Nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh còi xương ở trẻ em
Bệnh còi xương ở trẻ là gì?
Còi xương là tình trạng rối loạn gây giảm khoáng hóa của đĩa sụn tăng trưởng, giảm khoáng hóa xương ở trẻ nhỏ, trẻ em, thanh thiếu niên đang lớn do thiếu vitamin D hoặc khiếm khuyết về chuyển hóa và chức năng của nó, thiếu canxi hoặc phosphat hoặc giảm hoạt động của phosphataza kiềm. Trẻ em mắc bệnh còi xương thường đến từ miền núi, nơi sương mù nhiều, ít ánh nắng. Do đó, dẫn đến việc tổng hợp Vitamin D bị thiếu, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu và chuyển hóa của canxi và phospho, là những nguyên liệu cần thiết tạo nên bộ khung xương. Tuy nhiên, trẻ em thành thị cũng có thể bị còi xương do trẻ được bao bọc quá kỹ trong nhà, không được tắm nắng thường xuyên cũng dẫn đến thiếu tổng hợp vitamin D.
Có 3 dạng còi xương: Còi xương dinh dưỡng; còi xương do rối loạn chuyển hóa vitamin D hoặc giảm hoạt động của vitamin D (còi xương phụ thuộc vitamin D); còi xương do rối loạn tái hấp thu phospho ở ống thận (Còi xương phosphopenic di truyền).
Nguyên nhân bệnh còi xương?
![]() |
Ảnh minh họa từ Internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh còi xương là thiếu Vitamin D. Vitamin D được cung cấp từ hai nguồn: ngoại sinh và nội sinh. Nước ta nằm ở vùng khí hậu nhiệt đới, hầu như quanh năm có ánh nắng mặt trời nhưng tỷ lệ trẻ Việt Nam bị còi xương vẫn rất cao do ít hoặc không được tiếp xúc ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, xuất phát từ nỗi lo sợ và thói quen kiêng cữ vì sợ trẻ bị ốm nên bố mẹ không cho con trẻ tắm nắng. Ngoài ra, tình trạng trẻ thiếu vitamin D còn do các nguyên nhân khác như:
Sai lầm trong chế độ ăn của trẻ: Chế độ ăn không đa dạng, ăn uống kém sẽ không đáp ứng nhu cầu các chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi. Canxi có nhiều trong sữa và ở tỷ lệ hấp thu cao hơn các thực phẩm khác, đặc biệt là sữa mẹ. Những trẻ uống sữa ít hơn số lượng khuyến nghị là một trong những nguy cơ mắc bệnh còi xương. Hoặc những trẻ khi ăn dặm được cho ăn quá nhiều chất bột đường (glucid), chất đạm (protein) gây tình trạng rối loạn chuyển hóa, tăng đào thải canxi ra nước tiểu hoặc bữa ăn dặm hàng ngày thiếu hoặc ít dầu mỡ ảnh hưởng đến hấp thụ vitamin D.
Các yếu tố khác: Phụ nữ khi mang thai không bổ sung đủ các chất dinh dưỡng, đặc biệt thiếu vitamin D, canxi là yếu tố nguy cơ dẫn đến còi xương ở trẻ em. Ngoài ra, nguy cơ còi xương thường gặp ở: trẻ sinh non, suy dinh dưỡng bào thai, suy dinh dưỡng, trẻ hay mắc các bệnh nhiễm khuẩn, trẻ bị rối loạn tiêu hóa kéo dài...Những trẻ này thường thiếu các vi chất dinh dưỡng, bao gồm cả vitamin D và canxi.
Một nguyên nhân hiếm gặp hơn là thiếu vitamin K2, một protein vận chuyển canxi tạo xương hay thiếu một số khoáng chất phospho, kẽm, magie là những thành phần của xương.
Biểu hiện của bệnh còi xương
![]() |
Biểu hiện ở trẻ bị còi xương. Ảnh: Internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Các biểu hiện ở hệ thần kinh: Trẻ ra mồ hôi nhiều kể cả ban đêm (mồ hôi trộm); khó ngủ, hay giật mình; rụng tóc gáy; đối với còi xương cấp có thể gặp tiếng thở rít thanh quản, cơn khóc lặng, hay nôn, nấc khi ăn và có thể co giật do hạ canxi máu;
Trẻ chậm phát triển vận động: chậm biết lẫy, chậm biết bò;
Các biểu hiện ở xương: Thóp chậm liền, bờ thóp mềm, bướu trán, bướu đỉnh; chậm mọc răng, răng hay bị sâu, răng mọc lộn xộn; lồng ngực hình gà, chuỗi hạt sườn; vòng cổ chân, vòng cổ tay, xương chi cong;
Toàn thân: nếu không được điều trị, trẻ chán ăn, suy dinh dưỡng, da xanh thiếu máu, lách to.
Ngoài ra, con bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Phòng bệnh
Trẻ thiếu canxi là một trong những vấn đề luôn được các bậc cha mẹ quan tâm trong quá trình nuôi con, bởi nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển hệ xương của trẻ. Do vậy, trẻ cần có chế độ dinh dưỡng đầy đủ và duy trì thói quen sinh hoạt hợp lý là biện pháp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh còi xương ở trẻ một cách hiệu quả, đồng thời trong quá trình nuôi dưỡng trẻ cần lưu ý một số vấn đề sau:
Thường xuyên cho trẻ được vận động và tiếp xúc với không khí ngoài trời nhằm tăng cường đề kháng cũng như sức khỏe của trẻ;
Cho trẻ tắm nắng hàng ngày và để lộ vùng chân, tay, lưng, bụng ra ngoài từ 10 - 15 phút vào mỗi buổi sáng lúc trước 9 giờ để tăng cường lượng vitamin D cho trẻ;
Xây dựng một thực đơn dinh dưỡng khoa học: Khi trẻ dưới 6 tháng tuổi cần cho trẻ được bú mẹ hoàn toàn. Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên bắt đầu cho trẻ ăn dặm và trong các bữa ăn cần bổ sung cho trẻ đủ 4 nhóm thực phẩm (nhóm bột đường, nhóm chất đạm, nhóm chất béo, nhóm vitamin và khoáng chất) để trẻ có thể nhận được đầy đủ dưỡng chất. Một số thực phẩm có chứa nhiều vitamin D như dầu cá hồi, cá hồi, cá thu, lươn, lòng đỏ trứng gà, sữa. Canxi có nhiều trong sữa và các chế phẩm từ sữa. Trong rau thì có các loại đậu đỗ…
![]() |
Cha mẹ cần bổ sung thực phẩm giàu vitamin D cho con để phòng tránh bệnh còi xương. Ảnh: Internet. https://suckhoeviet.org.vn/ |
Cho trẻ ngủ đủ giấc để hình thành hooc môn tăng trưởng;
Ngoài ra, đối với các bà mẹ đang mang thai, hoặc trẻ có nguy cơ bị còi xương nên uống thêm dầu cá hoặc vitamin D nhưng phải có chỉ dẫn của bác sĩ sản khoa, nhi khoa và tuyệt đối không được lạm dụng vitamin D. Đối với trẻ sinh non, thiếu tháng, thiếu cân rất cần thiết cho trẻ đi khám định kỳ để được bác sỹ tư vấn chế độ ăn cho trẻ.
Tin liên quan

Bà Giàng Thị Dung giữ chức vụ Bí thư Thành ủy Lào Cai
22:33 | 07/02/2025 Tin tức

Dự báo thời tiết ngày 8/2/2025: Hà Nội rét buốt, thấp nhất 9 độ C
05:15 | 08/02/2025 Môi trường xanh

Kinh nghiệm chẩn đoán chứng Đởm thạch (Sỏi mật) dưới góc nhìn Y học hiện đại
16:19 | 07/02/2025 Tư vấn
Cùng chuyên mục

Những lưu ý bảo vệ sức khỏe khi thời tiết lạnh giá
11:28 | 06/02/2025 Sức khỏe

Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên sẽ tổ chức tầm soát sàng lọc phát hiện bệnh tim bẩm sinh miễn phí cho trẻ em
21:37 | 05/02/2025 Sức khỏe

Bộ Y tế thông tin về đợt bùng phát dịch cúm mùa tại Nhật Bản
20:21 | 05/02/2025 Sức khỏe
![[Infographic] Các cách phòng bệnh hô hấp mùa đông xuân](https://suckhoeviet.org.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/04/22/croped/influenza-rsv20250204225728.jpg?250204110119)
[Infographic] Các cách phòng bệnh hô hấp mùa đông xuân
07:00 | 05/02/2025 Sức khỏe

Nên ăn uống và tập luyện như thế nào sau khi mổ cắt túi mật?
10:35 | 04/02/2025 Tư vấn

Đề xuất đưa vaccine phòng bệnh do phế cầu vào Chương trình tiêm chủng mở rộng
21:15 | 03/02/2025 Sức khỏe
Các tin khác

9 cách chữa cảm cúm tại nhà
12:53 | 02/02/2025 Sức khỏe

Bạn có biết: Tác dụng của quả quýt với sức khỏe
07:00 | 02/02/2025 Khỏe - Đẹp

Top các thực phẩm "thân thiện" với hệ tiêu hóa
06:50 | 01/02/2025 Khỏe - Đẹp
![[Infographic] Lợi ích bất ngờ của một số loại mứt Tết](https://suckhoeviet.org.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/25/22/croped/mut-tet20250125220206.png?250130094346)
[Infographic] Lợi ích bất ngờ của một số loại mứt Tết
06:45 | 31/01/2025 Khỏe - Đẹp

Lãnh đạo Sở y tế thăm và chúc tết các đơn vị trực Tết
12:31 | 30/01/2025 Thông tin tuyên truyền quảng cáo

Mâm ngũ quả ngày Tết: Ý nghĩa và những lợi ích sức khỏe
06:30 | 30/01/2025 Sức khỏe

Đảm bảo công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm trong dịp Tết Nguyên đán 2025
18:44 | 27/01/2025 Sức khỏe

Tắm cây mùi già – Hương vị Tết xưa trong mỗi gia đình Việt
15:23 | 27/01/2025 Sức khỏe

Tắm lá mùi già: Phong tục ngày tất niên và tác dụng đối với sức khỏe
13:45 | 27/01/2025 Sức khỏe

Biện pháp phòng tránh nguy cơ đột quỵ
10:26 | 27/01/2025 Sức khỏe

Thư chúc mừng năm mới - Xuân Ất Tỵ 2025 của Chủ tịch Hội Nam Y Việt Nam
29-01-2025 00:00 Hoạt động hội

Hội Nam y Việt Nam tổng kết công tác hoạt động năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 - khu vực phía Nam
18-01-2025 21:00 Hoạt động hội

Hội Nam Y Việt Nam: Tiếp tục phát triển vững mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng
17-01-2025 13:08 Hoạt động hội

Ninh Thuận: Hội Nam y Việt Nam Công bố quyết định thành lập Chi hội Nam y Ninh Thuận
12-01-2025 20:00 Hoạt động hội

Sóc Trăng: Đại hội Chi hội Nam Y tỉnh Sóc Trăng lần thứ II, nhiệm kỳ 2025-2030
10-01-2025 08:03 Hoạt động hội