Cây thuốc Nam: Công dụng chữa bệnh của bạch đồng nữ

Bạch đồng nữ hay còn gọi là cây mò trắng, cây bấn trắng. Tên khoa học là Clerodendrum fragrans Vent, thuộc họ cỏ roi ngựa, có pháp danh khoa học là Verbenaceae.

Đây là một dạng cây bụi nhỏ cao khoảng 1-1,5m, thân cây không phân nhánh. Lá cây to, hình trứng, mọc so le nhau, trên lá có nhiều lông mịn. Chiều dài lá khoảng 10-20cm, rộng khoảng 8-18cm, xung quanh mép lá có răng cưa to, thô. Hoa của cây bạch đồng nữ có màu trắng hoặc hồng nhạt, có mùi thơm và tạo thành cụm to. Cây thường ra hoa vào tháng 7-8 và ra quả vào tháng 9-10.

Bạch đồng nữ là loài cây dại, chúng phân bố nhiều nơi trên thế giới như Philipin, Indonesia, Việt Nam và nhiều nơi khác. Tại Việt Nam, chúng mọc ở khắp đất nước từ miền núi đến đồng bằng.

Cây bạch đồng nữ

Bạch đồng nữ được dùng điều trị các bệnh: bạch đới, tử cung viêm loét, kinh nguyệt không đều, mụn nhọt lở ngứa, viêm mật vàng da, gân xương đau nhức, mỏi lưng, huyết áp cao. Ngày dùng 12 – 16 g rễ dưới dạng thuốc sắc hay thuốc viên. Còn dùng bạch đồng nữ trong điều trị vết thương bỏng.

Bạch đồng nữ thuộc nhóm thuốc có tác dụng làm rụng nhanh các hoại tử ở vết loét. Dùng cành lá hoa tươi rửa sạch, đun sôi với nước rồi lọc và dùng nước lọc này để nhỏ giọt liên tục hoặc ngâm vết thương.

Trong y học dân gian Nepan, nước ép lá tươi, chồi non giã nát, hoặc nước ép rễ tươi uống để trị giun sán với liều lượng như sau: Nước ép lá tươi: mỗi ngày uống một lần khoảng 4 thìa cà phê, liền trong 4 ngày. Hoặc uống mỗi ngày, một lần 2 thìa cà phê nưóc ép lá tươi cho đến khi ra giun.

Còn dùng nước ép lá bôi để diệt bọ ký sinh ở động vật. Trong y học dân gian Ấn Độ, thuốc nhão chế từ chồi non của cây bạch đồng nữ và cây ổi với một nhúm muối để điều trị đau dạ dày do đầy hơi, mỗi lần uống 2 thìa cà phê, ngày 2 lần cho tới khi khỏi.

Bài thuốc có bạch đồng nữ

Thuốc làm rụng nhanh các hoại từ ở vết bỏng: Cành lá, hoa tươi bạch đồng nữ rửa sạch 1 kg, nước 10 lít. Đun sôi 30 phút lọc lấy nước, nhỏ giọt liên tục hoặc ngâm vết thương ngày 2 lần, mỗi lần 1 giờ.

Thuốc điều kinh: Bạch đồng nữ 16g, ích mẫu 40g, hương phụ chế 15g, đậu đen 10g, nghệ vàng 2g, ngải cứu 2g. Sắc đặc, ngày uống một thang.

Chữa kinh nguyệt không đều, kinh thấy sớm kỳ, lượng máu nhiều đỏ tươi, hoặc máu ít đỏ thẫm, đau bụng trước khi thấy kinh: Bạch đồng nữ, ích mẫu, cỏ nhọ nồi, rễ gai, dành dành hay vỏ núc nác, mỗi vị 20g sắc uống.

Những bài thuốc từ bạch đồng nữ chỉ mang tính tham khảo, cần thăm khám và hỏi ý kiến bác sỹ chuyên khoa trước khi sử dụng để chữa bệnh.