Cây sóng rắn: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền

Cây sóng rắn là một loại thảo dược quen thuộc trong y học cổ truyền Việt Nam. Với nhiều công dụng nổi bật, cây sóng rắn không chỉ được sử dụng như một vị thuốc mà còn là một nguyên liệu quý trong chế biến thực phẩm. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá công dụng của cây sóng rắn, cách sử dụng và những lưu ý cần thiết khi áp dụng trong điều trị.
Cây cò ke: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền Cây ban lá dính: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền Cây mắc nưa: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền Cây mướp khía: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền Cây bông gạo: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền Cây bụp giấm: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền
Cây sóng rắn: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền
Đặc điểm của cây sóng rắn

Đặc điểm của cây sóng rắn

Tên tiếng Việt: Sóng rận, Sóng rắn nhiều lá

Tên khoa học: Albizia myriophylla Benth.

Họ: Trinh nữ (Mimosaceae)

Cây sóng rắn còn được biết đến với các tên gọi khác các như cây sóng giận ăn cây sắn nhiều lá,... Chúng thường mọc thành các bụi, cây sóng rắn còn có tên khoa học là Albizia myriophylla Benth thuộc họ đậu.

Cây sóng rắn có thể phát triển đến độ cao trung bình từ 2 đến 4 m. Loại cây này thường tựa vào các cây to để sinh sóng và phát triển. Vỏ của thân cây có màu nâu, các cành nhỏ có lông. Nếu sử dụng dao chặt thân cây có thể thấy nước từ bên trong chảy ra.

Lá của cây sóng rắn có hình lông chim dạng kép hai lần. Hoa của loại cây này thường mọc thành chùm, phân bố chủ yếu ở đầu cành cây. Do cây thuộc họ đậu, vì vậy quả của cây có hình trái đậu, tuy nhiên độ dày của quả mỏng hơn. Quả chứa nhiều hạt trung bình từ 4 đến 9 hạt.

Cây sóng rắn phân bố chủ yếu ở miền Nam nước ta. Hiện nay loại cây này đã được nhiều người dân trồng để sử dụng làm dược liệu, áp dụng vào các bài thuốc Đông y.

Người ta thường lấy phần vỏ rễ và vỏ của cây sóng rắn để sử dụng làm thuốc. Cây sóng rắn sau khi được người dân thu hái về sẽ được tách vỏ, chỉ lấy vỏ phần thân và rễ. Sau đó đem chúng rửa sạch để loại bỏ đất, bụi bẩn cũng như các loại vi khuẩn bám trên cây. Vỏ của cây sau khi đã được làm sạch cần đem đi phơi nắng hoặc sử dụng máy sấy khô để dùng dần.

Phương pháp bảo quản loại cây này cũng khá đơn giản chỉ cần để để phần vỏ của rễ và thân cây đã chế biến ở nơi khô ráo thoáng mát. Nếu không rất dễ làm chúng bị ẩm mốc, hư hỏng.

Cây sóng rắn: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền
Cây sóng rắn: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền

Thành phần hóa học

Trong rễ sóng rắn có 0,035% ancaloid, màu trắng ngà, vị rất đắng, 6% saponin thô màu vàng nâu nhạt, vị rất cay, hút ẩm ở ngoài không khí. Ngoài ra còn có cho phản ứng flavonoid và steroid.

Cho chuột nhắt (trọng lượng 20g) uống dung dịch nước với liều 18g/kg thể trọng đến 20g/kg chuột chết sau 2 đến 3 ngày. Tỷ lệ tử vong 10% (với liều 18g/kg) đến 25% (với liều 20g/kg).

Công dụng của cây sóng rắn

Cây sóng rắn được coi là một vị thuốc không gây độc cho cơ thể. Chúng có tính mát, khi uống có vị ngọt, tuy nhiên sau đó sẽ có cảm giác lợm giọng.

Theo các bài thuốc y học cổ truyền, cây sóng rắn có một số số tác dụng dược lý như: Giải độc, lương huyết, tiêu cam sát trùng, tả can nhiệt, nhuận tràng, thoái tâm hỏa,...Loại cây này thường được sử dụng để chữa trị cho những trường hợp: Trẻ em bị nứt môi, ho, nổi mề đay, giải nhiệt, u nhọt,...

Cây sóng rắn: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền
Công dụng của cây sóng rắn

Bài thuốc từ cây sóng rắn

Chuẩn bị nguyên liệu: 10 đến 20g sóng rắn đã được làm sạch và sơ chế

Quy trình thực hiện: Sau khi dược liệu đã được làm sạch, đem toàn bộ chúng sắc với nước lọc theo tỷ lệ hợp lý. Hỗn hợp đun trên lửa nhỏ cho đến khi dung dịch trong nồi chuyển màu và sắc lại thì có thể tắt bếp. Sử dụng phần nước để uống bỏ lại phần bã, dùng hết trong vòng một ngày. Với bài thuốc này bạn cần sử dụng thường xuyên và đều đặn để có kết quả điều trị rõ ràng.

Cây sóng rắn: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền
Bài thuốc từ cây sóng rắn

Lưu ý khi sử dụng cây sóng rắn

Để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh được các tác dụng phụ thì khi sử dụng những bài thuốc từ cây sóng rắn, bạn cần chú ý những điều sau đây:

Khi thấy dược liệu có dấu hiệu hư hỏng hay nấm mốc cần phải loại bỏ không nên sử dụng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Việc làm này có thể giúp bạn tránh gặp các tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra, giúp quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất.

Đối với các trường hợp như phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, trẻ em sơ sinh, trẻ nhỏ khi muốn sử dụng loại dược liệu này còn phải hỏi ý kiến của các thầy thuốc hoặc các chuyên gia ra. Do cây sóng rắn có chứa một số thành phần có thể gây hại đến sức khỏe của các đối tượng kể trên.

Tuyệt đối không được kết hợp cây sóng rắn cùng với các loại thuốc tây. Việc làm này có thể gây ra các tương tác thuốc ảnh hưởng đến sức khỏe, cũng như quá trình điều trị.

Cần tuân thủ theo các hướng dẫn của người thầy thuốc đã chỉ định. Không được lạm dụng hay sử dụng quá nhiều loại thuốc này. Việc sử dụng quá nhiều cây sóng rắn không đem lại tác dụng tốt cho quá trình điều trị mà chúng có thể khiến cho bạn gặp các vấn đề về sức khỏe và phản ứng dị ứng,...

Bất kỳ loại thuốc nào khi sử dụng đều cần có sự kiên trì, đều đặn, không được bỏ ngắt quãng. Nếu bạn muốn bắt đầu sử dụng lại thuốc sau khi đã bỏ một thời gian, bạn cần gặp thầy thuốc để được tư vấn về liều lượng và thời gian sử dụng.

Trong quá trình sử dụng cây sóng rắn nếu bạn thấy bất kỳ triệu chứng ảnh bất thường nào trên cơ thể để cần báo cho các bác sĩ, đồng thời ngừng sử dụng thuốc.

Cây sóng rắn là một loại thảo dược quý giá trong y học cổ truyền với nhiều công dụng nổi bật. Từ việc chống viêm, hỗ trợ hô hấp, giảm đau đến tăng cường miễn dịch, cây sóng rắn xứng đáng được biết đến và áp dụng trong cuộc sống hàng ngày. Hãy tìm hiểu và sử dụng cây sóng rắn một cách hợp lý để tận dụng tối đa những lợi ích mà nó mang lại cho sức khỏe của bạn.

Xem thêm: Những Cây thuốc và vị thuốc Việt Nam (TS Đỗ Tất Lợi)

Thúy Hà (t/h)
https://suckhoeviet.org.vn

Tin liên quan

Ban hành Thông tư thanh toán bảo hiểm y tế đối với thuốc y học cổ truyền, dược liệu

Ban hành Thông tư thanh toán bảo hiểm y tế đối với thuốc y học cổ truyền, dược liệu

Nhằm thúc đẩy việc sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, hiệu quả và đồng thời phát triển mạnh mẽ y học cổ truyền, Bộ Y tế đã chính thức ban hành Thông tư 27/2025/TT-BYT.
Phó Thủ tướng Lê Thành Long: Nâng tầm y dược cổ truyền, hướng tới chiến lược dài hạn

Phó Thủ tướng Lê Thành Long: Nâng tầm y dược cổ truyền, hướng tới chiến lược dài hạn

Ngày 4/7/2025, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Quyết định số 1893/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển y dược cổ truyền (YDCT) và kết hợp YDCT với y dược hiện đại đến năm 2030, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng YDCT trong hệ thống y tế quốc gia.
Quy định về đăng ký lưu hành thuốc cổ truyền, dược liệu

Quy định về đăng ký lưu hành thuốc cổ truyền, dược liệu

Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư 29/2025/TT-BYT quy định về việc đăng ký lưu hành thuốc cổ truyền, vị thuốc cổ truyền, dược liệu.

Cùng chuyên mục

Hoa ngâu – Hương sắc dân dã, vị thuốc quý hỗ trợ trị đau nhức xương khớp, huyết áp cao và ho hen

Hoa ngâu – Hương sắc dân dã, vị thuốc quý hỗ trợ trị đau nhức xương khớp, huyết áp cao và ho hen

Hoa ngâu từ lâu đã trở thành hình ảnh thân thuộc trong đời sống người Việt. Với dáng cây nhỏ nhắn, hoa vàng li ti tỏa hương thơm nhẹ nhàng, ngọt dịu, cây ngâu không chỉ được trồng để làm cảnh, làm hàng rào hay trang trí sân vườn mà còn được dân gian sử dụng như một vị thuốc quý trong y học cổ truyền. Đặc biệt, hoa ngâu có tác dụng hỗ trợ trị đau nhức xương khớp, huyết áp cao, cũng như giảm ho hen, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Một số nghiên cứu khoa học về cây Đại hoàng

Một số nghiên cứu khoa học về cây Đại hoàng

Cây Đại hoàng hay còn gọi với tên khác là Hoàng lương (Bản Kinh), Tướng quân (Lý Thị Dược Lục), Hỏa sâm, Phu như (Ngô Phổ bản thảo), Phá môn, Vô thanh hổ, Cẩm trang hoàng (Hòa Hán Dược Khảo), Thiệt ngưu đại hoàng (Bản Thảo Cương Mục), Cẩm văn, Sanh quân, Đản kết, Sanh cẩm văn, Chế quân, Xuyên quân, Chế cẩm văn, Sanh đại hoàng,… . Tên khoa học là Rheum palmatum Baill, thuộc Họ Rau Răm (tên danh pháp khoa học là Polygonaceae).
Cây Sài hồ – Vị thuốc thanh nhiệt, trị cảm mạo, đau đầu và sốt rét

Cây Sài hồ – Vị thuốc thanh nhiệt, trị cảm mạo, đau đầu và sốt rét

Sài hồ là một vị thuốc quý trong Đông y, từ lâu đã được sử dụng rộng rãi để giải cảm, thanh nhiệt, điều hòa khí huyết và hỗ trợ chữa các chứng bệnh liên quan đến gan, thần kinh, cảm sốt. Cây có tên khoa học là Bupleurum chinense hoặc Bupleurum scorzonerifolium, thuộc họ Hoa tán (Apiaceae). Trong y học cổ truyền, Sài hồ được xếp vào nhóm thuốc giải biểu – thanh nhiệt – điều kinh khí.
Tác dụng y học của cây Cóc mẳn

Tác dụng y học của cây Cóc mẳn

Như trong kì trước chúng tôi có giới thiệu tới quý độc giả về một số lưu ý khi sử dụng cây cóc mẳn. Kì này mời quý độc giả tiếp tục tìm hiểu về: Tác dụng y học của cây Cóc mẳn.
Thỏ ty tử – Dược liệu quý hỗ trợ liệt dương, bổ thận và tăng cường miễn dịch

Thỏ ty tử – Dược liệu quý hỗ trợ liệt dương, bổ thận và tăng cường miễn dịch

Thỏ ty tử (danh pháp khoa học: Cuscuta chinensis) là hạt phơi khô của cây tơ hồng Trung Quốc – một loài dây leo sống ký sinh, thường bám trên các cây chủ như bụi cỏ, thân cây gỗ nhỏ. Trong y học cổ truyền, thỏ ty tử được xếp vào nhóm “bổ dược”, chuyên dùng để bổ thận, ích tinh, cố tinh, dưỡng can minh mục, và đặc biệt hiệu quả trong hỗ trợ điều trị liệt dương, suy giảm sinh lý, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch cho người suy nhược.
Quy định về Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc

Quy định về Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc

Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư 28/2025/TT-BYT quy định về Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc.

Các tin khác

Cây ô rô - Vị thuốc dân gian hỗ trợ trị thấp khớp, đau dạ dày, tê bại chân tay

Cây ô rô - Vị thuốc dân gian hỗ trợ trị thấp khớp, đau dạ dày, tê bại chân tay

Trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, nhiều loại cây thuốc mọc hoang dại lại mang trong mình giá trị chữa bệnh quý báu. Một trong số đó là cây ô rô, không chỉ được biết đến với khả năng hỗ trợ trị thấp khớp, mà còn hiệu quả trong điều trị đau dạ dày và tê bại chân tay – những chứng bệnh phổ biến hiện nay, nhất là ở người trung niên và cao tuổi.
Một số bài thuốc hay từ Đại táo – Vị thuốc quý trong Đông y

Một số bài thuốc hay từ Đại táo – Vị thuốc quý trong Đông y

Đại táo (táo tàu, táo đỏ, danh pháp khoa học: Ziziphus jujuba) là một vị thuốc phổ biến trong Đông y, thường xuất hiện trong nhiều bài thuốc bổ khí huyết, an thần, kiện tỳ vị. Quả đại táo có vị ngọt, tính ôn, quy vào kinh Tỳ và Vị, công dụng chính là bổ trung ích khí, dưỡng huyết, an thần, điều hòa các vị thuốc khác trong bài thuốc.
Cam thảo hỗ trợ điều trị loét dạ dày

Cam thảo hỗ trợ điều trị loét dạ dày

Cam thảo (tên khoa học: Glycyrrhiza uralensis hoặc Glycyrrhiza glabra) là một trong những vị thuốc lâu đời và được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền Á Đông, đặc biệt là Trung y và Đông y Việt Nam. Với vị ngọt, tính bình, cam thảo không chỉ được sử dụng như một thành phần điều vị trong nhiều bài thuốc mà còn mang lại hàng loạt lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là hỗ trợ điều trị loét dạ dày, giải độc cơ thể và làm đẹp da.
Cây ổi - "Thần dược" trong vườn nhà

Cây ổi - "Thần dược" trong vườn nhà

Cây ổi (Psidium guajava L.) không chỉ là một loại trái cây thơm ngon, quen thuộc với mỗi gia đình Việt mà còn được xem là một "thần dược" quý giá trong kho tàng y học cổ truyền. Từ lá, quả đến vỏ cây và rễ ổi, mỗi bộ phận đều mang trong mình những dược tính đáng kinh ngạc, đã được cha ông ta ứng dụng từ xa xưa để chữa trị nhiều chứng bệnh. Bài viết dưới đây sẽ đi sâu vào những tác dụng tuyệt vời và một số bài thuốc cổ truyền từ cây ổi.
Một số bài thuốc có cây Dạ cẩm

Một số bài thuốc có cây Dạ cẩm

Cây Dạ cẩm trong dân gian thường được gọi với những cái tên khác là cây Loét mồm, đát lượt, đứt lượt, chị khẩu cắm ngón lợn, dây ngón cúi,… . Tên khoa học là Hedyotis capitellata Wall. Ex G.Don, thuộc Họ Cà phê – Rubiaceae.
Tác dụng – Công dụng chung của cây cà phê đối với sức khỏe

Tác dụng – Công dụng chung của cây cà phê đối với sức khỏe

Cây cà phê không chỉ là loại cây công nghiệp chủ lực của nhiều quốc gia mà còn là một “kho tàng dược liệu tự nhiên” với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Từ hạt, lá đến bã cà phê – mỗi bộ phận của cây đều mang lại những giá trị y học và dinh dưỡng đặc biệt. Việc sử dụng cà phê đúng cách có thể giúp tăng cường năng lượng, cải thiện chức năng tim mạch, hỗ trợ tiêu hóa và làm đẹp da. Dưới đây là những công dụng nổi bật của cây cà phê đối với sức khỏe con người.
Cây Bồ Đề – Vị thuốc dân gian chữa ho, long đờm, trúng hàn hiệu quả

Cây Bồ Đề – Vị thuốc dân gian chữa ho, long đờm, trúng hàn hiệu quả

Cây bồ đề từ lâu đã gắn liền với đời sống tâm linh và văn hóa người Việt, đặc biệt trong các ngôi chùa và không gian thiền định. Tuy nhiên, ngoài giá trị tinh thần, cây bồ đề còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền với nhiều công dụng chữa bệnh đáng chú ý. Trong đó, nổi bật nhất là khả năng chữa ho, long đờm, điều trị cảm lạnh do trúng hàn và làm ấm cơ thể khi bị lạnh toát.
Bài thuốc dân gian giúp hỗ trợ giảm cân hiệu quả

Bài thuốc dân gian giúp hỗ trợ giảm cân hiệu quả

Giảm cân là một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm trong xã hội hiện đại. Bên cạnh việc tập luyện thể dục, chế độ ăn uống hợp lý, các bài thuốc dân gian cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá những bài thuốc dân gian đơn giản nhưng hiệu quả, giúp bạn đạt được mục tiêu giảm cân an toàn và bền vững.
Giảm cân bằng trà thảo mộc – Lựa chọn lành mạnh từ Đông y

Giảm cân bằng trà thảo mộc – Lựa chọn lành mạnh từ Đông y

Trong xã hội hiện đại, vấn đề thừa cân và béo phì đang trở thành nỗi lo lắng của nhiều người. Việc tìm kiếm các phương pháp giảm cân an toàn và hiệu quả là điều cần thiết. Giảm cân bằng trà thảo mộc không chỉ là một lựa chọn lành mạnh mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Uống nước cà chua có tác dụng gì đối với sức khỏe?

Uống nước cà chua có tác dụng gì đối với sức khỏe?

Cà chua từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng và có lợi cho sức khỏe. Không chỉ được dùng phổ biến trong các món ăn hàng ngày, cà chua còn có thể ép lấy nước để uống như một loại nước giải khát tự nhiên, bổ dưỡng. Nhiều nghiên cứu cho thấy, uống nước cà chua thường xuyên mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cơ thể. Vậy cụ thể, uống nước cà chua có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Xem thêm
"Các tiến bộ trong điều trị, phòng chống ung thư của Y học hiện đại và một số công trình nghiên cứu về thảo dược hỗ trợ phòng chống ung thư

"Các tiến bộ trong điều trị, phòng chống ung thư của Y học hiện đại và một số công trình nghiên cứu về thảo dược hỗ trợ phòng chống ung thư

Sáng ngày 28/6/2025 Tại Học viện Y Dược học Cổ truyền Việt Nam, Hội Nam Y Việt Nam, Tạp chí Sức Khỏe Việt đã tổ chức Hội thảo khoa học toàn quốc với chủ đề: “Các tiến bộ trong điều trị, phòng chống ung thư của Y học hiện đại và một số công trình nghiên cứu về thảo dược hỗ trợ phòng chống ung thư”
Hội thảo Khoa học về Nam Y: Đẩy mạnh ứng dụng thảo dược và các liệu pháp Nam Y trong hỗ trợ điều trị ung thư và nâng cao sức khỏe cộng đồng

Hội thảo Khoa học về Nam Y: Đẩy mạnh ứng dụng thảo dược và các liệu pháp Nam Y trong hỗ trợ điều trị ung thư và nâng cao sức khỏe cộng đồng

Phú Thọ – Ngày 29/6/2025 — Hội Nam Y Việt Nam đã tổ chức Hội thảo khoa học “Ứng dụng thảo dược và tinh hoa Nam y trong hỗ trợ điều trị bệnh không lây, nâng cao sức khỏe cộng đồng” tại khu du lịch sinh thái Đảo Ngọc Xanh. Sự kiện thu hút hơn 200 đại biểu là các chuyên gia y học cổ truyền, bác sĩ, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp dược phẩm và các đơn vị truyền thông khoa học trên toàn quốc.
Hội Nam Y Việt Nam: Siết chặt kỷ cương, thúc đẩy phát triển bền vững

Hội Nam Y Việt Nam: Siết chặt kỷ cương, thúc đẩy phát triển bền vững

Sáu tháng đầu năm 2025, Hội Nam Y Việt Nam ghi dấu những nỗ lực trong phát triển hội viên, tổ chức đào tạo, hội thảo khoa học và các hoạt động thiện nguyện. Tuy nhiên, nhiều thách thức về củng cố tổ chức, duy trì hoạt động của các chi hội vẫn còn hiện hữu
Ra mắt Chi hội Nam Y Thọ Khang Đường - Hà Nội: Dấu ấn mới của Y học cổ truyền

Ra mắt Chi hội Nam Y Thọ Khang Đường - Hà Nội: Dấu ấn mới của Y học cổ truyền

Sáng ngày 8/6/2025, Tại Hà Nội: Lễ công bố quyết định thành lập và Đại hội Chi hội Nam Y Thọ Khang Đường - Hà Nội lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030, đã diễn ra thành công tốt đẹp.
Chi hội Nam Y An Giang: Lan tỏa yêu thương, chung tay vì cộng đồng

Chi hội Nam Y An Giang: Lan tỏa yêu thương, chung tay vì cộng đồng

An Giang, ngày 17/5 - Với tinh thần "Một nắm khi đói bằng một gói khi no", Chi hội Nam y An Giang đã tổ chức thành công buổi trao quà thiện nguyện tại Khóm An Định B, Thị trấn Ba Chúc, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Đây là một trong những hoạt động trọng tâm nằm trong kế hoạch công tác Quý II năm 2025, thể hiện cam kết bền bỉ của Chi hội trong công tác thiện nguyện và chăm lo đời sống nhân dân tại địa phương.
Phiên bản di động