Mới nhất Đọc nhiều

Cách sử dụng dược liệu an toàn, hiệu quả, khoa học

Từ cổ xưa, con người đã biết cách dùng các loại cây, động vật hay những thứ trong tự nhiên để làm thuốc phòng và chữa trị bệnh. Theo thời gian, những kinh nghiệm này được lưu truyền, chọn lọc và nghiên cứu tìm kiếm những bằng chứng khoa học đáng tin cậy, rõ ràng hơn.
Rau má - dược liệu tuyệt vời giúp cải thiện trí nhớ, làm đẹp da Rau má - dược liệu tuyệt vời giúp cải thiện trí nhớ, làm đẹp da
Linh chi - dược liệu quý ngàn năm tăng cường sức khỏe, bồi bổ cơ thể Linh chi - dược liệu quý ngàn năm tăng cường sức khỏe, bồi bổ cơ thể

Thuốc từ dược liệu là gì?

Theo Luật Dược số 105/2016/QH13 quy định thì dược liệu có nguồn gốc từ nhiều thành phần khác nhau trong tự nhiên như từ động vật, vi sinh vật hay phổ biến nhất là các loại thảo dược tốt cho sức khoẻ của con người. Dược liệu có thể là toàn bộ hoặc một bộ phận của một cây, một con vật hoặc có thể là một vài bộ phận của chúng. Những sản phẩm được tách chiết từ cây, động vật như tinh dầu, sáp, dầu mỡ, gôm có thể dùng làm thuốc cũng thuộc phạm vi dược liệu.

Tác dụng của dược liệu trong điều trị bệnh đã được nghiên cứu và chứng minh bởi các thầy thuốc y học cổ truyền và các công trình nghiên cứu khoa học từ chuyên gia. Ngoài công dụng chữa bệnh, dược liệu còn chứa các thành phần giàu dinh dưỡng, giúp hồi phục sức khỏe con người tốt hơn.

Dược liệu có hai hướng sử dụng như sau: Chế biến, bào chế hay phối hợp theo lý luận và phương pháp của Y học cổ truyền hoặc kinh nghiệm dân gian để tạo thành thuốc cổ truyền. Thuốc này có dạng bào chế truyền thống như thuốc sắc, viên hoàn, tán hoặc dạng bào chế hiện đại như viên nang, siro… Cùng với các phương pháp chữa trị khác, nền y học cổ truyền hiện nay phát triển song song như một phương pháp điều trị hỗ trợ và thay thế (y học thay thế) cho phương pháp điều trị thông thường.

Hiện đại hơn, dược liệu được nghiên cứu để chiết xuất và bào chế thành thuốc hoá dược, thuốc dược liệu hay thực phẩm chức năng, ở dạng mới như viên nén, viên nang, thuốc tiêm…

Cách sử dụng dược liệu an toàn, hiệu quả, khoa học
Dược liệu đa số đều có nguồn gốc từ thiên nhiên.

Như vậy, thuốc dược liệu là thuốc có thành phần từ dược liệu và có tác dụng, được sử dụng dựa trên bằng chứng khoa học hiện đại. Những thuốc có hoạt chất tinh khiết chiết xuất từ dược liệu hoặc có sự kết hợp giữa dược liệu với các hoạt chất hóa học tổng hợp thì không được gọi là thuốc từ dược liệu mà là thuốc hoá dược. Các thuốc này có dạng bào chế hiện đại và được sử dụng bên cạnh các thuốc tân dược (thuốc Tây) trong điều trị, phòng ngừa bệnh.

Y học cổ truyền ở Việt Nam đã tồn tại từ rất lâu gắn liền với các kinh nghiệm dân gian, bài thuốc sử dụng các cây, con vật hay khoáng vật (gọi chung là dược liệu) để phòng và chữa bệnh. Sự xuất hiện thuốc dược liệu là do kinh nghiệm thực tiễn đấu tranh với bệnh tật của con người mà tìm ra. Số lượng, chất lượng thuốc cũng tiến bộ theo nền sản xuất của xã hội.

Hiện nay, cây dược liệu là nguồn nguyên liệu chính trong các bài thuốc cổ truyền cũng như được nghiên cứu, chiết xuất, bào chế thành thuốc. Trước đây, nguồn nguyên liệu thảo dược có sẵn trong tự nhiên, sau thiếu dần phải gieo trồng, thu hái mới có được. Bên cạnh các loại thảo dược có sẵn ở nước ta gọi là thuốc Nam, nước ta còn phải nhập khẩu thêm các loại thảo dược từ các nước khác như Trung Quốc, Triều Tiên… gọi là thuốc Bắc.

Những lưu ý khi sử dụng dược liệu

Bên cạnh các dược liệu được sử dụng rộng rãi với nhiều nghiên cứu cho thấy mức độ lành tính cao, cũng có những dược liệu chưa được nghiên cứu kỹ, người dân sử dụng theo kinh nghiệm tại địa phương thì hoàn toàn có thể có độc tố và từ đó gây nên những tác dụng nguy hiểm đến người dùng. Khi muốn sử dụng dược liệu làm thuốc, bước đầu tiên cần làm là thu hái cần tuân theo nguyên tắc "3 đúng":

Đúng thuốc dược liệu (đúng tên, đúng loài). Để tránh nhầm lẫn khi không thống nhất được tên gọi do sự khác nhau của vùng miền, thì bạn cần lưu ý rằng tên chính thức của dược liệu sẽ căn cứ vào tên khoa học của dược liệu.

Cách sử dụng dược liệu an toàn, hiệu quả, khoa học
Muốn sử dụng dược liệu làm thuốc cần chọn đúng đúng tên và đúng loài.

Đúng bộ phận dùng vì không phải bộ phận nào cũng được sử dụng làm thuốc, và mỗi bộ phận trong cùng một cây, một con vật cũng sẽ có tác dụng và mục đích sử dụng khác nhau.

Đúng thời điểm để hàm lượng hoạt chất trong dược liệu cao nhất có thể.

Tiếp đó, công đoạn sơ chế, chế biến cũng rất quan trọng để đảm bảo dược liệu vừa được loại bỏ đi độc tố, vừa không bị mất đi hoạt chất có tác dụng và có thể bảo quản lâu.

Người dùng khi mua dược liệu về sử dụng cần tìm hiểu những cơ sở uy tín và học cách phân biệt, đánh giá để tránh mua phải sản phẩm giả, kém chất lượng. Ngoài ra, không nên tự ý sử dụng dược liệu tùy tiện mà cần phải được chẩn đoán đúng bệnh, đúng liều để tránh "rước họa vào thân".

Hiện nay, con người đã sáng tạo ra được rất nhiều cách sử dụng dược liệu để chữa bệnh nhưng phổ biến nhất gồm 4 cách sau:

Trà hay nước sắc: Một cách thường thấy với trà là sấy khô dược liệu thành dạng trà túi lọc để giữ được đặc tính trong quá trình vận chuyển đến người dùng cuối. Dạng thứ hai là sắc thuốc. Người ta thường kết hợp các loại dược liệu và đun sắc trong nhiều tiếng để có thể sử dụng như là một loại vị thuốc, trị các chứng bệnh theo kê đơn và hướng dẫn từ thầy thuốc.

Dạng cồn thuốc: Phổ biến nhất ở dạng này là rượu thuốc và cồn ngọt. Các loại thuốc này được chế biến chuyên dụng bằng cách pha dung môi 100% thuần ethanol với cây dược liệu. Quá trình sau chiết xuất từ cồn thuốc sẽ có tỷ lệ ethanol lưu lại vào khoảng 25% hoặc những trường hợp cụ thể lên đến 90%. Sau đó hỗn hợp này được chiết xuất thành dạng lỏng hoặc dạng khô (viên nén) để sử dụng.

Dạng tinh dầu: Thường thấy ở các loại thuốc như dầu gió, thuốc mỡ, dầu thoa, kem hoặc các dạng dung dịch lỏng khác.

Dạng bột cốm: Dạng bột cốm được sản xuất bằng cách đưa nguồn dược liệu thô vào sản xuất từ các hệ thống cô chiết, cô cao, sấy phun sương để đưa ra thành phẩm là dạng bột cốm. Có thể hoà tan vào nước và sử dụng trực tiếp.

Nguồn: Cách sử dụng dược liệu an toàn, hiệu quả, khoa học

Bảo Nguyên/suckhoedoisong.vn
https://suckhoeviet.org.vn/

Tin liên quan

Các bài thuốc Y học cổ truyền chữa bệnh viêm da dị ứng, an toàn, hiểu quả

Các bài thuốc Y học cổ truyền chữa bệnh viêm da dị ứng, an toàn, hiểu quả

Viêm da dị ứng là một bệnh ngoài da da thể mãn tính do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mẫn với một hoặc một vài yếu tố kích thích nào đó, dẫn tới các triệu chứng viêm nhiễm trên da như nổi dát đỏ, mẩn ngứa, da khô sần, nhạy cảm…và dễ bị nhiễm trùng do bệnh nhân gãi nhiều. Hiện nay chữa viêm da dị ứng bằng bài thuốc Y học cổ truyền đang được nhiều người lựa chọn nhằm loại bỏ bệnh từ gốc và đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Công dụng của cây Tầm bóp với sức khoẻ và những lưu ý khi sử dụng

Công dụng của cây Tầm bóp với sức khoẻ và những lưu ý khi sử dụng

Theo y học cổ truyền, cây tầm bóp có vị đắng, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, tiêu đờm, chỉ khái… quả tính bình, chua nhẹ. Loại thảo dược này được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc chữa ho nhiều đàm, tiểu đường, mụn nhọt…
Những bài thuốc quý chữa bệnh từ măng tre

Những bài thuốc quý chữa bệnh từ măng tre

Theo Y học cổ truyền, măng tre có tính mát, vị ngọt nhưng hơi đắng có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, giảm sốt, hóa đờm, cầm nôn. Không chỉ được dùng làm nguyên liệu chế biến món ăn, măng tre còn được dùng làm thuốc trong Y học cổ truyền.

Cùng chuyên mục

Điều trị tóc rụng theo bài thuốc của  Y học cổ truyền

Điều trị tóc rụng theo bài thuốc của Y học cổ truyền

Theo Học viện Y dược học cổ truyền, trong Y học cổ truyền, có bốn thể bệnh tóc rụng thường gặp. Một số bài thuốc điều trị tóc rụng được áp dụng có hiệu quả với nhiều người.
Một số bài thuốc trị bệnh có dùng huyền sâm

Một số bài thuốc trị bệnh có dùng huyền sâm

Huyền sâm được xếp vào loại thuốc thanh nhiệt giáng hỏa, sinh tân, dưỡng huyết, có tác dụng giải độc, tiêu viêm, nhuyễn kiên tán kết, tức làm mềm các khối rắn, như nhọt độc, u, cục, lao hạch.
Các món ăn, nước uống chữa bệnh hen suyễn viêm phế quản

Các món ăn, nước uống chữa bệnh hen suyễn viêm phế quản

Bệnh hen suyễn viêm phế quản là căn bệnh thường gặp ở rất nhiều người, từ trẻ nhỏ đến người già. Ở mức độ nhẹ, bệnh này có thể sử dụng một số các món ăn, nước uống được làm từ những loại cây, củ, thực phẩm tự nhiên có sẵn trong vườn nhà để chữa bệnh.
Lá khôi - Loài thảo mộc chuyên trị bệnh dạ dày

Lá khôi - Loài thảo mộc chuyên trị bệnh dạ dày

Lá khôi là loài thực vật nhỏ nằm trong danh sách những loại dược liệu tốt được các thầy thuốc Đông Y vận dụng để điều trị viêm dạ dày. Tuy nhiên bên cạnh công dụng này, lá khôi còn có khả năng cải thiện nhiều vấn đề sức khỏe khác như hỗ trợ làm lành vết thương, thanh nhiệt, giải độc cải thiện tiêu hóa,…
Công dụng của cây bách xù

Công dụng của cây bách xù

SKV - Cây bách xù là là một loại cây mà từ cành, lá, vỏ, thân hay quả bách xù đều có tác dụng tốt đối với sức khỏe con người.
Cỏ chân vịt và các bài thuốc chữa bệnh trong Y học cổ truyền

Cỏ chân vịt và các bài thuốc chữa bệnh trong Y học cổ truyền

Theo Y học cổ truyền cỏ chân vịt có tính ấm, vị đắng hơi chát, cay nồng và có mùi thơm. Cỏ chân vịt được dùng trong các bài thuốc Y học cổ truyền giúp khai thông, lợi tiểu, điều trị bệnh động kinh, bệnh phong, tiểu đường, đau ngực, suy giảm chức năng gan, hỗ trợ chức năng tình dục, thanh nhiệt, bồi bổ cơ thể,…

Các tin khác

Công bố chương trình vinh danh vì sự phát triển dược liệu Việt

Công bố chương trình vinh danh vì sự phát triển dược liệu Việt

Cục Quản lý y, dược cổ truyền (Bộ Y tế) vừa phối hợp với báo Sức khỏe và Đời sống tổ chức Lễ công bố chương trình "Vinh danh vì sự phát triển dược liệu Việt gắn với phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (ĐBDTTSMN).
Điều trị trào ngược dạ dày thực quản theo Đông Y

Điều trị trào ngược dạ dày thực quản theo Đông Y

SKV - Điều trị trào ngược dạ dày thực quản bằng Đông y là một trong các phương pháp điều trị trào ngược dạ dày phổ biến hiện nay. Người bệnh phải kiên trì dùng thuốc trong thời gian dài vì nó có tác dụng chậm khi chữa trào ngược dạ dày theo Y Học Cổ Truyền.
Cây ngô đồng và những công dụng chữa bệnh bất ngờ

Cây ngô đồng và những công dụng chữa bệnh bất ngờ

Theo Y học cổ truyền rễ cây ngô đồng có vị đắng, tính mát, lá có tính bình, vị ngọt có công dụng thanh nhiệt, tiêu độc, giảm đau, giảm phù thũng, nhuận tràng, sát trùng…Lá ngô đồng được dùng trong các bài thuốc Y học cổ truyền chữa mụn nhọt, ghẻ lở, vỏ cây trị táo bón, giúp lợi sữa phụ nữ sau sinh.
Thầy thuốc ưu tú Trần Thái Tuấn: Người thầy tận tâm, say mê nghiên cứu khoa học

Thầy thuốc ưu tú Trần Thái Tuấn: Người thầy tận tâm, say mê nghiên cứu khoa học

(SKV) - Y học luôn là lĩnh vực đặc biệt quan trọng đối với cuộc sống và sức khỏe con người. Sự phát triển không ngừng của y học và nghiên cứu khoa học là yếu tố then chốt để đối phó với sự biến đổi liên tục của các căn bệnh và các loại virus đe dọa sức khỏe. Trong tinh thần đó, ThS.BS CKII Trần Thái Tuấn đã trở thành một tấm gương tiêu biểu cho sự cống hiến và sự không ngừng nâng cao chất lượng điều trị bệnh.
Món ăn và bài thuốc hay từ mật ong

Món ăn và bài thuốc hay từ mật ong

Vị ngọt, tính bình; vào kinh tâm, tỳ, vị và đại trường, mật ong có tác dụng bổ trung, nhuận phế, thông tiện, giải độc.
Phòng khám đa khoa YHCT Phan Tự Hằng Vân - Địa chỉ uy tín khám, chữa bệnh bằng Y học cổ truyền

Phòng khám đa khoa YHCT Phan Tự Hằng Vân - Địa chỉ uy tín khám, chữa bệnh bằng Y học cổ truyền

Trải qua nhiều năm xây dựng và phát triển y học cổ truyền, phòng khám đa khoa YHCT Phan Tự Hằng Vân đã xây dựng một danh tiếng và khẳng định uy tín trong việc khám chữa bệnh nội khoa, ngoại khoa bằng Y học cổ truyền, điển hình như châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt… Điều này đã thu hút sự tin tưởng của nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị.
Bạch đậu khấu: vị thuốc đa năng nhưng nhiều người chưa biết tới

Bạch đậu khấu: vị thuốc đa năng nhưng nhiều người chưa biết tới

Bạch đậu khấu là dược liệu quý và cũng loại quả được dùng làm gia vị nấu ăn khá phổ biến với những công dụng sức khỏe tuyệt vời.
Cỏ sữa lá nhỏ - dược liệu dân gian điều trị mụn nhọt lở ngứa, tiêu chảy

Cỏ sữa lá nhỏ - dược liệu dân gian điều trị mụn nhọt lở ngứa, tiêu chảy

Theo Y học cổ truyền, cỏ sữa có vị cay, chua, tính mát, hơi có độc có tác dụng giải độc, thanh nhiệt, thong huyết, thông sữa và tiêu viêm. Cỏ sữa dùng trong các bài thuốc Y học cổ truyền giúp thông, tăng tiết sữa, chữa mụn nhọt, mẩn ngứa ...
Hành trình mang y học cổ truyền đến gần hơn với vùng đất “thiêng” Ninh Bình

Hành trình mang y học cổ truyền đến gần hơn với vùng đất “thiêng” Ninh Bình

Với mong muốn kế thừa và và phát huy tinh hoa của y học cổ truyền, những bác sĩ non trẻ sẵn sàng rời bỏ phố thị để về quê, đem y học nước nhà gần hơn với người dân. Trên chuyến xe hành trình về lại thành phố Ninh Bình, sau những trải nghiệm ở phòng khám Trung Y Đường – nơi bác sĩ Nguyễn Việt Quốc đang làm việc, chúng tôi đã tìm lại được giây phút bình yên tựa như đang ở quê nhà.
Cách chữa mề đay bằng lá khế an toàn mà hiệu quả nhất

Cách chữa mề đay bằng lá khế an toàn mà hiệu quả nhất

Cách chữa mề đay bằng lá khế là một trong những mẹo dân gian được nhiều người bệnh áp dụng và mang lại kết quả cao. Dược tính tự nhiên giúp..
Xem thêm
Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028

Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028

Ngày 26/9/2023 Chi hội Nam y huyện Ba Vì tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2023-2028 và xây dựng phương hướng nhiệm vụ nhiệm kỳ 2023-2028.
Hội Nam Y Việt Nam: Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV, phát huy trí tuệ, tinh thần để xây dựng Hội vững mạnh

Hội Nam Y Việt Nam: Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV, phát huy trí tuệ, tinh thần để xây dựng Hội vững mạnh

Sáng 24/9/2023, tại Văn phòng Hội Nam y Việt Nam đã diễn ra Hội nghị Ban thường vụ lần thứ IV
Chi hội Nam y Pháp bảo khỏe đạt nhiều thành tích ấn tượng tại Chương trình Asia Top Brand Awards 2023

Chi hội Nam y Pháp bảo khỏe đạt nhiều thành tích ấn tượng tại Chương trình Asia Top Brand Awards 2023

Ngày 6 tháng 8 năm 2023, tại Hội trường Thống Nhất – Dinh Độc Lập, sự kiện tôn vinh và vinh danh các thương hiệu uy tín hàng đầu tại Châu Á - Asia Top Brand Awards 2023 đã diễn ra, và đáng chú ý, Chi Hội Nam Y Pháp Bảo Khỏe (Hội Nam Y Việt Nam) đã giành được những thành tích ấn tượng tại sự kiện này.
Kỳ họp thứ I Ban Kinh tế Hội Nam y Việt Nam

Kỳ họp thứ I Ban Kinh tế Hội Nam y Việt Nam

Sáng ngày 14/8, tại trụ sở Hội Nam y Việt Nam, lãnh đạo Hội tổ chức kỳ họp thứ I Ban Kinh tế để chuẩn bị các bước đi cần thiết thúc đẩy hoạt động trong thời gian tới.
Hội Nam y Việt Nam với "Dấu ấn Việt Nam"

Hội Nam y Việt Nam với "Dấu ấn Việt Nam"

Chủ đề thứ 5 "Y học cổ truyền trong đời sống hiện đại" của Chương trình "Dấu ấn Việt Nam" sắp được phát sóng trên kênh VTV4 và các nền tảng số.
Phiên bản di động