Chữa say nắng, say nóng bằng bài thuốc y học cổ truyền
Say nóng là gì?
Say nóng là tình trạng cơ thể tăng nhiệt độ do ảnh hưởng từ nhiệt độ môi trường xung quanh ở mức cao và/hoặc do hoạt động thể lực quá mức, gây ra các biến chứng liên quan đến hệ thần kinh trung ương khiến bộ phận này bị rối loạn và mất kiểm soát. Tình trạng say nóng có thể phát triển thành say nắng (sốc nhiệt).
Say nắng là gì?
Say nắng là tình trạng cơ thể tăng nhiệt độ cao (trên 40 độ C), thường kết hợp với mất nước. Hệ quả là hệ thống điều hòa nhiệt của cơ thể bị mất kiểm soát, gây ra những rối loạn hệ hô hấp, thần kinh, tuần hoàn… Nguyên nhân là do tác động của nắng nóng hay các hoạt động thể lực quá mức. Tình trạng say nắng thường đi kèm với say nóng.
Biểu hiện khi bị say nắng, say nóng
BS CKI Huỳnh Văn Mười Một, Phó khoa Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM chỉ ra những biểu hiện của tình trạng say nắng như:
- Sốt từ 40 độ C trở lên
- Thay đổi về trạng thái tinh thần hoặc hành vi (như lú lẫn, kích động, nói lắp)
- Chóng mặt và choáng váng
- Da khô, nóng hoặc tăng tiết mồ hôi
- Buồn nôn và ói mửa
- Da ửng đỏ
- Mạch đập nhanh
- Yếu cơ hoặc chuột rút
- Thở nhanh
- Đau đầu
- Vô thức
- Co giật
![]() |
Chữa say nắng, say nóng bằng bài thuốc y học cổ truyền |
Nguyên nhân gây say nắng, say nóng
Không uống đủ nước khi thời tiết nắng nóng, không khí lưu thông kém trong nhà, ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào nơi ở. Nếu tiếp xúc với ánh nắng quá nhiều có thể làm tăng thêm chỉ số nhiệt cơ thể lên tới 15 độ.
Ngoài ra, sốc nhiệt cũng có mối liên quan với chỉ số nhiệt. Độ ẩm tương đối từ 60% trở lên sẽ gây cản trở sự bay hơi của mồ hôi và khả năng tự làm mát của cơ thể.
Những yếu tố thuận lợi khác bao gồm:
- Khả năng điều nhiệt, thích nghi kém với nắng nóng ở trẻ em hoặc người già
- Tập luyện và làm việc quá lâu trong môi trường nắng nóng
- Mặc trang phục quá dày, không thấm nước, dễ hấp thụ nhiệt…
- Không uống đủ lượng nước cần thiết khi ở trong môi trường quá nóng
- Sử dụng thuốc có tác dụng phụ làm giảm tiết mồ hôi như lợi tiểu, chẹn beta, kháng histamin…
- Mắc các bệnh lý, rối loạn nội tiết tố, béo phì…
- Người lớn tuổi, người lao động ngoài trời… là đối tượng dễ bị say nóng, say nắng nhất bởi nguy cơ say nắng cũng tăng cao khi chỉ số nhiệt tăng cao. Do đó, cần phải chú ý đến chỉ số nhiệt trong các bản tin dự báo thời tiết, đặc biệt là trong các đợt nắng nóng cao điểm.
![]() |
Bài thuốc chữa say nắng, say nóng |
Bài thuốc chữa say nắng, say nóng
Cho người bị say nắng uống một trong các bài thuốc sau:
Bài 1: Lá tre, lá sắn dây mỗi thứ một nắm, rửa sạch, vẩy khô, giã vắt lấy nước cốt cho người bệnh uống.
Bài 2: Bí xanh một miếng khoảng 150g, gọt vỏ, ép lấy nước, cho thêm vài hạt muối, chia 2 - 3 lần cho người bệnh uống.
Bài 3: Bột sắn dây 2 - 3 thìa canh hòa vào nước đun sôi để nguội, thêm đường chia 2-3 lần cho bệnh nhân uống ngay.
Bài 4: Mía tươi 2 đoạn, giã vắt lấy nước chia 2 - 3 lần cho bệnh nhân uống ngay.
Bài 5: Rau má, lá tre, lá hương nhu, củ sắn dây mỗi thứ 12g sắc uống ngày 1 thang, uống 3 thang.
Bài 6: Lá hương nhu 20g, rau má 12g, biển đậu 20g, quả dành dành 12g, hậu phác 12g. Sắc uống ngày 1 thang, uống 3 thang.
Xem thêm: Những Cây thuốc và vị thuốc Việt Nam (TS Đỗ Tất Lợi)
Phòng ngừa say nắng, say nóng trong mùa hè
Khi chỉ số nhiệt lên cao, tốt nhất bạn nên ở trong môi trường có không khí mát mẻ. Trường hợp phải ra ngoài khi trời nắng, bạn có thể ngăn ngừa hiện tượng say nắng bằng cách thực hiện các lưu ý sau:
Bổ sung các loại nước trái cây giúp giảm nhiệt độ cơ thể trong những ngày nắng nóng
Mặc quần áo thoáng mát, thoải mái, sáng màu và đội mũ rộng vành
Sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng (SPF) từ 30 trở lên
Uống thêm nước. Để ngăn ngừa tình trạng mất nước, bạn nên uống ít nhất 1,5 lít nước lọc, nước trái cây hoặc nước ép rau củ mỗi ngày. Bạn cũng có thể dùng nước uống thể thao giàu chất điện giải trong những ngày nhiệt độ lên cao và độ ẩm xuống thấp.
Thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung khi tập thể dục hoặc làm việc ngoài trời. Khuyến nghị chung là uống khoảng 700ml nước vào thời điểm hai giờ trước khi tập thể dục và cân nhắc bổ sung thêm 250ml nước hoặc thức uống thể thao ngay trước khi tập. Trong khi tập thể dục, cứ sau 20 phút, bạn nên uống thêm 250ml nước ngay cả khi không cảm thấy khát.
Thay đổi hoặc hủy bỏ các hoạt động ngoài trời. Nếu có thể, hãy chuyển thời gian hoạt động ngoài trời vào những thời điểm mát mẻ nhất trong ngày, sáng sớm hoặc sau khi mặt trời lặn.
Tránh các chất lỏng có chứa caffeine hoặc rượu, vì các chất này có thể khiến tình trạng mất nước hơn trầm trọng hơn. Bạn cũng không nên uống viên muối khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Cách đơn giản và an toàn nhất để thay thế muối và các chất điện giải trong các đợt nắng nóng là uống đồ uống thể thao hoặc nước trái cây.
Trường hợp mắc bệnh động kinh/ bệnh tim, thận/ gan… đang ăn kiêng hạn chế chất lỏng; hoặc cơ thể có vấn đề về giữ nước, bạn cần tư vấn bác sĩ trước khi tăng lượng nước cho cơ thể.
Hạn chế ra ngoài đường khi thời tiết nắng nóng. Tạo không gian thoáng mát trong nhà, buông rèm cửa, che chắn ánh nắng chiếu trực tiếp vào phòng vào thời điểm nóng nhất trong ngày.
![]() |
Phòng ngừa say nắng, say nóng trong mùa hè |
Lưu ý khi say nắng, say nóng
Dù người bệnh đã tỉnh hẳn vẫn không nên cho trở lại làm việc trong điều kiện nắng nóng, mà phải được nghỉ ngơi trong một khoảng thời gian vài ba ngày để cơ thể hồi phục hoàn toàn.
Tránh đi ngoài trời hoặc làm việc dưới trời nắng nóng. Nếu phải ra ngoài thì phải đội mũ nón, không được để đầu trần.
Bài thuốc phòng chống nắng nóng: lá me, lá hương nhu, củ sắn dây, sâm đại hành, mạch môn, bạch chỉ, thổ phục linh mỗi thứ một nắm, đun sôi kỹ, uống thay nước trong ngày. Nên uống suốt mùa hè.
Chữa say nắng, say nóng bằng Y học cổ truyền không chỉ mang lại hiệu quả mà còn an toàn cho sức khỏe. Bằng cách áp dụng các phương pháp tự nhiên như thảo dược, châm cứu và xoa bóp, bạn có thể nhanh chóng phục hồi sức khỏe trong những ngày hè oi ả. Hãy chăm sóc bản thân và gia đình để có một mùa hè thật vui vẻ và khỏe mạnh!
Tin liên quan

Điều trị di chứng tai biến mạch máu não bằng phương pháp y học cổ truyền
18:06 | 12/06/2025 Khỏe - Đẹp

Thay thế động vật hoang dã trong y học cổ truyền
17:05 | 10/06/2025 Y học cổ truyền

Tổng hợp những vị thuốc nam trị cảm nắng
10:20 | 14/06/2025 Y học cổ truyền
Cùng chuyên mục

Công dụng chữa bệnh của cây Đại hồi
06:56 | 17/06/2025 Y học cổ truyền

Sâm Bố Chính mở ra tiềm năng phát triển kinh tế dược liệu bền vững
06:56 | 17/06/2025 Y học cổ truyền

Hoàng liên gai – cây thuốc quý giữa núi rừng đại ngàn
23:04 | 16/06/2025 Y học cổ truyền

Quả dâu trong y học cổ truyền
18:36 | 16/06/2025 Y học cổ truyền

Cây Cỏ ngọt – Vị thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị huyết áp cao, thanh nhiệt, giải độc cơ thể
18:35 | 16/06/2025 Y học cổ truyền

Vị thuốc dân gian quý từ cây tỏi
08:51 | 16/06/2025 Y học cổ truyền
Các tin khác

Một số lưu ý khi sử dụng cây cóc mẳn
08:50 | 16/06/2025 Y học cổ truyền
![[Infographic] 6 loại rau ăn hằng ngày có tác dụng như thuốc chữa bệnh](https://suckhoeviet.org.vn/stores/news_dataimages/2025/062025/15/21/croped/beautyplus-collage-2025-06-15t14-50-5820250615215218.png?250615095641)
[Infographic] 6 loại rau ăn hằng ngày có tác dụng như thuốc chữa bệnh
06:50 | 16/06/2025 Y học cổ truyền

Cỏ lá tre, hỗ trợ tăng cường chức năng gan, thanh nhiệt cơ thể, lợi tiểu
23:12 | 15/06/2025 Y học cổ truyền

Cây Chút chít – Vị thuốc dân gian quý từ thiên nhiên
23:12 | 15/06/2025 Y học cổ truyền

Vị thuốc quý hỗ trợ điều trị tiểu đường và phong thấp tê bại từ dây thìa canh
07:56 | 15/06/2025 Y học cổ truyền

Cây Ngô thù du – Vị thuốc quý chữa đau dạ dày, đau bụng và đau ngực sườn
07:56 | 15/06/2025 Y học cổ truyền

Một số bài thuốc dân gian với lá sen
10:25 | 14/06/2025 Y học cổ truyền

Những tác dụng từ cây Khiếm Thực
10:25 | 14/06/2025 Y học cổ truyền

Bại tương thảo – Vị thuốc dân gian hỗ trợ điều trị viêm nhiễm, tiêu độc hiệu quả
07:41 | 13/06/2025 Y học cổ truyền

Cây rẻ quạt "Dược liệu quý" mang lại giá trị kinh tế cao
07:40 | 13/06/2025 Y học cổ truyền

Ra mắt Chi hội Nam Y Thọ Khang Đường - Hà Nội: Dấu ấn mới của Y học cổ truyền
08-06-2025 20:00 Hoạt động hội

Chi hội Nam Y An Giang: Lan tỏa yêu thương, chung tay vì cộng đồng
17-05-2025 21:00 Hoạt động hội

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng niệm Đại danh y - Thiền sư Tuệ Tĩnh tại di tích Đền Bia
28-04-2025 01:26 Hoạt động hội

Thanh Oai, Hà Nội: Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Lan tỏa giá trị y học cổ truyền trong cộng đồng
22-04-2025 13:55 Hoạt động hội

Chi Hội Nam Y An Giang tổ chức trao quà thiện nguyện tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước
18-04-2025 09:27 Hoạt động hội