trong đó có các phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc chiếm tới 30%, điển hình là châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, dưỡng sinh… Với tỷ lệ bệnh nhân khỏi bệnh đạt hơn 70%, các bệnh viện chuyên khoa y học cổ truyền, phòng chẩn trị y học cổ truyền ngày càng thu hút nhiều người đến khám và điều trị, đã và đang có vai trò hết sức quan trọng trong việc giảm tải cho các bệnh viện đa khoa.
Trên nền thế mạnh về nguồn tài nguyên dược liệu, cộng đồng dân tộc Việt Nam đã tích lũy được những kinh nghiệm và truyền thống lâu đời trong việc sử dụng các loại cây, con làm dược liệu, góp phần hình thành nên một kho tàng tri thức khổng lồ mang bản sắc riêng của từng dân tộc, từng vùng miền.
![]() |
Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển cây dược liệu. |
Để có được bài thuốc chữa bệnh hiệu quả, nhiều lương y đã cống hiến cả đời mình nghiên cứu, sưu tầm, tìm hiểu về những cây thuốc. Những bài thuốc đông y giá trị chữa ban sởi, viêm xoang, bệnh về gan, giải độc rắn cắn, bệnh lỵ, thống kinh, trĩ... của lương y lớp trước được nhiều người biết đến và đang được lớp hậu duệ học hỏi, tiếp tục phát huy.
Ngành y tế đã tổng hợp được danh mục loài cây thuốc từ cộng đồng các dân tộc và thu thập, sưu tầm gần 1.300 bài thuốc dân gian trên cả nước. Những tri thức bản địa này là cơ sở quan trọng nhằm hỗ trợ cho việc sàng lọc, nghiên cứu phát triển sản phẩm phục vụ công tác phòng và chữa bệnh. Tuy nhiên, trước thực trạng nền y học cổ truyền còn chưa phát huy được hết tiềm năng thì hướng đi phù hợp nhất của ngành dược nước ta dựa vào lợi thế sẵn có là nguồn cây dược liệu trong nước để phát triển. Đây sẽ là con đường nhanh chóng và thuận lợi nhất để đưa ngành dược Việt Nam đón đầu trong hội nhập quốc tế.
Thị trường tiêu thụ dược liệu và các sản phẩm từ dược liệu còn rất lớn vì không chỉ Việt Nam mà trên thế giới, với xu hướng "trở về thiên nhiên" thì việc sử dụng các loại thuốc từ dược liệu của người dân ngày càng tăng so với việc sử dụng tân dược vì ít xảy ra những tác động có hại và phù hợp với quy luật sinh lý của cơ thể hơn.
Bên cạnh đó, trên thế giới đang có xu hướng định hình lại phương pháp nghiên cứu tìm ra các loại thuốc mới, đó là thay vì chỉ chú trọng đến việc tổng hợp hóa học trong phòng thí nghiệm với nhiều khó khăn và độc tính, các nhà khoa học về y dược, tập đoàn dược phẩm lớn hiện đang nghiên cứu, sàng lọc từ thiên nhiên để tìm ra các hoạt chất sinh học mới có dược tính mạnh hơn, ít độc hơn.
Trong các loại dược liệu có nhu cầu cho sản xuất thuốc lớn nhất từ năm 2011, Artiso đứng đầu danh sách với số lượng tiêu thụ 2.000 tấn/năm, tiếp theo là đinh lăng với hơn 900 tấn/năm. Trong số những loài đã công bố, có nhiều loài được xếp vào loại quý hiếm trên thế giới, sâm ngọc linh (hay sâm Việt Nam) là một trong những loại sâm có hàm lượng Saponin nhiều nhất, cao hơn cả những loại sâm quý được nghiên cứu sử dụng lâu đời trên thế giới như sâm Triều Tiên, sâm Trung Quốc.
Cần quan tâm quy hoạch phát triển cây dược liệu
Với điều kiện thiên nhiên nhiều ưu đãi, Việt Nam có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm cùng một hệ sinh thái phong phú và đa dạng, đó là điều kiện thuận lợi để phát triển nguồn dược liệu phục vụ nhu cầu sản xuất trong nước. Tuy nhiên, nhiều loại dược liệu quý có thể thuốc chữa bệnh cho nhân dân, nhưng chưa được quy hoạch, phát triển chuỗi giá trị, dẫn đến hiệu quả thấp, việc khai thác chế biến còn bất cập, Nhiều loại dược liệu quý có nguy cơ cạn kiệt; đặc biệt việc nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất chế biến dược liệu còn manh mún và chưa kịp so với các nước trong khu vực…
Khó khăn của công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền là còn khan hiếm về nguồn cung cấp dược liệu chất lượng cao. Trong khi Việt Nam được ưu đãi về thiên nhiên, điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng, khí hậu với hơn 5.000 loài thực vật dùng trong phòng bệnh và chữa bệnh. Số vùng chuyên canh cây dược liệu ở nước ta còn ít với sản lượng khiêm tốn. Một số địa phương đã quan tâm quy hoạch và triển khai trồng số cây dược liệu có hiệu quả chữa bệnh và giá trị kinh tế như: diệp hạ châu, đinh lăng, ích mẫu, kim tiền thảo, sa nhân tím, sâm ngọc linh, trinh nữ hoàng cung…
![]() |
Phát triển dược liệu thành sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số. |
Thêm vào đó, thống kê của Cục Quản lý Y Dược cổ truyền, Bộ Y tế, năm 2017, tỷ lệ lượt khám bệnh bằng y học cổ truyền hoặc kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại trên tổng số lượt khám chữa bệnh chung của cả nước mới đạt 4,1% ở tuyến trung ương, 11,7% ở tuyến tỉnh, 13,4% ở tuyến huyện và 28,5% ở tuyến xã.
Để khắc phục những khó khăn, đáp ứng nhu cầu lâu dài về việc sử dụng dược liệu trong khám chữa bệnh, theo Cục Quản lý Y Dược cổ truyền, cần phát huy tốt vai trò của các doanh nghiệp dược trong tổ chức trồng trọt theo vùng chuyên canh để lấy nguyên liệu. Đối với những cây thuốc mới, cần nghiên cứu sử dụng để phục vụ việc chăm sóc sức khỏe cho người dân, tiến tới tạo ra những sản phẩm thuốc đặc trưng, mang lại nguồn lợi kinh tế cho địa phương. Đặc biệt, với các bài thuốc gia truyền bản địa của đồng bào dân tộc, phải tiến hành điều tra, khảo sát và tư liệu hóa, ghi chép lại nguồn tri thức y học gia truyền bản địa này để nhằm gìn giữ, bảo tồn và phát triển.
Cùng với đó, cần xây dựng và phát triển các hệ thống sản xuất và phân phối dược liệu. Từng bước cung ứng dược liệu được sản xuất theo các quy chuẩn thực hành tốt trồng trọt và thu hái dược liệu (GACP) theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Do việc trồng trọt các cây dược liệu cần có thời gian nên phải xây dựng lộ trình chuẩn hóa các tiêu chuẩn áp dụng GACP-WHO thích hợp nhằm bảo đảm nguồn cung đạt tiêu chuẩn. Xây dựng chương trình nghiên cứu và triển khai cơ giới hóa trong trồng trọt, thu hái và sơ chế dược liệu, bao gồm: làm đất, chăm sóc, thu hái, làm khô. Điều này rất cần thiết bởi đó là yếu tố quyết định đến năng suất lao động, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của dược liệu Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập hiện nay.
Nguồn: Chữa bệnh bằng y học cổ truyền an toàn, hiệu quả
Tin liên quan

Thuốc y học cổ truyền đầu tiên điều trị COVID-19 được cấp phép
03:04 | 26/04/2023 Tin tức

Mỹ duyệt tiêm thêm vắc xin cho dân, Singapore cam kết ổn định giá vật tư y tế
03:03 | 23/04/2023 Thế giới

Xác minh thuốc nhỏ mắt, ung thư bị làm giả ở chợ thuốc Hà Nội
09:32 | 08/04/2023 Pháp luật & Sức khỏe
Cùng chuyên mục

Yên Bái: Phát triển cây dược liệu để xóa nghèo
08:09 | 06/06/2023 Tin tức

Cấp học bổng cho người học ngành tâm thần, pháp y, truyền nhiễm
08:09 | 06/06/2023 Tin tức

70% hệ miễn dịch của cơ thể nằm tại ruột
03:08 | 06/06/2023 Tin tức

76 người dương tính với ma túy tại một quán karaoke
21:00 | 05/06/2023 Pháp luật & Sức khỏe

Xe khách tông xe tải, người đi đường đập kính đưa hành khách ra ngoài
20:59 | 05/06/2023 An toàn giao thông

Điều trị u lành tuyến giáp không đau, không sẹo, tiết kiệm chi phí lên tới 4,2 triệu đồng
08:00 | 05/06/2023 Thông tin tuyên truyền quảng cáo
Các tin khác

Các nhà khoa học dùng AI tạo kháng sinh đối phó với siêu vi khuẩn bệnh viện
03:06 | 05/06/2023 Tin tức

Bộ Y tế cập nhật thông tin mới nhất về tình hình dịch bệnh than trên người
21:36 | 04/06/2023 Tin tức

Thành lập các trung tâm dự trữ thuốc hiếm - Việc không thể chậm trễ
08:19 | 04/06/2023 Tin tức

Sở Y tế TP HCM cảnh báo bệnh tay chân miệng ở trẻ xuất hiện trở lại
03:07 | 04/06/2023 Tin tức

Quảng Bình đẩy mạnh tuyên truyền, chủ động phòng, chống dịch sốt xuất huyết
03:06 | 04/06/2023 Tin tức

Những chính sách mới về y tế có hiệu lực từ tháng 6/2023
03:04 | 04/06/2023 Tin tức

Xử phạt 5 tổ chức, cá nhân vi phạm khám chữa bệnh
01:23 | 04/06/2023 Sức khỏe

TP.HCM: Virus EV71 gây bệnh tay chân miệng nặng đã xuất hiện trở lại
01:22 | 04/06/2023 Sức khỏe

Đồng Nai: Đốt phòng trọ do ghen tuông khiến 7 người bị thương nặng
01:22 | 04/06/2023 Pháp luật & Sức khỏe

Bệnh viện FV triển khai công nghệ mổ mắt không chạm nhiều đột phá
19:39 | 03/06/2023 Tin tức

Học thuyết nguyên nhân gây bệnh và phương pháp điều trị bệnh từ gốc
22-05-2023 23:25 Hoạt động hội

Chi hội Văn phòng Hội Nam y Việt Nam tổ chức Đại hội Đại biểu nhiệm kỳ 2023-2028
21-05-2023 07:12 Hoạt động hội

Chủ tịch Hội Nam y Việt Nam thăm và làm việc tại Đà Nẵng
18-05-2023 14:00 Hoạt động hội

Phỏng vấn trước thềm Đại hội đại biểu lần thứ 2 của Chi hội Văn phòng Hội Nam Y Việt Nam
10-05-2023 10:13 Hoạt động hội

Vận dụng thuyết ngũ hành để tăng cường sức khoẻ, chống lão hoá và chữa bệnh
27-04-2023 12:22 Hoạt động hội