Huyệt tam âm giao và vai trò điều trị bệnh trong Y học cổ truyền

Huyệt tam âm giao là một huyệt đạo phổ biến trong Y học cổ truyền. Khi kích thích huyệt đúng cách sẽ giúp cơ thể thông kinh lạc, điều hòa khí huyết, bổ thận, sơ can,... Huyệt tam âm giao có khả năng tác động trên phạm vi rộng với đặc tính tự điều chỉnh nên trở thành huyệt vị quan trọng trong hoạt động chữa bệnh của Y học cổ truyền.
Công dụng tuyệt vời của hoa đậu biếc với sức khỏe và những lưu ý khi sử dụng Công dụng tuyệt vời của hoa đậu biếc với sức khỏe và những lưu ý khi sử dụng
Chuối hột - Chuối hột - "thần dược" chữa sỏi thận, tiểu đường, huyết áp cao

Vị trí huyệt tam âm giao

Huyệt tam âm giao còn được gọi với một số tên khác như là hạ tam lý, huyệt đại âm, huyệt thừa mạng thừa mệnh. Tam âm giao là huyệt đạo thứ 6 trên đường kinh Tỳ. Huyệt là nơi giao của 3 đường kinh âm ở chân đó là Thái âm tỳ, Thiếu âm thận và Quyết âm can.

Huyệt tam âm giao là huyệt tổng vùng bụng dưới. Đây cũng là nơi âm khí hội tụ, vì vậy không bao giờ châm huyệt này khi phụ nữ có thai.

Huyệt tam âm giao nằm ở vết lõm bờ sau của xương chày, bờ trước cơ gấp dài các ngón chân và cơ cẳng chân sau, từ điểm cao nhất của mắt cá chân trong đo lên 3 thốn, tương đương với khoảng 6,5cm đối với người lớn, với trẻ nhỏ khoảng 5,5cm.

Huyệt tam âm giao và vai trò điều trị bệnh trong Y học cổ truyền
Huyệt tam âm giao nằm tại vị trí chỗ lõm bờ xương chày phía trên mắt cá chân. Ảnh internet

Tác dụng huyệt tam âm giao

Huyệt tam âm giao là một huyệt đạo quan trọng trong Y học cổ truyền, nó có nhiều tác dụng khác nhau:

Công năng dưỡng âm

Chính bởi vị trí là điểm giao của 3 đường kinh âm Can - Tỳ - Thận nên huyệt có tác động trực tiếp vào cả 3 cơ quan này. Huyệt có tác dụng trợ vận hóa, điều huyết và thông khí trệ. Hơn nữa, huyệt còn giúp hạ tiết, điều hòa chức năng của bàng quang. Do đó, người mắc các bệnh về hệ tiết niệu, sinh dục thì nên áp dụng day ấn hoặc châm cứu huyệt này.

Ngoài ra, sự kết hợp huyệt túc tam lý và huyệt tam âm giao còn giúp trị chứng mất ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ. Bởi chứng bệnh này có gốc là âm huyết, gây hao tổn làm ảnh hưởng đến giấc ngủ, khi phối hợp bấm hai huyệt này sẽ giúp khí huyết lưu thông, ăn ngon ngủ kỹ hơn.

Điều hòa thần kinh

Theo y học cổ truyền, mỗi dạng cảm xúc âm tính đều sẽ gây nên tổn thương một loại khí nhất định trong cơ thể. Do đó, bất kỳ một cảm xúc âm tính nào kéo dài đều sẽ ảnh hưởng tới Can khí - nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý khác nhau.

Trong khi đó, huyệt tam âm giao lại có công dụng sơ tiết Can khí và ngăn ngừa những trạng thái tâm lý này. Vì thế, những người đang căng thẳng tâm lý, không kiểm soát được cảm xúc thì khi tác động vào huyệt sẽ giúp bình ổn tinh thần, giải tỏa ức khí của cơ thể.

Giải độc và tăng cường chuyển hóa

Huyệt tam âm giao còn được sử dụng phổ biến trong dưỡng sinh để thanh lọc, thúc đẩy khí huyết lưu thông và tăng cường hoạt động chuyển hóa của cơ thể. Đặc biệt, với người rối loạn tạng phủ thì có thể tác động vào huyệt này để cải thiện tình trạng.

Điều hòa huyết áp

Nếu huyết áp tăng hoặc giảm mạnh, bấm huyệt này sẽ giúp cân bằng huyết áp và cải thiện tình trạng kịp thời. Nên bấm huyệt vào khung thời gian từ 11 - 13 giờ mỗi ngày trong khoảng 15 phút vì đây là thời điểm mà tim hoạt động mạnh nhất. Duy trì thực hiện đều đặn trong khoảng 2 - 3 tháng sẽ giúp huyết áp của bạn được ổn định hơn và giảm nguy cơ bị đột quỵ.

Huyệt tam âm giao và vai trò điều trị bệnh trong Y học cổ truyền
Huyệt tam âm giao có khả năng điều hòa thần kinh, cân bằng cảm xúc và nâng cao sức khỏe não bộ. Ảnh internet

Các phương pháp tác động vào huyệt tam âm giao

Cách bấm huyệt tam âm giao

Huyệt tam âm giao là một huyệt đạo quan trọng trong cơ thể cho nên nó được ứng dụng khá rộng rãi trong việc chữa bệnh. Tuy nhiên để đảm bảo chắc chắn việc điều trị mang lại hiệu quả cũng như phát huy được hết tác dụng vốn có cần tác động vào huyệt một cách chính xác:

Khi tự day bấm huyệt tam âm giao, tốt nhất là người bệnh nên ngồi dưới đất hoặc ngồi trên ghế, sao cho khi hai cánh tay gập nhẹ vừa đủ ôm lấy cổ chân. Dùng một tay giữ cổ chân, một tay tác động lên huyệt này với một lực vừa đủ, không quá mạnh để tránh làm bầm tím, nhưng cũng không quá nhẹ đến mức không tác động được đến huyệt đạo.

Dùng tay bấm huyệt tam âm giao theo chiều kim đồng hồ liên tục trong 5 – 7 phút. Trong quá trình day bấm nếu bạn cảm thấy mỏi tay có thể dừng lại để nghỉ nhưng không nhấc ngón tay khỏi vị trí huyệt đạo mà vẫn giữ tư thế như vậy.

Cách châm cứu huyệt tam âm giao

Cách châm huyệt tam âm giao đó là:

Châm thẳng, châm sâu từ 1- 1,5 thốn. Có thể châm xuyên từ huyệt tam âm giao sang huyệt tuyệt cốt. Khi trị bệnh ở chân sẽ châm hướng mũi kim từ phía trước ra phía sau. Khi điều trị bệnh toàn thân thì châm mũi kim hướng từ dưới lên trên.

Cứu 5-7 tráng.

Ôn cứu 10-20 phút.

Kiết già

Đây thực chất là một tư thế ngồi thiền quen thuộc. Trong tư thế này, cơ thể sẽ tạo áp lực lên chân ép đúng vào vị trí của huyệt, giúp huyệt luôn trong trạng thái bị kích thích. Từ đó giúp điều hòa, lưu thông máu, cải thiện các vấn đề về thần kinh và giải tỏa căng thẳng hiệu quả.

Huyệt tam âm giao và vai trò điều trị bệnh trong Y học cổ truyền
Bấm huyệt tam âm giao là phương pháp tác động hỗ trợ điều trị một số bệnh lý. Ảnh internet

Lưu ý khi sử dụng huyệt tam âm giao

Một số lưu ý khi tác động vào huyệt:

Cần xác định chính xác vị trí của huyệt trước khi thực hiện.

Không tác động vào huyệt đối với phụ nữ mang thai vì sẽ gây ảnh hưởng đến thai kỳ, đặc biệt là những trường hợp có tiền sử sảy thai hoặc sinh non.

Kiên trì áp dụng các phương pháp điều trị trong thời gian dài mới đem lại hiệu quả cao.

Không nên lạm dụng việc tác động vào huyệt mà cần kết hợp thêm với chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và sinh hoạt hợp lý.

Trong quá trình thực hiện, nếu gặp bất kỳ vấn đề nào bất thường thì cần ngừng áp dụng và báo ngay với bác sĩ/thầy thuốc để có biện pháp xử lý kịp thời.

Huyệt tam âm giao là một huyệt đạo quan trọng, thường được sử dụng trong việc châm cứu, bấm huyệt chữa bệnh của Y học cổ truyền. Khi thực hiện châm cứu, việc xác định huyệt đạo rất quan trọng. Do đó, người bệnh nên thực hiện theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, chỉ thực hiện chuyên môn khi có bác sĩ, lương y hỗ trợ.

Thúy Hà (t/h)
https://suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Đẩy mạnh phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam trong giai đoạn mới

Đẩy mạnh phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam trong giai đoạn mới

Ngày 15/9/2025, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã ký Chỉ thị số 25/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương liên quan đẩy mạnh phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam trong giai đoạn mới.
Phát triển mạnh nghề trồng và chế biến cây dược liệu, tạo đột phá kinh tế nông thôn

Phát triển mạnh nghề trồng và chế biến cây dược liệu, tạo đột phá kinh tế nông thôn

Tỉnh Ninh Bình đang chứng kiến sự phát triển vượt bậc của nghề trồng và chế biến cây dược liệu, với nhiều hợp tác xã, làng nghề truyền thống được hình thành và mở rộng. Không chỉ bảo tồn tri thức y học cổ truyền, ngành dược liệu còn tạo sinh kế bền vững cho người dân và thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển.
Tiềm năng to lớn và thế mạnh vượt trội từ phát triển dược liệu dưới tán rừng

Tiềm năng to lớn và thế mạnh vượt trội từ phát triển dược liệu dưới tán rừng

Việc phát huy giá trị cây dược liệu tại các khu rừng đang mở ra một hướng đi đầy triển vọng và bền vững cho nền kinh tế nông lâm nghiệp của Việt Nam. Mô hình này không chỉ góp phần quan trọng vào việc tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho người dân vùng cao, mà còn đóng vai trò thiết yếu trong công tác bảo vệ, khai thác hiệu quả và bền vững tài nguyên rừng quý giá.

Cùng chuyên mục

Chữa bong gân bằng cây lá náng

Chữa bong gân bằng cây lá náng

Cây lá náng (lá náng hoa trắng) là một loại cây mọc hoang quen thuộc trong đời sống hoặc có khi được trồng làm cảnh. Điểm đáng chú ý ở loại cây này là được tận dụng làm thuốc chữa bệnh xương khớp và nhiều chứng bệnh khác rất hiệu quả.
Những loại cây chữa đau nhức xương khớp

Những loại cây chữa đau nhức xương khớp

Một số loại cây thuốc nam chữa đau nhức xương khớp như: Cây xấu hổ, cây dây đau xương, cây ngải cứu....
Việt Nam - Ấn Độ và cơ hội định hình chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu

Việt Nam - Ấn Độ và cơ hội định hình chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu

Việt Nam và Ấn Độ đang đứng trước cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị y học cổ truyền toàn cầu. Hai quốc gia đã sẵn sàng nâng tầm quan hệ đối tác song phương đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực y học cổ truyền.
Cải cúc - Loại rau bình dị, vị thuốc trong vườn nhà

Cải cúc - Loại rau bình dị, vị thuốc trong vườn nhà

Rau cải cúc (còn gọi là tần ô) từ lâu đã là nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt. Không chỉ có hương thơm dịu, vị ngọt mát đặc trưng, cải cúc còn được y học cổ truyền đánh giá là một loại rau có dược tính, giúp hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh thường gặp.
Vườn thuốc nam tại gia: 7 loại cây dễ trồng và công dụng chữa bệnh thông thường

Vườn thuốc nam tại gia: 7 loại cây dễ trồng và công dụng chữa bệnh thông thường

Việc tự tay tạo một "tủ thuốc" xanh ngay tại nhà không chỉ là một thú vui tao nhã mà còn là giải pháp thông minh, cung cấp nguồn dược liệu tươi sạch, hiệu quả để xử lý nhanh chóng các vấn đề sức khỏe thường gặp. Dưới đây là 7 loại cây thuốc nam quen thuộc, dễ trồng và có giá trị cao mà gia đình bạn nên sở hữu.
Bài thuốc dân gian từ cốt khí củ

Bài thuốc dân gian từ cốt khí củ

Cây cốt khí hay còn gọi là hổ trượng căn, điền thất, hoạt huyết đan, ban trượng căn…có vị đắng, tính ấm. Cây cốt khí thường mọc hoang ở các vùng đồi núi nước ta, rễ củ của loại cây này có khả năng kháng khuẩn, kháng virus, chống u xơ, chống huyết khối. Thường được dùng để chữa phong thấp, chấn thương, huyết áp, viêm gan, điều hoà kinh nguyệt,… Dưới đây là những bài thuốc dân gian từ cốt khí củ để bà con tham khảo.

Các tin khác

Lá lốt - Vị thuốc dân gian giúp giảm đau xương khớp hiệu quả

Lá lốt - Vị thuốc dân gian giúp giảm đau xương khớp hiệu quả

Lá lốt là loại thảo dược gần gũi, dễ sử dụng và mang lại nhiều lợi ích cho hệ xương khớp nhờ khả năng chống viêm, giảm đau, tán hàn và hoạt huyết. Khi được dùng đúng cách, lá lốt có thể trở thành giải pháp tự nhiên giúp nhiều người giảm bớt đau nhức và cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong những ngày thời tiết lạnh ẩm.
Hội đông Y Việt Nam: Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý của Thái Y viện triều Nguyễn

Hội đông Y Việt Nam: Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý của Thái Y viện triều Nguyễn

SKV - Ngày 11-12 tại Hà Nội, Hội Đông y Việt Nam tổ chức Hội nghị khoa học toàn quốc “Về thân thế, sự nghiệp của Lương y Hoàng Nguyên Cát và những bài thuốc quý, hiệu quả cao chăm sóc sức khỏe Vua Minh Mạng của Thái Y viện triều Nguyễn”.
Kỳ 3: Công dụng và các bài thuốc từ cây cúc tần

Kỳ 3: Công dụng và các bài thuốc từ cây cúc tần

Trong y học cổ truyền, cúc tần được xem là một trong những vị thuốc có giá trị bởi đặc tính mát, vị đắng nhẹ, quy kinh vào phế và thận. Với khả năng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, hoạt huyết và giảm đau, loài cây này xuất hiện trong nhiều bài thuốc dân gian dùng để chữa cảm sốt, đau nhức xương khớp, viêm phế quản hay các chứng bệnh do phong hàn gây nên. Y học hiện đại cũng đã có những nghiên cứu bước đầu chứng minh một số tác dụng sinh học của tinh dầu cúc tần, củng cố thêm giá trị của loài cây này trong điều trị hỗ trợ.
Bạn có biết: Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ quả trám

Bạn có biết: Lợi ích sức khỏe và bài thuốc từ quả trám

Trám là một loại quả nhỏ nhưng giàu giá trị dinh dưỡng và công dụng y học cổ truyền. Từ lâu, trám đã được dùng trong ẩm thực và làm thuốc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Kỳ 2 – Thành phần hóa học và cách thức khai thác dược liệu cây cúc tần

Kỳ 2 – Thành phần hóa học và cách thức khai thác dược liệu cây cúc tần

Cúc tần không chỉ là loài cây quen thuộc trong đời sống dân gian mà còn là một trong những dược liệu được sử dụng phổ biến trong Đông y nhờ thành phần hoạt chất phong phú. Chính sự đa dạng này đã tạo nên giá trị y học của cúc tần và khiến loài cây này trở thành nguồn dược liệu dễ khai thác, đáp ứng nhiều mục đích chăm sóc sức khỏe.
Kỳ 1: Đặc điểm sinh học của cây cúc tần

Kỳ 1: Đặc điểm sinh học của cây cúc tần

Cây cúc tần, còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như đại ngải, băng phiến ngải, đại bi, từ bi hay lức ấn, là một loài cây thuộc họ Cúc (Asteraceae). Từ lâu, cúc tần đã quen thuộc với người dân ở nhiều vùng quê Việt Nam nhờ đặc tính dễ trồng, mọc khỏe và có mùi thơm dịu từ tinh dầu. Xét về nguồn gốc, loài cây này được cho là xuất phát từ khu vực Malaysia và Ấn Độ, sau đó lan rộng sang nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam.
10 loại thảo dược giúp an thần, giảm căng thẳng theo y học cổ truyền

10 loại thảo dược giúp an thần, giảm căng thẳng theo y học cổ truyền

Trong cuộc sống hiện đại, áp lực công việc và nhịp sống nhanh khiến nhiều người rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu kéo dài. Y học cổ truyền Việt Nam vốn có kho tàng phong phú các vị thuốc Nam có tác dụng an thần, dưỡng tâm, giúp cân bằng tinh thần. Dưới đây là một số dược liệu thường dùng, cùng phân tích và cách áp dụng trong đời sống.
Rau củ mùa đông: Những “vị thuốc” quen thuộc giúp bồi bổ và tăng cường sức khỏe

Rau củ mùa đông: Những “vị thuốc” quen thuộc giúp bồi bổ và tăng cường sức khỏe

Mùa đông là thời điểm cơ thể dễ suy giảm sức đề kháng, khô da, nhiễm lạnh và rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, thiên nhiên cũng ưu ái ban tặng nhiều loại rau củ đặc trưng cho mùa này, vừa giàu dinh dưỡng theo y học hiện đại, vừa có giá trị như “vị thuốc” theo y học cổ truyền. Dưới đây là những loại rau củ phổ biến trong mùa đông và lợi ích sức khỏe nổi bật.
Bài 3: Những lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh

Bài 3: Những lưu ý khi dùng dây gắm chữa bệnh

Dây gắm là một trong những dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, phong tê thấp, đau nhức mạn tính… Nhờ đặc tính thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm, dây gắm được nhiều người tin dùng như một giải pháp tự nhiên, lành tính. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị tốt và đảm bảo an toàn cho sức khỏe, người bệnh cần nắm rõ những lưu ý quan trọng khi sử dụng loại thảo dược này.
Bài 2: Một số bài thuốc Đông y từ cây gắm phổ biến

Bài 2: Một số bài thuốc Đông y từ cây gắm phổ biến

Từ những thông tin trên, chúng ta có thể thấy được cây gắm đối với sức khỏe của chúng ta là vô cùng có lợi. Dưới đây là một vài bài thuốc phổ biến từ cây gắm cho một vài loại bệnh lý điển hình, tuy nhiên, các bài thuốc chỉ mang tính chất tham khảo, việc sử dụng cần có chỉ định của bác sĩ.
Xem thêm
Hội Nam Y Việt Nam và hành trình lan tỏa yêu thương đến 280 hộ đồng bào Rục ở Kim Phú (Quảng Trị)

Hội Nam Y Việt Nam và hành trình lan tỏa yêu thương đến 280 hộ đồng bào Rục ở Kim Phú (Quảng Trị)

Trong hai ngày 12 và 13/12/2025, Hội Nam Y Việt Nam đã thực hiện một hành trình thiện nguyện đặc biệt, mang theo khoảng 20 tấn hàng hóa với tổng trị giá hơn 500 triệu đồng đến với đồng bào Rục tại xã Kim Phú, tỉnh Quảng Trị.
Diễn đàn quốc tế Lạc Bệnh Học lần thứ 21: Hội Nam Y Việt Nam làm cầu nối đưa Lạc Bệnh Học vươn tầm thế giới

Diễn đàn quốc tế Lạc Bệnh Học lần thứ 21: Hội Nam Y Việt Nam làm cầu nối đưa Lạc Bệnh Học vươn tầm thế giới

TTND. GS. TS. Trương Việt Bình khẳng định, Hội Nam Y Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt với các cơ sở nghiên cứu hàng đầu của Trung Quốc và nhiều quốc gia khác, nhằm đưa Lạc bệnh học cũng như y học cổ truyền Việt Nam lên tầm cao mới.
Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ” - Cùng hành động và chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Ngày 9/11, tại Khu Du lịch Ao Vua (Hà Nội), hơn 200 đại biểu, chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y học hiện đại và y học cổ truyền đã tham dự Hội thảo khoa học “Sức khỏe não bộ: Phòng ngừa suy giảm và tăng cường trí nhớ”.
Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

Chi hội Nam y Trà Vinh tổ chức thành công đại hội đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030

SKV - Vĩnh Long, ngày 3/11/2025 – Trong không khí hân hoan và trang trọng, Chi Hội Nam Y Trà Vinh trực thuộc Hội Nam Y Việt Nam đã long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030, đánh dấu bước phát triển mới sau 5 năm hoạt động tích cực, hiệu quả trong công tác khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Chi hội Nam y tỉnh An Giang lan tỏa yêu thương – trao gửi niềm tin tới người dân khó khăn khóm Long Thạnh

Thực hiện kế hoạch công tác thường niên quý III năm 2025, Chi Hội Nam y tỉnh An Giang đã tổ chức chương trình thiện nguyện ý nghĩa tại khóm Long Thạnh, phường Long Phú, tỉnh An Giang.
Phiên bản di động