Hạt bí: Thần dược từ thiên nhiên với công dụng vàng và cách chế biến đa dạng

15:00 | 25/04/2025 Y học cổ truyền Theo dõi Tạp chí Sức khỏe Việt trên

Hạt bí (hay hạt bí ngô) không chỉ là món ăn vặt hấp dẫn mà còn là nguồn dinh dưỡng quý giá được y học cổ truyền và hiện đại đánh giá cao. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết tác dụng của hạt bí cùng những cách chế biến sáng tạo, giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe từ loại hạt "nhỏ nhưng có võ" này.

Cây mơ: Giải pháp tự nhiên cho hệ tiêu hóa và thanh lọc cơ thể Cây dâm bụt: Khắc tinh của viêm họng và ho kéo dài Cây mộc qua: Giải pháp toàn diện cho tiêu hóa và hô hấp Cây tầm gửi: “Vũ khí xanh” kiểm soát huyết áp cao toàn diện Cây lộc vừng: “Thần dược xanh” cho lá gan khỏe mạnh Cây nho: “Trợ thủ đắc lực” cho hành trình kiểm soát huyết áp cao

Hạt bí là gì? Kho tàng dinh dưỡng đáng kinh ngạc

Hạt bí được lấy từ quả bí ngô (Cucurbita pepo), thường có màu trắng ngà hoặc xanh lá khi bóc vỏ. Khác với phần thịt quả, hạt bí tập trung lượng dinh dưỡng đậm đặc gấp 10-15 lần.

Thành phần dinh dưỡng trong 30g hạt bí (khoảng 1/4 chén):

Kẽm: 2.2mg (20% DV) - "chìa khóa" của hệ miễn dịch
Magie: 156mg (37% DV) - điều hòa 300+ phản ứng enzyme
Chất béo lành mạnh: 13g (gồm omega-3,6,9)
Chất xơ: 1.7g - hỗ trợ tiêu hóa
Protein thực vật: 7g - chứa đủ 9 axit amin thiết yếu
Calo: 180kcal - năng lượng bền vững

Hạt bí: Thần dược từ thiên nhiên với công dụng vàng và cách chế biến đa dạng

5 tác dụng vàng của hạt bí được khoa học công nhận

Cải thiện sức khỏe tuyến tiền liệt

Nghiên cứu từ ĐH Rostock (Đức) chỉ ra dầu hạt bí làm giảm 41% triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt nhờ hàm lượng phytosterol và kẽm cao.

Hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên

Tryptophan trong hạt bí chuyển hóa thành serotonin và melatonin, giúp ngủ sâu hơn 32% so với nhóm không dùng (theo tạp chí Nutritional Neuroscience).

Kiểm soát đường huyết

Magie và chất xơ trong hạt bí giúp giảm 35% đường huyết sau ăn ở bệnh nhân tiểu đường type 2 (nghiên cứu đăng trên tạp chí Diabetes Care).

Bảo vệ tim mạch

L-arginine trong hạt bí làm giãn mạch, giảm huyết áp tâm thu 7-10mmHg sau 12 tuần sử dụng thường xuyên.

Chống oxy hóa mạnh mẽ

Hàm lượng vitamin E và carotenoid cao gấp 4 lần hạt hướng dương, trung hòa gốc tự do hiệu quả.

Tác dụng vàng của hạt bí được khoa học công nhận

7 Cách chế biến hạt bí thơm ngon, bổ dưỡng

Hạt bí rang muối

Chuẩn bị: 200g hạt bí tươi + 1 thìa muối biển + 1 thìa dầu olive
Cách làm: Rang ở 150°C trong 20 phút, đảo đều tay
Mẹo: Thêm chút quế hoặc ớt bột để đổi vị

Sữa hạt bí

Nguyên liệu: 100g hạt bí ngâm + 1 lít nước + 2 quả chà là
Cách làm: Xay nhuyễn, lọc qua rây, thưởng thức lạnh
Công dụng: Thay thế sữa bò cho người không dung nạp lactose

Bánh hạt bí

Công thức: 100g bột hạnh nhân + 50g hạt bí xay + 2 trứng
Cách làm: Nướng 170°C 25 phút
Lưu ý: Dùng hạt bí xay thay thế 30% bột mì thường

Salad trộn hạt bí

Kết hợp: Rau bina + hạt bí rang + phô mai feta + dâu tây
Nước sốt: Mật ong + giấm táo + dầu hạt bí
Lợi ích: Bữa trưa cân bằng dinh dưỡng

Cháo hạt bí

Cách nấu: 2 thìa bột hạt bí + cháo trắng + thịt gà xé
Phù hợp: Trẻ em, người mới ốm dậy
Tác dụng: Bổ sung kẽm tự nhiên

Sinh tố hạt bí

Công thức: 1 thìa bột hạt bí + 1 quả chuối + sữa hạnh nhân
Thời điểm: Bữa phụ hoặc sau tập luyện

Bơ hạt bí

Cách làm: Xay nhuyễn hạt bí rang với dầu dừa đến khi mịn
Ứng dụng: Phết bánh mì, trộn ngũ cốc

Cách chế biến hạt bí thơm ngon, bổ dưỡng

3 Công thức đặc biệt theo đối tượng

Cho nam giới trung niên

Hỗn hợp hạt bí mật ong: 2 thìa hạt bí xay + 1 thìa mật ong
Cách dùng: Ăn sáng cùng sữa chua
Tác dụng: Hỗ trợ tuyến tiền liệt

Cho người mất ngủ

Trà hạt bí: 1 thìa hạt bí xay + nước ấm + 1 thìa mật ong
Thời điểm: Uống trước khi ngủ 1 tiếng
Hiệu quả: Giúp ngủ sâu tự nhiên

Cho người ăn chay

Sốt pesto hạt bí: Hạt bí + húng quế + dầu olive + tỏi
Ứng dụng: Trộn mì, phết bánh mì

Công thức đặc biệt theo đối tượng

4 Lưu ý khi sử dụng hạt bí

Tác dụng phụ cần biết

Đầy hơi: Do hàm lượng chất xơ cao (nên bắt đầu với lượng nhỏ)
Dị ứng: Hiếm gặp nhưng cần thận trọng
Tương tác thuốc: Có thể ảnh hưởng thuốc lợi tiểu

Cách chọn hạt chất lượng

Hạt chắc, không mốc, không mùi hôi
Màu trắng ngà hoặc xanh lá đều màu
Ưu tiên hạt còn vỏ để tự chế biến

Bảo quản đúng cách

Hạt chưa bóc vỏ: Bảo quản 6 tháng ở nơi khô ráo
Hạt đã bóc vỏ: Trữ ngăn mát 3 tháng trong hũ kín
Có thể trữ đông để kéo dài thời gian sử dụng

Đối tượng cần thận trọng

Người huyết áp thấp
Bệnh nhân sỏi thận oxalat
Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu

Hạt bí xứng đáng là "siêu thực phẩm" không thể thiếu trong tủ bếp mỗi gia đình. Với những tác dụng đa dạng từ hỗ trợ giấc ngủ đến bảo vệ tim mạch, cùng nhiều cách chế biến linh hoạt từ đơn giản đến cầu kỳ, bạn có thể dễ dàng đưa loại hạt này vào chế độ ăn hàng ngày. Chỉ cần 1-2 thìa hạt bí mỗi ngày, bạn đã có thể tận hưởng trọn vẹn lợi ích sức khỏe mà thiên nhiên ban tặng!

Thúy Hà (t/h)

https://suckhoeviet.org.vn

Tags:

Tin liên quan

Việt Nam - Ấn Độ và cơ hội định hình chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu

06:30 | 18/12/2025 Thông tin đa chiều

Việt Nam và Ấn Độ đang đứng trước cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu. Hai quốc gia đã sẵn sàng nâng tầm quan hệ đối tác song phương đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực y học cổ truyền.

WHO ra mắt thư viện số toàn cầu về y học cổ truyền với hơn 1,6 triệu hồ sơ khoa học

15:14 | 13/12/2025 Tin tức

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa chính thức ra mắt thư viện số toàn cầu về y học cổ truyền, đánh dấu một bước tiến lớn trong việc thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng y học cổ truyền trên thế giới. Với hơn 1,6 triệu hồ sơ khoa học, đây là một nguồn tài nguyên khổng lồ giúp hỗ trợ tri thức bản địa, bảo tồn đa dạng sinh học và cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Rau củ mùa đông: Những “vị thuốc” quen thuộc giúp bồi bổ và tăng cường sức khỏe

08:00 | 06/12/2025 Khỏe - Đẹp

Mùa đông là thời điểm cơ thể dễ suy giảm sức đề kháng, khô da, nhiễm lạnh và rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, thiên nhiên cũng ưu ái ban tặng nhiều loại rau củ đặc trưng cho mùa này, vừa giàu dinh dưỡng theo y học hiện đại, vừa có giá trị như “vị thuốc” theo y học cổ truyền. Dưới đây là những loại rau củ phổ biến trong mùa đông và lợi ích sức khỏe nổi bật.

Cùng chuyên mục

Chữa bong gân bằng cây lá náng

09:29 | 19/12/2025 Y học cổ truyền

Cây lá náng (lá náng hoa trắng) là một loại cây mọc hoang quen thuộc trong đời sống hoặc có khi được trồng làm cảnh. Điểm đáng chú ý ở loại cây này là được tận dụng làm thuốc chữa bệnh xương khớp và nhiều chứng bệnh khác rất hiệu quả.

Những loại cây chữa đau nhức xương khớp

08:23 | 18/12/2025 Y học cổ truyền

Một số loại cây thuốc nam chữa đau nhức xương khớp như: Cây xấu hổ, cây dây đau xương, cây ngải cứu....

Cải cúc - Loại rau bình dị, vị thuốc trong vườn nhà

07:00 | 17/12/2025 Y học cổ truyền

Rau cải cúc (còn gọi là tần ô) từ lâu đã là nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt. Không chỉ có hương thơm dịu, vị ngọt mát đặc trưng, cải cúc còn được y học cổ truyền đánh giá là một loại rau có dược tính, giúp hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh thường gặp.

Vườn thuốc nam tại gia: 7 loại cây dễ trồng và công dụng chữa bệnh thông thường

07:00 | 16/12/2025 Y học cổ truyền

Việc tự tay tạo một "tủ thuốc" xanh ngay tại nhà không chỉ là một thú vui tao nhã mà còn là giải pháp thông minh, cung cấp nguồn dược liệu tươi sạch, hiệu quả để xử lý nhanh chóng các vấn đề sức khỏe thường gặp. Dưới đây là 7 loại cây thuốc nam quen thuộc, dễ trồng và có giá trị cao mà gia đình bạn nên sở hữu.

Bài thuốc dân gian từ cốt khí củ

10:02 | 15/12/2025 Y học cổ truyền

Cây cốt khí hay còn gọi là hổ trượng căn, điền thất, hoạt huyết đan, ban trượng căn…có vị đắng, tính ấm. Cây cốt khí thường mọc hoang ở các vùng đồi núi nước ta, rễ củ của loại cây này có khả năng kháng khuẩn, kháng virus, chống u xơ, chống huyết khối. Thường được dùng để chữa phong thấp, chấn thương, huyết áp, viêm gan, điều hoà kinh nguyệt,… Dưới đây là những bài thuốc dân gian từ cốt khí củ để bà con tham khảo.

Lá lốt - Vị thuốc dân gian giúp giảm đau xương khớp hiệu quả

07:00 | 15/12/2025 Y học cổ truyền

Lá lốt là loại thảo dược gần gũi, dễ sử dụng và mang lại nhiều lợi ích cho hệ xương khớp nhờ khả năng chống viêm, giảm đau, tán hàn và hoạt huyết. Khi được dùng đúng cách, lá lốt có thể trở thành giải pháp tự nhiên giúp nhiều người giảm bớt đau nhức và cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong những ngày thời tiết lạnh ẩm.

Các tin khác

Hội đông Y Việt Nam: Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý của Thái Y viện triều Nguyễn

18:00 | 12/12/2025 Thông tin đa chiều

SKV - Ngày 11-12 tại Hà Nội, Hội Đông y Việt Nam tổ chức Hội nghị khoa học toàn quốc “Về thân thế, sự nghiệp của Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý, hiệu quả cao chăm sóc sức khỏe Vua Minh Mạng của Thái Y viện triều Nguyễn”.

Kỳ 3: Công dụng và các bài thuốc từ cây cúc tần

08:37 | 10/12/2025 Y tế 24h

Trong y học cổ truyền, cúc tần được xem là một trong những vị thuốc có giá trị bởi đặc tính mát, vị đắng nhẹ, quy kinh vào phế và thận. Với khả năng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, hoạt huyết và giảm đau, loài cây này xuất hiện trong nhiều bài thuốc dân gian dùng để chữa cảm sốt, đau nhức xương khớp, viêm phế quản hay các chứng bệnh do phong hàn gây nên. Y học hiện đại cũng đã có những nghiên cứu bước đầu chứng minh một số tác dụng sinh học của tinh dầu cúc tần, củng cố thêm giá trị của loài cây này trong điều trị hỗ trợ.

Bạn có biết: Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ quả trám

08:00 | 10/12/2025 Y học cổ truyền

Trám là một loại quả nhỏ nhưng giàu giá trị dinh dưỡng và công dụng y học cổ truyền. Từ lâu, trám đã được dùng trong ẩm thực và làm thuốc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Kỳ 2 – Thành phần hóa học và cách thức khai thác dược liệu cây cúc tần

16:12 | 09/12/2025 Y học cổ truyền

Cúc tần không chỉ là loài cây quen thuộc trong đời sống dân gian mà còn là một trong những dược liệu được sử dụng phổ biến trong Đông y nhờ thành phần hoạt chất phong phú. Chính sự đa dạng này đã tạo nên giá trị y học của cúc tần và khiến loài cây này trở thành nguồn dược liệu dễ khai thác, đáp ứng nhiều mục đích chăm sóc sức khỏe.

Kỳ 1: Đặc điểm sinh học của cây cúc tần

09:40 | 08/12/2025 Y học cổ truyền

Cây cúc tần, còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như đại ngải, băng phiến ngải, đại bi, từ bi hay lức ấn, là một loài cây thuộc họ Cúc (Asteraceae). Từ lâu, cúc tần đã quen thuộc với người dân ở nhiều vùng quê Việt Nam nhờ đặc tính dễ trồng, mọc khỏe và có mùi thơm dịu từ tinh dầu. Xét về nguồn gốc, loài cây này được cho là xuất phát từ khu vực Malaysia và Ấn Độ, sau đó lan rộng sang nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam.

10 loại thảo dược giúp an thần, giảm căng thẳng theo y học cổ truyền

08:00 | 07/12/2025 Y học cổ truyền

Trong cuộc sống hiện đại, áp lực công việc và nhịp sống nhanh khiến nhiều người rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu kéo dài. Y học cổ truyền Việt Nam vốn có kho tàng phong phú các vị thuốc Nam có tác dụng an thần, dưỡng tâm, giúp cân bằng tinh thần. Dưới đây là một số dược liệu thường dùng, cùng phân tích và cách áp dụng trong đời sống.

Bài 3: Những lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh

14:42 | 05/12/2025 Y học cổ truyền

Dây gắm là một trong những dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, phong tê thấp, đau nhức mạn tính… Nhờ đặc tính thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, dây gắm được nhiều người tin dùng như một giải pháp tự nhiên, lành tính. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị tốt và đảm bảo an toàn cho sức khỏe, người bệnh cần nắm rõ những lưu ý quan trọng khi sử dụng loại thảo dược này.

Bài 2: Một số bài thuốc Đông y từ cây gắm phổ biến

14:41 | 05/12/2025 Y học cổ truyền

Từ những thông tin trên, chúng ta có thể thấy được cây gắm đối với sức khỏe của chúng ta là vô cùng có lợi. Dưới đây là một vài bài thuốc phổ biến từ cây gắm cho một vài loại bệnh lý điển hình, tuy nhiên, các bài thuốc chỉ mang tính chất tham khảo, việc sử dụng cần có chỉ định của bác sĩ.

Bài 1: Những lợi ích tuyệt vời của cây gắm

11:09 | 05/12/2025 Y học cổ truyền

Cây gắm là một loại cây mọc khá nhiều ở Việt Nam. Không đơn thuần chỉ là một loại thực vật, cây gắm còn được biết đến là một loại dược liệu có hiệu quả điều trị nhiều căn bệnh khác nhau. Đó cũng là lý do vì sao cây gắm có mặt trong nhiều bài thuốc Đông y từ xưa đến nay.

Bài 3: Những lưu ý khi dùng cây chìa vôi làm thuốc chữa bệnh thoát vị đĩa đệm

09:42 | 05/12/2025 Y học cổ truyền

Trong quá trình áp dụng các bài thuốc từ cây chìa vôi để hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm, người bệnh cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng để đảm bảo hiệu quả và tránh những tác dụng không mong muốn. Việc sử dụng dược liệu tự nhiên tuy an toàn nhưng vẫn đòi hỏi sự cẩn trọng, đặc biệt khi người bệnh đang trong giai đoạn đau nặng hoặc có bệnh lý nền phức tạp.

Xem thêm

Hoạt động hội

Hội Nam Y Việt Nam và hành trình lan tỏa yêu thương đến 280 hộ đồng bào Rục ở Kim Phú (Quảng Trị)

5 ngày trước Hoạt động hội

Trong hai ngày 12 và 13/12/2025, Hội Nam Y Việt Nam đã thực hiện một hành trình thiện nguyện đặc biệt, mang theo khoảng 20 tấn hàng hóa với tổng trị giá hơn 500 triệu đồng đến với đồng bào Rục tại xã Kim Phú, tỉnh Quảng Trị.

Diễn đàn quốc tế Lạc Bệnh Học lần thứ 21: Hội Nam Y Việt Nam làm cầu nối đưa Lạc Bệnh Học vươn tầm thế giới

23-11-2025 07:00 Tin tức

TTND. GS. TS. Trương Việt Bình khẳng định, Hội Nam Y Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt với các cơ sở nghiên cứu hàng đầu của Trung Quốc và nhiều quốc gia khác, nhằm đưa Lạc bệnh học cũng như y học cổ truyền Việt Nam lên tầm cao mới.

Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

09-11-2025 17:00 Hoạt động hội

Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”.

Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

04-11-2025 10:14 Hoạt động hội

SKV - Vĩnh Long, ngày 3/11/2025 – Trong không khí hân hoan và trang trọng, Chi Hội Nam Y Trà Vinh trực thuộc Hội Nam Y Việt Nam đã long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030, đánh dấu bước phát triển mới sau 5 năm hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

17-10-2025 21:58 Hoạt động hội

Thực hiện kế hoạch công tác thường niên quý III năm 2025, Chi Hội Nam y tỉnh An Giang đã tổ chức chương trình thiện nguyện ý nghĩa tại khóm Long Thạnh, phường Long Phú, tỉnh An Giang.