Cây tía tô – công dụng và bài thuốc bạn nên biết
1. Đôi nét về cây tía tô
Tía tô là một loại thảo mộc được sử dụng phổ biến ở các nước châu Á. Lá tía tô thường được dùng trong chế biến món ăn như nấu canh hay món salad, súp, sushi và các món ăn khác. Ngoài ẩm thực, cây tía tô còn mang đến rất nhiều công dụng trong điều trị nhiều loại bệnh như hen suyễn, dị ứng và các vấn đề về tiêu hóa.
![]() |
Tía tô là loài cây phổ biến |
2. Tác dụng của cây tía tô
Theo nghiên cứu y học hiện đại, nước sắc của cành và lá tía tô có tác dụng ức chế đối với trực khuẩn ruột kết, trực khuẩn lỵ, tụ cầu khuẩn; một số nấm gây bệnh ngoài da; tăng cường nhu động dạ dày, ruột; làm giảm sự phân tiết dịch nhầy trong phế quản, hoãn giải sự co thắt phế quản, do đó có tác dụng giảm ho, trừ đờm và cắt cơn hen suyễn; có tác dụng giải nhiệt, trấn tĩnh và làm tăng đường huyết; chống đông máu, ức chế sự ngưng tập tiểu cầu, giảm độ đặc và độ dính của máu...
Theo y học cổ truyền, tía tô có vị cay, tính ấm, lợi vào kinh tỳ, phế. Tác dụng phát tán phong hàn, hóa đờm, giải uất, giải độc, an thai, chữa hen suyễn, tê thấp, trị ho, thúc đẩy tiêu hóa, giảm đau…
Có thể sử dụng toàn cây làm thuốc, dưới dạng dùng tươi, thuốc sắc, tinh dầu hoặc dạng bột mịn.
![]() |
Tía tô có nhiều công dụng tốt |
3. Bài thuốc thường dùng từ cây tía tô
Bài thuốc chữa cảm lạnh: Tô diệp (lá tía tô khô) 8g, trần bì 6g, hương phụ 8g, cam thảo 4g, gừng tươi 2 lát, sắc uống.
Bài thuốc tiêu đờm giảm ho: Tô diệp 15g, gừng khô 3g sắc uống mỗi ngày. Nước sắc đem chia thành 2 lần uống.
Bài thuốc chữa hen suyễn, ho nhiều đờm: Hạt tía tô, hạt cải thìa , hạt củ cải, liều lượng bằng nhau, tán bột, trộn đều. Ngày uống 9g, chia 3 lần
Bài thuốc chữa đau bụng do ngộ độc thực phẩm: Lá tía tô tươi, giã nát, lọc lấy nước uống. Hoặc dùng tô diệp (lá tía tô khô) 10g sắc uống.
Bài thuốc chữa trúng độc"tô tử giải độc thang": Tô diệp 10g, cam thảo 4g, gừng tươi 8g sắc với 600ml nước, còn 200ml. Chia thành 3 phần, uống khi thuốc còn nóng.
Bài thuốc chữa dị ứng mẩn ngứa: Lá tía tô tươi, giã nát, xát vào chỗ bị bệnh hoặc dùng nước sắc từ cây tía tô đem rửa bên ngoài.
Bài thuốc chữa thai động bất an: Tô ngạch (cành tía tô) 9g, Tô diệp (lá tía tô) 9g bạch truật 9g, trần bì 6g, phục linh 6g Sắc lấy nước, chia 2-3 lần, uống trong ngày.
Bài thuốc chữa chướng bụng, kiện vị, cầm nôn: Lá tía tô giã lấy nước đem hòa với một ít muối và uống trong 1 lần. Nếu nôn mửa do thai nghén, nên dùng nước sắc từ cành tía tô để uống.
Bài thuốc làm đẹp da: Vò nát lá tía tô hòa vào nước tắm
Bài thuốc chữa tiêu chảy, miệng nôn trôn tháo: Lấy lá tô tử cho vào nồi đun, sau đó bỏ bã và nấu đặc thành cao. Đậu đỏ rang vàng, tán bột mịn rồi trộn với thuốc cao tía tô hoàn viên bằng hạt đỗ xanh. Mỗi lần dùng 50 viên, chia 2 lần.
![]() |
Bài thuốc từ cây tía tô |
Lưu ý:
Nước tía tô tươi nên đun từ 10-15 phút. Không nên đun sôi quá 15 phút. Vì các tinh dầu trong đó sẽ bị bay hơi, giảm hiệu quả điều trị.
Nước lá tía tô tươi nên sử dụng ngay hoặc bảo quản ngăn mát tủ lạnh uống trong ngày để đảm bảo chất lượng và hương vị.
Người bị cảm phong nhiệt không nên dùng nước lá tía tô. Không dùng nước tía tô trong thời gian dài có thể gây đầy bụng, khó tiêu.
Tin liên quan

10 bài thuốc chữa các bệnh thường gặp từ tía tô
06:30 | 27/11/2024 Y tế 24h

Cảm lạnh và các phương pháp điều trị cảm lạnh từ thảo dược
11:17 | 30/10/2024 Y học cổ truyền

Công dụng của cây xương khỉ: Vị thuốc quý trong y học dân gian
23:49 | 15/10/2024 Y học cổ truyền
Cùng chuyên mục

Đắk Lắk: Phấn đấu hình thành 1 chuỗi liên kết nghiên cứu, nuôi trồng, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm dược liệu
10:38 | 24/09/2024 Thuốc nam cho người Việt

Sốt xuất huyết theo Y học cổ truyền
16:00 | 30/07/2024 Thuốc nam cho người Việt

Bệnh Bạch hầu và chứng ôn độc toả hầu phong theo y học cổ truyền
16:00 | 30/07/2024 Thuốc nam cho người Việt

Trigger Point Và A Thị Huyệt theo Y Học Cổ Truyền
15:16 | 30/07/2024 Thuốc nam cho người Việt

Bồ công anh dược liệu có nhiều công dụng đối với sức khỏe
19:34 | 04/04/2024 Thuốc nam cho người Việt

Bài thuốc chữa bệnh của dược liệu hương nhu
07:00 | 21/03/2024 Thuốc nam cho người Việt
Các tin khác

Công dụng chữa bệnh của cây lá bỏng
15:00 | 10/03/2024 Thuốc nam cho người Việt

Vị thuốc chuối hột rừng
07:43 | 10/03/2024 Thuốc nam cho người Việt

Danh mục một số cây thuốc Nam theo nhóm bệnh
19:36 | 09/03/2024 Thuốc nam cho người Việt

12 bài thuốc chữa bệnh hiệu quả của xà sàng tử
18:00 | 08/03/2024 Thuốc nam cho người Việt

Công dụng và các bài thuốc trị bệnh của cây chùm ngây
18:00 | 04/03/2024 Thuốc nam cho người Việt

5 vị thuốc nam phòng chữa bệnh thường gặp
07:10 | 04/03/2024 Thuốc nam cho người Việt

Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - bậc thầy của những bài thuốc Nam
13:26 | 03/03/2024 Thuốc nam cho người Việt

Những lưu ý khi sử dụng nguyên liệu tự nhiên trong các bài thuốc nam gia truyền
11:39 | 28/02/2024 Thuốc nam cho người Việt

Vấn đề nguyên liệu tự nhiên của các bài thuốc nam gia truyền
06:00 | 28/02/2024 Y học cổ truyền

Đặc điểm nổi bật của bài thuốc Nam gia truyền
17:00 | 27/02/2024 Thuốc nam cho người Việt

Hà Nội: Dâng hương tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản Viên Sơn
3 ngày trước Hoạt động hội

Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam
29-01-2025 00:00 Hoạt động hội

Hội Nam y Việt Nam tổng kết công tác hoạt động năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 - khu vực phía Nam
18-01-2025 21:00 Hoạt động hội

Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng
17-01-2025 13:08 Hoạt động hội

Ninh Thuận: Hội Nam y Việt Nam Công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận
12-01-2025 20:00 Hoạt động hội