Cây tầm sét: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền
Giới thiệu về cây tầm sét
Cây tầm sét hay còn gọi là khoai xiêm, bìm tay thuộc họ khoai lang là loài cây leo thân quấn, cành trụ, lá xòe như hình bàn tay, cuống dài. Hoa thường nằm theo cụm ở nách lá, màu hồng, quả hình cầu chứa 4 hạt có lông màu vàng hung.
Tầm sét là loài liên nhiệt đới, mọc ở bờ bụi nhiều nơi khắp Việt Nam, nhất là ở độ cao 700-1000m. Vào mùa đông, cây tầm sét thường chỉ được đào lấy rễ củ, lá rửa sạch, thái mỏng hay sấy hoặc phơi khô để sử dụng làm dược liệu.
![]() |
Cây tầm sét: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền. Ảnh https://tracuuduoclieu.vn/ |
Công dụng của cây tầm sét
Cây tầm sét có vị đắng, tính hàn, có độc có tác dụng tán kết, giải độc, trục thủy tiêu thũng. Theo lịch sử, cây tầm sét đã được dùng để điều trị mụn nhọt từ thế kỷ 14, đến khoảng thế kỷ 18 dân gian dùng củ tầm sét làm thuốc điều trị đau xương khớp tê thấp bằng cách giã nát rồi đem chưng với đồng tiện, sau để nguội rồi xoa bóp ngoài da. Hiện nay, ở nước ta củ tầm sét thường chỉ được dùng bằng cách giã nát rồi đắp lên da để trị mụn mủ. Một số công dụng khác của cây tầm sét gồm có:
Thuốc lợi sữa, tẩy nhẹ, giảm đau, nhuận gan và chữa nhọt mủ: dùng liều 8-18g dạng thuốc sắc
Chữa thủy thũng, trướng bụng, đái dắt, dùng ngoại trị viêm tuyến sữa, ung sang, sưng hạch: rễ củ tầm sét cạo sạch vỏ, thải mỏng giã nát rồi trộn với mật ong ăn trực tiếp giúp bồi bổ, tăng lực
Củ tầm sét nấu với đường ăn thường xuyên có thể điều kinh và tránh béo bệu
Ở Ấn Độ còn dùng cây tầm sét làm thuốc nhuận tẩy nhẹ, thuốc chữa suy yếu, rong kinh, ngoài ra còn lợi sữa và thông mật
Tuy có tác dụng điều trị hiệu quả nhưng cần lưu ý không sử dụng vị thuốc cây tầm sét cho phụ nữ có thai cơ thể yếu vì có tính độc có thể gây ảnh hưởng tới thai nhi. Tốt nhất, bạn chỉ nên sử dụng khi có sự tư vấn của bác sĩ, lương y có chuyên môn y học cổ truyền để tránh những ảnh hưởng tới sức khỏe.
![]() |
Công dụng của cây tầm sét |
Các bài thuốc chữa bệnh từ cây tầm sét
Củ Tầm sét đã được dùng từ thế kỷ XIV. Theo Phú thuốc Nam của Tuệ Tĩnh và Nam dược thần hiệu, ông cha ta đã dùng củ Tầm sét đắp vết thương tên đạn và mụn nhọt. Thời Tây Sơn, người ta dùng củ Tầm sét giã ra chưng với đồng tiện để xoa bóp chữa tê thấp, đau xương.
Nhân dân dùng nó làm thuốc bổ và dùng như Cát căn, nên cũng gọi nó là Cát căn. Nay dân gian thường dùng làm thuốc lợi sữa, tẩy nhẹ, giảm đau, nhuận gan và chữa nhọt mủ. Liều dùng 8-18g, dạng thuốc sắc. Dùng ngoài, không kể liều lượng.
Ở Trung Quốc, người ta dùng chữa thủy thũng trướng bụng, đái dắt, dùng ngoài trị viêm tuyến sữa, ung sang, sưng hạch. Không dùng cho phụ nữ có thai cơ thể yếu.
Cách dùng: Rễ củ Tầm sét cạo sạch vỏ, thái mỏng, giã nát, trộn với mật ong dùng ăn cho bổ, tăng lực. Nấu với đường ăn thường xuyên có tác dụng điều kinh và tránh béo bệu. Sắc uống hàng ngày lợi sữa, tẩy nhẹ và nhuận gan. Rễ giã tươi đắp hoặc làm cao dán chữa mụn nhọt.
![]() |
Các bài thuốc chữa bệnh từ cây tầm sét. Ảnh https://tracuuduoclieu.vn/ |
Lưu ý khi sử dụng cây tầm sét
Mặc dù cây tầm sét mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cũng cần lưu ý một số điều sau:
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Đặc biệt là cho những người có bệnh lý nền hoặc đang sử dụng thuốc.
Không lạm dụng: Sử dụng với liều lượng hợp lý để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Chọn nguồn gốc rõ ràng: Nên mua lá tầm sét từ những nguồn uy tín để đảm bảo chất lượng.
Cây tầm sét là một loại thảo dược quý giá với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Từ việc chống viêm, hỗ trợ tiêu hóa đến tăng cường sức đề kháng, cây tầm sét thực sự là một lựa chọn tuyệt vời cho những ai muốn bảo vệ sức khỏe của mình. Hy vọng rằng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng cây tầm sét. Hãy chia sẻ bài viết này để nhiều người cùng biết đến lợi ích của cây tầm sét!
Xem thêm: Những Cây thuốc và vị thuốc Việt Nam (TS Đỗ Tất Lợi)
Tin liên quan

Củ Tam Thất Bắc (khô) – Dược liệu quý giúp bồi bổ cơ thể, ngăn ngừa bệnh tim mạch, chống lão hóa
21:27 | 08/06/2025 Y học cổ truyền

7 bài thuốc chữa bệnh từ cây rau hẹ
14:31 | 04/06/2025 Y học cổ truyền

Cây một dược: Công dụng, cách dùng trị bệnh theo y học cổ truyền
14:33 | 26/05/2025 Y học cổ truyền
Cùng chuyên mục

Ăn củ khoai lang tốt cho sức khỏe như thế nào
14:20 | 21/06/2025 Y học cổ truyền

Cây Thông Thiên – Dược liệu hỗ trợ tim mạch và điều trị viêm kẽ mô quanh móng tay
10:17 | 21/06/2025 Y học cổ truyền

Uống nước mướp đắng có tác dụng gì đối với sức khỏe?
11:45 | 20/06/2025 Y học cổ truyền

Quả mít – “siêu trái cây” hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa ung thư và bảo vệ tim mạch
11:45 | 20/06/2025 Y học cổ truyền

Bệnh xơ gan
08:26 | 20/06/2025 Tư vấn

THUỐC NAM ĐIỀU TRỊ VÀ PHÒNG BỆNH CÁC BỆNH MỚI MẮC VÀ BỆNH MÃN TÍNH Ở CỘNG ĐỒNG
08:22 | 20/06/2025 Thông tin đa chiều
Các tin khác

Quy định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp lĩnh vực y, dược cổ truyền
20:40 | 19/06/2025 Tin tức

Khám phá lợi ích bất ngờ của quả vải trong y học cổ truyền
14:46 | 19/06/2025 Y học cổ truyền

Xoa bóp bấm huyệt chữa bệnh phổi: Liệu pháp Đông y toàn diện cho hệ hô hấp
15:54 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Xoa bóp bấm huyệt chữa hen suyễn: Giải pháp Đông y an toàn cho người bệnh
15:54 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Xoa bóp bấm huyệt điều trị viêm quanh khớp vai: Giải pháp giảm đau tận gốc từ Đông y
15:54 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Bấm huyệt chữa rối loạn tiêu hóa, khó tiêu: Giải pháp tự nhiên không cần thuốc
15:54 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Bài thuốc nam chữa suy nhược thần kinh: Giải pháp an toàn từ thiên nhiên
15:54 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Phương pháp xoa bóp bấm huyệt chữa khó thở: Giải pháp tự nhiên hiệu quả từ Đông y
15:53 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Phương pháp bấm huyệt đúng cách giúp giảm căng thẳng, lo âu
10:09 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Phương pháp xoa bóp huyệt gan bàn chân giúp khí huyết lưu thông
10:08 | 18/06/2025 Thông tin đa chiều

Ra mắt Chi hội Nam Y Thọ Khang Đường - Hà Nội: Dấu ấn mới của Y học cổ truyền
08-06-2025 20:00 Hoạt động hội

Chi hội Nam Y An Giang: Lan tỏa yêu thương, chung tay vì cộng đồng
17-05-2025 21:00 Hoạt động hội

Hội Nam Y Việt Nam: Dâng hương tưởng niệm Đại danh y - Thiền sư Tuệ Tĩnh tại di tích Đền Bia
28-04-2025 01:26 Hoạt động hội

Thanh Oai, Hà Nội: Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Lan tỏa giá trị y học cổ truyền trong cộng đồng
22-04-2025 13:55 Hoạt động hội

Chi Hội Nam Y An Giang tổ chức trao quà thiện nguyện tại khóm Phước Quản, thị trấn Đa Phước
18-04-2025 09:27 Hoạt động hội