KIẾN THỨC VỀ CHĂM SÓC VẾT THƯƠNG CỦA ĐIỀU DƯỠNG VIÊN TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH TRÀ VINH NĂM 2023

Chăm sóc vết thương là kỹ thuật cơ bản trong chăm sóc người bệnh của Điều dưỡng. Chăm sóc vết thương tốt giúp người bệnh phục hồi sức khỏe nhanh chóng, kiểm soát nhiễm khuẩn, giảm thời gian nằm viện, giảm chi phí điều trị, tăng niềm tin của người bệnh vào chăm sóc y tế và nhân viên y tế [1]. Chăm sóc vết thương là một trong những kỹ thuật quan trọng để đánh giá, phát hiện và xử trí những diễn biến tình trạng sức khỏe của người bệnh giúp cho người bệnh cảm thấy yên tâm về tình trạng sức khỏe của mình và giúp cho quá trình chẩn đoán, điều trị được hiệu quả tốt nhất. Trong chăm sóc vết thương: quy trình thay băng không đúng kỹ thuật là một trong các nguyên nhân dẫn đến nhiễm khuẩn vết mổ, để lại nhiều hậu quả như tăng thời gian điều trị, tăng chi phí điều trị cho người bệnh. Bởi vậy, để phòng nhiễm khuẩn vết mổ đạt hiệu quả cao, người Điều dưỡng cần có kiến thức, thực hành và thái độ tốt theo hướng dẫn lâm sàng để nâng cao chất lượng chăm sóc và an toàn người bệnh [2]. Có nhiều nghiên cứu liên quan đến kiến thức, thực hành chăm sóc vết thương sau phẩu thuật của Điều dưỡng, nghiên cứu của tác giả Đỗ Thị Hương Thu và cộng sự cho thấy 21% Điều dưỡng chưa tuân thủ đúng các qui trình thay băng, nghiên cứu của Ngô Thị Huyền chỉ có 38,9% Điều dưỡng thực hành đúng qui trình thay băng và 52,5% Điều dưỡng có kiến thức đúng về thay băng [3]. Trong nghiên cứu của Phan Thị Dung (2018), nghiên cứu đánh giá kết quả thực hiện chăm sóc vết thương của nhóm 2 Điều dưỡng tham gia chương trình đào tạo giảng dạy lâm sàng tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho thấy nhóm Điều dưỡng được đào tạo có khả năng nhận định tình trạng vết thương và nhu cầu chăm sóc người bệnh lập kế hoạch chăm sóc vết thương và thực hiện đúng quy trình thay băng tốt hơn so với nhóm Điều dưỡng không được đào tạo[4]. Do đó, để biết được kiến thức của Điều dưỡng viên về chăm sóc vết thương, nên chúng tôi thực hiện nghiên cứu “Kiến thức về chăm sóc vết thương của Điều Dưỡng viên tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh năm 2023” với mục tiêu xác định tỷ lệ Điều dưỡng viên có kiến thức đúng về chăm sóc vết thương tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh năm 2023.

1. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
   1. Đối tượng nghiên cứu:

- Tiêu chí đưa vào: Điều dưỡng đang công tác tại các khoa Ngoại Thần kinh, Ngoại tổng hợp, Ngoại Chấn thương chỉnh hình, Ung bướu, Nội Tim mạch – Lão khoa và đồng ý tham gia nghiên cứu.

- Tiêu chí loại trừ: Điều dưỡng đang nghỉ hậu sản, đang đi công tác.

Phương pháp nghiên cứu

- Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích

- Cỡ mẫu: Chọn mẫu toàn bộ Điều dưỡng viên với số lượng 84 người.

Xử lý và phân tích số liệu: Số liệu được quản lý và xử lý bằng phần mềm Microsoft Excel và SPSS 20.0.

2. KẾT QUẢ
   1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu

Bảng 1. Kiến thức chung về chăm sóc vết thương (n=84)

Nhận xét:

ĐD viên có kiến thức chung về CSVT đúng là 72,6%, cao hơn so với chưa đúng là 27,4%.

Bảng 2. Một số đặc điểm về thông tin chung của Điều dưỡng viên (n=84)

Nhận xét:

Điều dưỡng viên tham gia nghiên cứu còn khá trẻ, tuổi trung bình là (35,73±7,957) tuổi. Điều dưỡng tham gia nghiên cứu có giới tính nữ là 58 người (69.0%) trong khi đó nam chỉ có 26 người chiếm tỉ lệ (31,0%).Trình đô học vấn của ĐD tham gia nghiên cứu Cao đẳng là 52 người (69,1%), Đại học là 28 người (33,3%) và còn lại là Trung cấp 4 người (4,8%). Gần một nửa người tham gia nghiên cứu có thâm niên công tác trên 10 năm chiếm tỉ lệ cao nhất (46,43%), tiếp theo là thâm niên từ 5 – 10 năm chiếm tỷ lệ (33,33%), thấp nhất là thâm niên công tác dưới 5 năm chiếm (20,24%) đối tượng tham gia nghiên cứu. Số ĐD viên tham gia học/hội thảo về CSVT cao, trong 84 người tham gia nghiên cứu có 58 người tham gia học/hội thảo về chăm sóc vết thương chiếm tỉ lệ (69,0%).

Bảng 3. Kiến thức chung về vết thương (n=84)

Nhận xét:

Tỷ lệ ĐD viên có kiến thức chung về vết thương đúng là 56% và chưa đúng là 44%.

Bảng 4. Kiến thức về kiểm soát nhiễm khuẩn trong CSVT (n=84)

Nhận xét:

Tỷ lệ ĐD viên có kiến thức đúng về kiểm soát nhiễm khuẩn trong CSVT là 59,5% và chưa đúng là 40,5%.

Bảng 5. Kiến thức về giao tiếp ứng xử của Điều dưỡng viên (n=84)

Nhận xét:

Tỷ lệ ĐD viên có kiến thức đúng về giao tiếp ứng xử đúng là 58,3% và chưa đúng là 41,7%.

Bảng 6. Kiến thức về giáo dục sức khỏe cho người bệnh (n=84)

Nhận xét:

Tỷ lệ ĐD viên có kiến thức đúng về giáo dục sức khỏe cho người bệnh là 82,1% và chưa đúng là 17,9%.

• 7. Kiến thức về quản lý và phát triển nghề nghiệp (n=84)

Nhận xét:

Tỷ ĐD viên có kiến thức đúng về quản lí và phát triển nghề nghiệp là 57,1% và chưa đúng là 42,9%.

Bảng 8. Kiến thức về phân loại chăm sóc vết thương sạch và vết thương nhiễm (n=84)

Nhận xét:

ĐD viên có kiến thức đúng và chưa đúng về phân loại chăm sóc vết thương sạch và vết thương nhiễm có tỷ lệ bằng nhau.

Bảng 9. Kiến thức về cắt chỉ vết khâu (n=84)

Nhận xét:

Tỷ lệ ĐD viên có kiến thức đúng về cắt chỉ vết khâu là 60,7% và chưa đúng 39,3%.

Bảng 10. Kiến thức về chăm sóc vết thương có dẫn lưu (n=84)

Nhận xét:

Tỷ lệ ĐD viên có kiến thức đúng về chăm sóc vết thương có dẫn lưu là 46,4% thấp hơn so với chưa đúng là 53,6%.

Bảng 3. 11. Kiến thức về chăm sóc vết thương do loét tỳ đè (n=84)

Nhận xét:

Tỷ lệ ĐD viên có kiến thức đúng về chăm sóc vết thương do loét tỳ đè là70,2% và chưa đúng là 29,8%.

3. BÀN LUẬN

Qua kết quả nghiên cứu trên 84 đối tượng là Điều dưỡng viên của chúng

tôi cho thấy giới tính của đối tượng tham gia nghiên cứu có sự chênh lệch rõ rệt, trong đó đa số đối tượng tham gia nghiên cứu là nữ (69,0%) và nam (31,0%). So với kết quả nghiên cứu của nhóm tác giả Trịnh Văn Thọ về “Thực trạng chăm sóc vết mổ nhiễm khuẩn của Điều dưỡng bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn năm 2021”[5] cho thấy tỷ lệ nữ ĐD viên (80,6%) cao hơn ĐD nam (19,4%) và nghiên cứu của nhóm tác giả Nguyễn Thị Thúy[29] trên ĐD viên tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Nam cho thấy tỷ lệ ĐD nữ (74,5%) cao hơn ĐD nam (25,5%). Kết quả của hai nghiên cứu trên[5] [6] đều có tỷ lệ ĐD nữ cao hơn so với nghiên cứu của chúng tôi. Từ đó cho thấy tỉ lệ ĐD nữ ở đa số Bệnh viên cao hơn, điều này cho thấy sự tương đồng về giới tính của Điều dưỡng viên tại các Bệnh viện.

Kết quả của nghiên cứu cho thấy độ tuổi trung bình của Điều dưỡng khoảng 35,73 ±7,95, qua đó thấy được độ tuổi của ĐD còn khá trẻ đây là độ tuổi thuận lợi cho công tác đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người bệnh. Kết quả này khá tương đồng so với nghiên cứu trước đó của nhóm tác giả Vũ Văn Thành[6] tại trường Đại học Điều dưỡng Nam định có độ tuổi trung bình là 39±7,3; nghiên cứu của nhóm tác giả Nguyễn Thị Kim Liên[21] trên Điều dưỡng viên tại Bệnh viện Chợ Rẫy có độ tuổi trung bình 33,2±5,4; nhóm tác giả Nguyễn Đức Chính[7] “Năng lực chăm sóc vết thương của Điều dưỡng tại một số bệnh viện mẫu ở miền bắc Việt Nam” có độ tuổi trung bình 32,35±7,21 và nhóm tác giả Belachew Tegegne[8] về kiến thức chăm sóc vết thương của Điều dưỡng tại các bệnh viện chính phủ khu vực Nam Wollo có độ tuổi trung bình 31,96±6,10.

Qua kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ Điều dưỡng viên có trình độ cao đẳng cao nhất (61,9%), tiếp theo là Đại học (33,3%), thấp nhất là Trung cấp (4,8%) và không có sơ cấp. Trong nghiên cứu của tác giả Phan Thị Dung “Đánh giá kết quả chương trình đào tạo về chăm sóc vết thương theo chuẩn năng lực cho Điều dưỡng tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức năm 2013 – 2015” [4], có trình độ Cao đẳng (13,1%) và Đại học (20,4%) thấp hơn nghiên cứu của chúng tôi. Tuy nhiên, trình độ Trung cấp (64,4%) và sơ cấp (1,4%) ở nghiên cứu này cao hơn so với nghiên cứu của chúng tôi. Công tác điều dưỡng là một mặt công tác quan trọng trong bệnh viện, là sự kết hợp giữa điều trị với chăm sóc và nuôi dưỡng phục hồi sức khỏe cho người bệnh. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, người điều dưỡng phải sử dụng kiến thức, kỹ năng ứng xử để gần gủi, an ủi, động viên giúp đỡ người bệnh trong việc duy trì sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật, xoa diệu đi nổi đau về thể chất lẫn tinh thần để có thể chiến thắng bệnh tật. Nhiều tài liệu trong và ngoài nước đã khẳng định: Điều dưỡng là một khoa học, một nghệ thuật về chăm sóc người người bệnh. Để có thể hoàn thành tốt được sứ mệnh chăm sóc sức khỏe người bệnh thì người ĐD phải nâng cao trình độ chuyên môn và được sự quan tâm của nhà nước và ngành Y tế.

Về thâm niên, kết quả cho thấy ĐD viên tại Bệnh viện Đa khoa Trà Vinh có tỷ lệ thâm niên trên 10 năm chiếm cao nhất (46,43%) tiếp theo là thâm niên từ 5-10 năm (33,33%) và thấp nhất là dưới 5 năm (20,24%). So với kết quả nghiên cứu của tác giả Phan Thị Dung “Đánh giá kết quả chương trình đào tạo về chăm sóc vết thương theo chuẩn năng lực cho Điều dưỡng tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức năm 2013 – 2015”[4], cho thấy ĐD viên có thâm niên công tác trên 10 năm (15,2%), từ 5 đến 10 năm (28,2%) thấp hơn nghiên cứu của chúng tôi và dưới 5 năm (56,6%) cao hơn nghiên cứu của chúng tôi. Tương tự nghiên cứu của nhóm tác giả Trần Đăng Tính[9] tại Bệnh viện Bạch Mai có tỷ lệ thấp hơn nghiên cứu của chúng tôi về thâm niên trên 10 năm (42,1%), từ 5 năm đến 10 năm (20,0%) và cao hơn về thâm niên dưới 5 năm là (37,9%).

4. KẾT LUẬN

Qua kết quả nghiên cứu trên 84 Điều dưỡng viên, ta thấy được kiến thức

đúng về CSVT của Điều dưỡng viên tại bệnh viện Đa khoa Trà Vinh ở mức khá cao.

Tỷ lệ Điều dưỡng viên có kiến thức về chăm sóc vết thương đúng là 72,6% và chưa đúng là 27,4%.

Điều dưỡng viên có tỷ lệ kiến thức đúng cao nhất là kiến thức về giáo dục sức khỏe cho người bệnh (82,1%) và thấp nhất là kiến thức về chăm sóc vết thương có dẫn lưu (46,4%).

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Ngô Thị Huyền (2012), “Đánh giá thực hành chăm sóc vết thương và tìm hiểu một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Việt Đức năm 2012”.
2. Đặng Hanh Đệ (2010), “Cấp cứu Ngoại Khoa”, Nhà xuất bản Giáo dục Hà Nội.
3. Đỗ Thị Thu Hương và cộng sự “Đánh giá tình trạng thay băng vết thương sau phẩu thuật của điều dưỡng khoa ngoại tổng hợp Bệnh Viện Nguyễn Tri Phương”.
4. Phan Thi Dung và cộng sự, “Đánh giá tình trạng kiến thức, kỹ năng và thái độ về chăm sóc vết thương của Điều dưỡng dựa trên chuẩn năng lực Điều dưỡng Việt Nam tại Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp năm 2018”.
5. Trịnh Văn Thọ, Nguyễn Minh An, Đinh Thị Thu Huyền và cộng sự về “Thực trạng chăm sóc vết mổ nhiễm khuẩn của Điều dưỡng Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn năm 2021”.
6. Vũ Văn Thành và Thân Thị Bình “Thực trạng stress của Điều dưỡng tại trung tâm y tế huyện cao lộc tỉnh Lạng Sơn năm 2022”.
7. Nguyễn Đức Chính, Trương Thị Mai Hà, Mai Thị Thanh Thúy và cộng sự “Năng lực chăm sóc vết thương của Điều dưỡng tại một số Bệnh viện mẫu ở miền bắc Việt Nam”
8. Belachew Tegegne, Feruza Yimam, Zemen Mengesha Yalew “Knowled and Practice of Wound Care and Asociated Factors among Nurses Working in South Wollo Zone Government Hospitals, Ethiopia.
9. Trần Đăng tính, Nguyễn Quốc Anh, Lê Thị Kim Ánh và cộng sự “Nghiên cứu triển khai nâng cao thực hành giao tiếp của Điều dưỡng viên với người bệnh tại một số khoa lâm sàng ở Bệnh viện Bạch Mai năm 2018 – 2019”.

Tác giả:

Bùi Thị Kim Tuyến¹*,

Trần Công Bằng² ,

Huỳnh Thị Hồng Thu³ ,

Dương Đăng Khoa⁴

^1,2,3 Trường Đại học Trà Vinh

⁴ Bệnh viện Sản – Nhi Trà Vinh