Cây vàng đắng: Công dụng, cách dùng trị bệnh

Cây Vàng Đắng, còn được biết đến với nhiều tên gọi như loong t’rơn, kơ trơng, dây đằng giang, hoàng đằng, hoàng đằng lá trắng và dây khai, nổi bật với vị đắng và tính lạnh. Loại cây này không chỉ phổ biến ở các vùng núi rừng Đông Nam Bộ mà còn xuất hiện tại Tây Nguyên, mang trong mình giá trị dược liệu quý báu. Người dân từ lâu đã tin tưởng và sử dụng cây vàng đắng để điều trị nhiều chứng bệnh như kiết lỵ, viêm phế quản, và lở ngứa ngoài da.
Cây thuốc nam và phòng ngừa bệnh ung thư: Bí quyết từ thiên nhiên được khoa học công nhận Thảo dược điều trị bệnh cảm cúm - Giải pháp tự nhiên an toàn và hiệu quả Cây thuốc nam cho bệnh viêm xoang: Giải pháp tự nhiên hiệu quả từ thiên nhiên Công dụng và bài thuốc chữa bệnh hiệu quả từ cây rau khúc Bài thuốc chữa bệnh từ cây dạ cẩm Công dụng và bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu ba đậu

Cây vàng đắng là gì?

Vàng đắng có tên khoa học là Coscinium fenestratum (Goetgh) Colebr).

Họ: Tiết dê – Menispermaceae;

Tên gọi khác: Vàng đằng, dây đằng giang...

Cây vàng đắng là 1 loại dược liệu thuộc cây leo to, bò trên mặt đất hoặc leo trên những cây thân gỗ to. Cây vàng đắng có phần thân hình trụ, đường kính khoảng 5-10cm. Cây non có màu trắng bạc, già thì xù xì.

Lá cây vàng đắng mọc so le, mặt trên của lá màu xanh, mặt dưới màu trắng có phần lông to. Lá cây vàng đắng dài từ 15-30cm, rộng khoảng 10-20cm. Hoa cây vàng đắng màu vàng, hơi tím, mọc ở kẽ lá. Rễ cây vàng đắng hình trụ, ngoài vàng vàng, cắt ngang có hình bánh xe, tia tuỷ hình nan hoa. Cây vàng đắng trồng bằng gieo hạt, hoặc từ chồi của gốc còn sót lại sau khi cắt.

Cây vàng đắng là loại dược liệu quý hiếm. Người ta thường dùng thân, rễ để sử dụng làm thuốc.

Cây vàng đắng: Công dụng, cách dùng trị bệnh
Cây vàng đắng: Công dụng, cách dùng trị bệnh

Công dụng cây vàng đắng

Cây vàng đắng có tác dụng gì? Theo đó cây vàng đắng có nhiều công dụng trong cả y học hiện đại và y học cổ truyền.

Công dụng cây vàng đắng trong y học hiện đại

Trong y học hiện đại, cây vàng đắng có tác dụng gì? Theo đó, y học hiện đại đã chỉ ra một số công dụng của công vàng đắng như:

  • Kháng khuẩn;
  • Diệt Amip;
  • Lợi mật;
  • Ngăn ngừa hình thành các mảng xơ vữa;
  • Giảm chất béo triglyceride ở gan;
  • Giảm cholesterol trong máu;
  • ...

Nhìn chung, công dụng cây vàng đắng chủ yếu dùng trong nhiễm khuẩn, các bệnh tim mạch

Công dụng cây vàng đắng trong y học cổ truyền

Cây vàng đắng trong Đông y có vị đắng, tính lạnh. Công dụng cây vàng đắng trong y học cổ truyền chủ yếu là:

  • Thanh nhiệt;
  • Giải độc;
  • Sát trùng;
  • Tiêu viêm;

Cây vàng đắng được quy vào kinh Phế, Tỳ, Can.

Bài thuốc từ cây vàng đắng
Bài thuốc từ cây vàng đắng

Bài thuốc từ cây vàng đắng

Chữa viêm ruột, viêm dạ dày: 4 - 12g rễ vàng đắng sắc uống mỗi ngày.

Chữa đau mắt sưng đỏ: 8g vàng đắng, 2g cam thảo, kinh giới, bạch chỉ, phòng phong, long đởm thảo, cúc hoa mỗi vị 4g, mộc thông 9g. Mang tất cả vị thuốc trên sắc nước uống liên tục trong 3 - 5 ngày.

Chữa viêm tại, viêm đường tiết niệu, viêm phế quản: Cây vàng đắng, huyết dụ, mộc thông mỗi vị từ 10 - 12g. Đem các vị thuốc trên sắc lấy nước uống cho đến khi khỏi bệnh.

Chữa viêm tai có mủ: Vàng đắng mang xay thành bột, lấy khoảng 20g và phèn chua 10g tán nhuyễn, trộn đều và thổi vào tai. Ngày làm 2 - 3 lần liên tục.

Hoặc: Phèn chua 10g và bột vàng đắng 20g. Tán nhuyễn, trộn đều và thổi vào tai. Thực hiện 2 – 3 lần/ ngày liên tục trong vài ngày.

Trị tiêu chảy, kiết lỵ: Bột vàng đắng, mức hoa trắng hoặc cao cỏ sữa lá lớn mang trộn đều làm thành viên hoàn, lấy uống hàng ngày.

Viêm kẽ chân ngứa và chảy nước: Vàng đắng từ 10 - 20g, quả kha tử 10g, mang giã nát và sắc với nước lấy nước thuốc ngâm chân 1 ngày 1 - 2 lần.

Chữa nóng trong người cho trẻ: Lấy lượng vàng đắng vừa đủ đem nấu nước tắm 1 - 2 lần/ ngày.

Lưu ý:

Người có huyết hàn hoặc mắc các bệnh do hàn không nên sử dụng dược liệu.

Vàng đắng có thể được dùng để chế thành thuốc nhỏ mắt và sử dụng để điều trị viêm kết mạc. Tuy nhiên việc tự thực hiện bài thuốc này tại nhà có thể không đảm bảo vô khuẩn và gây ra tình trạng bội nhiễm. Vì vậy bạn chỉ nên thực hiện các bài thuốc này khi có sự cho phép của bác sĩ./.

Thúy Hà (t/h)
https://suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Cây vàng đắng: Vị thuốc quý trong y học cổ truyền và hiện đại

Cây vàng đắng: Vị thuốc quý trong y học cổ truyền và hiện đại

Cây Vàng đắng (Coscinium fenestratum) từ lâu đã được biết đến như một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, đồng thời cũng là nguồn nguyên liệu quan trọng để chiết xuất berberine – một hoạt chất có nhiều ứng dụng trong y học hiện đại. Với những đặc điểm sinh học độc đáo và công dụng đa dạng, cây Vàng đắng ngày càng được nghiên cứu và sử dụng rộng rãi.
Tác dụng – công dụng chung của cây Bách hợp

Tác dụng – công dụng chung của cây Bách hợp

Tác dụng chung của cây Bách hợp là trị ho, ho ra máu, trong đờm có lẫn máu, nôn ra máu, viêm khí quản cấp, mạn tính; hồi hộp, phiền muộn, mất ngủ, ngủ mơ, nhất là sau khi ốm dậy, tai ù, đau tai; đại tiện bí kết, tiểu tiện ngắn đỏ.
Tác dụng chữa bệnh nổi bật của cây Vàng đắng

Tác dụng chữa bệnh nổi bật của cây Vàng đắng

Trong kho tàng dược liệu của y học cổ truyền Việt Nam, cây Vàng đắng (tên khoa học Coscinium fenestratum) là một trong những vị thuốc nam quý hiếm, nổi bật với tác dụng hạ nhiệt, thanh nhiệt, giải độc và điều trị hiệu quả nhiều bệnh lý thường gặp như lỵ, sốt rét, đau mắt, tiêu hóa kém. Cây phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền Trung và miền Nam nước ta, đặc biệt là vùng rừng núi như Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Gia Lai, Kon Tum, Bình Phước...

Cùng chuyên mục

Kỳ 1: Súp lơ – Rau quen, vị thuốc quý trong bữa ăn hàng ngày

Kỳ 1: Súp lơ – Rau quen, vị thuốc quý trong bữa ăn hàng ngày

Rau súp lơ, hay còn gọi là bông cải, là loại rau quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày. Không chỉ ngon miệng và dễ chế biến, súp lơ còn được xem là vị thuốc quý trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể.
Kỳ 2: Cách dùng su hào chữa bệnh – Bài thuốc dân gian hiệu nghiệm

Kỳ 2: Cách dùng su hào chữa bệnh – Bài thuốc dân gian hiệu nghiệm

Không chỉ là món rau quen thuộc trong bữa cơm mùa đông, su hào từ lâu đã được dân gian sử dụng như một vị thuốc quý. Tùy theo mục đích, có thể dùng cả củ lẫn lá để chữa một số chứng bệnh thông thường, giúp tăng cường sức khỏe, làm mát gan, tiêu viêm và hỗ trợ tiêu hóa.
Kỳ 1: Su hào – Rau quen, thuốc quý trong vườn nhà

Kỳ 1: Su hào – Rau quen, thuốc quý trong vườn nhà

Mỗi độ đông về, những củ su hào xanh mướt, mập mạp lại xuất hiện trong gian bếp của mọi gia đình. Không chỉ là món rau dân dã, su hào còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe mà không phải ai cũng biết.
Củ niễng: Thực phẩm dân dã, vị thuốc quý từ thiên nhiên

Củ niễng: Thực phẩm dân dã, vị thuốc quý từ thiên nhiên

Củ niễng - một loại thực phẩm gắn liền với những món ăn dân dã, mang hương vị thanh ngọt, giòn mát. Bên cạnh đó, củ niễng còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, có tác dụng thanh nhiệt, giảm huyết áp, hạ mỡ máu...
Cây rau khúc và những lợi ích bất ngờ với sức khỏe

Cây rau khúc và những lợi ích bất ngờ với sức khỏe

Cây rau khúc là nguyên liệu để chế biến một số món ăn dân dã quen thuộc. Ngoài ra, loài cây này còn là vị thuốc điều trị các bệnh thường gặp như viêm họng, hen suyễn, viêm phế quản, cảm lạnh, thanh nhiệt, giải độc, đau nhức xương khớp...
Kỳ 3: Giữ gìn và phát huy giá trị cây thuốc Nam – Từ cây Chỉ Thiên đến kho báu dược liệu Việt

Kỳ 3: Giữ gìn và phát huy giá trị cây thuốc Nam – Từ cây Chỉ Thiên đến kho báu dược liệu Việt

Trong thời đại y học hiện đại phát triển mạnh mẽ, giữa hàng trăm loại thuốc hóa học và thực phẩm chức năng, những cây thuốc dân gian vẫn âm thầm hiện diện trong đời sống người Việt. Cây Chỉ Thiên – loài dược thảo mảnh mai, mọc lên từ khu vườn quê, đã và đang trở thành biểu tượng cho hành trình gìn giữ tri thức y học cổ truyền, đồng thời mở ra hướng phát triển bền vững cho ngành dược liệu nước ta.

Các tin khác

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian quý từ cây Chỉ Thiên

Trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, những bài thuốc dân gian từ cây Chỉ Thiên được lưu truyền qua nhiều thế hệ như một minh chứng sinh động cho trí tuệ và kinh nghiệm của người xưa. Loài cây nhỏ bé này, tưởng chừng chỉ là thứ cây cảnh dân dã, lại ẩn chứa trong mình hàng chục công dụng trị bệnh quý giá, góp phần chăm sóc sức khỏe cộng đồng theo cách tự nhiên, an toàn và tiết kiệm.
Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà

Kỳ 1: Cây Chỉ Thiên – Dược liệu quý trong vườn nhà

Trong kho tàng cây thuốc Nam của người Việt, có những loài cây nhỏ bé, giản dị nhưng lại chứa đựng sức mạnh chữa lành diệu kỳ. Cây Chỉ Thiên – loài hoa mảnh mai, thường thấy trong những vườn quê – chính là một trong những vị thuốc quý như thế. Từ bao đời nay, Chỉ Thiên không chỉ tô điểm cho khu vườn bằng sắc tím nhẹ nhàng mà còn là “vị thuốc quý trong tầm tay”, gắn bó mật thiết với đời sống người dân nông thôn.
Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền

Trà táo đỏ - Thức uống dưỡng huyết, an thần theo y học cổ truyền

Trong kho tàng thảo dược phương Đông, táo đỏ (đại táo) được xem là “vàng đỏ” cho sức khỏe. Không chỉ là vị thuốc quen thuộc trong Đông y, táo đỏ khi pha trà còn trở thành một thức uống thanh nhã, giúp bồi bổ cơ thể, làm đẹp da và ổn định tinh thần.
Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên

Kỳ 3: Bí quyết làm đẹp từ cây kinh giới – Dưỡng da, trị mụn và chăm sóc sắc đẹp tự nhiên

Không chỉ là vị thuốc chữa bệnh dân gian, kinh giới còn được xem là “thần dược” cho làn da và mái tóc. Nhờ chứa tinh dầu có hoạt tính kháng khuẩn mạnh, giàu vitamin cùng các hợp chất chống oxy hóa, cây kinh giới mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời trong việc làm đẹp, chăm sóc da, hỗ trợ trị mụn và làm chậm quá trình lão hóa.
Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền

Bài thuốc xông giải cảm: Tinh hoa của dược liệu cổ truyền

Khi thời tiết giao mùa, hoặc khi cơ thể có các triệu chứng như đau đầu, nhức mỏi, sợ lạnh, sổ mũi và sốt nhẹ không ra mồ hôi, người Việt ta thường tìm đến phương pháp xông hơi bằng thảo dược. Đây là một bài thuốc tân ôn giải biểu (dùng vị cay, ấm để làm ra mồ hôi, giải cảm) đã được chứng minh hiệu quả qua nhiều thế hệ.
Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da

Kỳ 2: Những bài thuốc dân gian từ cây kinh giới – Từ chữa cảm cúm, hạ sốt đến làm đẹp da

Từ lâu, trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, kinh giới được xem là vị thuốc dân dã mà “nhà nào cũng có thể dùng”. Cây nhỏ bé, giản dị nhưng lại ẩn chứa nhiều công năng hữu ích trong việc giải cảm, hạ sốt, trị mụn, cầm máu và chăm sóc sức khỏe làn da. Dưới đây là một số bài thuốc quen thuộc được lưu truyền qua nhiều thế hệ, chứng minh giá trị thực tiễn của loại thảo dược này.
Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian

Kỳ 1: Lá hẹ – Bí quyết làm đẹp và chữa bệnh quen thuộc trong dân gian

Từ lâu, trong các vị thuốc dân gian quen thuộc, lá hẹ được xem như “vị thuốc của mọi nhà”. Không chỉ là một loại rau gia vị bình dị trong bữa ăn, lá hẹ còn chứa nhiều dược tính quý, góp phần chăm sóc sức khỏe, làm đẹp và hỗ trợ điều trị một số bệnh thường gặp.
Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian

Kỳ 1: Cây kinh giới – Rau gia vị quen thuộc, vị thuốc quý trong dân gian

Trong kho tàng cây thuốc Nam của người Việt, kinh giới là một loài thảo mộc vô cùng gần gũi, vừa là rau gia vị, vừa là vị thuốc quý. Từ lâu, cây đã được trồng rộng rãi khắp các vùng quê, góp mặt trong bữa cơm gia đình và trong nhiều bài thuốc dân gian giúp chữa cảm, trị mụn, giảm đau, làm đẹp da…
Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe

Kỳ 2: Lá hẹ – Vị thuốc giúp xương chắc, tiêu hóa khỏe

Không chỉ được biết đến với công dụng làm đẹp, trị ho, lá hẹ còn là vị thuốc tự nhiên giúp cải thiện xương khớp, hỗ trợ tiêu hóa và chữa viêm loét dạ dày hiệu quả. Từ những nguyên liệu quen thuộc trong bếp, người xưa đã khéo léo vận dụng để biến lá hẹ thành bài thuốc dân gian quý giá, nuôi dưỡng sức khỏe từ bên trong.
Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Củ cải đường – Thực phẩm bổ dưỡng nhưng cần thận trọng với người bị sỏi thận

Củ cải đường (beetroot) là loại rau củ quen thuộc, có màu đỏ tím đặc trưng và hương vị ngọt nhẹ, thường được dùng trong món salad, nước ép hoặc các món ăn dinh dưỡng. Không chỉ đẹp mắt, củ cải đường còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể. Tuy nhiên, đối với người bị sỏi thận, việc sử dụng loại củ này cần hết sức thận trọng, bởi củ cải đường chứa hàm lượng oxalat cao, có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Xem thêm
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”.
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

SKV - Vĩnh Long, ngày 3/11/2025 – Trong không khí hân hoan và trang trọng, Chi Hội Nam Y Trà Vinh trực thuộc Hội Nam Y Việt Nam đã long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030, đánh dấu bước phát triển mới sau 5 năm hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Thực hiện kế hoạch công tác thường niên quý III năm 2025, Chi Hội Nam y tỉnh An Giang đã tổ chức chương trình thiện nguyện ý nghĩa tại khóm Long Thạnh, phường Long Phú, tỉnh An Giang.
“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà

“Trái tim yêu thương” – Chi hội Nam y Kon Tum mang Trung thu về thôn nghèo Đăk Hà

Ngày 4/10/2025, tại thôn 10, xã Đăk Hà, tỉnh Quảng Ngãi, Chi hội Nam Y Kon Tum đã tổ chức chương trình thiện nguyện đầy ý nghĩa mang tên “Trái tim yêu thương”
Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững

Hội Nam Y Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII: Đổi mới, ổn định tổ chức và phát triển bền vững

Ngày 28/9/2025, Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ lần thứ VIII. Hội nghị tập trung đánh giá kết quả hoạt động trong quý III.
Phiên bản di động